Cụ thể, tại Công văn số 1179/BHXH-TST gửi Bộ Y tế, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam nêu rõ, tính đến ngày 31/12/2020, toàn quốc có 87,93 triệu người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT), đạt tỷ lệ 90,85% dân số tham gia BHYT, vượt 0,15% so với chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 1167/QĐ-TTg. Trong đó, có 2,537 triệu người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình tham gia BHYT.
Nhóm đối tượng này chủ yếu tập trung ở các địa phương như: Bắc Giang (331 nghìn người tham gia); Nam Định (219 nghìn người tham gia); Hà Tĩnh (257 nghìn người tham gia); Hà Nam (195 nghìn người tham gia), Ninh Bình (155 nghìn người tham gia),… Đây là những tỉnh có hỗ trợ thêm mức đóng ngoài mức quy định của Nhà nước với mức hỗ trợ 20% cho người tham gia.
Tuy nhiên, còn nhiều địa phương ngân sách chưa hỗ trợ thêm ngoài mức quy định của Nhà nước nên chưa có người tham gia BHYT theo nhóm đối tượng này, như: Hòa Bình, Lạng Sơn, Bình Thuận, Đắk Nông, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bạc Liêu, Cà Mau.
Theo đó, để phấn đấu hoàn thành mục tiêu đến năm 2025 có 95% dân số tham gia BHYT theo Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Y tế báo cáo, trình Chính phủ nâng mức hỗ trợ tiền đóng BHYT cho người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình từ 30% lên 50%.
Thực tế triển khai các chính sách an sinh xã hội (ASXH) cho thấy, trong những năm qua, chính sách BHYT đã từng bước khẳng định và phát huy vai trò là một trong những trụ cột chính của hệ thống ASXH; là cơ chế tài chính y tế quan trọng đồng hành cùng người dân khi ốm đau, bệnh tật để tiếp tục cuộc sống. Việc đề xuất tăng mức hỗ trợ đóng BHYT nêu trên sẽ tạo thuận lợi giúp cho ngày càng có nhiều người dân được tiếp cận, tham gia, thụ hưởng chính sách BHYT, góp phần hoàn thiện mục tiêu chăm sóc sức khỏe nhân dân của Đảng, Nhà nước ta.
Cần nâng mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện cho người tham gia
Bên cạnh đó, thực hiện kiến nghị của Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội tại Văn bản số 2602/UBVĐXH14 ngày 18/3/2020 về giải pháp mở rộng diện bao phủ BHXH, BHXH Việt Nam đề xuất nâng mức hỗ trợ tiền đóng BHXH tự nguyện từ 30% lên 50% đối với người thuộc hộ nghèo, từ 25% lên 30% đối với người thuộc hộ cận nghèo và từ 10% lên 20% đối với các đối tượng còn lại.
Theo đó, tại Công văn số 1180/BHXH-TST, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp tục báo cáo, trình Chính phủ sửa Nghị định số 134/2015/NĐ-CP ngày 29/12/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH tự nguyện, theo hướng tăng mức hỗ trợ tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện theo mức đề xuất nêu trên.
Trước đó, với mục tiêu phấn đấu để ngày càng có nhiều người được bảo đảm ASXH sau khi hết tuổi lao động, chính sách BHXH tự nguyện ra đời từ năm 2008 nhằm tạo cơ hội cho mọi người lao động thuộc khu vực phi chính thức đều được tham gia BHXH.
Sau 12 năm triển khai thực hiện, đặc biệt từ nửa cuối năm 2018 đến nay, cùng với định hướng chính trị thực hiện “BHXH toàn dân” được khẳng định tại Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương, công tác phát triển BHXH tự nguyện đã có nhiều bứt phá.
Cụ thể, từ năm 2008 đến hết năm 2018, tổng số người tham gia BHXH tự nguyện mới chỉ đạt trên 277 nghìn người tham gia. Nhưng chỉ riêng trong năm 2019, số người tham gia đã đạt gần 574 nghìn người; trong đó, số người tham gia BHXH tự nguyện tăng mới trong năm 2019 bằng tổng số người tham gia BHXH tự nguyện phát triển được của cả 11 năm trước cộng lại.
Tính đến hết năm 2020, số người tham gia BHXH tự nguyện là 1,128 triệu người tham gia (tăng 554 nghìn người, hơn gấp đôi so với năm 2019; đạt khoảng 2,1% lực lượng lao động trong độ tuổi là nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện, vượt chỉ tiêu năm 2021 được giao tại Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII).
Theo BHXH Việt Nam, công tác phát triển người tham gia BHXH tự nguyện đã có những bước tăng trưởng vượt bậc, ấn tượng, nhưng so với tiềm năng, số người tham gia BHXH tự nguyện vẫn còn rất thấp, nhất là đối với người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo.
“Do đó, với việc đề xuất tăng mức hỗ trợ đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện, nhất là với những người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo sẽ tạo điều kiện giúp họ có đủ khả năng tham gia BHXH tự nguyện, góp phần hoàn thiện mục tiêu BHXH toàn dân để mọi người dân đều được tham gia vào lưới an sinh và có chính sách BHXH chia sẻ, đảm bảo cuộc sống khi về già” - BHXH Việt Nam cho biết.
Có thể thấy, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 tác động nghiêm trọng tới mọi mặt của đời sống xã hội, thì việc có cơ hội được trợ giúp tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với người dân. Vì vậy, để bảo vệ vững chắc cho bản thân trước những rủi ro không may trong cuộc sống, người dân luôn cần có một điểm tựa an toàn và việc lựa chọn tham gia chính sách BHXH, BHYT chính là lựa chọn tối ưu và an toàn nhất cho mỗi người dân.
BHXH và BHYT là những trụ cột chính của hệ thống ASXH, ngày càng khẳng định vị trí, vai trò quan trọng trong công tác chăm lo, bảo vệ và phát triển con người, vì sự tiến bộ và công bằng xã hội của đất nước.
