Phân cấp triệt để cho cấp xã trong đăng ký hộ tịch ở biên giới

Được giao nhiều việc, cán bộ tư pháp cơ sở cần được bồi dưỡng nhiều hơn
Được giao nhiều việc, cán bộ tư pháp cơ sở cần được bồi dưỡng nhiều hơn
(PLO) - Cùng với việc đẩy mạnh cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong lĩnh vực hộ tịch, Luật Hộ tịch còn tăng cường phân cấp trong đăng ký và quản lý hộ tịch. Nổi bật là việc đăng ký hộ tịch tại khu vực biên giới và ghi vào sổ hộ tịch việc kết hôn, ly hôn của công dân Việt Nam đã được giải quyết ở nước ngoài đang được hướng dẫn cụ thể trong Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch.
Cấp xã không phải gửi xin ý kiến
Theo quy định tại Nghị định 126/2014/NĐ-CP thì UBND cấp xã ở khu vực biên giới, nơi thường trú của công dân Việt Nam, thực hiện việc đăng ký kết hôn, nhận cha, mẹ con giữa công dân Việt Nam thường trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng thường trú ở khu vực biên giới với Việt Nam. 
Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, UBND cấp xã có trách nhiệm thẩm tra hồ sơ. Sau khi đã thẩm tra hồ sơ, UBND cấp xã có văn bản gửi Sở Tư pháp để xin ý kiến, kèm theo bản chụp bộ hồ sơ. 
Sở Tư pháp xem xét hồ sơ và trả lời bằng văn bản cho UBND cấp xã trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản xin ý kiến của UBND cấp xã. Trên cơ sở ý kiến của Sở Tư pháp, UBND cấp xã thực hiện đăng ký hoặc từ chối đăng ký.
Thực tế quản lý công tác hộ tịch trong thời gian qua cho thấy số lượng loại việc này không nhiều, ít phức tạp; hồ sơ, giấy tờ đã được đơn giản hóa tối đa. Tuy nhiên, trình tự giải quyết hiện hành đã dẫn đến khó khăn trong việc xác định trách nhiệm, kéo dài thời gian giải quyết và mang tính hình thức.
Do đó, để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, xác định rõ trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền giải quyết yêu cầu đăng ký hộ tịch, Dự thảo Nghị định quy định người có yêu cầu sẽ nộp giấy tờ trực tiếp tại UBND cấp xã để công chức tư pháp – hộ tịch kiểm tra hồ sơ trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Trường hợp cần xác minh thì thời hạn giải quyết không quá 8 ngày làm việc. 
Như vậy, Dự thảo Nghị định đã phân cấp triệt để cho UBND cấp xã tự quyết định đăng ký/không đăng ký các việc hộ tịch này, không phải gửi hồ sơ xin ý kiến của cơ quan quản lý hộ tịch cấp trên. Nhưng trong trường hợp cần thiết, nhằm tăng cường quản lý nhà nước, Bộ Tư pháp sẽ quy định cụ thể trình tự, thủ tục xác minh khi giải quyết các yêu cầu đăng ký hộ tịch này.
Không gây ảnh hưởng đến quyền của người dân 
Bên cạnh việc phân cấp cho cấp xã, Luật Hộ tịch cũng phân cấp thẩm quyền đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài cho UBND cấp huyện. Hiện nay, các bản án, quyết định ly hôn, hủy việc kết hôn của công dân Việt Nam được cơ quan có thẩm quyền nước ngoài giải quyết, đã có hiệu lực pháp luật và không có đơn yêu cầu không công nhận tại Việt Nam đều được cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam ghi vào sổ hộ tịch, cấp văn bản xác nhận để người dân thực hiện quyền kết hôn mới của mình tại Việt Nam. Tuy nhiên, trước khi Sở Tư pháp ghi vào sổ hộ tịch đều phải xin ý kiến Bộ Tư pháp, quy trình này mất nhiều thời gian, gây chậm trễ, ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền của người dân.
Để khắc phục tình trạng trên và nhằm bảo đảm phù hợp với quy định tại Điều 14 Hiến pháp năm 2013, Dự thảo Nghị định quy định về điều kiện ghi vào sổ việc kết hôn của công dân Việt Nam đã được giải quyết ở nước ngoài theo hướng việc kết hôn được ghi vào sổ hộ tịch của Việt Nam và cấp văn bản xác nhận nếu tại thời điểm kết hôn, các bên đáp ứng đủ điều kiện kết hôn theo Luật Hôn nhân và Gia đình Việt Nam. 
Yêu cầu ghi vào sổ hộ tịch việc kết hôn chỉ bị từ chối nếu không đáp ứng điều kiện kết hôn hoặc có căn cứ cho thấy việc kết hôn vi phạm quy định tại Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Hộ tịch hoặc ảnh hưởng đến an ninh quốc gia hoặc thuộc trường hợp công dân Việt Nam kết hôn với người nước ngoài tại Cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện lãnh sự nước ngoài tại Việt Nam.
Ngoài ra, thực hiện phân cấp triệt để về thẩm quyền, trách nhiệm thực hiện đăng ký hộ tịch, Dự thảo Nghị định quy định bản án, quyết định ly hôn, hủy kết hôn, Bản thỏa thuận ly hôn hoặc giấy tờ khác công nhận việc ly hôn do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp đã có hiệu lực pháp luật và không vi phạm quy định pháp luật Việt Nam thì được UBND cấp huyện ghi vào sổ hộ tịch, không phải xin ý kiến cơ quan cấp trên. 
Đồng thời, để bảo đảm tính khả thi, hiệu quả quản lý nhà nước về tình trạng hộ tịch của công dân, Dự thảo Nghị định quy định chỉ công dân Việt Nam đã ly hôn, bị hủy việc kết hôn ở nước ngoài về thường trú tại Việt Nam hoặc làm thủ tục đăng ký kết hôn mới tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam mới phải thực hiện thủ tục này.
Thường xuyên “cọ xát” với thực tiễn, Trưởng phòng Phòng Tư pháp quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) Nguyễn Thị Phương Chung bày tỏ sự tán thành với nhiều quy định mang tính cải cách, tiến bộ trên. Tuy nhiên, theo bà Chung, đi cùng với việc phân cấp, các cơ quan quản lý cấp trên cần quan tâm hơn nữa việc bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ kỹ năng xử lý, giải quyết các vướng mắc cho công chức làm công tác hộ tịch ở cơ sở để đáp ứng yêu cầu mới. 

Đọc thêm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.