Nhà thơ Thanh Tịnh: Trăm năm tình vẫn đong đầy…

Nhà thơ Thanh Tịnh tuy từ biệt thế gian mấy chục năm nay nhưng ông đã để lại những áng văn, thơ khó phai mờ trong lòng bạn đọc cũng như những giai thoại không thể quên trong những đồng chí, đồng đội và những người yêu quý ông. Một lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông (1911-2011) vừa diễn ra đầy trang trọng…

Nhà thơ Thanh Tịnh

Đông đảo các văn sĩ ở mọi lớp tuổi không quản ngại trời đông lạnh giá đã đến kín hội trường của trụ sở Hội Nhà văn Việt Nam để tưởng nhớ về ông. Nói theo cách của Thiếu tướng, nhà văn Hồ Phương: “Trời lạnh, nhà lại nhiều việc nhưng tôi vẫn đến với tấm lòng rất nhớ và rất quý trọng nhà thơ Thanh Tịnh. Mặc dù trong thời ông có nhiều người nổi tiếng nhưng ông vẫn là ngôi sao trong lòng chúng tôi”.

Nhận xét về thơ ca của một bậc tiền bối, nhà văn Hồ Phương còn cho biết, phong cách, suy nghĩ và nghệ thuật của nhà thơ Thanh Tịnh không giống thơ trẻ bây giờ, đó là thời của thơ ca trong sáng, cổ điển không bao giờ có thể phủ định được. Nó có chiều sâu và rất Việt Nam. Thơ ông không ồn ào, sôi nổi mà thiên về sâu lắng. Tác phẩm nào của ông cũng chứa chan tình cảm.

Đồng tình với nhà văn Hồ Phương, nhà thơ Lưu Khánh Thơ cho rằng, nhà thơ Thanh Tịnh xuất hiện và được “định vị” ngay trên thi đàn vào những năm đầu tiên của phong trào Thơ Mới.

Những câu thơ lãng mạn, mang phong vị ngậm ngùi, buồn man mác đã làm xao xuyến trái tim bao người đọc ngay từ khi mới ra đời. Thơ Thanh Tịnh nhẹ nhàng, êm ái, cái đặc sắc của nó nằm ở những lời, những ý đậm đà hương sắc, cảnh vật của làng quê Việt Nam. Ngay cả khi Thanh Tịnh lấy cảm hứng từ câu chuyện bắt nguồn ở phương Tây thì bài thơ của ông vẫn toát ra một không khí rất Á Đông.

Giáo sư Phong Lê cũng nhận xét, những truyện của Thanh Tịnh để lại trong lòng độc giả nhiều bùi ngùi và lưu luyến về những con người, những cảnh đời nơi một làng quê của miền Trung có tên là Mỹ Lý. Chỉ một tên làng mà chứa đựng biết bao thân phận, những thống khổ tận cùng của nhân gian, những buồn thương trước những mơ ước cực kỳ đơn sơ, bé nhỏ của những phận, những mối tình không thể thành để lại những xót xa cho phận người hay một thế giới của những phôi pha, lụi tàn và héo hắt…

Khái quát lại cuộc đời văn, thơ của tác giả Thanh Tịnh, nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam nhấn mạnh: “Văn học trước năm 1945, có ba nhà văn không chịu xếp mình vào khuôn khổ của sự phân loại đã thành lệ. Họ như đứng riêng ra thành một trường phái. Văn học không ly kỳ hay gay gắt về mặt cốt truyện, không khuyến dụ người ta đi tìm vào những cảnh hớ hênh của những cuộc tình ái hay những cảnh rùng rợn cứ tưởng tượng. Chữ nghĩa toàn lấy từ kho đồ cổ của các làng quê nhưng họ đủ tài năng để dựng lên nhưng cảnh khác thường từ những cái bình thường. Họ là nhà thơ trong văn xuôi là Thạch Lam, Hồ Dzếnh và Thanh Tịnh”.

Thiên Linh