Ngòi Cái chuyển mình

Nhiều gia đình ở Ngòi Cái đổi đời nhờ nuôi dê, phát triển sản xuất
Nhiều gia đình ở Ngòi Cái đổi đời nhờ nuôi dê, phát triển sản xuất
(PLO) - Ngòi Cái từng là thôn “nhiều không” của xã Tiến Bộ (Yên Sơn, Tuyên Quang) do không điện, không sóng điện thoại, không trạm y tế, không chợ. Có thời kỳ, tình trạng tảo hôn, sinh nhiều con tiếp diễn nên tỷ lệ gia tăng số hộ ở đây khá nhanh, từ con số 21 hộ ban đầu từ Hoàng Su Phì (Hà Giang) về lập làng những năm 79 - 80, giờ đã tăng lên 84 hộ.

Giã từ tảo hôn

Anh Thèn Văn Trương, Trưởng thôn Ngòi Cái bảo, một trong những hủ tục của người Nùng là chuyện “chọn vợ” sớm. Có những em gái mới học lớp 3, lớp 4 đã được nhà trai đến đặt lễ nhận làm vợ. Tất nhiên không cưới xin luôn, vẫn chờ đủ tuổi kết hôn, nhưng nó giống như sự sắp đặt sẵn của cha mẹ, rằng con cái đủ tuổi là dựng vợ gả chồng, thui chột dần ước mơ được học hành, được vươn ra biển lớn của các em.

Anh Hoàng Văn Long, sinh năm 1974 kết hôn với chị Hoàng Già Hói, sinh năm 1976 từ năm 1995, giờ đã có 9 người con. Con cả sinh năm 1996, đứa út mới sinh năm 2015. Các con của anh hầu hết chỉ học hết lớp 7 rồi nghỉ ở nhà giúp bố mẹ việc nương rẫy, chăm em. Ở tuổi ngoài 40, anh Long đã lên chức ông ngoại vì cô con gái vừa chớm 18 tuổi cũng đã kết hôn, sinh con. Anh Long bảo, nhà có ít con trai quá nên cũng cố sinh để tìm con trai thôi, giờ có 2 đứa con trai rồi, không bắt vợ đẻ nữa đâu.

Kết hôn sớm, sinh đông con nên số học sinh tốt nghiệp THPT chỉ đếm trên đầu ngón tay, cả thôn mới chỉ có 1 em là Thèn Văn Thương tốt nghiệp cấp 3.

Xóa “nhiều không”

Đói nghèo và tình trạng “nhiều không” ở Ngòi Cái đã trở thành điều trăn trở cho xã, cho huyện trong mỗi lần tổng kết. Ngòi Cái có 84 hộ thì có đến 58 hộ nghèo. Để xóa nghèo, cán bộ chủ chốt của thôn được gọi lên, cùng cán bộ xã, cán bộ huyện để tìm hướng thoát nghèo cho thôn. Đảng ủy xã Tiến Bộ đã phân công đảng viên Ngô Tiến Dũng, Chủ tịch Hội Nông dân đảm nhận vai trò phụ trách thôn. Anh Dũng bảo, vào đảm nhận công việc, tâm thế của mình là phải vực Ngòi Cái dậy.

Mỗi tuần vào thôn 2 lần, ngoài họp bàn với trưởng thôn, bí thư chi bộ về cách trồng cây gì, nuôi con gì, anh đến từng hộ gia đình, nhất là những hộ gia đình sinh nhiều con, muốn sinh con trai để tuyên truyền, vận động người dân sinh đẻ có kế hoạch. Đến nhà vận động, họp thôn vận động, họp xã vận động, cách tuyên truyền kiểu “mưa dầm thấm lâu” này cũng đã được người Nùng ở Ngòi Cái tiếp thu, thay đổi dần. 4 năm trở lại đây, tình trạng chọn vợ từ thuở lên 9, lên 10 ở Ngòi Cái chấm dứt hẳn, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cũng đang dần được cải thiện, nhất là ở những cặp vợ chồng thuộc thế hệ 8x, 9x.

Hủ tục xóa dần, anh Dũng vận động người dân làm kinh tế. Ngòi Cái vốn có lợi thế về đất rừng, trước nay bà con được giao đất chỉ trồng sắn, nhưng giá sắn năm được, năm mất, đất lại cằn đi thấy rõ. Anh Dũng tìm các nguồn vốn, từ vốn cho nông dân, đến vốn ngân hàng chính sách xã hội, vận động những gia đình đảng viên trồng rừng trước, rồi đến người dân. Sau vài năm, giờ Ngòi Cái đã có gần 200ha rừng.

Anh Dũng bảo, năm nay thôn có 2 hộ của Nguyễn Văn Cường, Tụ Kim Long thoát nghèo cũng đều nhờ rừng cả. Với những gia đình quá nghèo, anh Dũng tìm cách vận động, quyên góp của người dân ở xã, các tổ chức thiện nguyện... Chỉ ngôi nhà lợp proximăng trước mặt, anh Dũng bảo ngôi nhà của chị Tụ Thị Giỏn, chồng mất sớm, một nách 3 con cũng vừa được anh xin xã 40 tấm lợp lợp lại mái nhà, vận động đoàn viên trong thôn đến giúp chị đắp lại nền nhà. 

Bài toán cây trồng được giải, giờ đến vật nuôi. Theo Trưởng thôn Ngòi Cái - anh Thèn Văn Trương, sau một thời gian dài cùng cán bộ xã tìm hiểu, nghiên cứu, nhận thấy không có gì dễ nuôi dễ bán như con dê, nên con dê được đưa vào cơ cấu cây trồng, vật nuôi của thôn. Giờ hộ nào trong thôn Ngòi Cái cũng có một chuồng dê cạnh nhà, nhà nào ít thì vài ba con, nhà nhiều cũng 15 - 20 con. Lụi cụi cho 7 con dê trong chuồng ăn, đảng viên 52 năm tuổi Đảng Tụ Sào Chỉ bảo, mình vốn là người uy tín của thôn bản, nên mình phải noi gương để con cháu nhìn vào học tập, không lười lao động, không tụ tập uống rượu nữa.

Người Nùng ở Ngòi Cái giờ vẫn giữ những phong tục tập quán xưa, như lễ cúng cơm mới, lễ cúng chúa sơn lâm. Lễ cúng cơm mới được người Nùng tổ chức vào tháng 10 âm lịch, với mong muốn vụ sau có một mùa màng bội thu. Còn lễ cúng chúa sơn lâm được tổ chức vào tháng 2 âm lịch là cách người Nùng giữ rừng. đến ngày lễ này, người Nùng ở Ngòi Cái chọn một cây to nhất trong bản, đặt lễ cúng, với mong muốn chúa sơn lâm chở che, bảo vệ người dân, không cho mưa lũ xói mòn, không cho thiên tai đổ xuống. Người trong thôn cũng không ai dám vào rừng chặt phá, nhờ thế mà dù sống trong khu vực rừng phòng hộ, nhưng rừng ở Ngòi Cái vẫn được bảo vệ nghiêm ngặt.

Chuyện học của con trẻ cũng được người dân quan tâm đầu tư nhiều hơn. Hiện tại Ngòi Cái đã có một phân hiệu trường, đảm bảo cho các cháu theo học từ mầm non đến lớp 5, các trẻ trong độ tuổi đều được cha mẹ cho đến trường. Ý thức được tầm quan trọng của con chữ nên cha mẹ các em ở đây cũng quý cô giáo lắm. Ngoài việc bắc máng dẫn nước về cho cô giáo thì cha mẹ các em còn góp củi, góp rau để giúp các cô yên tâm đến trường.

Cái khó của Ngòi Cái là giờ vẫn chưa có điện lưới quốc gia. Những hộ gần suối thì đầu tư lắp điện nước, nhưng cũng chỉ mùa mưa mới có điện, mùa khô, nước cạn, điện lập lòe như đốm lửa nhỏ, không đủ sức thắp sáng một gian nhà sàn, trong những ngôi nhà chúng tôi đến, vẫn có những chiếc ti vi đen trắng đắp màn ở góc nhà. Song mới đây, tin vui với những người dân Ngòi Cái, đó là dự án đầu tư di dân khẩn cấp ra khỏi vùng thiên tai nguy hiểm ngay tại thôn đã được UBND huyện Yên Sơn phê duyệt. Theo đó, khu định cư mới sẽ được đầu tư đường điện quốc gia, là điều kiện để người dân nơi đây nắm bắt và tiếp cận thông tin từ khắp mọi miền Tổ quốc.

Tin cùng chuyên mục

Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Khu di tích lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh tại thành phố Côn Minh. (Ảnh: VGP)

Vun đắp tình hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc

(PLVN) - Chiều 5/11, trong chương trình dự Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8, Hội nghị Cấp cao Chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong (ACMECS) lần thứ 10, Hội nghị Cấp cao Hợp tác Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam (CLMV) lần thứ 11 và làm việc tại Trung Quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã đến dâng hoa và thăm Khu di tích lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh tại TP Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.

Đọc thêm

Nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị, trách nhiệm của người đứng đầu trong triển khai các dự án

Đại biểu Triệu Quang Huy phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, việc nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị đầu tư; nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu khi phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư dự án sẽ góp phần thúc đẩy tiến độ triển khai thực hiện dự án, giải ngân vốn đầu tư công, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn đầu tư công.

Lãng phí là lực cản sự phát triển của đất nước

Đại biểu Nguyễn Hữu Thông. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) -  Theo các đại biểu Quốc hội, nếu chúng ta chống lãng phí thành công như chống tham nhũng thời gian qua thì đất nước nhất định sẽ vững vàng bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Thủ tướng công tác tại Trung Quốc: Tiếp tục nâng tầm vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Thanh Bình.
(PLVN) -  Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, hôm nay - 5/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8, dự Hội nghị Cấp cao chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong (ACMECS) lần thứ 10, Hội nghị Cấp cao hợp tác Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam (CLMV) lần thứ 11 và làm việc tại Trung Quốc đến ngày 8/11 theo lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường.

Sửa đổi Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam: Tạo điều kiện để sĩ quan phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày tờ trình dự án Luật. (Ảnh: qdnd.vn)
(PLVN) -  Việc sửa đổi Luật Sĩ quan (LSQ) Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam, đặc biệt là tăng tuổi công tác, góp phần hoàn thiện chế độ chính sách với SQ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tạo điều kiện để SQ phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống.

Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho tăng trưởng

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -   Ngày 4/11, tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội, các Đại biểu đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong công tác xây dựng thể chế thời gian qua; đồng thời kiến nghị nhiều giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của đất nước trong thời gian tới.

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'
(PLVN) - Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn, doanh nghiệp có hoài bão lớn và khát vọng phát triển, trở thành hình mẫu của tinh thần doanh nghiệp, kinh doanh liêm chính, nhân văn và có trách nhiệm. Đồng thời, tăng cường hơn nữa công tác thông tin truyền thông; bảo vệ bản quyền, giá trị thương hiệu...

Cần các biện pháp mạnh mẽ ứng phó với thiên tai

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Chiều 4/11, tại phiên thảo luận ở hội trường của Quốc hội về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025…, một số ý kiến đại biểu đề cập đến những hậu quả nặng nề do thiên tai thời gian qua và đề nghị cần có các giải pháp mạnh mẽ để ứng phó.

Đại biểu Quốc hội đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng văn bản pháp luật

Quang cảnh phiên họp.
(PLVN) - Để hạn chế tối đa tình trạng ban hành các thủ tục hành chính rồi lại rà soát để cắt giảm, Đại biểu Quốc hội cho rằng, giải pháp hiệu quả nhất là cần tập trung rà soát ngay từ khâu xây dựng ban hành quy phạm pháp luật, trong đó cần đặc biệt chú trọng vào việc xin ý kiến của các tầng lớp Nhân dân, các cơ quan, tổ chức vào các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật và tổng hợp ý kiến góp ý.

Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên: Cần rà soát, đánh giá thêm về tính hiệu quả

Đại biểu Phạm Thị Kiều – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -  Tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) vừa qua, một số đại biểu đề nghị rà soát, đánh giá thêm về chi phí bỏ ra và tính hiệu quả xã hội của việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên để có quy định cho phù hợp.

Để pháp luật là 'điểm tựa' cho phát triển

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội sẽ thảo luận, thông qua nhiều dự án luật. (Ảnh: Quochoi.vn).
(PLVN) - Nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng, những chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV về chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật là hoàn toàn đúng đắn, là “điểm mốc” rất quan trọng, định hướng thay đổi cơ bản công tác xây dựng pháp luật trong thời gian tới; bảo đảm các văn bản luật khi được ban hành vừa đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, vừa giúp khơi thông nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc
Nhận lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5 đến ngày 8/11/2024.