Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tham gia cùng Đảng, Nhà nước hoàn thiện cơ chế để phát huy vai trò làm chủ của Nhân dân

Ông Nguyễn Túc. (Ảnh: Vân Anh).
Ông Nguyễn Túc. (Ảnh: Vân Anh).
(PLVN) - Qua giám sát và phản biện xã hội, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tham gia xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước. Đồng thời, góp phần tiếp tục thể chế hóa và cụ thể hóa cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ”.

Gần dân, sát dân, trọng dân

Đất nước ta đã tiến hành công cuộc đổi mới được gần 40 năm và gần 35 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Với thời gian quý báu đó, trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường; trong nước thì thời cơ, thuận lợi, khó khăn, thách thức đan xen, nhiều vấn đề mới phát sinh cần được giải quyết, song với lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta ngày càng hoàn thiện, được Nhân dân đồng tình, hoan nghênh, ủng hộ và từng bước hiện thực hóa đã mang lại những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử như Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Trong những thành tựu to lớn đó, có sự đóng góp quan trọng của MTTQ Việt Nam.

Mặt trận đã từng bước phát huy ngày càng tốt hơn vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình được khẳng định trong Cương lĩnh của Đảng, Hiến pháp của Nhà nước và Luật MTTQ Việt Nam cũng như hệ thống pháp luật hiện hành. Thời gian qua, Mặt trận đã có nhiều cố gắng trong đổi mới tổ chức, nội dung và phương thức hoạt động, phát huy ngày càng tốt hơn vai trò tập hợp, xây dựng và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và tiếp tục phát huy nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, cùng Đảng và Nhà nước chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, chủ động, tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội.

Đặc biệt, Mặt trận đã có những đóng góp thiết thực, hiệu quả trong việc phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, vận động các tầng lớp Nhân dân tích cực và chủ động tham gia giám sát và phản biện xã hội các chủ trương, chính sách về an sinh xã hội, các phong trào xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.

Trên cơ sở đổi mới mạnh mẽ về nội dung và phương thức hoạt động, Mặt trận ngày càng hướng mạnh về cơ sở, gắn với địa bàn dân cư thông qua các Ban công tác Mặt trận và các tổ tự quản là những “cánh tay nối dài” của Mặt trận cơ sở xã, phường nhằm thực hiện phương châm “gần dân, sát dân, trọng dân, lắng nghe ý kiến, kiến nghị của dân” để phản ánh với Đảng, Nhà nước, đồng thời phối hợp với chính quyền tạo điều kiện thuận lợi để “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, làm cho cuộc vận động các tầng lớp Nhân dân thực hiện Pháp lệnh Dân chủ ở cơ sở - nay là Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở - thành một phong trào quần chúng sâu rộng.

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, MTTQ Việt Nam cũng tự thấy công tác Mặt trận còn nhiều hạn chế. Trong đó, việc đổi mới nội dung và phương thức hoạt động chưa đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; chưa phát huy hết vai trò tập hợp đoàn kết các tầng lớp Nhân dân, vai trò đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người dân; hoạt động giám sát và phản biện xã hội chưa được phát huy mạnh mẽ, có lúc, có nơi chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu do thực tiễn đặt ra; hiệu quả một số cuộc vận động, một số phong trào chưa cao.

Góp phần xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh

Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) đã xác định: “MTTQ Việt Nam là một bộ phận của hệ thống chính trị, là cơ sở chính trị của chính quyền Nhân dân”. Thể chế hóa đường lối, chủ trương trên, ngày 12/12/2013, Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 217 QĐ/TW “Về Quy chế giám sát và phản biện xã hội của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội” và Quyết định số 218 QĐ/TW “Quy định về việc MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị và Nhân dân tham gia góp ý, xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh”. Những văn kiện trên đã được thể chế hóa trong Hiến pháp năm 2013, đặc biệt là trong Luật MTTQ Việt Nam và trong nhiều đạo luật khác.

Đây là văn bản quy phạm pháp luật đầu tiên rất quan trọng đã cụ thể hóa chủ trương của Đảng thành cơ chế, chính sách đối với công tác giám sát và phản biện xã hội nhằm xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa - Nhà nước của dân, do dân và vì dân.

Qua giám sát và phản biện xã hội, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, MTTQ Việt Nam tham gia xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước. Đồng thời, góp phần tiếp tục thể hóa và cụ thể hóa cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ”. Tăng cường mối liên hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Thực hiện các văn bản hướng dẫn trên, thời gian qua, MTTQ các cấp đã tham gia phản biện các dự thảo chủ trương, đường lối của Đảng. Khi chủ trương, đường lối được thông qua thì vận động Nhân dân thực hiện và giám sát việc thực hiện, nhất là những chủ trương, đường lối có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, đến chức năng, nhiệm vụ của MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội trước khi ban hành.

Ngoài ra, MTTQ còn góp ý vào việc thực hiện nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; mối quan hệ giữa cấp ủy, tổ chức Đảng và đảng viên với Nhân dân. Góp ý với đảng viên trong việc thực hiện các quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống và vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, tổ chức Đảng, mối quan hệ giữa đảng viên và Nhân dân.

Bên cạnh đó, các đoàn thể chính trị - xã hội và Nhân dân cũng tích cực tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Ở nhiều nơi, Mặt trận đã thực hiện tốt vai trò đề xuất với cấp ủy, phối hợp với chính quyền để tổ chức các cuộc đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với Nhân dân, qua đó đã kịp thời tháo gỡ khó khăn, giải tỏa bức xúc, tạo sự đồng thuận xã hội, làm cơ sở, động lực phát triển kinh tế - xã hội, chăm lo đời sống Nhân dân, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh.

Qua quá trình vận động đã cho ta những bài học quý. Thứ nhất, nếu không dựa vào dân thì cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực khó có thể thành công. Đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Phải động viên quần chúng, phải thực hành dân chủ, phải làm cho quần chúng hiểu rõ, làm cho quần chúng hăng hái tham gia mới chắc chắn thành công”.

Thứ hai, đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, coi đây là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Cuộc đấu tranh này chỉ thành công với hai nhân tố quyết định là: Sự lãnh đạo đúng đắn, trực tiếp, chặt chẽ, toàn diện, xuyên suốt của Đảng, sự gương mẫu của đảng viên, nhất là người đứng đầu; Sự đồng tình ủng hộ, hưởng ứng, tham gia tích cực của Nhân dân. Đúng như Chủ tịch Hồ Chí Minh thường nhắc: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”.

Vì vậy, chúng ta cần có cơ chế với những quy định rất cụ thể để Nhân dân giám sát cán bộ các cấp, nhất là về tài chính tại khu dân cư.

Bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Tin cùng chuyên mục

Ảnh minh hoạ. (Nguồn: VGP)

Khẩn trương đưa Nghị quyết 57 vào cuộc sống

(PLVN) - “Trong bối cảnh yêu cầu phát triển khoa học và công nghệ ngày càng cấp thiết, những rào cản pháp lý cần được tháo gỡ, các luật và nghị quyết ban hành cần rõ ràng, tạo ra sự minh bạch và trật tự, từ đó huy động sự tham gia của toàn xã hội theo một chí hướng thống nhất”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh trong phiên thảo luận tổ dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST) tại Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội.

Đọc thêm

'Cần xác định rõ mối quan hệ phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực'

'Cần xác định rõ mối quan hệ phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực'
(PLVN) - Là một trong những chủ thể đóng vai trò chủ chốt trong việc nghiên cứu, soạn thảo và chịu trách nhiệm về chất lượng của các dự án luật, pháp lệnh, Chính phủ ngày càng phải nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của mình trong vấn đề này trước những yêu cầu ngày càng cao của kỷ nguyên phát triển mới của đất nước. Xoay quanh vấn đề này, ông Nguyễn Phước Thọ, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật, Văn phòng Chính phủ đã có cuộc trao đổi cùng Báo Pháp luật Việt Nam.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quyết tâm hoàn thành xóa nhà tạm nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quyết tâm hoàn thành xóa nhà tạm nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025
(PLVN) - Sáng 21/2, tại Hà Nội, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (UBTƯ MTTQ) Việt Nam tổ chức Hội nghị Chủ tịch UB MTTQ Việt Nam các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2025. Hội nghị được tổ chức dưới sự chủ trì của ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Bí thư Đảng ủy MTTQ và các đoàn thể Trung ương.

"Gặp gỡ đầu Xuân năm 2025"

Quang cảnh cuộc Gặp gỡ đầu xuân năm 2025
(PLVN) - Ngày 21/2, tại thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh chủ trì tổ chức Chương trình Gặp gỡ đầu Xuân 2025 giữa Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang (Việt Nam) và Bí thư Khu ủy Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc).

Thủ tướng: Đủ tự tin, đủ điều kiện, đủ năng lực để tăng trưởng bứt phá

Thủ tướng: Đủ tự tin, đủ điều kiện, đủ năng lực để tăng trưởng bứt phá
(PLVN) - Kết luận Hội nghị Chính phủ với các địa phương về tăng trưởng kinh tế, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ 10 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới và khẳng định chúng ta thấy có đủ tự tin, đủ điều kiện, đủ năng lực, phải phát huy trách nhiệm với lịch sử, với Đảng, Nhà nước, với nhân dân, quyết tâm đạt tăng trưởng GDP 8% trở lên trong năm 2025, tạo đà, tạo thế, tạo lực cho tăng trưởng 2 con số trong những năm tới.

Uỷ viên Bộ Chính trị Nguyễn Xuân Thắng tiếp Bí thư Khu ủy Khu tự trị Dân tộc Choang Quảng Tây

Quang cảnh buổi tiếp
(PLVN) - Chiều 20/2, tại TP Hạ Long, ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương đã tiếp ông Trần Cương, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bí thư Khu ủy, Chủ nhiệm Ủy ban Thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây.

Khẩn trương xây dựng hành lang pháp lý cho những vấn đề mới, xu hướng mới

Nhiều chính sách đặc thù sẽ được áp dụng cho việc triển khai Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. (Ảnh minh họa: Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam do AI thực hiện).
(PLVN) - Ở Việt Nam hiện nay, hệ thống chính trị được thiết lập và vận hành theo cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ. Đảng Cộng sản Việt Nam với tư cách là “lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội” có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng thể chế và cơ chế vận hành cụ thể để bảo đảm thực hiện nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân.

Hội nghị Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam lần thứ ba: Đồng lòng chung sức xây dựng đất nước phát triển giàu mạnh, thịnh vượng

Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: PV).
(PLVN) - Ngày 20/2, tại Hà Nội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (UBTƯ MTTQ) Việt Nam tổ chức Hội nghị lần thứ ba khóa X dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến.

Bảo đảm tốt quân nhu, phòng, chống rét cho bộ đội

BĐBP và dân quân mặc ấm khi tuần tra giữa trời giá rét. (Ảnh: Phạm Khoa)
(PLVN) - Những ngày qua, nhiệt độ tại các tỉnh miền núi phía Bắc giảm sâu, có nơi xuống còn 1 - 2 độ C. Rét đậm, rét hại dự báo vẫn còn kéo dài, vì vậy, các cơ quan, đơn vị của Quân khu (QK) 1, 2, các đơn vị Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã triển khai nhiều biện pháp phòng, chống rét cho bộ đội; bảo vệ vật nuôi, cây trồng của đơn vị và người dân.

Hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, Nhân dân

Hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, Nhân dân
(PLVN) -  Chỉ trong một thời gian rất ngắn, cùng với việc tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW, ngành Công an đã khiến người dân cả nước khâm phục, kinh ngạc vì vừa thần tốc tinh gọn bộ máy, thậm chí bỏ một cấp là công an huyện; vừa chuẩn bị tiếp nhận thêm một khối lượng công việc rất lớn.

Quốc hội 'chốt' đầu tư tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận

Các đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết thông qua nhiều quyết sách quan trọng. (Ảnh trong bài: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) - Ngày 19/2, tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội đã biểu quyết thông qua nhiều quyết sách mới phục vụ cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, chính sách… và bế mạc Kỳ họp sau 6,5 ngày làm việc nghiêm túc, dân chủ, đổi mới, khoa học, trách nhiệm cao.

Nhà khoa học được miễn trừ trách nhiệm dân sự nếu gây thiệt hại khi nghiên cứu

Quang cảnh buổi họp báo. (Ảnh: Phạm Thắng)
(PLVN) - Tổ chức, cá nhân hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được miễn trách nhiệm dân sự khi gây ra thiệt hại cho Nhà nước trong quá trình thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước khi đã thực hiện đầy đủ các quy trình, quy định liên quan trong quá trình triển khai thực hiện hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ.

Kỳ họp bất thường lần thứ 9 có ý nghĩa rất quan trọng trong sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy

Tổng Bí thư Tô Lâm dự phiên bế mạc.
(PLVN) - Phát biểu bế mạc Kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, đây là dấu mốc quan trọng trong tiến trình xây dựng pháp luật, có ý nghĩa rất quan trọng phục vụ cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, chính sách, tạo đột phá để hoàn thiện cơ sở hạ tầng, phát huy nguồn lực, kiến tạo không gian phát triển mới cho địa phương và cả nước.