Kiến nghị được gửi lên Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trương của Quốc hội (cơ quan kiểm tra); Bộ Tài nguyên và Môi trường (cơ quna soạn thảo) và các đại biểu Quốc hội.
Các tổ chức gửi kiến nghị gồm: Nhóm Hành động vì Công lý – Môi trường – Sức khoẻ (JEH); Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam (VSEA); Liên minh Phòng Chống các bệnh Không lây nhiễm Việt Nam (NCDs-VN); Mạng lưới Sông ngòi Việt Nam (VRN); Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature)
Theo Nhóm kiến nghị, từ tháng 12/2019, Nhóm đã nhiều lần gửi góp ý cho Luật BVMT sửa đổi để hoàn thiện. Cho đến nay một số nội dung đã được tiếp thu, tuy nhiên vẫn còn nhiều bất cập.
Từ nay tính tới ngày dự kiến bấm nút thông qua của Quốc hội không còn nhiều thời gian nữa, vì vậy Nhóm mong muốn cung cấp thông tin trên cơ sở khoa học để các đại biểu Quốc hội xem xét, cân nhắc.
Theo TS. Hoàng Dương Tùng – Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam (VCAP), nguyên Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục Môi trường, Dự thảo lần này bỏ điều 131 của Luật BVMT năm 2014 về công khai thông tin (công khai ĐMC, ĐTM, kết quả thanh tra ...) là bước lùi so với Luật 2014 về công khai thông tin.
“Chúng ta cần công khai và quy định thời điểm công khai thông tin, tránh trường hợp 10 năm sau mới công khai vẫn không sai. Đặc biệt, quá trình thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, kết quả thanh kiểm tra cũng cần được công khai để cộng đồng, xã hội và các chuyên gia có dữ liệu giám sát, phản biện với những dự án tác động lớn về môi trường” - chuyên gia này đề nghị.
Bà Ngụy Thị Khanh – Giám đốc Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID) - nhận định: "Ô nhiễm môi trường là không có ranh giới, dự án nằm ở một địa phương có thể có tác động tới những khu vực lân cận. Vì vậy, hoạt động tham vấn cộng đồng không chỉ giới hạn đối với cộng đồng nơi có dự án mà cần mở rộng tới các cộng đồng cũng chịu ảnh hưởng bởi dự án và các cá nhân, tổ chức có quan tâm".
“Môi trường là của cộng đồng – cần sự tham gia của các tổ chức chính trị, xã hội. Dự thảo Luật này tạm thời không thể thông qua được – chúng ta cần nghĩ kĩ hơn bởi đây là cuộc sống của hơn 100 triệu dân” - GS.TS Lê Vân Trình - Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật An toàn và vệ sinh lao động Việt Nam - nhấn mạnh.
Theo ông Đặng Đình Bách – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Pháp luật và Chính sách Phát triển Bền vững (LPSD): “Sứ mệnh của Luật này là để canh gác bảo vệ môi trường nhưng dường như chưa đạt được. Hiện nay, các điều luật trong Dự thảo Luật này có khoảng cách quá xa so với những cam kết của Việt Nam với quốc tế, với chủ trương của Đảng và chỉ đạo của Chính phủ, không giải quyết được các vấn đề môi trường đang đặt ra trong thực tiễn”.
Kết luận của tọa đàm và thông điệp của thư kiến nghị đều thống nhất: đề xuất đại biểu Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền xem xét, cân nhắc tạm dừng thông qua Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) tại kỳ họp Quốc hội lần thứ 10 này để có thêm thời gian nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo.
Những nội dung nhóm nghiên cứu đề nghị cân nhắc:
1. Cần có quy định cụ thể về công khai thông tin môi trường;
2. Mở rộng đối tượng tham vấn trong đánh giá tác động môi trường bao gồm cả những cộng đồng không nằm trong khu vực dự án nhưng vẫn chịu tác động từ dự án và những tổ chức, cá nhân có quan tâm tới dự án;
3. Bổ sung quy định về quyền giám sát trực tiếp của người dân;
4. Cần có khung chính sách toàn diện, căn cơ về kiểm soát ô nhiễm không khí;
5. Quy định lại chủ thể có trách nhiệm công khai; làm rõ thời hạn công khai, hình thức công khai và phương thức công khai Báo cáo ĐTM;
6. Bỏ Điều 111 khoản 3 về tổ chức, cá nhân tham gia quan trắc, đo đạc chất lượng môi trường xung quanh và cung cấp thông tin;
7. Mở rộng đối tượng có thể đại diện người bị ảnh hưởng ô nhiễm môi trường khởi kiện.
