Đường biến thành sông vì triều dâng
Theo ghi nhận, ngày 30/9, tại khu vực cầu Kênh Ngang số 3, thuộc đường Mễ Cốc, quận 8 (TP HCM), triều cường dâng cao khiến cả khu vực nhìn đâu cũng thấy nước. Có đoạn nước ngập sâu hơn nửa mét khiến giao thông qua khu vực bị tê liệt. Việc đi lại cũng như sinh hoạt của người dân trong khu vực bị ảnh hưởng, đảo lộn.
Trước đó một ngày, cũng tại khu vực, triều cường dâng cao gây áp lực lớn khiến đoạn bờ kè gần khu vực cầu bị vỡ. Lực lượng chức năng quận 8 huy động hơn 150 dân quân, vận chuyển gần 10 ngàn bao cát để be bờ khắc phục sự cố. Đồng thời hỗ trợ các hộ dân xây tạm các vách tường gạch ngăn nước vào nhà, sớm ổn định lại cuộc sống.
Trên đường Trần Não, quận 2, các nhà dân cũng ngập trong biển nước do triều cường dâng cao 1,68m. Các khu vực như đường Nguyễn Văn Hưởng (quận 2), Tôn Thất Thuyết, Hoàng Diệu, Nguyễn Khoái (quận 4), Trần Xuân Soạn (quận 7) nước tràn mênh mông.
Đặc biệt, tuyến đường Nguyễn Hữu Cảnh hay Nguyễn Thái Bình, Ký Con, Cô Giang, Cô Bắc, Hồ Hảo… ngay ở trung tâm quận 1 cũng bị ngập dù trời không đổ giọt mưa nào. Tình trạng ngập nước này xảy ra do triều cường đạt đỉnh vào sáng sớm và giờ tan tầm khiến các phương tiện tham gia giao thông gặp nhiều khó khăn, có xe bị chết máy khiến người dân phải bì bõm dắt bộ.
Theo Đài Khí tượng thuỷ văn khu vực Nam Bộ, mực nước tại các vùng hạ lưu sông Sài Gòn - Đồng Nai tiếp tục lên nhanh theo kỳ triều cường cuối tháng 9, đầu tháng 10.
Triều cường đạt đỉnh ngày 30/9 và ngày hôm nay (1/10) tại trạm Phú An và Nhà Bè 1,68-1,70m (cao hơn báo động 3 là 0,15-0,20m). Thời gian xuất hiện đỉnh triều lúc 5-7h và 16-18h. Mực nước cao nhất ngày vùng hạ lưu sông Sài Gòn - Đồng Nai duy trì trên mức báo động 2 đến hết ngày 3/10 và xuống nhanh.
Cơ quan chức năng cũng đã đưa ra cảnh báo, để chủ động trong sinh hoạt, người dân cần chuẩn bị mọi biện pháp che chắn ngăn nước vào nhà. Đồng thời, khi đi lại, né thời điểm xảy ra triều cường.
Nhiều dự án chống “thủy thần”
UBND TP HCM mới đây cho hay, để từng bước xóa, giảm ngập trên địa bàn, từ năm 2011 đến nay, TP tập trung triển khai các dự án thuộc hai quy hoạch chính. Thứ nhất, Quy hoạch tổng thể hệ thống thoát nước TP HCM đến 2020, với vùng nghiên cứu rộng 581km2. Được chia thành 6 vùng thoát nước: Trung tâm, Bắc, Nam, Tây, Đông Bắc, Đông Nam.
Nội dung chính là đầu tư, nâng cấp và phát triển hệ thống cống đạt 6.000km và cải tạo, nạo vét 4.369km kênh, rạch thoát nước; xây dựng hệ thống hồ điều tiết để hỗ trợ cho hệ thống thoát nước khi xảy ra những trận mưa cực đoan. TP đang hoàn thiện quy hoạch và sơ bộ xác định được 103 vị trí dự kiến xây dựng hồ điều tiết.
 |
| Một công trình chống ngập đang được xây dựng tại TP HCM. |
Thứ hai là Quy hoạch thủy lợi chống ngập úng khu vực TP HCM với tổng diện tích vùng nghiên cứu 968,5 ngàn ha, bao gồm: Xây dựng tuyến đê bao dọc Sông Sài Gòn (Bờ hữu) từ Bến Súc (Củ Chi) đến Tỉnh lộ 824 (Long An) với chiều dài 172km. Xây dựng tuyến đê bao dọc sông Sài Gòn (Bờ tả) từ cầu Bình Phước đến khu Đô thị mới Thủ Thiêm với chiều dài 19,5km.
Đồng thời xây dựng 13 cống kiểm soát triều Rạch Tra, Vàm Thuật, Nhiêu Lộc – Thị Nghè, Bến Nghé, Tân Thuận, Phú Xuân, Mương Chuối, Sông Kinh, Kinh Lộ, Kênh Hàng, Thủ Bộ, Bến Lức, Kênh Xáng Lớn. Xây dựng 11 cống kiểm soát triều (nhỏ): Cống Gò Dưa, Ông Dầu, rạch Đá, rạch Thủ Đức và rạch Cầu Đúc Nhỏ, Ông Hòa, Ông Dí, Rạch Dừa, Thảo Điền, Bà Dìm và Ông Chùa.
Cạnh đó, TP cho nạo vét, cải tạo 8 trục tiêu thoát nước chính với tổng chiều dài 50,14km gồm: Rạch Thủ Đào, Bà Lớn, Lung Mân, Xóm Củi, Ông Bé, Thầy Tiêu, sông Cần Giuộc và Rạch Tra - Kênh Xáng - An Hạ - Kênh Xáng Lớn.
UBND TP HCM nhìn nhận, chương trình giảm ngập nước của TP trong thời gian qua đã đạt được một số kết quả, góp phần cải thiện bộ mặt TP; đảm bảo lưu thông cho các phương tiện tham gia giao thông. Năm 2008, trên địa bàn TP tồn tại 95 tuyến đường trục chính ngập do triều. Đến cuối năm 2018, đầu năm 2019, TP còn 5 tuyến đường trục chính bị ngập (giảm 94,73%).
Trước tình hình thất thường của khí hậu, UBND TP cho biết, năm 2018 đã thông qua Chủ trương đầu tư của 26 dự án với tổng mức đầu tư 4.203 tỷ. Đồng thời, kế hoạch trung hạn 2019 – 2020 đã được HĐND TP thông qua tại kỳ họp ngày 11/5/2019, gồm 25 dự án chuẩn bị đầu tư với tổng mức đầu tư dự kiến 4.175 tỷ. Hiện đang chờ cấp thẩm quyền bố trí vốn chuẩn bị đầu tư để triển khai công tác khảo sát, lập dự án đầu tư.
UBND TP nhìn nhận, với các dự án xây dựng, cải tạo hệ thống thoát nước trên các tuyến đường thường xuyên ngập, mật độ giao thông cao, có hệ thống cống thoát nước đã cũ, nhỏ không đảm bảo năng lực thoát nước; sau khi hoàn thành các dự án sẽ giải quyết ngập và ùn tắc giao thông cho khu vực.
Trả lời báo chí, Thạc sĩ Lê Thị Xuân Lan, chuyên gia khí tượng thủy văn cho biết, hơn một tuần nay gió chướng hoạt động mạnh khiến mực nước tại các cửa sông dâng cao đúng lúc triều cường lên nên đỉnh triều mới cao như những ngày vừa qua.
Còn nguyên nhân sâu xa dẫn đến hiện tượng là do tình trạng nền đất Nam Bộ nói chung và TP HCM đang bị sụt lún do hệ quả của việc bêtông hóa và khai thác nước ngầm quá mức. Ngoài ra, biến đổi khí hậu cũng khiến mực nước biển dâng lên đáng kể, song đây là kết quả của thời gian dài chứ không ảnh hưởng trong một sớm một chiều.
