Giữ hồn dân tộc

Nhiều nghệ nhân tìm cách khôi phục nghề làm tranh Đông Hồ.
Nhiều nghệ nhân tìm cách khôi phục nghề làm tranh Đông Hồ.
(PLVN) - Công nghệ phát triển, nhiều làng nghề truyền thống Việt Nam ngày càng mai một, thấy rõ nhất là ở các nghề ươm tơ, dệt vải, rèn đúc, đan lát… 

Đó như một quy luật tất yếu khi máy móc đã thay cho thủ công, cung ứng sản phẩm tiêu dùng hàng loạt cho xã hội. Nhưng cũng có một số làng nghề thủ công truyền thống khi mất đi khiến ta buồn thực sự. Đó là những làng nghề làm ra sản phẩm văn hóa, mang hồn cốt dân tộc, truyền thống lâu đời và phong vị dân gian sâu đậm mà tranh Đông Hồ là một dẫn chứng.

Những phiên chợ quê ngày tết đã từ lâu lắm rồi không còn thấy những bức tranh Đông Hồ rộn rã sắc màu nữa. Người mang nặng tâm tư với văn hóa truyền thống buồn với nỗi buồn đầy tâm trạng đau đáu: “Mẹ con đàn lợn âm dương/Chia lìa trăm ngả/Đám cưới chuột đang tưng bừng rộn rã/Bây giờ tan tác về đâu?” (Hoàng Cầm).

Không thể trách cứ người tiêu dùng ngoảnh mặt với tranh Đông Hồ khi thị hiếu đã thay đổi cùng thời cuộc, treo tranh và chơi tranh đắt tiền trong nhà mình, những bức tranh chỉ là bản sao chép các danh họa đã thay thế các bức tranh in ra từ bản khắc gỗ bị cho là lòe loẹt và quê mùa. Tranh Đông Hồ chịu chung số phận với tranh Bờ Hồ rất thịnh hành một thuở giờ biến mất như chẳng hề tồn tại.

Thế nhưng, nỗi đau thế thái không nằm ở sự thay đổi thị hiếu của người đời mà ở chỗ làng nghề 400 năm tuổi làm tranh này lại chuyển sang làm vàng mã, cung ứng cho một “thị hiếu” khác, đậm tính dị đoan và lãng phí.

Nếu như bức tranh “Đám cưới chuột” phản ảnh hiện thực mối quan hệ xã hội thời phong kiến thì việc chuyển từ tranh sang vàng mã thực là bức tranh phản ảnh hiện thực xã hội, người ta đã bỏ “hồn dân tộc” để chuyển sang một trạng thái hoàn toàn ngược lại là làm cái việc cung ứng cho các hồn ma.

Rất may, vẫn còn những con người tâm huyết với những bức tranh mang “hồn dân tộc sáng bừng trên giấy điệp”. Họ tìm đủ cách để khôi phục lại dù chỉ là một phần nhỏ của quá vãng vàng son. Những nghệ nhân còn sót lại thu thập các bản gỗ khắc tranh, cố gắng giữ lại một phần nghề cũ.

Các nhà văn hóa tìm cách lưu giữ và bảo tồn làng tranh Đông Hồ. Những nhà giáo yêu chuộng văn hóa truyền thống dùng tranh Đông Hồ làm “giáo cụ trực quan”, “đồ dùng dạy học” trên lớp hoặc dẫn các học sinh của mình tham quan nơi làm ra các bức tranh đó.

Một hội thảo quốc tế được mở ra vào thượng tuần tháng 11/2019 đã làm sâu sắc thêm giá trị văn hóa của tranh Đông Hồ và bàn thảo các biện pháp để tranh Đông Hồ “sống lại”. Đó là một tín hiệu vui và càng gần hiện thực hơn khi hồ sơ về bảo tồn làng tranh này đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý đệ trình lên UNESCO để vinh danh và bảo vệ khẩn cấp.

Ở nước Hà Lan xa xôi còn giữ được một cái làng nghề đẽo guốc thủ công và đã trở thành một địa điểm thu hút du khách quốc tế cực kỳ hấp dẫn. Tại đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng những chiếc guốc xỏ vừa chân búp bê hoặc to như cái thuyền, những đôi guốc có tuổi vài trăm năm với các kiểu dáng khác nhau phục vụ mục đích khác nhau (làm vườn, đi dạo, dự tiệc hay đi trong nhà) mà còn được xem người thợ làm ra một chiếc guốc như thế nào.

Dù cho người Hà Lan chẳng còn đi guốc nữa thì những đôi guốc được sản xuất ra ngày hôm nay trở thành kỷ vật của du khách và có mặt trên khắp thế giới này do những người đi du lịch Hà Lan mang về như món quà kỷ niệm.

Hy vọng rằng làng tranh Đông Hồ của chúng ta cũng được bảo tồn theo cách đó. Một bảo tàng tranh, một xưởng in tranh tại chỗ với những nghệ nhân làng nghề tài hoa và tranh Đông Hồ sẽ theo chân du khách đi khắp thế giới, trong phòng khách của mỗi ngôi nhà.

Tin cùng chuyên mục

Căn nhà ông Cảnh liền kề công trình đang được phá dỡ. (Ảnh: Nguyễn Tuấn)

Sở Xây dựng Hà Nội: Kiểm tra xác minh phản ánh “tháo dỡ công trình gây hư hại nhà hàng xóm”

(PLVN) - Liên quan đơn thư của ông Nguyễn Trọng Cảnh (ngụ ngách 23, ngõ 82, phố Chùa Láng, quận Đống Đa, TP Hà Nội) phản ánh nhà liền kề phá dỡ gây mất an toàn, ảnh hưởng tài sản, kết cấu nhà mình; đại diện Sở Xây dựng cho biết đã thực hiện kiểm tra, xác minh cũng như hỗ trợ UBND quận Đống Đa giải quyết theo thẩm quyền.

Đọc thêm

Tiếp vụ dấu hiệu gian dối trong một hồ sơ khai tử tại Quận 8 (TP HCM): Cần giám định chữ ký trong bộ hợp đồng chuyển nhượng tài sản

Tiếp vụ dấu hiệu gian dối trong một hồ sơ khai tử tại Quận 8 (TP HCM): Cần giám định chữ ký trong bộ hợp đồng chuyển nhượng tài sản
(PLVN) - Sau khi PLVN có bài viết “Dấu hiệu gian dối trong hồ sơ khai tử “đại gia” nổi tiếng quận 8, TP HCM”, nhiều độc giả quan tâm, thắc mắc, đặt câu hỏi “chết thực tế ngày 20 nhưng gian dối khai tử lùi ngày thành 27/12 để làm gì?”. Đây cũng chính là vấn đề mà một số người liên quan sự việc đã có đơn đề nghị cơ quan chức năng làm rõ.

Hà Nội: Thành lập Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí

Hội nghị công bố Quyết định của UBND Thành phố thành lập Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí .
(PLVN) - Ngày 20/11/2024 , UBND Thành phố quyết định ban hành Quyết định số 6037/QĐ-UBND thành lập “Ban Chỉ đạo về thực hiện các biện pháp phòng, chống lãng phí của UBND thành phố Hà Nội” do đồng chí Trần Sỹ Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Thành phố làm Trưởng Ban Chỉ đạo.

Sự việc thu hồi đất thực hiện dự án nuôi trồng thủy sản Cảnh Long (Thanh Hóa): Trả lời của UBND TX Nghi Sơn

Sự việc thu hồi đất thực hiện dự án nuôi trồng thủy sản Cảnh Long (Thanh Hóa): Trả lời của UBND TX Nghi Sơn
(PLVN) - Báo PLVN vừa nhận được Văn bản 4148/UBND-GPMB của UBND TX Nghi Sơn gửi Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa báo cáo, trả lời Báo PLVN về giải quyết đơn thư của ông Lê Ngọc Thách (ngụ tổ dân phố Nam Châu, phường Hải Châu) theo ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Văn bản 11186/UBND-TD ngày 2/8/2024.

Tiêu chuẩn khám sức khoẻ lái xe từ năm 2025

Ảnh minh hoạ
(PLVN) - Bộ Y tế mới ban hành Thông tư số 36 ngày 16/11/2024 quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, việc khám sức khỏe định kỳ đối với người hành nghề lái xe ô tô; cơ sở dữ liệu của người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng.

Công trình trụ sở TAND huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh): TAND tối cao cho biết 'việc lập dự toán dự án bảo đảm đúng pháp luật'

Công trình trụ sở TAND huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh): TAND tối cao cho biết 'việc lập dự toán dự án bảo đảm đúng pháp luật'
(PLVN) - Liên quan đến phản ánh của bạn đọc cho rằng có dấu hiệu nâng khống hóa đơn trong việc thi công dự án xây dựng mới trụ sở làm việc TAND huyện Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh): mới đây, TAND tối cao đã có Văn bản 312/TANDTC-KHTC phản hồi Báo PLVN, cho biết, việc lập dự toán của dự án đã bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Chủ đầu tư căn cứ trên kết quả thẩm tra, thẩm định của các bên liên quan để phê duyệt dự toán, tổ chức đấu thầu. Không có dấu hiệu nâng khống giá trong việc lập dự toán xây dựng công trình.

Cần chế tài mạnh hơn với hành vi liên quan ma túy

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Hậu quả của ma túy, “ngáo đá”, là vấn đề nhức nhối trong xã hội bấy lâu nay. Một minh chứng rõ ràng tang thương mới nhất là vụ án xảy ra ở một tỉnh phía Nam cuối tháng 10/2024, khi một cháu bé 14 tuổi đi bán vé số, vô cớ bị một đối tượng tấn công tử vong ngay trên đường.

Một số vấn đề liên quan dự án khu phố chợ Chiên Đàn (Quảng Nam): UBND huyện Phú Ninh trả lời

Dự án khu phố chợ Chiên Đàn. (Ảnh: Anh Huy)
(PLVN) - Dự án khu phố chợ Chiên Đàn (xã Tam Đàn, huyện Phú Ninh) được UBND tỉnh Quảng Nam chấp thuận chủ trương đầu tư tại Công văn 6754/UBND-KTN ngày 4/12/2017. Dự án do Cty CP địa ốc Newland Quảng Nam làm chủ đầu tư với diện tích khoảng 9,8 ha, tổng số 328 căn (đất ở chia lô), quy mô dân số khoảng 1.600 người.

Đưa người đi lao động nước ngoài trái phép sẽ bị xử lý như thế nào?

Ảnh minh họa
(PLVN) - "Lợi dụng tâm lý những người có hoàn cảnh khó khăn, muốn đi lao động ở nước ngoài, một số đối tượng đăng thông tin trong các hội, nhóm trên mạng xã hội để tuyển lao động đi làm việc ở nước ngoài “việc nhẹ lương cao”. Những đối tượng có hành vi vi phạm trên sẽ bị xử lý như thế nào theo quy định của pháp luật?" - bạn Minh Anh (Sơn La) hỏi. 

Bà Trương Mỹ Lan đề nghị thi hành án chủ động để khắc phục hậu quả: Cục THADS TP HCM chuyển đơn đến TAND Cấp cao

Bị cáo Trương Mỹ Lan tại phiên tòa đang diễn ra. (Ảnh: Thanh Tùng)
(PLVN) - TAND Cấp cao tại TP HCM đang mở phiên phúc thẩm xét xử bị cáo Trương Mỹ Lan và các đồng phạm trong giai đoạn 1 vụ án xảy ra tại Cty Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị có liên quan. Trước đó, ngày 23/10/2024, bà Lan đã có đơn gửi Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM đề nghị THA chủ động để khắc phục hậu quả vụ án.

Sau thời gian tạm hoãn hợp đồng lao động có phải nhận lại người lao động không?

Luật sư Nguyễn Quang Tâm.
(PLVN) - Bạn Duy Khang (Hải Phòng) hỏi: Do tình hình sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn nên công ty tôi muốn tạm hoãn hợp đồng với một số người lao động (NLĐ). Xin hỏi, thời gian tạm hoãn hợp đồng lao động (HĐLĐ) được quy định thế nào? Sau thời gian tạm hoãn HĐLĐ công ty có phải nhận lại NLĐ không?

Chi nhánh VPĐKĐĐ Thủ Đức (TP HCM): Một số vấn đề cần làm rõ trong một hồ sơ đăng ký biến động đất đai

Liên 1, biên nhận 375 và biên nhận 376 có chữ ký, dấu vân tay tên bà Mai nhưng bị tẩy xóa.
(PLVN) - Bà Ngô Thị Mai (SN 1967) cho rằng, là người nộp hồ sơ đăng ký cập nhật biến động căn nhà vừa mua nhưng Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) Thủ Đức (TP HCM) lại trả kết quả cho chủ cũ, dẫn đến bà không nhận được sổ đỏ và tài sản. Trong khi đó, Chi nhánh VPĐKĐĐ cho rằng trả kết quả đúng quy định.

UBND xã Chàng Sơn (Hà Nội) bị phản ánh vi phạm khi tháo dỡ công trình: UBND huyện Thạch Thất ra kết luận

Công trình vi phạm của ông Trường bị UBND xã Chàng Sơn cưỡng chế phá dỡ khi chưa thiết lập đầy đủ hồ sơ xử lý vi phạm hành chính. (Ảnh: Bạn đọc cung cấp)
(PLVN) - UBND huyện Thạch Thất (Hà Nội) vừa có Văn bản 13/KL-UBND kết luận nội dung tố cáo Chủ tịch UBND xã Chàng Sơn cho tháo dỡ công trình vi phạm trên đất ruộng phần trăm (đất nông nghiệp dùng cho mục đích công ích - NV) khi chưa thiết lập đầy đủ hồ sơ để xử lý vi phạm hành chính; là tố cáo đúng.

Mô hình “Hội - Đoàn - Trường” phối hợp tuyên truyền, giáo dục: Học sinh hào hứng học kỹ năng sống được nhận quà

Sáng 11/11, tại các trường học trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, nhiều hoạt động tuyên truyền, giáo dục Luật Giao thông đường bộ, kỹ năng sống đã được tổ chức.
(PLVN) - Sáng 11/11, gần 2.000 học sinh Trường tiểu học Nguyễn Văn Tây, P Bình Chiểu, TP Thủ Đức (TP.HCM), sôi nổi tham gia tiết học An toàn giao thông và phòng chống đuối nước, đồng thời được nhận những phần quà hấp dẫn. Đây là hoạt động thiết thực từ sự phối hợp thú vị theo mô hình “Hội - Đoàn - Trường” giữa Hội Liên hiệp Phụ nữ cùng với Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phường Bình Chiểu và Ban giám hiệu Trường Tiểu học Nguyễn Văn Tây.