Giám sát quyền lực đối với đảng viên có chức vụ: Phải có dũng khí nhìn thẳng vào sự thật

Trung tướng Lê Phúc Nguyên.
Trung tướng Lê Phúc Nguyên.
(PLO) - Sau khi Báo PLVN đăng các bài viết với chủ đề: "Giám sát quyền lực đối với đảng viên có chức vụ: Để 'con voi' không chui lọt 'lỗ kim", Tòa soạn đã nhận nhiều ý kiến phản hồi từ bạn đọc. Các ý kiến đồng tình và đánh giá cao với cách đặt vấn đề của bài viết- một vấn đề còn nhiều lỗ hổng trong công tác xây dựng Đảng hiện nay nhưng vẫn chưa tìm được “phương thuốc đặc trị” hữu hiệu. 

Bởi vậy, cần thiết phải có những giải pháp cũng như cơ chế phòng ngừa hiệu quả nhằm giải quyết vấn đề trên. Nhưng công việc này nên bắt đầu từ đâu?. Trung tướng Lê Phúc Nguyên, nguyên Tổng Biên tập Báo Quân đội Nhân dân trao đổi xung quanh vấn đề này.

Theo Trung tướng Lê Phúc Nguyên, tình trạng lạm dụng quyền lực ở những cán bộ có chức, có quyền đã dẫn đến những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Thời gian vừa qua, đáng tiếc, có không ít cán bộ, đảng viên đảm nhiệm những vị trí cao trong bộ máy Đảng và Nhà nước ở các cấp, vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Đảng và pháp luật của Nhà nước, đến mức phải xử lý kỷ luật Đảng và đưa ra truy tố, xét xử theo pháp luật. Thực sự đây là một thực tế quá đau xót. 

Xem xét các vụ việc, chúng ta thấy có nhiều nguyên nhân, nhưng có một câu hỏi khá day dứt: Công tác kiểm tra, giám sát ở các tổ chức đảng như thế nào mà những cán bộ, đảng viên có chức vụ cao, ở những vị trí lãnh đạo, quản lý quan trọng, nhiều khi là người đứng đầu cấp ủy và chính quyền,  lại có thể trượt dài trên các khuyết điểm mà không được cảnh báo, nhắc nhở, xử lý kịp thời từ lúc mới phát sinh các dấu hiệu sai phạm?

Có thể có hai khả năng: Một là cấp ủy thiếu sâu sát, không quản lý được cán bộ đảng viên, không chấp hành nghiêm các quy định về công tác kiểm tra, giám sát, hoặc còn biểu hiện e dè, nể nang, buông xuôi trong hoạt động kiểm tra, giám sát; không thực hiện nghiêm công tác kiểm tra, giám sát hoặc nếu có kiểm tra, giám sát cũng mang tính hình thức, không đánh giá đúng mặt mạnh, mặt yếu của cán bộ, đảng viên, không chỉ ra những thiếu sót, tồn tại để đảng viên khắc phục, không cảnh báo kịp thời các sai phạm có thể xảy ra. Thứ hai, có thể chính các cán bộ, đảng viên này tự đặt mình ra khỏi các quy định của Điều lệ Đảng, xa rời nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, thiếu tự giác, thiếu trung thực, che giấu khuyết điểm, tự phê bình và phê bình kém…

Loạt bài “Giám sát quyền lực đối với đảng viên có chức vụ - Để con voi không chui lọt lỗ kim” trên báo PLVN.
Loạt bài “Giám sát quyền lực đối với đảng viên có chức vụ - Để con voi không chui lọt lỗ kim” trên báo PLVN.

Thủ tiêu đấu tranh sẽ gây ra những hệ lụy khôn lường

- Thưa Trung tướng, trong công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực nói chung, trong hoạt động  kiểm tra, giám sát nói riêng, có nhiều vụ việc ủy ban kiểm tra cấp tỉnh tiến hành kiểm tra nhiều lần mà không phát hiện được, chỉ đến khi Trung ương về kiểm tra thì mới ra vấn đề. Vậy nguyên nhân này do đâu?

- Đúng là chất lượng, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát và xử lý tổ chức đảng, đảng viên vi phạm chưa đồng đều ở các cấp, có cảm nhận ở Trung ương thì sôi động hơn, hiệu quả hơn nhiều ở cấp tỉnh, thành phố. Ở các cấp dưới, đặc biệt ở cơ sở, nhiều tổ chức đảng có chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng còn hạn chế, chưa đủ sức góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lạm quyền, lộng quyền, lợi dụng quyền lực, tha hoá quyền lực trong nội bộ Đảng. Nhiều người cho rằng, ở Trung ương nhờ có Tổng Bí thư chỉ đạo trực tiếp và cụ thể nên Ủy ban kiểm tra Trung ương đã vào cuộc quyết liệt, kiểm tra, xác minh, làm rõ được nhiều vụ việc bức xúc liên quan đến đảng viên là cán bộ lãnh đạo cấp cao, chứng tỏ kỷ luật của Đảng ta là nghiêm minh và tự giác, không có vùng cấm, củng cố được niềm tin của nhân dân. 

Không thể phủ nhận một thực tế là ở nhiều địa phương, đơn vị, cấp ủy chưa chủ động nắm tình hình, chưa phát hiện dấu hiệu vi phạm để tiến hành kiểm tra...Tính chiến đấu, tính hiệu quả trong hoạt động kiểm tra, giám sát còn hạn chế. Cấp ủy và bản thân người đứng đầu cấp ủy hoặc coi nhẹ công tác kiểm tra, giám sát, hoặc tiến hành công tác kiểm tra, giám sát không thực chất.

Có thể do nhận thức, có thể do trình độ, cũng có thể vì một động cơ nào khác, ủy ban kiểm tra của các cấp ủy đã tự đánh mất vai trò của mình. Nhiều cấp ủy không muốn phô cái xấu ra, chỉ thích nêu thành tích. Tôi cho rằng, trong tổ chức sinh hoạt đảng cũng như trong hoạt động kiểm tra, giám sát, nếu thiếu dũng khí để nhìn thẳng vào sự thật, nhìn thẳng vào thiếu sót, khuyết điểm, thủ tiêu đấu tranh, đoàn kết hình thức, xuôi chiều… sẽ gây ra những hệ lụy khôn lường.

- Đúng như vậy, trong rất nhiều Nghị quyết, Đảng ta đã thẳng thắn chỉ ra những thiếu sót, khuyết điểm trong công tác kiểm tra, giám sát còn hình thức, nể nang, né tránh, ngại va chạm...Nhưng vì sao các yếu kém đó chậm được khắc phục, thưa Trung tướng?

- Theo tôi, tất cả là do nhận thức và trách nhiệm của cấp ủy và người đứng đầu cấp ủy. Nếu cấp uỷ và người đứng đầu cấp uỷ cũng như chủ nhiệm ủy ban kiểm tra của cấp uỷ nhận thức đúng, đầy đủ về vị trí, vai trò và tác dụng của công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; có bản lĩnh, có dũng khí, thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ này thì mới có kết quả. Vừa qua, chúng ta thấy nhờ có Bộ Chính trị và Tổng Bí thư quan tâm chỉ đạo, đồng chí Chủ nhiệm ủy ban kiểm tra Trung ương trực tiếp chỉ đạo, nên đã tổ chức kiểm tra làm rõ một số vụ việc vi phạm gây bức xúc, liên quan cả đến một số lãnh đạo cấp cao của Đảng và xử lý nghiêm minh về Đảng và cả bằng pháp luật, được đảng viên và nhân dân đồng thuận cao.

Trung tướng Lê Phúc Nguyên.
Trung tướng Lê Phúc Nguyên.

Cần kiểm tra đột xuất ở những nơi có vấn đề “nổi cộm”

- Hiện nay, tư tưởng đổi mới và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát được triển khai trong toàn Đảng. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã yêu cầu ngành kiểm tra của đảng phải chủ động đề suất các giải pháp hữu hiệu nhằm đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Theo Trung tướng, cần những giải pháp nào để hạn chế những yếu kém trong công tác kiểm tra, giám sát đối với đảng viên, nhất là đảng viên có chức vụ?

- Tôi cho rằng muốn tạo chuyển biến mạnh hơn nữa trong công tác kiểm tra, giám sát phải tập trung thực hiện đồng bộ và toàn diện 4 nhóm giải pháp trong Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), bảo đảm đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng để chủ động và góp phần tích cực hơn nữa thực hiện nhiệm vụ xây dựng Đảng. Bên cạnh đó phải kiểm soát chặt chẽ việc trao và thực thi quyền lực được trao cho các tổ chức và cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu cấp uỷ, thủ trưởng cơ quan, đơn vị.  

Ngoài ra, các cấp uỷ, tổ chức đảng cần chủ động và quan tâm đẩy mạnh hơn nữa việc lãnh đạo công tác kiểm tra, giám sát và tổ chức nhiệm vụ kiểm tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XII, các chỉ thị, quy định, kết luận của Đảng theo chương trình, kế hoạch để mọi nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận của Đảng đều được kiểm tra, giám sát từ khâu xây dựng ban hành, quán triệt triển khai và tổ chức thực hiện. Đặc biệt, cần kiểm tra đột xuất ở những nơi có vấn đề “nổi cộm” có nhiều dư luận, nhất là ở những nơi có vấn đề về công tác cán bộ, tha hoá quyền lực, tham nhũng, lãng phí.

Cùng với đó, cần tiếp tục hoàn thiện các quy định, quy chế của Đảng theo định hướng đổi mới phương thức kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng; xây dựng các phương pháp kiểm tra, giám sát mới, nhất là đối với các biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”, tha hoá quyền lực, tham nhũng…

Tổ chức bộ máy kiểm tra cấp ủy các cấp cần được củng cố kiện toàn và quan tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ kiểm tra các cấp về phẩm chất, năng lực đủ sức thực hiện và hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Tôi muốn nhấn mạnh điểm này: phải lựa chọn, sắp xếp, bố trí những con người có bản lĩnh, có dũng khí, có trình độ, năng lực và phương pháp làm việc đúng vào cơ quan kiểm tra của các cấp ủy, vì đây là nhiệm vụ rất khó khăn và phức tạp. 

-Trân trọng cám ơn Trung tướng!

Đọc thêm

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia
Ngày 21/11, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam rời Hà Nội, lên đường thăm chính thức Vương quốc Campuchia, tham dự Hội nghị toàn thể lần thứ 12 của Hội nghị quốc tế các đảng chính trị châu Á (ICAPP) và Phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Nghị viện Quốc tế vì Bao dung và Hòa bình (IPTP) từ ngày 21-24/11/2024.

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia
Trưa 21/11 (theo giờ địa phương), tại Phủ Thủ tướng, Trung tâm hành chính Putrajaya, Malaysia, Lễ đón Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân sang thăm chính thức Malaysia, theo lời mời của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Phu nhân từ ngày 21-23/11, được tổ chức trọng thể theo nghi thức cao nhất dành cho Nguyên thủ quốc gia thăm chính thức.

Công tác phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ Thủ đô: Những nút thắt cần tháo gỡ - Bài 1: Tự hào là người chiến sĩ trên 'mặt trận văn hóa'

Hà Nội có 97 tác phẩm xuất sắc được trao giải trong Cuộc thi chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ 4 năm 2024. (Ảnh: CTV)
(PLVN) -  Ngày 24/11/1946, tại Nhà hát Lớn TP Hà Nội, Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất đã diễn ra. Trong diễn văn khai mạc, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi. Văn hóa lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự cường và tự chủ”. Lá thư Người gửi giới họa sĩ và văn nghệ sĩ năm 1951 đến nay vẫn vẹn nguyên tính thời sự: “Văn hóa, nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy”.

Kiến tạo trong kỷ nguyên mới phải đột phá đi thẳng vào hiện đại

Quang cảnh Hội thảo. (Ảnh trong bài: V.Anh)
(PLVN) - Yêu cầu bao trùm trong kiến tạo kỷ nguyên mới là phải tiến hành đồng thời, thắng lợi quá trình “đột phá kép”. Một mặt, phải đột phá đi thẳng vào hiện đại, vào những lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ số mà Việt Nam có lợi thế. Mặt khác, phải đột phá trong việc giải quyết triệt để những “điểm nghẽn”, những khó khăn đang kìm hãm, cản trở sự phát triển của đất nước.

Khẳng định vị thế quốc tế của Việt Nam trong giải quyết thách thức toàn cầu

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên thảo luận phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Ngày 19/11 (theo giờ địa phương), tại Rio de Janeiro, Brazil, Hội nghị Thượng đỉnh G20 năm 2024 tiếp tục diễn ra với Phiên thảo luận về phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng dưới sự chủ trì của Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva, Chủ tịch G20 năm nay. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và có bài phát biểu tại Phiên thảo luận.

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Bàn làm chứ không bàn lùi

Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. (Ảnh: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) -  Chiều 20/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội tiến hành thảo luận chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Đa số đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tán thành với chủ trương đầu tư dự án với tinh thần bàn làm chứ không bàn lùi.

Nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả của hoạt động giám sát

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm trình bày Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng Nhân dân. (Ảnh: Phạm Thắng)
(PLVN) - Chiều 20/11, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội làm việc phiên toàn thể tại hội trường nghe các báo cáo về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với Quốc hội Việt Nam: Quốc hội là cơ quan quyền lực tối cao của Nhà nước và Nhân dân

Bác Hồ phát biểu tại kỳ họp thứ năm Quốc hội Khóa I ngày 20/9/1955. (Ảnh tư liệu)
(PLVN) - Quốc hội nước ta được thành lập trong những năm chiến tranh chống xâm lược, do toàn dân tự do bầu cử, là đại biểu chân chính của nhân dân cả nước từ Bắc đến Nam. Đến nay, trước tình hình mới, nhiệm vụ mới, Quốc hội đã, đang cùng Nhân dân và Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia, đưa đất nước ta từng bước đủ “cơ đồ, vị thế, tiềm lực và uy tín” để “sánh vai với các cường quốc năm châu” .

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica
Sau khi kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và hoạt động song phương tại Brazil, tối 19/11 (theo giờ địa phương, sáng 20/11 giờ Hà Nội), chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới sân bay Las Americas, Thủ đô Santo Domingo, bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Abinader và Phu nhân.

Hoàn thiện pháp luật đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Kỳ cuối: Quyết tâm và quyết tâm cao hơn nữa

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9/2024. (Ảnh: VGP).
(PLVN) -  Suy cho cùng, điều quan trọng nhất là chất lượng các đạo luật phải đáp ứng được yêu cầu kiến tạo để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, hùng cường và thịnh vượng, hội nhập quốc tế sâu rộng. Trên tinh thần đó, chúng ta đã cố gắng, càng cố gắng hơn nữa, đã quyết tâm, càng phải quyết tâm cao hơn nữa.

longformKế hoạch của Bộ Tư pháp về Tổng kết thực hiện Nghị Quyết số 18 - NQ/TW

Kế hoạch của Bộ Tư pháp về Tổng kết thực hiện Nghị Quyết số 18 - NQ/TW
(PLVN) - Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về Tổng kết Nghị quyết 18- NQ/TW đã ban hành Kế hoạch tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18 - NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới , sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Báo Pháp luật Việt Nam trân trọng đăng toàn văn Kế hoạch:

Cần bổ sung tiêu chuẩn 'đầu vào' đối với nguồn đào tạo giáo viên

Quang cảnh phiên làm việc sáng 20/11. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) - Để đáp ứng vai trò, vị trí của nhà giáo, có ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị, bổ sung quy định về tiêu chí, tiêu chuẩn đầu vào đối với nguồn đào tạo giáo viên tại các cơ sở đào tạo nguồn giáo viên, tránh tình trạng như nhiều năm qua, việc tuyển sinh đối với nhiều cơ sở đào tạo nguồn giáo viên có đầu vào gần như thấp nhất theo tiêu chuẩn xét tuyển so với nhiều ngành, lĩnh vực.

Bài cuối: Nghiên cứu hoàn thiện quy định về hoạt động “tái giám sát”

Một cuộc làm việc với các Bộ, ngành của Đoàn giám sát “Việc thực hiện các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019 -2021”. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) - Với hoạt động “tái giám sát” hay “giám sát lại” lần đầu tiên được Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai vừa qua đã nhận về nhiều ý kiến đồng tình, ủng hộ. Cạnh đó, một số chuyên gia cho rằng vẫn còn một số vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện để hoạt động này mang lại hiệu quả, thiết thực, nhất là trong lĩnh vực sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã vốn đòi hỏi phải tiến hành khẩn trương để phục vụ Đại hội Đảng bộ các cấp.