Theo ĐB QH NGuyễn Lân Hiếu, không thể phủ nhận sự cố gắng của Bộ Y tế và bảo hiểm xã hội trong việc giải quyết các vướng mắc phát sinh trong thời gian qua, khi có rất nhiều thay đổi về chính sách vận hành ngành y tế mới chính thức được áp dụng. Rất nhiều các cuộc họp, hội thảo, khảo sát, giám sát đã được tiến hành để tìm ra được hướng đi ổn định, lâu dài với mục đích cao nhất là nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng phải tốt hơn. Đồng thời, đảm bảo cân đối quỹ bảo hiểm y tế trong hoàn cảnh ngân sách quốc gia còn nhiều khó khăn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất đồng tồn tại do sự hiểu về sự việc theo các hướng khác nhau.
Theo ông, có thể hiểu một cách đơn giản, ngành y tế có 3 công đoạn: Đầu vào chính là thuốc và các vật tư, thiết bị để phục vụ cho việc khám, chữa bệnh; đầu ra chính là kết quả khám chữa bệnh mà thước đo rất rõ ràng chính là sự hài lòng của người bệnh; còn khâu giữa chính là nhân viên y tế.
Muốn hệ thống này vận hành trơn tru, không nên lãng phí, trục lợi quỹ BHYT . Chúng ta chỉ có thể tác động đến đầu vào và khâu giữa, còn đầu ra thì đương nhiên không thể giảm đi vì chúng ra không thể làm giảm sự hài lòng của người bệnh.
Đầu vào là khâu tưởng khó mà hóa dễ mà tưởng dễ lại hóa khó. Dễ là vì chúng ta chỉ việc áp dụng tổ chức đấu thầu tập trung, áp giá thuốc, vật tư thiết bị chỉ có thể bằng hoặc thấp hơn các nước có GDP tương tự hoặc thấp hơn trong khu vực như cách ngành thuế đã làm trong những năm vừa qua. Khó ở chỗ việc này sẽ ảnh hưởng đến các bộ phận đang có quyền hình thành ra mức giá rất "made in Vietnam" này. Chỉ cần cải tổ đầu vào, bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ tiết kiệm được một số tiền lớn, vì hiện nay đại đa số tiền của quỹ bảo hiểm dùng để chi trả cho thuốc và các vật tư tiêu hao ngành y tế.
Ông đề nghị cần xem xét lại các quy trình khám chữa bệnh, cấp phát thuốc của bệnh nhân có sử dụng thẻ BHYT , tránh các bất cập làm mất công sức người bệnh, ùn tắc bệnh viện và lãng phí quỹ bảo hiểm y tế, như việc khám bệnh mãn tính, bệnh nhân tăng huyết áp, đái tháo đường chúng ta không nên quy định cứ khám một tháng một lần.
ĐB lý giải: "Vì như vậy rất nhiều các xét nghiệm thường quy mà chỉ cần kiểm tra, thậm chí 6 tháng, 1 năm một lần mà vẫn phải thực hiện một tháng một lần sẽ gây tốn kém cho bệnh nhân và tốn kém cho quỹ và làm ảnh hưởng đến ùn tắc bệnh viện, quá tải bệnh viện. Hay như bệnh nhân đang dùng thuốc mỗi tháng một lần lại phải thay đổi thuốc với lý do rất lãng xẹt là bệnh nhân thuốc này đợt nàyBHYT chỉ thầu có vậy, rất dễ gây bức xúc cho dư luận. Khâu giữa theo tôi là khâu khó nhất thì liên quan trực tiếp đến những người đang tạo ra các sản phẩm đầu ra. Để cải thiện khâu này chúng ta cần phải tiến hành đồng thời theo hai hướng.
Hướng thứ nhất là nâng cao chất lượng nhân viên y tế. Muốn vậy chúng ta cần phải tạo điều kiện, cơ sở vật chất ngày càng tốt hơn và an toàn hơn, bảo đảm thu nhập để các nhân viên y tế yên tâm làm việc. Vì nếu vừa làm vừa lo, thiếu phương tiện thuốc men, vừa lo tháng này không biết có bị chậm trả lương không, vừa lo gia đình bệnh nhân, người nhà bệnh nhân có thể hành hung, nhục mạ thì không một từ mẫu nào có thể yên tâm làm việc được."
Song song với đó, theo ĐB, hướng thứ 2 hết sức quan trọng nữa là cần có kế hoạch để nâng cao kiến thức tái đào tạo một cách thường xuyên toàn bộ hệ thống vì chỉ có như vậy mới hạn chế được những chỉ định, những phương pháp điều trị lạc hậu gây nguy hiểm cho người bệnh, tốn kém cho quỹ bảo hiểm y tế.
ĐB cũng đề nghị cần có chế độ kiểm tra, giám sát minh bạch hoạt động của nhân viên y tế. "Theo tôi, rất cần có các hội đồng y khoa độc lập hoàn toàn với Bảo hiểm xã hội và Bộ Y tế để xem xét các tranh cãi về chỉ định cách thức tiến hành, kết quả của một phương pháp điều trị là đúng hay sai. Tránh hiện tượng trục lợi quỹ bảo hiểm cũng như sự áp đặt xuất toán của BHYT không được các bệnh viện tâm phục, khẩu phục như đang diễn ra hiện nay thường xuyên. Các hội đồng này cần do hội chuyên ngành đề ra dưới sự điều hành chung của Tổng hội y dược Việt Nam. Định kỳ thay đổi các thành phần có nhà khoa học uy tín và đạo đức hằng năm." ĐB đề nghị.
