Chuyện “người tài” đang nóng nghị trường Quốc hội

Đại biểu Nguyễn Quang Tuấn phát biểu tại phiên họp Quốc hội.
Đại biểu Nguyễn Quang Tuấn phát biểu tại phiên họp Quốc hội.
(PLVN) - Đa số các đại biểu Quốc hội (ĐB) đều nhất trí với việc cần có các chế độ, chính sách đãi ngộ xứng đáng để thu hút người tài vào bộ máy nhà nước. Thế nhưng, câu hỏi “Thế nào là người tài?” thì lại là vấn đề còn gây tranh cãi, đến mức một ĐB cho rằng “nếu chúng ta cứ sa đà vào chuyện định nghĩa tài năng thì sẽ không tìm được người tài năng”!

Người tài: Yêu nước hay chỉ cần đánh máy giỏi?

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức tại phiên họp của Quốc hội (QH) vừa qua quy định: “Người có tài năng trong hoạt động công vụ là cán bộ, công chức có năng lực chuyên môn vượt trội, có đóng góp lớn, hiệu quả cho cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc lĩnh vực công tác mà ít người đạt được”. Cho ý kiến, các ĐB cho rằng, quy định về người có tài năng như trong dự thảo Luật còn chưa rõ ràng, cụ thể nên khó áp dụng trong thực tiễn.

Theo ĐB Nguyễn Sĩ Cương (đoàn Ninh Thuận), với khái niệm “người tài năng trong hoạt động công vụ” được nêu trong dự thảo Luật, việc hiểu thế nào cho đúng là người có chuyên môn vượt trội là “khó” bởi trong thực tế rất khó để có thể định lượng được việc này.

Bên cạnh đó, theo ĐB, có những người không có khả năng vượt trội nhưng lại có rất nhiều những đóng góp cho cơ quan, tổ chức nhưng nếu như theo quy định này lại chưa chắc đã được ghi nhận là người tài.

“Nếu như các quy định là có năng lực vượt trội thì rất có thể lại “có cửa” để đưa những công chức thuộc diện “5C” vào những đối tượng này để hưởng chính sách trọng dụng và chế độ đãi ngộ”, ĐB nói và cho rằng “có tài năng xuất chúng đến mấy nhưng không có ý thức trách nhiệm thì cũng chẳng để làm gì”.

ĐB Lê Thanh Vân (Đoàn Cà Mau) đề nghị phân loại người tài ở từng lĩnh vực cụ thể. Theo ĐB, trong chính trị, đó là những người khởi xướng được chính sách; trong điều hành phải tinh thông về luật pháp để vận hành bộ máy; trong khoa học phải có phát minh sáng kiến còn trong lao động thì phải lành nghề, có biệt tài để làm ra những sản phẩm đặc thù; trong văn hoá, nghệ thuật có những tác phẩm để lại cho muôn đời.

Tranh luận lại ý kiến của ĐB Vân, ĐB Nguyễn Quang Tuấn (Đoàn TP Hà Nội) cho hay, có rất nhiều tỉnh trải thảm đỏ mời thạc sĩ, tiến sĩ về làm việc. Nhiều tỉnh, thành phố đã có chương trình đào tạo nhân tài, cử đi nước ngoài đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ.

“Xin hỏi có bao nhiêu % thạc sĩ, tiến sĩ đó phát triển được, đóng góp được cho tỉnh, thành phố đó? Chúng ta biết có rất nhiều thạc sĩ, tiến sĩ ở nước ngoài về đang thất nghiệp; có rất nhiều lái xe ôm, Grab là thạc sĩ. Xin hỏi những người đó, đào tạo tốt như vậy có là nhân tài hay không? Xin thưa là không!”, ĐB nói.

ĐB Tuấn cho rằng, nhân tài muốn phát triển cần có một môi trường thật tốt. Thế nhưng, có rất nhiều người giỏi, môi trường rất tốt nhưng họ lại không có đủ nhiệt huyết cống hiến, họ không thể đưa ra sáng kiến, đưa ra những đề tài tốt cho xã hội.

“Thậm chí, có người có cả 3 yếu tố đó, vừa giỏi, vừa có môi trường, vừa có nhiệt huyết, nhưng tâm đóng góp của họ không cho đất nước, cho cá nhân, cho quyền lợi ích nhóm thì liệu họ có là người tài chúng ta công nhận hay không? Câu trả lời là không”, ĐB nói và cho rằng một nhân tài phải tổng hoà giữa giỏi, có tâm, chí công vô tư và đầy đủ nhiệt huyết đóng góp cho tập thể, cho tổ chức, cho đất nước.

Tranh luận với các ĐB, ĐB Dương Trung Quốc (Đoàn Đồng Nai) nhận định một công chức “khó có thể phát hiện ra một cái gì kiệt xuất vì thực hiện theo luật pháp, theo quy trình đã định”, giống như “đánh máy giỏi không có lỗi để khỏi ảnh hưởng đến thủ trưởng”.

Đại biểu Dương Trung Quốc tranh luận.
Đại biểu Dương Trung Quốc tranh luận. 

Cũng tranh luận với ĐB Tuấn, ĐB Nguyễn Thanh Hồng (Đoàn Bình Dương) cho  rằng chính sách trọng dụng nhân tài là đúng đắn nhưng việc tổ chức thực hiện là chưa chuẩn. Bên cạnh đó, tiêu chí chung để thu hút, đào tạo, bồi dưỡng, quản lý và thực hiện chính sách cho người tài cũng chưa có.

“Tôi nghĩ, không phải thạc sĩ, tiến sĩ đã là nhân tài. Còn việc thạc sĩ làm Grab, thực ra số liệu tôi không có trong tay nhưng nói như thế chắc thạc sĩ Grab là thạc sĩ đào tạo kiểu Đông Đô, không phải là thạc sĩ theo đúng nghĩa của chúng ta”, ĐB nói.

Tranh luận lại ý kiến ĐB Quốc, ĐB Tuấn cho hay ông “rất sốc và rất buồn” khi nghe ĐB phát biểu. “Tôi nghĩ rằng tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh, cách dùng người của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn còn nguyên giá trị của nó cho dù 70 năm trôi qua.

Cho dù thời cuộc có thay đổi, chúng ta đã cơ chế thị trường, đồng tiền đã len lỏi vào từng người, từng nhà, từng cơ quan, nhưng chúng tôi những nhân sĩ, trí thức, những nhà khoa học, những cán bộ, viên chức đang làm việc trong nhà nước không phải vì tiền mà vì lòng tự tôn dân tộc, tình yêu nước, giống hệt như các nhân sỹ cách đây 70 năm”, ĐB nói.

Còn ĐB Quốc nhấn mạnh cốt lõi trong tinh thần của Bác Hồ cũng là tiếp thu của người xưa là “dụng nhân như dụng mộc”, biết dùng người, biết dùng đúng lúc, đúng chỗ và có một hệ thống giá trị để chúng ta thu hút người tài, “đừng giáo điều, đừng chụp mũ”.

Chọn người tài xong thì làm gì?

Cho hay ông tranh luận với tất cả các ý kiến phát biểu trước mình, ĐB Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn An Giang) cho rằng “ĐB nào cũng có lý”, nhưng không thể có một định nghĩa chính xác về tài năng để hài lòng tất cả mọi lĩnh vực, mọi người. Mặt khác, theo ĐB, Luật mà QH đang thảo luận nhằm mục đích nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ, giảm bớt số lượng những người ăn lương nhà nước làm việc không hiệu quả, tạo thuận lợi cho cơ quan tuyển dụng đúng người đúng vị trí.

“Chính vì vậy, chúng ta không cần tập trung xây dựng luật theo hướng này. Theo tôi, chúng ta có thể bỏ điều định nghĩa tài năng, thay vào đó là điều khác để thuận lợi cho các cơ sở công lập bố trí vị trí việc làm đúng vị trí”, ĐB nói và cho rằng nếu cứ sa đà vào chuyện định nghĩa tài năng thì sẽ không tìm được người tài năng.

Tán thành với ý kiến này, ĐB Dương Trung Quốc cũng đề nghị “nên dừng lại mức độ đó thôi”, “đừng quá coi tài năng trong công chức làm cái gì vượt khỏi tầm của luật đang bàn”!. ĐB Nguyễn Bá Sơn (TP Đà Nẵng) cũng cho hay, qua các phát biểu từ nhiều chiều của các ĐB khác, ông “cảm thấy chột dạ nghĩ rằng chúng ta có cần thiết phải có một điều khoản ghi vào luật này rằng như thế nào là nhân tài hay không?”.

“Như ĐB Quốc vừa nói, tôi nghĩ chúng ta không thể có được một định nghĩa nào hoàn hảo cho khái niệm nhân tài trong luật này. Cho nên, tôi nghi ngờ sự cần thiết phải có Điều 6 trong luật này”, ĐB nói và đề nghị ban soạn thảo xem lại việc này.

Nguyễn Bá Sơn nói thêm rằng, từ Điều 6 của dự thảo Luật có một câu hỏi đặt ra là “Đưa vào điều này để lựa chọn nhân tài xong chúng ta làm gì đây?”. “Tôi không thấy đề cập đến trong này”, ĐB nói. ĐB Nguyễn Lâm Thành (Đoàn Lạng Sơn) chung nhận định điều quan trọng là sử dụng nhân tài thế nào.

“Tôi đề nghị điểm mới đối với dự thảo luật này để thu hút, sử dụng người có tài năng phải nằm ở cơ chế tuyển dụng, phải bảo đảm một cơ chế tuyển dụng công khai, minh bạch, mang tính cạnh tranh. Các nước áp dụng các hình thức thi tuyển công khai và thi tuyển nền, thi tuyển chọn lọc theo vị chuyên môn rất nhiều. Tôi đề nghị trong luật này nên hướng theo điều đó”, ĐB nói.

Về cơ chế bổ nhiệm, ĐB Thành kiến nghị cũng nên đưa cơ chế công khai, minh bạch và cạnh tranh, thi tuyển cạnh tranh vào.

ĐB Tăng Thị Ngọc Mai (Đoàn Trà Vinh) cũng cho rằng xung quanh chúng ta có rất nhiều nhân tài, vấn đề là phải làm sao lựa chọn cho đúng, bố trí cho phù hợp với sở trường của từng người để họ phát huy tốt nhất năng lực của bản thân.

Theo ĐB, cần có quy định về chính sách trọng dụng, đãi ngộ để cơ quan có thẩm quyền quy định khung chính sách quyết định áp dụng chế độ đãi ngộ người có tài năng trong hoạt động công vụ. “Nên chăng chúng ta học hỏi kinh nghiệm quản trị nguồn nhân lực của các doanh nghiệp tư nhân để thể chế vào luật, để qua đó khắc phục tình trạng tư nhân thì tìm được nhân tài nhưng Nhà nước thì không tìm ra được người yếu kém”, ĐB nói.

Đọc thêm

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia
Ngày 21/11, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam rời Hà Nội, lên đường thăm chính thức Vương quốc Campuchia, tham dự Hội nghị toàn thể lần thứ 12 của Hội nghị quốc tế các đảng chính trị châu Á (ICAPP) và Phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Nghị viện Quốc tế vì Bao dung và Hòa bình (IPTP) từ ngày 21-24/11/2024.

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia
Trưa 21/11 (theo giờ địa phương), tại Phủ Thủ tướng, Trung tâm hành chính Putrajaya, Malaysia, Lễ đón Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân sang thăm chính thức Malaysia, theo lời mời của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Phu nhân từ ngày 21-23/11, được tổ chức trọng thể theo nghi thức cao nhất dành cho Nguyên thủ quốc gia thăm chính thức.

Công tác phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ Thủ đô: Những nút thắt cần tháo gỡ - Bài 1: Tự hào là người chiến sĩ trên 'mặt trận văn hóa'

Hà Nội có 97 tác phẩm xuất sắc được trao giải trong Cuộc thi chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ 4 năm 2024. (Ảnh: CTV)
(PLVN) -  Ngày 24/11/1946, tại Nhà hát Lớn TP Hà Nội, Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất đã diễn ra. Trong diễn văn khai mạc, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi. Văn hóa lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự cường và tự chủ”. Lá thư Người gửi giới họa sĩ và văn nghệ sĩ năm 1951 đến nay vẫn vẹn nguyên tính thời sự: “Văn hóa, nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy”.

Kiến tạo trong kỷ nguyên mới phải đột phá đi thẳng vào hiện đại

Quang cảnh Hội thảo. (Ảnh trong bài: V.Anh)
(PLVN) - Yêu cầu bao trùm trong kiến tạo kỷ nguyên mới là phải tiến hành đồng thời, thắng lợi quá trình “đột phá kép”. Một mặt, phải đột phá đi thẳng vào hiện đại, vào những lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ số mà Việt Nam có lợi thế. Mặt khác, phải đột phá trong việc giải quyết triệt để những “điểm nghẽn”, những khó khăn đang kìm hãm, cản trở sự phát triển của đất nước.

Khẳng định vị thế quốc tế của Việt Nam trong giải quyết thách thức toàn cầu

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên thảo luận phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Ngày 19/11 (theo giờ địa phương), tại Rio de Janeiro, Brazil, Hội nghị Thượng đỉnh G20 năm 2024 tiếp tục diễn ra với Phiên thảo luận về phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng dưới sự chủ trì của Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva, Chủ tịch G20 năm nay. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và có bài phát biểu tại Phiên thảo luận.

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Bàn làm chứ không bàn lùi

Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. (Ảnh: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) -  Chiều 20/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội tiến hành thảo luận chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Đa số đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tán thành với chủ trương đầu tư dự án với tinh thần bàn làm chứ không bàn lùi.

Nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả của hoạt động giám sát

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm trình bày Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng Nhân dân. (Ảnh: Phạm Thắng)
(PLVN) - Chiều 20/11, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội làm việc phiên toàn thể tại hội trường nghe các báo cáo về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với Quốc hội Việt Nam: Quốc hội là cơ quan quyền lực tối cao của Nhà nước và Nhân dân

Bác Hồ phát biểu tại kỳ họp thứ năm Quốc hội Khóa I ngày 20/9/1955. (Ảnh tư liệu)
(PLVN) - Quốc hội nước ta được thành lập trong những năm chiến tranh chống xâm lược, do toàn dân tự do bầu cử, là đại biểu chân chính của nhân dân cả nước từ Bắc đến Nam. Đến nay, trước tình hình mới, nhiệm vụ mới, Quốc hội đã, đang cùng Nhân dân và Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia, đưa đất nước ta từng bước đủ “cơ đồ, vị thế, tiềm lực và uy tín” để “sánh vai với các cường quốc năm châu” .

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica
Sau khi kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và hoạt động song phương tại Brazil, tối 19/11 (theo giờ địa phương, sáng 20/11 giờ Hà Nội), chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới sân bay Las Americas, Thủ đô Santo Domingo, bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Abinader và Phu nhân.

Hoàn thiện pháp luật đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa Việt Nam - Kỳ cuối: Quyết tâm và quyết tâm cao hơn nữa

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9/2024. (Ảnh: VGP).
(PLVN) -  Suy cho cùng, điều quan trọng nhất là chất lượng các đạo luật phải đáp ứng được yêu cầu kiến tạo để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, hùng cường và thịnh vượng, hội nhập quốc tế sâu rộng. Trên tinh thần đó, chúng ta đã cố gắng, càng cố gắng hơn nữa, đã quyết tâm, càng phải quyết tâm cao hơn nữa.

longformKế hoạch của Bộ Tư pháp về Tổng kết thực hiện Nghị Quyết số 18 - NQ/TW

Kế hoạch của Bộ Tư pháp về Tổng kết thực hiện Nghị Quyết số 18 - NQ/TW
(PLVN) - Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về Tổng kết Nghị quyết 18- NQ/TW đã ban hành Kế hoạch tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18 - NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới , sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Báo Pháp luật Việt Nam trân trọng đăng toàn văn Kế hoạch:

Cần bổ sung tiêu chuẩn 'đầu vào' đối với nguồn đào tạo giáo viên

Quang cảnh phiên làm việc sáng 20/11. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) - Để đáp ứng vai trò, vị trí của nhà giáo, có ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị, bổ sung quy định về tiêu chí, tiêu chuẩn đầu vào đối với nguồn đào tạo giáo viên tại các cơ sở đào tạo nguồn giáo viên, tránh tình trạng như nhiều năm qua, việc tuyển sinh đối với nhiều cơ sở đào tạo nguồn giáo viên có đầu vào gần như thấp nhất theo tiêu chuẩn xét tuyển so với nhiều ngành, lĩnh vực.

Bài cuối: Nghiên cứu hoàn thiện quy định về hoạt động “tái giám sát”

Một cuộc làm việc với các Bộ, ngành của Đoàn giám sát “Việc thực hiện các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2019 -2021”. (Ảnh: quochoi.vn)
(PLVN) - Với hoạt động “tái giám sát” hay “giám sát lại” lần đầu tiên được Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai vừa qua đã nhận về nhiều ý kiến đồng tình, ủng hộ. Cạnh đó, một số chuyên gia cho rằng vẫn còn một số vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện để hoạt động này mang lại hiệu quả, thiết thực, nhất là trong lĩnh vực sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã vốn đòi hỏi phải tiến hành khẩn trương để phục vụ Đại hội Đảng bộ các cấp.