Trọng dụng nhân tài - cơ chế chưa bắt nhịp thực tiễn: Kỳ 1 - Dè dặt với nhân tố mới

Hà Nội tuyên dương thủ khoa tốt nghiệp xuất sắc các đại học, học viện trên địa bàn năm 2018
Hà Nội tuyên dương thủ khoa tốt nghiệp xuất sắc các đại học, học viện trên địa bàn năm 2018
(PLVN) - Cùng với đổi mới công tác thi tuyển, bổ nhiệm cán bộ, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành rất nhiều chủ trương, chính sách về thu hút nhân tài nhằm tạo điều kiện tốt nhất để những người tài có cơ hội cống hiến cho xã hội. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, một số bộ ngành, địa phương đã không giữ chân được người tài, gây nên sự thiếu niềm tin, giảm tính hấp dẫn của các chính sách “trải thảm đỏ” mà các cơ quan và đơn vị sự nghiệp công lập đang mời gọi.

Để đảm bảo an toàn, người đứng đầu tại một số cơ quan, đơn vị hành chính thường chọn những người có thâm niên để giao trọng trách. Còn những người trẻ - mặc dù có năng lực, trình độ cao hơn, nhưng vì lý do “thiếu kinh nghiệm” nên vẫn chưa được tin tưởng.

Người tài thiếu cơ hội thể hiện

“Hiền tài là nguyên khí quốc gia”, bởi vậy, trọng dụng nhân tài một cách hợp lý, hiệu quả là cách tạo điều kiện tốt nhất để những người tài có cơ hội đóng góp cho xã hội. Nhận thức rõ tầm quan trọng này, tại Kết luận 86-KL/TW, ngày 24/01/2014 về “Chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ”, Bộ Chính trị đã đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2020, thu hút ít nhất 1.000 sinh viên tốt nghiệp xuất sắc và cán bộ khoa học trẻ vào các lĩnh vực công tác của cơ quan Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội từ Trung ương đến cấp huyện… Trước đó, từ năm 1997, Ban Chấp hành Trung ương khoá VIII đã ban hành Nghị quyết số 03-NQ/TW về Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. 

Thực hiện các Kết luận và Nghị quyết trên, những năm qua, nhiều cơ quan ở Trung ương, địa phương và doanh nghiệp đã xây dựng cơ chế, chính sách cụ thể về tuyển chọn, đào tạo, đãi ngộ để thu hút những người có trình độ cao.

Nhiều sinh viên tốt nghiệp loại giỏi, loại xuất sắc từ các cơ sở đào tạo trong nước và ngoài nước đã được tuyển dụng làm công chức, viên chức không qua thi tuyển; phần lớn đã được bố trí công tác phù hợp với trình độ, chuyên môn, phát huy tốt năng lực, sở trường, hoàn thành tốt nhiệm vụ và được bổ sung vào quy hoạch cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp. 

Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đạt được, các chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài vẫn chưa được thực hiện một cách đồng bộ, hiệu quả chưa như mong đợi. Nói như Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân thì các chính sách này còn tùy thuộc vào khả năng của từng bộ ngành, địa phương, có nơi khá thành công, có nơi thì không. Bên cạnh đó, việc sử dụng và tạo điều kiện cho người tài có môi trường phát huy tốt khả năng còn nhiều khó khăn, bất cập.

Đặc biệt, trong các văn bản chỉ đạo của Trung ương về công tác thu hút người tài cũng như tại các cuộc họp, hội nghị bàn giải pháp triển khai vấn đề này, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương đều nhấn mạnh đến việc các cấp uỷ đảng phải đổi mới tư duy, mạnh dạn trao trọng trách để tạo điều kiện cho lớp trẻ cống hiến.

Nhưng trên thực tế, dù đã “trải thảm đỏ” đón các tài năng trẻ về cơ quan, đơn vị, nhưng ở một số nơi, người đứng đầu các đơn vị này chưa thật sự quan tâm đến tâm tư, nguyện vọng và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhân tài phát huy hết tài năng, sở trường. “Thậm chí, có nơi sếp còn sợ nhân viên giỏi hơn mình, rồi nảy sinh tâm lý đề phòng”- một chuyên gia trong lĩnh vực hành chính công thừa nhận.

Trong chừng mực nào đó, việc đề bạt, bổ nhiệm cán bộ trẻ đảm nhận những cương vị quan trọng cũng gây không ít xì xào, chính điều này đã tạo ra tâm lý e dè trong việc cân nhắc bổ nhiệm cán bộ trẻ thuộc diện tài năng.

Vì vậy, để đảm bảo an toàn, một số nơi, người đứng đầu tại cơ quan, đơn vị hành chính công thường chọn những người có thâm niên để giao trọng trách, còn những người trẻ - mặc dù có trình độ cao hơn, nhưng vì lý do “thiếu kinh nghiệm” nên chưa được lãnh đạo tin tưởng.

Đề cập đến vấn đề này, PGS.TS. Lê Minh Thông, Trợ lý Chủ tịch Quốc hội chỉ ra thực tế: giới trẻ và những người có tài thường không thích vào khu vực công bởi khu vực này đang có nhiều bất ổn về chế độ đãi ngộ.

Ông Thông cũng cho rằng, nhân tài phải được cống hiến và mong muốn được cống hiến trong khu vực công chứ không phải thu hút để sai vặt, pha trà rót nước… “Nhưng thực tế họ ít được giao việc vì các “bề trên” ngồi đó cả rồi, các cháu phải đợi các chú về mới đến lượt...”- ông Thông nhận xét.

Từ góc độ quản lý, ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND TP.Đà Nẵng  cũng cho biết, nhiều nơi “nhân tài” chưa nhận được sự hỗ trợ từ cấp trên, không được dạy thêm những kiến thức thực tiễn. “Ông lãnh đạo không tốt còn quy chụp các bạn ngay.

Chẳng hạn nói: học cho lắm bằng này, bằng nọ mà về làm cứ ngơ ngơ. Lãnh đạo nói thế là không phù hợp, các bạn tâm tư là sinh chuyện”- Chủ tịch UBND TP.Đà Nẵng đã thẳng thắn như vậy tại buổi trò chuyện với các nhân tài thuộc đề án 922 của TP diễn ra vào giữa năm 2018. 

Tâm lý muốn ổn định, ngại thay đổi

Trao đổi với PLVN, TS. Phùng Thị Phong Lan (Khoa Khoa học hành chính và Tổ chức nhân sự, Học viện Hành chính Quốc gia) cho rằng: “Không thể phủ nhận yếu tố kinh nghiệm, nhưng nó có tác động quá lâu trong nền kinh tế tiểu nông của Việt Nam, do đó nó chi phối rất nhiều. Người ta hình dung rằng có kinh nghiệm, có thâm niên sẽ đồng nghĩa với việc năng lực tốt và đại đa phần cảm thấy rất e dè về những người trẻ vì cho rằng trẻ thế này, thế kia.

TS.Phùng Thị Phong Lan
TS.Phùng Thị Phong Lan

Mặc dù thời điểm hiện nay chúng ta cởi mở rất nhiều, giới trẻ được tiếp xúc với internet, với những công nghệ mới, giỏi tiếng Anh... tuy nhiên, những suy nghĩ cố hữu như vậy không phải là không còn ảnh hưởng và chi phối nhiều đến việc cân nhắc có hay không bổ nhiệm đối với những người trẻ…”.

“Hơn nữa, cùng thời điểm đó lại có nhiều trường hợp lợi dụng mối quan hệ cá nhân để được thăng tiến. Tức là khi xã hội còn đang nghi ngờ vào năng lực của người trẻ thì đồng thời có rất nhiều trường hợp cụ thể là sự can thiệp của “con ông cháu cha” vào những chức vụ thần tốc, khiến dư luận nảy sinh tâm lý nghi ngờ” - TS.Lan nói.

Về mặt lợi ích, một lý do khiến những người lãnh đạo không thật sự mặn mà trong việc trọng dụng người trẻ là bởi họ không đủ tự tin những nhân tố này sẽ tiếp tục giữ gìn và phát huy các thành quả mà họ đã dày công xây dựng. “Nhưng tâm lý nói chung là muốn sự ổn định và rất sợ những nhân tố mới, nhân tố trẻ có thể thay đổi quá trình đạt được lợi ích của họ”- TS. Lan nhìn nhận.  

Do vậy, để nhân tài có điều kiện phát huy hết tài năng, phải biết “tùy tài mà dùng người”, “tài to ta dùng việc to, tài nhỏ ta cắt làm việc nhỏ, ai có năng lực về việc gì ta đặt ngay vào việc ấy”, dùng đúng năng lực, sở trường của họ - như lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Điều quan trọng, khi đã trọng dụng người tài thì phải tin tưởng tuyệt đối, tránh nghi ngờ. Bởi hơn ai hết, những người có tài năng không chỉ khát khao được cống hiến mà còn mong muốn được tin tưởng giao trọng trách và được làm việc trong môi trường phù hợp. 

Bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Tin cùng chuyên mục

Đại hội XIII đã đặt ra những yêu cầu cụ thể về xây dựng đội ngũ cán bộ. (Ảnh: dangcongsan.vn)

Xây dựng cho được đội ngũ cán bộ lãnh đạo gương mẫu, quyết liệt

(PLVN) -  Nhìn lại chặng đường 95 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Đảng Cộng sản Việt Nam, chúng ta vô cùng tự hào và hoàn toàn tin tưởng vào tương lai tươi sáng của Đảng và của dân tộc. Tuy nhiên, để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới, chúng ta đang đứng trước nhiều vấn đề mới phải xử lý và một trong số đó là phải xây dựng cho được đội ngũ cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu cấp ủy, cơ quan cần gương mẫu, chủ động, quyết liệt trong thực hiện nhiệm vụ được giao.

Đọc thêm

Giám đốc Công an tỉnh Bắc Giang được điều động làm Chánh văn phòng Bộ Công an

Giám đốc Công an tỉnh Bắc Giang được điều động làm Chánh văn phòng Bộ Công an
(PLVN) - Chiều 20/01/2025, tại Hà Nội, đã diễn ra Lễ công bố Quyết định của Bộ trưởng Bộ Công an về công tác cán bộ của Văn phòng Bộ Công an. Đại tá Nguyễn Quốc Toản (sinh năm 1978; quê quán thành phố Hải Phòng) - Giám đốc Công an tỉnh Bắc Giang được điều động đến nhận công tác và giữ chức vụ Chánh Văn phòng Bộ Công an từ ngày 20/01/2025

Phát huy nguồn lực người Việt ở nước ngoài

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp cán bộ, nhân viên ĐSQ và người Việt tại CH Czech. (Ảnh VOV)
(PLVN) - “Tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện luật để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của kiều bào”, mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định vấn đề trên khi gặp cán bộ, nhân viên Đại sứ quán và cộng đồng người Việt Nam tại Czech trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Cộng hòa Czech.

Chống lãng phí: Góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu 100 năm

Bệnh viện Bạch Mai ở Hà Nam xây xong bỏ hoang phế. (Ảnh minh họa: Thương hiệu và Công luận)
(PLVN) - Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, đất nước ta trong 95 năm qua đã đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Năm 2024, Đảng ta tiếp tục có những quyết sách chiến lược với sự chỉ đạo của người đứng đầu Đảng - Tổng Bí thư Tô Lâm và một quyết sách đáng chú ý của Tổng Bí thư được “gói gọn” trong bài viết “Chống lãng phí”.

Đoàn công tác Bộ Quốc phòng thăm Trường Sa

Đại tướng Nguyễn Tân Cương tặng quà Tết cho người dân ở Trường Sa.
(PLVN) -  Nhân dịp Tết cổ truyền Ất Tỵ 2025, Đoàn công tác Bộ Quốc phòng do Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng (BQP) làm Trưởng đoàn đã đến kiểm tra công tác sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), thăm, chúc Tết tại đảo Trường Sa (huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa) và Nhà giàn DK1/12 trên thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc.

Báo Pháp luật Việt Nam đạt giải A Giải Búa liềm vàng 2024

Báo Pháp luật Việt Nam đạt giải A Giải Búa liềm vàng 2024
(PLVN) -  Tối 20/1, tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội), Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về Xây dựng đảng (Giải Búa liềm vàng) lần thứ IX năm 2024. Báo Pháp luật Việt Nam vinh dự đạt giải A với loạt bài 5 kỳ “Chặn hiểm họa từ doanh nghiệp sân sau”.

Ông Quản Minh Cường giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng

Uỷ viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng trao Quyết định của Bộ Chính trị phân công, điều động ông Quản Minh Cường giữ chức vụ Bí thư tỉnh Cao Bằng.
(PLVN) - Ngày 19/1, tại tỉnh Cao Bằng, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng đã trao Quyết định của Bộ Chính trị về việc phân công, điều động ông Quản Minh Cường, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai giữ chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Thủ tướng: Tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện luật để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của kiều bào

Thủ tướng: Tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện luật để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của kiều bào
Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Cộng hòa Czech, tối 18/1 (theo giờ địa phương), tại thủ đô Praha, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Phu nhân Lê Thị Bích Trân và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã gặp cán bộ, nhân viên Đại sứ quán và cộng đồng người Việt tại Czech.

Công bố thành lập thị xã Mộc Châu

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh trao Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thành lập thị xã Mộc Châu cho lãnh đạo thị xã Mộc Châu.
(PLVN) - Tối 18/1, tại Quảng trường 8/5 (Trung tâm hành chính huyện Mộc Châu), tỉnh Sơn La tổ chức Lễ công bố Nghị quyết của Ban Thường vụ Quốc hội về thành lập thị xã Mộc Châu và sắp xếp, thành lập các đơn vị hành chính cấp xã thuộc thị xã Mộc Châu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tới thủ đô Praha, bắt đầu thăm chính thức CH Séc

Thủ tướng Phạm Minh Chính tới thủ đô Praha, bắt đầu thăm chính thức CH Séc
Sau khi kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Cộng hòa Ba Lan, vào 13h ngày 18/1, giờ địa phương (tức 19h, giờ Hà Nội), chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Phu nhân Lê Thị Bích Trân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới sân bay Václav Havel, thủ đô Praha, bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Séc từ ngày 18 - 20/1, theo lời mời của Thủ tướng Cộng Hoà Séc Petr Fiala.