Xây dựng từ thời nhà Trần, chùa Tiêu Dao đã trải qua nhiều lần tu bổ và tôn tạo. Trước năm 1945, chùa Tiêu Dao là nơi đi lại của nhiều cán bộ hoạt động cách mạng và là nơi cất giấu tài liệu mật. Chính nơi đây, bài hát “Tiến quân ca” của cố nhạc sĩ Văn Cao đã được truyền bá đến toàn dân. Sau cuộc chiến tranh và thời kỳ tàn phá, vào năm 2011, chùa Tiêu Dao đã trải qua quá trình tu sửa để trở thành không gian trưng bày nghệ thuật gốm sứ của làng Bát Tràng.
Ngôi chùa nhìn từ trên cao (Ảnh: Ivivu) |
Cổng chùa được làm mới bởi các nghệ nhân địa phương, ốp và ghép từng mảnh gốm sứ nhỏ. Bước vào sân chính, hai gian thờ Thập Bát La Hán đẹp mắt với tượng và tranh tường được chế tác từ gốm sứ. Các cột trụ bên ngoài cũng được trang trí với họa tiết rồng xanh uốn lượn bằng gốm sứ.
Bước vào sân chính, hai gian thờ Thập Bát La Hán nổi bật với 18 bức tượng được đặt trên nền tranh mây núi, không gian phòng rộng khoảng 60 m2. Tất cả các chi tiết, từ tượng đến tranh tường và đường viền ban thờ, đều được chế tác và ghép từ gốm sứ.
Gian thờ Thập bát La hán được đặt trên bức tranh cảnh mây núi (Ảnh: Báo Dân tộc) |
Cột trụ bên ngoài gian thờ Thập Bát La Hán không chỉ là cột trang trí mà còn là bức tranh họa tiết rồng xanh uốn lượn - một hiện vật nghệ thuật độc đáo.
Du khách có thể nhìn thấy lối vào gian chính điện tòa Tam Bảo là nơi trưng bày một bức tranh độc bản với kích thước khoảng 2x2 m theo phong cách Om mani, được ghép từ mảnh gốm sứ nhiều màu sắc.
Lối vào chính điện toà Tam Bảo (Ảnh: VNexpress) |
Tòa Tam Bảo là nơi tinh tế với các họa tiết từ gốm sứ có ba màu chủ đạo là xanh, đỏ và vàng. Trên các cột trụ, tranh gốm hình hoa sen, hoa cúc và cây trúc là những họa tiết phổ biến trong kiến trúc Phật giáo Việt Nam.
Các cột trụ toà Tam Bảo (Ảnh: VNexpress) |
Gian chính của tòa Tam Bảo có hai pho tượng hộ pháp, được đúc nguyên khối bằng gốm, cao 2,5 m. Các nghệ nhân đã mất hơn một năm để hoàn thiện tác phẩm này. Đây là những tác phẩm độc bản, thể hiện tinh hoa của những nghệ nhân tài năng trong làng nghề.
Bức tượng Hộ pháp bằng gốm sứ, cao 2,5m được đặt trang trọng tại ban Tam Bảo (Ảnh: Báo Dân tộc) |
Phía sau gian chính điện tòa Tam Bảo, Nhà thờ Tổ là không gian yên bình với bốn bức tượng rồng thời Lê được đặt trước cửa. Sứ là chất liệu chủ yếu để trang trí nhà thờ với tông màu cánh gián.
Bức tượng rồng thời nhà Lê (Ảnh: VNexpress) |
Trong gian nhà thờ có 9 pho tượng làm bằng gốm, trong đó tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông nằm ở giữa. Ban thờ được trang trí bằng hai lọ bách phúc làm bằng gốm sứ, là món quà ý nghĩa của người dân làng nghề Bát Tràng.
Gian nhà chờ mang đến một không gian tràn ngập nghệ thuật với 5 bức tranh gốm sứ về luật nhân quả ở phía trên và bức tranh đầm sen với vẻ đẹp cổ kính và tao nhã ở phía dưới.
Gian nhà chờ với 5 bức tranh về luật nhân quả (Ảnh: VNExpress) |
Tất cả đầu đao mái chùa, từ cột trụ đến những bức tượng lớn, đều được làm bằng gốm sứ với họa tiết rồng và hoa hướng dương, tạo nên không gian sinh động và phong cách.
Sư thầy Thích Bảo Đức, trụ trì chùa Tiêu Dao từ năm 2013, đã đóng góp nhiều công sức để biến ngôi chùa thành một "bảo tàng của làng nghề". Dựa trên ý tưởng của sư thầy, cộng đồng địa phương đã đóng góp kinh nghiệm, kỹ thuật và kinh phí để thiết kế và hoàn thiện từng công trình. Ngày nay, chùa có đến gần 80 pho tượng gốm sứ và nhiều tác phẩm nghệ thuật khác, tạo nên không gian không chỉ là nơi tâm linh mà còn là không gian trưng bày di sản văn hóa của làng Bát Tràng.