Trong điều kiện đất nước ngày càng phát triển, chính sách đối với người có công cũng được nâng lên và tiếp tục hoàn thiện để đền đáp xứng đáng với công sức và sự hy sinh của những cá nhân, gia đình có công với cách mạng. Để hiểu rõ hơn vấn đề này Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Bùi Hồng Lĩnh, Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã Hội.
Vấn đề chính trị xã hội đặc biệt
Thưa ông, 35 năm đã qua kể từ ngày Tổ quốc thống nhất, chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước đối với gia đình thương binh, liệt sĩ và người có công được thực hiện như thế nào?
 |
Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng qua các thời kỳ đều khẳng định sự quan tâm chăm lo, đền ơn đáp nghĩa đối với người có công với cách mạng. Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ XI tiếp tục ghi nhận: "Thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội trong từng bước và từng chính sách phát triển. Huy động mọi nguồn lực xã hội cùng Nhà nước chăm lo tốt hơn đời sống vật chất, tinh thần cho những người và gia đình có công với cách mạng". Đến nay trên 8 triệu người có công đã được hưởng chính sách ưu đãi của Nhà nước. Hầu hết người có công đã có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của cộng đồng dân cư nơi cư trú. "Đền ơn đáp nghĩa" đã trở thành nét đẹp trong đời sống văn hoá của mọi người dân.
Hoàn thiện hệ thống chính sách
Sáu năm sau ngày ban hành Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng, một khoảng thời gian tuy chưa dài, nhưng nó cũng có ảnh hưởng nhất định tới đời sống xã hội. Chúng ta đã đạt được những kết quả nào đáng ghi nhận, thưa ông?
- Trong 6 năm vừa qua khi Pháp lệnh ưu đãi đi vào cuộc sống chúng ta đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Hệ thống chính sách ưu đãi xã hội đối với người có công trong nhiều năm qua được xây dựng ban hành, từng bước hoàn thiện như lời nguyên Tổng bí thư Nông Đức Mạnh đã nói: "Chúng ta phải có những giải pháp hợp lý và hiệu quả hơn nữa để thực hiện thật tốt đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước và mong muốn của nhân dân chăm lo ngày càng tốt hơn cuộc sống của thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng".
 |
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực hiện Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng không ngừng được sửa đổi, hoàn thiện để phù hợp với tình hình thực tế, phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội cụ thể của đất nước ở từng giai đoạn.
Tiếp đến là chính sách ưu đãi người có công với cách mạng được Đảng, Nhà nước và nhân dân ta tiếp tục khẳng định đó là trách nhiệm tình cảm của Nhà nước và toàn xã hội. Người có công được Nhà nước và toàn xã hội chăm sóc ngày càng tốt hơn về vật chất và tinh thần, được tôn vinh, phát huy truyền thống tự hào dân tộc, bảo đảm thực hiện công bằng xã hội, góp phần ổn định chính trị, xã hội, thúc đẩy sự nghiệp đổi mới của đất nước. Vấn đề trợ cấp ưu đãi người có công cũng được hoàn thiện và điều chỉnh trên cơ sở mức tiêu dùng bình quân toàn xã hội, phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Tôi cho rằng, chế độ ưu đãi người có công hiện nay là tương đối toàn diện. Ngoài trợ cấp ưu đãi còn có chế độ chăm sóc sức khoẻ, cải thiện nhà ở, ưu đãi trong giáo dục đào tạo và dạy nghề, tạo việc làm…Trong đó, đối tượng hưởng chính sách ưu đãi được mở rộng bảo đảm công bằng và tạo sự đồng thuận xã hội. Cũng cần phải kể đến, phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", toàn dân tham gia chăm sóc người có công phát triển sâu rộng, trở thành trách nhiệm xã hội, tình cảm và nét văn hoá dân tộc, đạt hiệu quả kinh tế xã hội thiết thực.
Hiện nay chế độ ưu đãi cho người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày; chế độ phục vụ cho người nhiễm độc hoá học nặng; Bà mẹ Việt Nam anh hùng chưa có chế độ người phục vụ… Những vấn đề này sẽ được xem xét và đề xuất sửa đổi như thế nào, thưa ông?
- Hệ thống văn bản đang ngày càng hoàn thiện để chính sách của Nhà nước dành cho người có công thực sự không bị bỏ sót. Hệ thống này đang tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi những điều chưa hợp lý để bổ sung hoàn chỉnh giải quyết chính sách của người có công bằng thực tế.
 |
| Ông Lĩnh tham gia lễ an táng liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Lào và Campuchia |
Sau 6 năm Pháp lệnh Ưu đãi người có công đi vào cuộc sống, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội tổ chức Hội nghị sơ kết tại 3 vùng và xin ý kiến của các Bộ, Ngành, địa phương. Trên cơ sở những ý kiến đóng góp, Bộ đang nghiên cứu và trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều. Chúng tôi đang đề xuất Chính phủ có chế độ người phục vụ đối với bà mẹ Việt Nam anh hùng; người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, bệnh tật nặng, không tự phục vụ được trong sinh hoạt. Chế độ trợ cấp hàng tháng cho người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù, đày.
Chúng tôi đang đệ trình để điều chỉnh chế độ ưu đãi trong giáo dục đào tạo cho con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học. Điều chỉnh chế độ tuất đối với thân nhân của thương, bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên. Điều chỉnh thời gian điều dưỡng luân phiên của người có công từ 5 năm/ lần xuống 2 năm/ lần. Những thay đổi này không năm ngoài mục đích là nhằm tạo điều kiện hơn nữa để làm sao nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người có công.
Cám ơn ông về cuộc trao đổi này!
Phi Hùng (thực hiện)
