Bác sỹ "bó tay" trước bệnh lạ ở trẻ Mường Chiềng?

Ở Đà Bắc, mấy lão thầy mo ngồi uống nước nói chuyện sôi nổi về một đứa bé tầm 5,6 tuổi, gầy gò, trên người đầy những vết lở loét đi lang thang trên những con đường lổm chổm đá quanh thị trấn. Bẩn thỉu, nhếch nhác, đi đâu đứa trẻ cũng bị xua đuổi đến tội nghiệp. Những lão thầy mo bảo: “Chắc đứa bé bị… ma ám”. Còn bà chủ quán nước thì tỏ ra hiểu biết: “Không phải đâu. Nó bị bệnh đấy. Nó ở trên Mường Chiềng, thi thoảng vẫn lang thang một mình xuống tận dưới này. Trên đó đã có gần chục đứa bị rồi. Khổ tâm lắm”.

Bà chủ quán trà đá nói thêm, hình như căn bệnh đó có từ cách đây phải hơn chục năm rồi. Người Mường Chiềng thỉnh thoảng xuống thị trấn vẫn đem cậu chuyện của những đứa trẻ tội nghiệp kể cho mọi người. Cũng có đứa đã được chữa, nhưng rồi mọi chuyện vẫn đâu vào đấy. Kéo dài thêm nỗi đau tưởng như tận cùng cho nhiều gia đình ở Mường Chiềng.

Tận cùng nỗi đau

Theo sự chỉ dẫn của bà chủ quán nước, chúng tôi ngược gần 70km từ thị trấn Đà Bắc lên xã Mường Chiềng để tìm hiểu thêm về căn bệnh lạ vẫn đang kéo dài một cách dai dẳng trên mảnh đất này.

Xa Văn Thành là 1 trong 2 con của vợ chồng anh Xa Văn Lằm và chị Hà Thị Khoa mắc căn bệnh lạ

Theo chân bác sỹ Xa Thị Thành, chúng tôi tìm đến nhà anh Xa Văn Lằm và chị Hà Thị Khoa. Gia đình anh chị có 5 đứa con thì 2 đứa bị căn bệnh quái ác đó. Một đứa đã ra đi cách đây chục năm rồi.

Nước mắt giọt ngắn giọt dài lăn trên gương mặt hốc hác, đau khổ, chị Khoa tâm sự: “Sau khi sinh 2 đứa đầu là gái, đến đứa thứ 3 thì trời thương cho một mụn con trai để nối dõi. Đứa bé kháu khỉnh lắm. Lúc sinh ra bình thường, nhưng đến tháng thứ 6 chúng tôi để ý trên mặt cháu có những nốt đỏ rực. Hai vợ chồng tìm đủ mọi cách, từ thuốc Tây, thuốc Bắc, thuốc Nam… nhưng không những bệnh tình không khỏi mà các vết đỏ lại thành những vết sần, lan sang vùng cổ và lưng”.

Chủ tịch xã Mường Chiềng Xa Văn Hùng chia sẻ: “Cũng lâu rồi anh ạ. Đến nay cả xã đã có tổng cộng 8 người bị bệnh. Người nhiều tuổi nhất năm nay cũng đã 33 tuổi. Một người đã chết cách đây không lâu. Có 4 cháu có bố đi bộ đội nên được hưởng chế độ chất độc màu da cam”.

Nhưng nỗi đau của anh chị chưa dừng ở đó. Đứa con trai thứ 4 được sinh ra. Cả 2 vợ chồng cầu trời khấn phật để làm sao cho đứa con này không bị như người anh. Nhưng rồi chỉ chưa được 1 năm, đứa bé mà anh chị đặt cho cái tên Xa Văn Thành cũng mang căn bệnh quái ác đó.

“Căn bệnh còn làm cho những đứa con chúng tôi không nhìn trực tiếp được ánh sáng và ảnh hưởng đến trí tuệ. Làm cha, làm mẹ, chúng tôi chờ đợi từng ngày, từng ngày để đứa con gọi 1 tiếng cha, tiếng mẹ. Nhưng phải đợi đến 3 năm, đón nhận tiếng gọi của con mà trái tim như bị ai đó bóp chặt”, anh Lằm chia sẻ.

Xa Văn Hiệp đã được gia đình đưa đi chạy chữa ở khắp nơi nhưng bệnh không có chuyển biến tích cực

Gia đình anh Xa Văn Quan và chị Vì Thị Diên cũng chịu chung nỗi đau. Đứa con trai cả Xa Văn Tâm năm nay mới chỉ 13 tuổi, cũng chừng ấy năm Tâm đối mặt với căn bệnh quái ác đó. Bác sỹ Thành cho biết, Tâm là trường hợp bị nặng nhất ở Mường Chiềng. Khắp từ đầu đến lưng Tâm là những vết chai sần to bằng ngón tay cái người lớn, bưng mủ.

Không những thế, trí tuệ và thể xác của Tâm cũng phát triển rất chậm. 13 tuổi mà Tâm chỉ như đứa trẻ 5, 6 tuổi. Tâm chẳng có nhận thức, chỉ biết mỗi bố mẹ mình. “Ngày nắng cũng như ngày mưa, Tâm cứ đi lang thang từ đầu làng đến cuối xóm. Có rất nhiều lần Tâm bỏ nhà đi rất xa. Xa nhất là vượt hơn 70km đường núi đến tận thị trấn Đà Bắc”, bác sỹ Thành xót xa kể.

“Ước gì chúng tôi có thuốc tiên”

“Ước gì chúng tôi có thuốc tiên để chữa bệnh cho con”, chị Hà Thị Hặc ôm lấy đứa con trai đã hơn 20 tuổi Xa Văn Hiệp của mình ngậm ngùi.

Ngày nắng cũng như ngày mưa, Tâm cứ đi lang thang từ đầu làng đến cuối xóm

Như bao đứa trẻ ở Mường Chiềng, Hiệp mắc phải căn bệnh quái ác từ khi còn ẵm ngửa. Thế rồi, Hiệp lớn lên trong sự mặc cả đối với bà con, cộng đồng. Con mắt của Hiệp cũng mờ dần đi. Gia đình chị Hặc đã đưa Hiệp đi khắp nơi để chạy chữa, nhưng rồi kết quả vẫn lại đâu vào đấy.

Của cải trong nhà theo Hiệp lên thành phố Hòa Bình, Hà Nội…cùng đủ các loại thuốc đắt có, rẻ có. Nhưng căn bệnh quái ác vẫn không buông tha Hiệp. Sau một lần chữa trị, Hiệp lại đỡ một chút. Nhưng bệnh cũ tái phát chỉ trong chưa đến 1 tháng.

Nói về căn bệnh lạ ở Mường Chiềng, bác sỹ Xa Thị Thành ngậm ngùi: “Có lẽ cũng phải nhờ đến thuốc tiên may ra mới chữa được chứ gia đình và các bác sỹ, các nhà nghiên cứu cũng tìm đủ mọi cách để chữa cho các cháu nhưng rồi cũng chưa đâu vào đâu”.

Trao đổi với PV PLVN, bác sỹ Xa Thị Thành cho biết: " Quan điểm của cá nhân tôi thì nguyên nhân của bệnh là do đột biến hoặc do di truyền lặn trên nhiễm sắc thể, là hệ quả của tình trạng hôn nhân cận huyết".

Cũng theo bác sỹ Thành, có bác sỹ ở viện da liễu đã khám cho các cháu và xác định đây là bệnh Khô da sắc tố, 1 loại bệnh di truyền rất hiếm gặp. Đối với người mắc bệnh khô da sắc tố nguy cơ nặng nhất là tình trạng thoái hóa da do ánh nắng và ung thư da. “Quan điểm của cá nhân tôi thì tôi cho rằng nguyên nhân của bệnh là do đột biến hoặc do di truyền lặn trên nhiễm sắc thể, là hệ quả của tình trạng hôn nhân cận huyết. Dù không nhiều nhưng tình trạng hôn nhân cận huyết vẫn xảy ra trên địa bàn xã”.

Trao đổi với PLVN, ông Xa Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Mường Chiềng cho biết: 4/7 người bệnh đang được hưởng chế độ nạn nhân chất độc da cam. 3 bệnh nhân còn lại chính quyền xã cũng đã lập hồ sơ đưa vào diện bảo trợ xã hội nhưng chưa biết có được hay không.

Hoàng Phan