Truyền thông Chính sách

Xây dựng thể chế vượt trội cho sự phát triển của Thủ đô

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.
(PLVN) - Ngày 15/3, Đài PTTH Hà Nội tổ chức tọa đàm “Luật Thủ đô (sửa đổi): Xây dựng thể chế vượt trội cho sự phát triển của Thủ đô” nhằm ghi nhận góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và nhân dân đối với dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), từ đó góp phần xây dựng các cơ chế có tính đặc thù, vượt trội, khả thi, tạo điều kiện cho Thủ đô phát triển xứng tầm.

Yêu cầu cấp thiết

Các ý kiến tại Tọa đàm nhất trí cho rằng, sau gần 10 năm thi hành, Luật Thủ đô và các văn bản quy định chi tiết thi hành đã góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của chính quyền và Nhân dân Vùng Thủ đô về vị trí, vai trò và định hướng xây dựng, phát triển Thủ đô.

Các cơ chế, chính sách được ban hành đã và đang từng bước đi vào cuộc sống, có tác động tích cực tới sự phát triển kinh tế - xã hội và quản lý Nhà nước trên địa bàn Vùng Thủ đô.

Tuy nhiên, TS Dương Thị Thanh Mai - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Pháp lý, Bộ Tư pháp nhấn mạnh, sau gần 10 năm, hệ thống pháp luật của chúng ta đã có sự phát triển vượt bậc cả về số lượng lẫn chất lượng.

Trong khi đó, theo nguyên tắc áp dụng luật, những luật ban hành sau Luật Thủ đô mà có điều chỉnh các vấn đề mà đã được quy định trong Luật Thủ đô thì phải áp dụng các luật sau.

Do đó, một số chính sách đặc thù trong Luật Thủ đô phần nào đã bị “vênh” đối với các luật ban hành sau.

Ngoài ra, trong 14 quy định về chính sách đặc thù của Thủ đô, có 9 điều giao cho chính quyền TP ban hành các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành. Song, ở “tầm” của các văn bản này lại vướng ngay với các văn bản của Trung ương và các thông tư của các bộ.

TS Dương Thị Thanh Mai phát biểu tại tọa đàm.

TS Dương Thị Thanh Mai phát biểu tại tọa đàm.

Dẫn chứng vấn đề cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ, TS Dương Thị Thanh Mai chỉ ra rằng, điều này đã được quy định trong Điều 16 của Luật Thủ đô; TP Hà Nội đã ban hành chương trình và HĐND TP cũng đã ban hành các nghị quyết nhưng lại vướng các văn bản quy định tiết Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng và Luật Nhà ở được ban hành sau Luật Thủ đô.

Phải đến năm 2021, khi Bộ Xây dựng sửa đổi các thông tư và Chính phủ ban hành Nghị định 69/2021/NĐ-CP về cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ thì phần nào những vướng mắc mới được tháo gỡ.

Bên cạnh đó, theo Dương Thị Thanh Mai, dù các chính sách quy định tại Luật Thủ đô đều đúng nhưng còn chung chung, mang tính định hướng, thiếu các cơ chế, điều kiện đảm bảo để thực hiện.

Đồng quan điểm, TS Lê Duy Bình - Giám đốc điều hành Economica Việt Nam nhấn mạnh về các nhu cầu thực tiễn. “Chúng ta đang xây dựng Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị, trung tâm kinh tế lớn của đất nước nhưng điều kiện để đảm bảo nguồn lực cho việc này còn khá khó khăn”, ông Bình đánh giá.

Theo TS Lê Duy Bình, việc áp dụng thể chế, cơ chế mang tính chất đặc thù, vượt trội cho Thủ đô để phát huy được những tiềm năng, nguồn lực sẵn có cho quá trình phát triển của Thủ đô là yêu cầu cấp thiết.

Luật sư Nguyễn Hưng Quang - Phó Chủ tịch Hội Luật Quốc tế Việt Nam bổ sung thêm rằng, TP Hà Nội đang gặp phải những vấn đề của một siêu đô thị, như tốc độ phát triển xây dựng, tắc đường, ô nhiễm không khí, ô nhiễm môi trường, kiểm soát ô nhiễm lưu vực các dòng sông, thiếu các trung tâm vui chơi, văn hóa để đảm bảo đời sống văn hóa, tinh thần của Thủ đô…

“Dù Luật Thủ đô đã tạo một số điều kiện nhất định nhưng đối mặt với sự phát triển chóng mặt của một siêu đô thị thì cần những cơ chế, chính sách đồng bộ, đột phá. Để phát triển Hà Nội trong tương lai với những mục tiêu đặt ra tại Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cần sửa đổi Luật Thủ đô để đáp ứng được mục tiêu phát triển”, ông Quang nói.

Đề xuất một số chính sách có tính đột phá

TP Hà Nội đã xây dựng 9 nhóm chính sách đề xuất trong Luật Thủ đô (sửa đổi), trong đó có tổ chức chính quyền Thủ đô theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; cơ chế thu hút, sử dụng nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển Thủ đô; cơ chế huy động nguồn lực, nâng cao năng lực tài chính-ngân sách cho phát triển Thủ đô; phát triển đô thị và cơ sở hạ tầng kỹ thuật, giao thông của Thủ đô; xây dựng, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh; phát triển văn hóa và giáo dục Thủ đô…

Dẫn kinh nghiệm quốc tế trong việc xây dựng chính quyền Thủ đô, TS Nguyễn Văn Cương – Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp cho biết, ở những nước có thể chế đặc thù dành riêng cho Thủ đô, họ thường có quy định trao nhiều quyền mà chính quyền các tỉnh, TP khác không có được, thường là những quyền vốn thuộc về chính quyền trung ương hoặc các bộ, ngành.

“Ví dụ, tại Hàn Quốc, Thủ đô Seoul được trao quyền liên quan đến công tác nhân sự, quy hoạch, giao thông, môi trường, huy động vốn… rất rộng. Để chính quyền thủ đô có điều kiện thuận lợi để huy động các nguồn lực cho phát triển thì cần được trao thẩm quyền ở mức tương xứng. Việt Nam hoàn toàn có tính toán được vì Thủ đô có nhiều điều kiện thuận lợi, nhất là về nguồn nhân lực. Do đó, việc trao thẩm quyền nếu có chính sách hợp lý là phù hợp”, ông Cương cho hay.

TS Nguyễn Văn Cương phát biểu.

TS Nguyễn Văn Cương phát biểu.

Phân tích nội dung nhóm chính sách tổ chức chính quyền Thủ đô theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, TS Dương Thị Thanh Mai cho biết, ngoài việc thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại TP Hà Nội còn có nghiên cứu xây dựng mô hình TP trong Thủ đô.

Cùng với đó, nhóm này cũng đã thể hiện một số chính sách có tính đột phá như trao quyền cho chính quyền TP Hà Nội trong việc quyết định điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ và tổ chức các cơ quan trực thuộc thay vì phải xin ý kiến Bộ Nội vụ với quy trình phức tạp.

“Ví dụ, hiện nay, chúng ta có 2 Sở cùng quản lý câu chuyện về nước sạch là Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn và Sở Xây dựng thì có thể giao cho 1 đầu mối để tạo sự liên thông”, TS Dương Thị Thanh Mai phân tích.

Ngoài ra, nhóm chính sách này cũng đề xuất trao quyền cho TP tự quyết định biên chế cho các cơ quan của TP và các quận, huyện trên cơ sở tổng biên chế đã được Chính phủ phê duyệt để tạo sự chủ động đến từng quận, huyện.

Tin cùng chuyên mục

Anh Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tụy với công việc tư pháp ở cơ sở.

Cán bộ Tư pháp - Hộ tịch Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tuỵ với tư pháp cơ sở

(PLVN) - Anh Dương Chính Nghĩa, công chức tư pháp - hộ tịch xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã có gần 20 năm gắn bó với công việc tư pháp - hộ tịch ở cơ sở. Với địa bàn rộng, đông dân cư nhưng anh Nghĩa luôn tâm huyết, trách nhiệm, yêu nghề, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và luôn là “lá cờ đầu” triển khai các mô hình điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật tại Hà Tĩnh.

Đọc thêm

Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội: Không ngừng đổi mới và phát triển

TS. Đoàn Trung Kiên, Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội.
(PLVN) - Ngày 3/11/2024, Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội tổ chức gặp mặt truyền thống 45 năm ngày thành lập (10 /11/1979 – 10/11/2024 ) và đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Sau 45 năm thành lập, Khoa Pháp luật kinh tế đã chủ động, sáng tạo, phát triển không ngừng, có nhiều đóng góp trong thực hiện sứ mạng, tầm nhìn của Nhà trường. Nhân dịp này, Báo Pháp luật Việt Nam đã phỏng vấn TS. Đoàn Trung Kiên, Hiệu trưởng Nhà trường.

Khánh Hòa tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2024

Quang cảnh hội nghị tập huấn.
(PLVN) -  Ngày 1/11, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức Hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ PBGDPL năm 2024 cho khoảng 260 đại biểu là báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, cấp huyện; cán bộ lãnh đạo, chuyên viên các sở, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và các địa phương như: Nha Trang, Cam Ranh, Ninh Hòa.

Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo đánh giá tình hình triển khai công tác chuẩn tiếp cận pháp luật

Quang cảnh hội thảo (Ảnh: P. Dương)
(PLVN) - Sáng 1/11, tại thành phố Thanh Hóa, Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tổ chức hội thảo đánh giá tình hình thực hiện triển khai công tác chuẩn tiếp cận pháp luật và tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân. Tiến sĩ Ngô Quỳnh Hoa, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ Tư pháp chủ trì hội thảo.

Giám đốc Sở Tư pháp Nam Định Trần Thị Thúy Hiền và quyết tâm “ Hôm nay phải tốt hơn ngày hôm qua”

Giám đốc Sở Tư pháp Nam Định Trần Thị Thúy Hiền
(PLVN) - Những năm gần đây, Sở Tư pháp tỉnh Nam Định đã khẳng định được vị trí, vai trò trong phong trào thi đua của Ngành Tư pháp; liên tục trong các năm nhận được Bằng khen, Cờ thi đua của Chính phủ, Bộ Tư pháp và UBND tỉnh. Để có được thành tích đó phải kể đến sự nỗ lực của các cán bộ tư pháp; trong đó phải kể đến sự đóng góp không nhỏ của người đứng đầu Sở Tư pháp - Giám đốc Sở Trần Thị Thúy Hiền.

Suy nghĩ về phát triển giáo dục đại học Việt Nam cùng khoa học và công nghệ trong kỷ nguyên mới

GS. Viện sỹ Nguyễn Quốc Sỹ – Chủ tịch Viện Công nghệ VinIT
(PLVN) - Không nên nghĩ chúng ta đang chảy máu chất xám, nguồn lực khoa học công nghệ (KHCN) cho thế giới, mà nên nghĩ theo hướng, chúng ta phải hợp tác sâu rộng để học hỏi thế giới, để Việt Nam có thể phát triển cùng thế giới. Phải có chính sách đột phá để thu hút “hiền tài” tới Việt Nam sống và làm việc, cống hiến cho Việt Nam.

Thiết lập quan hệ hợp tác về pháp luật và tư pháp giữa Việt Nam và Qatar

Thiết lập quan hệ hợp tác về pháp luật và tư pháp giữa Việt Nam và Qatar
(PLVN) -Trong khuôn khổ tháp tùng Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm chính thức Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Nhà nước Qatar, tham dự Hội nghị Sáng kiến đầu tư tương lai lần thứ 8 và thăm, làm việc tại Vương quốc Saudi Arabia từ ngày 27/10 đến 1/11/2024, vào ngày 31/10/2024, Bộ trưởng Tư pháp Việt Nam Nguyễn Hải Ninh và Bộ trưởng Tư pháp Nhà nước Qatar Ibrahim bin Ali Al Mohannadi đã ký Bản ghi nhớ hợp tác về pháp luật giữa Bộ Tư pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam và Bộ Tư pháp Nhà nước Qatar.

Kiểm tra công tác phổ biến pháp luật tại Thông tấn xã Việt Nam

Kiểm tra công tác phổ biến pháp luật tại Thông tấn xã Việt Nam
(PLVN) - Ngày 31/10, Đoàn Kiểm tra Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương do bà Đinh Thị Mai, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Uỷ viên Hội đồng phối hợp PBGDPL trung ương làm Trưởng đoàn đã tiến hành kiểm tra công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tại Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN).

Ngành Giáo dục & Đào tạo hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn và các đại biểu chụp ảnh lưu niệm cùng thầy trò Trường THCS Thanh Xuân.
(PLVN) - Ngày 31/10, Sở GD&ĐT Hà Nội phối hợp với quận Thanh Xuân tổ chức lễ hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2024 tại Trường THCS Thanh Xuân (quận Thanh Xuân, Hà Nội) kết nối trực tuyến đến các điểm cầu của tất cả các trường học trên địa bàn quận. 

Bảo đảm chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở tư pháp

Quang cảnh buổi họp.
(PLVN) -Sáng 31/10, Thứ trưởng Mai Lương Khôi, Tổ trưởng Tổ soạn thảo chủ trì cuộc họp Tổ soạn thảo về dự thảo Thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở tư pháp các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Cà Mau - Bạc Liêu: Sôi nổi các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật

Cà Mau - Bạc Liêu: Sôi nổi các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật
(PLVN) -  Nhiều hoạt động sôi nổi, tích cực và hiệu quả với các hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị địa phương đã và đang được chính quyền, Sở, ngành hai tỉnh Cà Mau - Bạc Liêu triển khai hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11 năm nay.

Bộ Tư pháp tập huấn kiến thức pháp luật về quyền dân sự, chính trị tại Thanh Hóa

Toàn cảnh hội nghị (Ảnh: Phạm Dương).
(PLVN) - Chiều 31/10, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), Bộ Tư pháp phối hợp với Sở Tư pháp Thanh Hóa tổ chức hội nghị tập huấn nội dung cơ bản của Công ước quốc tế về quyền dân sự, chính trị và pháp luật Việt Nam về các quyền dân sự, chính trị cho gần 150 đại biểu tại huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa.

Phát huy vai trò cơ quan ngôn luận của Bộ trong công tác truyền thông chính sách

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Chiều 30/10, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh làm việc với Báo Pháp luật Việt Nam và Tạp chí Dân chủ và Pháp luật về kết quả thực hiện nhiệm vụ quý III và nhiệm vụ trọng tâm đến hết năm 2024. Tham dự buổi làm việc có Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Phan Thị Hồng Hà, Phó Chánh Văn phòng Bộ Tư pháp Lê Thu Anh.