Truyền thông Chính sách

Xây dựng thể chế vượt trội cho sự phát triển của Thủ đô

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.
(PLVN) - Ngày 15/3, Đài PTTH Hà Nội tổ chức tọa đàm “Luật Thủ đô (sửa đổi): Xây dựng thể chế vượt trội cho sự phát triển của Thủ đô” nhằm ghi nhận góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và nhân dân đối với dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), từ đó góp phần xây dựng các cơ chế có tính đặc thù, vượt trội, khả thi, tạo điều kiện cho Thủ đô phát triển xứng tầm.

Yêu cầu cấp thiết

Các ý kiến tại Tọa đàm nhất trí cho rằng, sau gần 10 năm thi hành, Luật Thủ đô và các văn bản quy định chi tiết thi hành đã góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của chính quyền và Nhân dân Vùng Thủ đô về vị trí, vai trò và định hướng xây dựng, phát triển Thủ đô.

Các cơ chế, chính sách được ban hành đã và đang từng bước đi vào cuộc sống, có tác động tích cực tới sự phát triển kinh tế - xã hội và quản lý Nhà nước trên địa bàn Vùng Thủ đô.

Tuy nhiên, TS Dương Thị Thanh Mai - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Pháp lý, Bộ Tư pháp nhấn mạnh, sau gần 10 năm, hệ thống pháp luật của chúng ta đã có sự phát triển vượt bậc cả về số lượng lẫn chất lượng.

Trong khi đó, theo nguyên tắc áp dụng luật, những luật ban hành sau Luật Thủ đô mà có điều chỉnh các vấn đề mà đã được quy định trong Luật Thủ đô thì phải áp dụng các luật sau.

Do đó, một số chính sách đặc thù trong Luật Thủ đô phần nào đã bị “vênh” đối với các luật ban hành sau.

Ngoài ra, trong 14 quy định về chính sách đặc thù của Thủ đô, có 9 điều giao cho chính quyền TP ban hành các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành. Song, ở “tầm” của các văn bản này lại vướng ngay với các văn bản của Trung ương và các thông tư của các bộ.

TS Dương Thị Thanh Mai phát biểu tại tọa đàm.

TS Dương Thị Thanh Mai phát biểu tại tọa đàm.

Dẫn chứng vấn đề cải tạo và xây dựng lại chung cư cũ, TS Dương Thị Thanh Mai chỉ ra rằng, điều này đã được quy định trong Điều 16 của Luật Thủ đô; TP Hà Nội đã ban hành chương trình và HĐND TP cũng đã ban hành các nghị quyết nhưng lại vướng các văn bản quy định tiết Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng và Luật Nhà ở được ban hành sau Luật Thủ đô.

Phải đến năm 2021, khi Bộ Xây dựng sửa đổi các thông tư và Chính phủ ban hành Nghị định 69/2021/NĐ-CP về cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ thì phần nào những vướng mắc mới được tháo gỡ.

Bên cạnh đó, theo Dương Thị Thanh Mai, dù các chính sách quy định tại Luật Thủ đô đều đúng nhưng còn chung chung, mang tính định hướng, thiếu các cơ chế, điều kiện đảm bảo để thực hiện.

Đồng quan điểm, TS Lê Duy Bình - Giám đốc điều hành Economica Việt Nam nhấn mạnh về các nhu cầu thực tiễn. “Chúng ta đang xây dựng Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị, trung tâm kinh tế lớn của đất nước nhưng điều kiện để đảm bảo nguồn lực cho việc này còn khá khó khăn”, ông Bình đánh giá.

Theo TS Lê Duy Bình, việc áp dụng thể chế, cơ chế mang tính chất đặc thù, vượt trội cho Thủ đô để phát huy được những tiềm năng, nguồn lực sẵn có cho quá trình phát triển của Thủ đô là yêu cầu cấp thiết.

Luật sư Nguyễn Hưng Quang - Phó Chủ tịch Hội Luật Quốc tế Việt Nam bổ sung thêm rằng, TP Hà Nội đang gặp phải những vấn đề của một siêu đô thị, như tốc độ phát triển xây dựng, tắc đường, ô nhiễm không khí, ô nhiễm môi trường, kiểm soát ô nhiễm lưu vực các dòng sông, thiếu các trung tâm vui chơi, văn hóa để đảm bảo đời sống văn hóa, tinh thần của Thủ đô…

“Dù Luật Thủ đô đã tạo một số điều kiện nhất định nhưng đối mặt với sự phát triển chóng mặt của một siêu đô thị thì cần những cơ chế, chính sách đồng bộ, đột phá. Để phát triển Hà Nội trong tương lai với những mục tiêu đặt ra tại Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cần sửa đổi Luật Thủ đô để đáp ứng được mục tiêu phát triển”, ông Quang nói.

Đề xuất một số chính sách có tính đột phá

TP Hà Nội đã xây dựng 9 nhóm chính sách đề xuất trong Luật Thủ đô (sửa đổi), trong đó có tổ chức chính quyền Thủ đô theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; cơ chế thu hút, sử dụng nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển Thủ đô; cơ chế huy động nguồn lực, nâng cao năng lực tài chính-ngân sách cho phát triển Thủ đô; phát triển đô thị và cơ sở hạ tầng kỹ thuật, giao thông của Thủ đô; xây dựng, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh; phát triển văn hóa và giáo dục Thủ đô…

Dẫn kinh nghiệm quốc tế trong việc xây dựng chính quyền Thủ đô, TS Nguyễn Văn Cương – Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý, Bộ Tư pháp cho biết, ở những nước có thể chế đặc thù dành riêng cho Thủ đô, họ thường có quy định trao nhiều quyền mà chính quyền các tỉnh, TP khác không có được, thường là những quyền vốn thuộc về chính quyền trung ương hoặc các bộ, ngành.

“Ví dụ, tại Hàn Quốc, Thủ đô Seoul được trao quyền liên quan đến công tác nhân sự, quy hoạch, giao thông, môi trường, huy động vốn… rất rộng. Để chính quyền thủ đô có điều kiện thuận lợi để huy động các nguồn lực cho phát triển thì cần được trao thẩm quyền ở mức tương xứng. Việt Nam hoàn toàn có tính toán được vì Thủ đô có nhiều điều kiện thuận lợi, nhất là về nguồn nhân lực. Do đó, việc trao thẩm quyền nếu có chính sách hợp lý là phù hợp”, ông Cương cho hay.

TS Nguyễn Văn Cương phát biểu.

TS Nguyễn Văn Cương phát biểu.

Phân tích nội dung nhóm chính sách tổ chức chính quyền Thủ đô theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, TS Dương Thị Thanh Mai cho biết, ngoài việc thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại TP Hà Nội còn có nghiên cứu xây dựng mô hình TP trong Thủ đô.

Cùng với đó, nhóm này cũng đã thể hiện một số chính sách có tính đột phá như trao quyền cho chính quyền TP Hà Nội trong việc quyết định điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ và tổ chức các cơ quan trực thuộc thay vì phải xin ý kiến Bộ Nội vụ với quy trình phức tạp.

“Ví dụ, hiện nay, chúng ta có 2 Sở cùng quản lý câu chuyện về nước sạch là Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn và Sở Xây dựng thì có thể giao cho 1 đầu mối để tạo sự liên thông”, TS Dương Thị Thanh Mai phân tích.

Ngoài ra, nhóm chính sách này cũng đề xuất trao quyền cho TP tự quyết định biên chế cho các cơ quan của TP và các quận, huyện trên cơ sở tổng biên chế đã được Chính phủ phê duyệt để tạo sự chủ động đến từng quận, huyện.

Tin cùng chuyên mục

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, Trưởng Ban tổ chức phát biểu tại buổi lễ.

Giải lan toả kết quả hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp, tinh thần thượng tôn Hiến pháp, pháp luật

(PLVN) - Thiết thực hướng đến Kỷ niệm 80 năm ngày Truyền thống của ngành Tư pháp Việt Nam (28/8/1945 – 28/8/2025) và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Tư pháp lần thứ VI, 100 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), phát huy vai trò của báo chí, nâng cao chất lượng công tác thông tin truyền thông, góp phần tích cực xây dựng Bộ, ngành Tư pháp ngày càng phát triển, sáng 22/11, Bộ Tư pháp phát động Giải Báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất (gọi chung là Giải báo chí).

Đọc thêm

Đẩy mạnh xã hội hoá công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua mô hình “Điểm hỗ trợ pháp luật cộng đồng miễn phí”

Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ tư pháp Phan Hồng Nguyên phát biểu khai mạc Tọa đàm.
(PLVN) - Ngày 20/11/2024, tại tỉnh Sóc Trăng, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật - Bộ Tư pháp tổ chức Tọa đàm lấy ý kiến thí điểm xây dựng mô hình “Điểm hỗ trợ pháp luật cộng đồng miễn phí” với sự chủ trì của đồng chí Phan Hồng Nguyên – Phó Cục trưởng.

Xác định đúng và trúng giải pháp để đưa công tác xây dựng pháp luật lên tầm cao mới

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu khai mạc phiên họp.
(PLVN) - Ngày 21/11, Bộ Tư pháp tổ chức phiên họp Hội đồng khoa học Bộ với chủ đề “Nhận diện những vấn đề đặt ra đối với sự phát triển của Bộ, ngành Tư pháp trên cơ sở các phát biểu chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm thời gian gần đây và Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư tại buổi làm việc với Ban Cán sự đảng Bộ Tư pháp”. Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh chủ trì phiên họp. Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc và Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cùng dự.

Thư ký thi hành án Trần Văn Toán và những kỷ niệm “cưỡng chế” nhớ đời!

Anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.
(PLVN) -“Phải nhìn nhận, trong giai đoạn hiện nay hoạt động Thi hành án dân sự (THADS) vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn nhất định, tiềm ẩn nhiều rủi ro, nguy hiểm cho đội ngũ Chấp hành viên khi tổ chức thi hành án” là chia sẻ của anh Trần Văn Toán, Thư ký thi hành án Chi cục Thi hành án dân sự huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu.

TS Lê Việt Nga: Người góp sức mở những “cung đường” cho hàng Việt vươn xa

TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương)
(PLVN) -  Chỉ từ một lời “rủ rê” mà TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã có 13 năm gắn bó với cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Từ cuộc vận động này, cùng với nỗ lực, nhiệt huyết và tình yêu với hàng Việt của TS. Lê Việt Nga mà hàng Việt đã có một “cuộc trường chinh vạn dặm” vượt ra khỏi biên giới quốc gia, xuất hiện trên kệ những hệ thống siêu thị lớn nhất trên thế giới…

Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu kết luận phiên họp.
(PLVN) -Ngày 20/11, Bộ Tư pháp đã tổ chức Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp
(PLVN) - Ngày 20/11, Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị quán triệt và triển khai Thông báo số 108-TB/VPTW về kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp và Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Chung sức, đồng lòng thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chủ trì cuộc họp Thường trực Ban chỉ đạo, ngày 30/10/2024. Ảnh: TTXVN
(PLVN) -Sau gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, tình hình kinh tế - xã hội đất nước có bước chuyển mình mạnh mẽ, đột phá, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân. Bên cạnh những thành tựu to lớn, Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có tình trạng lãng phí, gây tác họa nghiêm trọng, lâu dài, khó khắc phục, cản trở đất nước vươn mình, giàu mạnh. Bởi vậy, hiện nay, Đảng, Nhà nước coi triệt bỏ lãng phí là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu.

Cô giáo Lê Thị Lan Phương: “Người lái đò” thắp sáng tri thức pháp luật cho học sinh nơi dải đất biên cương

Cô giáo Lê Thị Lan Phương, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh Cao Bằng
(PLVN) -Sau bao năm cống hiến cho sự nghiệp trồng người, cô giáo Lê Thị Lan Phương đã để lại nhiều dấu ấn cho các thế hệ học trò Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Cao Bằng. Cô vinh dự được nhận nhiều danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng như Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh (6 lần); Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh ủy Cao Bằng, UBND tỉnh Cao Bằng.

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý
(PLVN) - Trong khuôn khổ dự án “Tăng cường Trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng yếu thế” do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ từ nguồn vốn của Quỹ phát triển xã hội Nhật Bản (JSDF), với tư cách là cơ quan chủ quản, ngày 19/11, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý – Phần về điều ước quốc tế, kinh nghiệm quốc tế.

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh: Tấm gương sáng trong phong trào thi đua yêu nước

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II
(PLVN) - PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh hiện là Phó Bí thư Đảng ủy; Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II - ông là một trong những cá nhân có đóng góp nổi bật trong lĩnh vực giảng dạy, nghiên cứu khoa học và phong trào thi đua yêu nước. Trải qua hành trình sự nghiệp hơn 20 năm, ông đã để lại nhiều dấu ấn sâu đậm và thành tựu, góp phần vào sự phát triển của nền giáo dục chính trị tại Việt Nam.

Lãnh đạo Bộ Tư pháp chúc mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11

Lãnh đạo Bộ Tư pháp chúc mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11
(PLVN) - Nhân dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, lãnh đạo Bộ Tư pháp cùng lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ đến thăm, chúc mừng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trường Đại học Luật Hà Nội, Học viện Tư pháp và gửi lẵng hoa tươi thắm đến các cơ sở giáo dục, đào tạo luật thuộc Bộ Tư pháp.

Tăng cường thực thi hiệu quả Công ước quốc về các quyền dân sự và chính trị

Cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 19/11, Bộ Tư pháp phối hợp với Văn phòng Ban Chỉ đạo Nhân quyền của Chính phủ chủ trì tổ chức Hội nghị tổng kết tình hình thực hiện Quyết định 1252/QĐ-TTg ngày 26/9/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch tăng cường thực thi hiệu quả Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR).

Thực thi pháp luật trở thành một giá trị, một yêu cầu rất cao trong Nhà nước pháp quyền

GS.TS Hoàng Thế Liên, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Tư pháp.
(PLVN) - Theo GS.TS Hoàng Thế Liên, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Tư pháp, nếu pháp luật không được thực thi một cách công bằng thì Nhà nước pháp quyền chưa phải là Nhà nước pháp quyền trên thực tế. Do đó, yêu cầu thực thi pháp luật trở thành một giá trị, một yêu cầu rất cao trong Nhà nước pháp quyền.