Trong những năm qua, ngoài việc tiến hành xét xử nghiêm minh các trường hợp vi phạm pháp luật tại trụ sở tòa án thì TAND tỉnh Đắk Nông rất chú trọng đến việc mở các phiên tòa xét xử lưu động nhằm đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục pháp luật trong nhân dân. Thực tế cho thấy, việc đưa những vụ án ra xét xử lưu động đã mang lại những hiệu quả tích cực, giúp nhân dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và góp phần răn đe đối với các loại tội phạm.
 |
| Những phiên tòa xét xử lưu động luôn thu hút rất nhiều người dân tham dự. (Ảnh: Xét xử đối tượng giết cha tại huyện Cư Jút) |
Hình thức phổ biến pháp luật sinh động
Có mặt tại phiên tòa lưu động ngày 10/4 xét xử đối tượng Nguyễn Văn Hoàng (30 tuổi), trú tại xã Tâm Thắng, huyện Cư Jút về tội giết người mà nạn nhân không ai khác chính là ông Nguyễn Minh Tiến (82 tuổi), bố đẻ của Hoàng, chúng tôi thực sự phẫn nộ trước những hành vi không thể tha thứ của bị cáo.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát, vào lúc 23 giờ ngày 3/11/2012, sau khi uống rượu cùng bạn bè trở về nhà thì giữa Nguyễn Văn Hoàng và bố của mình là ông Nguyễn Văn Tiến xảy ra cãi cọ. Ông Tiến đã cầm một con dao lên dọa Hoàng, tuy nhiên, nghịch tử này đã giằng được con dao và lạnh lùng đâm một nhát vào hông sườn bên trái của ông Tiến, khiến nạn nhân bị thủng gan dẫn đến tử vong trên đường đi cấp cứu. Sau khi gây án, Hoàng đã đến Công an huyện Cư Jút để đầu thú.
Ngay từ sáng sớm, khi Hội đồng xét xử còn chưa có mặt thì từng đoàn người từ những ngả đường của các bản làng, thôn xóm đã kéo về sân UBND thị trấn Ea Tling, huyện Cư Jút chờ sẵn để tham dự phiên toà. Tuy khuôn viên của UBND thị trấn chật hẹp, nhiều người không vào được bên trong, nhưng không một ai bỏ về, họ vây quanh nơi xét xử lắng nghe, theo dõi diễn biến từng chi tiết của phiên toà.
Chị Đỗ Thị Dung, người dân ở xã Đắk Wil, huyện Cư Jút cho biết: “Nhà tôi cách đây hơn mười cây số nhưng khi nghe tin có phiên tòa lưu động thì tôi và nhiều người trong xã đến đây từ rất sớm để theo dõi phiên toà nhằm tiếp thu thêm một số kiến thức về pháp luật, tôi sẽ mang những kiến thức này về tiếp tục tuyên truyền cho những người thân trong gia đình mình ”.
Còn bác Võ Hùng Quân, người dân ở thị trấn Ea Tling tâm sự: “Qua phiên tòa, tôi cũng như nhiều người khác cảm thấy rất căm phẫn trước hành vi của bị cáo Nguyễn Văn Hoàng, chỉ vì một phút nóng giận mà hắn nỡ ra tay giết chết chính cha đẻ của mình. Mong rằng trong thời gian tới, TAND tỉnh sẽ mở thêm nhiều phiên tòa lưu động tương tự để góp phần giáo dục pháp luật trong nhân dân cũng như răn đe các đối tượng có ý định phạm tội khác”.
Với tội danh giết người mà nạn nhân chính là bố đẻ của mình, TAND tỉnh Đắk Nông đã tuyên phạt Nguyễn Văn Hoàng 17 năm tù giam. Nhiều người dân tham dự phiên tòa nhận định mức án có phần hơi “mềm” đối với một tên nghịch tử như Hoàng, nhưng có lẽ những ngày thụ án trong trại giam và cả khi nhắm mắt xuôi tay, nghịch tử này còn phải chịu thêm sự trừng phạt ghê gớm hơn của “tòa án lương tâm”, đây mới là bản án nghiêm khắc nhất đối với Hoàng.
Hiệu quả “kép”
Theo thống kê của TAND tỉnh Đắk Nông thì từ năm 2010 đến 4 tháng đầu năm 2013, TAND tỉnh đã mở 57 phiên tòa lưu động, xét xử 74 bị cáo. Các vụ án xét xử lưu động đều là những vụ án có tính điển hình về tội danh, hành vi phạm tội, gây dư luận xấu được nhân dân như: giết người, cố ý gây thương tích, cướp tài sản, mua bán trái phép chất ma tuý, mại dâm…
Địa điểm mở phiên tòa thường là nơi xảy ra vụ án, hoặc nơi bị cáo thường trú, tạm trú tăng cường tính giáo dục, răn đe. Hầu hết các vụ án được đưa ra xét xử lưu động trong thời gian qua đều thu hút hàng trăm đến hàng nghìn người đến dự đó đó hiệu quả tuyên truyền, giáo dục pháp luật cũng được tăng lên nhiều lần.
Ông Nguyễn Anh Loát - Phó Chánh án TAND tỉnh Đắk Nông - cho biết: “Trước khi tổ chức các phiên tòa xét xử lưu động, TAND tỉnh đều chủ động làm việc với chính quyền các xã, phường, các đơn vị hữu quan để nắm dư luận xã hội ở địa phương, đơn vị nơi xảy ra vụ án, thông báo nhân dân đến dự phiên tòa, đảm bảo ANTT trước, trong và sau phiên tòa. TAND cũng phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí đến dự và đưa tin nhằm nhân rộng hiệu quả công tác tuyên truyền”.
Trên thực tế, các phiên tòa lưu động đã trực tiếp chuyển tải các quy định của pháp luật đến với người dân, ngoài tác dụng phổ biến pháp luật còn có tác dụng cảnh báo, răn đe giáo dục chung đối với mọi người. Xét xử lưu động cũng là môi trường thực tiễn để những người tiến hành tố tụng nâng cao kỹ năng chuyên môn cũng như thực thi nhiệm vụ tuyên truyền pháp luật theo chức năng nhiệm vụ của mình.
Minh Tín
