Tăng cường phân cấp, phân quyền đáp ứng yêu cầu đổi mới

Các đại biểu tại hội thảo.
Các đại biểu tại hội thảo.
(PLVN) - Triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới, chiều 8/12, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học “Phân cấp, phân quyển giữa Trung ương và địa phương ở Việt Nam hiện nay - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn”.

GS.TS Lê Văn Lợi - Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; PGS.TS Trương Hồ Hải - Viện trưởng Viện Nhà nước và Pháp luật, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; PGS.TS Đinh Ngọc Giang - Vụ trưởng Vụ Quản lý Khoa học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đồng chủ trì hội thảo.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS.TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho biết, phân cấp, phân quyền là xu hướng quản trị ở các quốc gia để tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý cũng như phân bổ, sử dụng nguồn lực hiệu quả…

Ở Việt Nam, việc phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương đã được Đảng và Nhà nước quan tâm và đẩy mạnh. Nghị quyết số 18-NQ/TW Hội nghị Trung ương lần thứ 6, Khoá XII đề ra chủ trương: “Thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, hợp lý giữa Trung ương và địa phương, giữa cấp trên và cấp dưới, gắn quyền hạn với trách nhiệm; đồng thời, xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực chặt chẽ bằng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch, đề cao trách nhiệm giải trình và tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện”.

GS.TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu khai mạc hội thảo.

GS.TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu khai mạc hội thảo.

Theo ông Lê Văn Lợi, thực hiện phân cấp, phân quyền trong thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, tạo chuyển biến tích cực trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong hệ thống chính trị, gắn với đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.

Đồng thời, phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương đã góp phần phát huy tính năng động, sáng tạo, quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương, khai thác và tận dụng các nguồn lực phát triển của địa phương hiệu quả hơn; một số địa phương đã tự bảo đảm ngân sách, khẳng định vị trí, vai trò động lực trong phát triển kinh tế - xã hội vùng và cả nước…

Tuy nhiên, phân cấp, phân quyền giữa trung ương và địa phương còn những hạn chế, bất cập. GS.TS Lê Văn Lợi mong muốn, các chuyên gia, nhà khoa học cùng nhau thảo luận đề xuất, kiến nghị những giải pháp cụ thể để tiếp tục thực hiện tốt quan điểm chỉ đạo của Đảng về phân cấp, phân quyền đáp ứng yêu cầu đổi mới quản trị quốc gia…

Theo GS.TS Vũ Công Giao, Trường Đại học Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội, nhiều nghiên cứu cho thấy phân quyền có cả tác động tích cực và tiêu cực với mức độ khác nhau, tuỳ thuộc vào từng bối cảnh và lĩnh vực khác nhau.

Cụ thể, về khía cạnh tích cực, trong những điều kiện thích hợp, các hình thức phân quyền có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển ở cấp địa phương và cả nước, thông qua việc mở rộng sự tham gia của người dân và các chủ thể khác vào các hoạt động chính trị, kinh tế và xã hội, giảm bớt những tắc nghẽn trong việc ra quyết định…

Về tác động tiêu cực, nếu áp dụng không phù hợp, phân quyền có thể dẫn đến mất tính kinh tế theo quy mô và sự kiểm soát của chính quyền Trung ương đối với các nguồn tài chính khan hiếm. Năng lực hành chính hoặc kỹ thuật yếu kém ở cấp địa phương cũng có thể dẫn đến việc cung cấp dịch vụ công kém hiệu quả ở một số khu vực của đất nước…

GS.TS Vũ Công Giao phát biểu tại hội thảo.

GS.TS Vũ Công Giao phát biểu tại hội thảo.

GS.TS Vũ Công Giao cho rằng, ở Việt Nam hiện nay, chủ trương của Đảng là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền khoa học, hợp lý, đi đôi với nâng cao trách nhiệm, gắn với bảo đảm nguồn lực, năng lực thực hiện pháp luật cho các địa phương và các bộ; tăng cường kiểm tra, giám sát; bảo đảm quản lý thống nhất của Chính phủ, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của từng địa phương và các bộ. Đây là chủ trương rất đúng đắn nhưng việc triển khai thực hiện vẫn còn nhiều lúng túng, vướng mắc.

GS.TS Vũ Công Giao nêu rõ, thực tiễn cũng cho thấy, hoạch định và tổ chức thực hiện tiến trình phân quyền là việc làm không đơn giản, không chỉ đòi hỏi phải đầu tư nhiều công sức, thời gian mà còn cả trí tuệ.

Theo GS.TS Vũ Công Giao, trước khi xây dựng các kế hoạch cụ thể về phân quyền, cần phải đánh giá ưu, nhược điểm của cấp tổ chức thấp nhất của chính quyền địa phương mà tại đó các chức năng quản lý nhà nước có thể được thực hiện một cách hiệu lực, hiệu quả, cũng như ưu, nhược điểm của chính quyền địa phương và cả khu vực tư nhân ở đó đối với việc cung cấp các dịch vụ công được chính quyền uỷ thác; phân tích cẩn thận các dạng thức phân quyền đã áp dụng ở quốc gia để điều chỉnh các kế hoạch chính sách cho phù hợp với cấu trúc hiện có…

Tại Hội thảo, các đại biểu thảo luận, chia sẻ về căn cứ lý luận và thực tiễn nào là “căn cốt” cho việc tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương ở Việt Nam đáp ứng các yêu cầu về quản trị quốc gia theo hướng hiện đại, hiệu quả trong giai đoạn hiện nay; kinh nghiệm của các quốc gia trên thế giới về thực hiện phân cấp, phân quyền Trung ương và địa phương và các bài học có giá trị tham khảo cho Việt Nam; kiến nghị những giải pháp cụ thể để tiếp tục thực hiện tốt quan điểm về phân cấp, phân quyền đáp ứng yêu cầu đổi mới…

Đại biểu phát biểu tại hội thảo.

Đại biểu phát biểu tại hội thảo.

Ban Tổ chức Hội thảo đã nhận được hơn 40 tham luận từ chuyên gia của các bộ, ngành, địa phương, của nhà khoa học, chuyên gia của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh; Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội; Học viện Tài chính; Học viện Chính sách; Trường Đại học Luật Hà Nội, Học viện hành chính quốc gia, Học viện Tài chính...

Hình ảnh tại hội thảo.

Hình ảnh tại hội thảo.

Các tham luận khoa học đã tập trung vào những vấn đề như tiếp tục khẳng định quan điểm, định hướng của Đảng về phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương như “Thực hiện phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, hợp lý giữa Trung ương và địa phương, giữa cấp trên và cấp dưới, gắn quyền hạn với trách nhiệm...; làm rõ một số vấn đề đặt ra trong quá trình phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương; đề ra các giải pháp hữu hiệu nâng cao chất lượng phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm.

Hội thảo gồm 2 phiên. Phiên thứ nhất là trình bày tham luận và thảo luận. Phiên thứ hai là thảo luận bàn tròn với sự tham dự PGS.TS Nguyễn Hoàng Anh - Trưởng khoa Lý luận và lịch sử Nhà nước và Pháp luật, Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội; GS.TS Vũ Công Giao - Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội; PGS.TS Đặng Minh Tuấn - Trưởng khoa Hành chính - Hiến pháp, Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội; PGS.TS Trần Trọng Nguyên - Giám đốc Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư…

Tin cùng chuyên mục

Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Côn Minh, bắt đầu chuyến công tác tại Trung Quốc

Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Côn Minh, bắt đầu chuyến công tác tại Trung Quốc

Theo đặc phái viên TTXVN, đúng 9h05 phút ngày 5/11 (giờ địa phương), chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới Sân bay quốc tế Trường Thủy, thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, bắt đầu chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8 theo lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Lý Cường và tham dự Hội nghị Cấp cao Chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady - Chao Phraya – Mekong (ACMECS) lần thứ 10, Hội nghị Cấp cao Hợp tác Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam (CLMV) lần thứ 11 và làm việc tại Trung Quốc từ ngày 5-8/11.

Đọc thêm

Sửa đổi Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam: Tạo điều kiện để sĩ quan phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày tờ trình dự án Luật. (Ảnh: qdnd.vn)
(PLVN) -  Việc sửa đổi Luật Sĩ quan (LSQ) Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam, đặc biệt là tăng tuổi công tác, góp phần hoàn thiện chế độ chính sách với SQ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tạo điều kiện để SQ phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống.

Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho tăng trưởng

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -   Ngày 4/11, tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội, các Đại biểu đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong công tác xây dựng thể chế thời gian qua; đồng thời kiến nghị nhiều giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của đất nước trong thời gian tới.

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'
(PLVN) - Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn, doanh nghiệp có hoài bão lớn và khát vọng phát triển, trở thành hình mẫu của tinh thần doanh nghiệp, kinh doanh liêm chính, nhân văn và có trách nhiệm. Đồng thời, tăng cường hơn nữa công tác thông tin truyền thông; bảo vệ bản quyền, giá trị thương hiệu...

Cần các biện pháp mạnh mẽ ứng phó với thiên tai

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Chiều 4/11, tại phiên thảo luận ở hội trường của Quốc hội về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025…, một số ý kiến đại biểu đề cập đến những hậu quả nặng nề do thiên tai thời gian qua và đề nghị cần có các giải pháp mạnh mẽ để ứng phó.

Đại biểu Quốc hội đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng văn bản pháp luật

Quang cảnh phiên họp.
(PLVN) - Để hạn chế tối đa tình trạng ban hành các thủ tục hành chính rồi lại rà soát để cắt giảm, Đại biểu Quốc hội cho rằng, giải pháp hiệu quả nhất là cần tập trung rà soát ngay từ khâu xây dựng ban hành quy phạm pháp luật, trong đó cần đặc biệt chú trọng vào việc xin ý kiến của các tầng lớp Nhân dân, các cơ quan, tổ chức vào các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật và tổng hợp ý kiến góp ý.

Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên: Cần rà soát, đánh giá thêm về tính hiệu quả

Đại biểu Phạm Thị Kiều – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -  Tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) vừa qua, một số đại biểu đề nghị rà soát, đánh giá thêm về chi phí bỏ ra và tính hiệu quả xã hội của việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên để có quy định cho phù hợp.

Để pháp luật là 'điểm tựa' cho phát triển

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội sẽ thảo luận, thông qua nhiều dự án luật. (Ảnh: Quochoi.vn).
(PLVN) - Nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng, những chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV về chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật là hoàn toàn đúng đắn, là “điểm mốc” rất quan trọng, định hướng thay đổi cơ bản công tác xây dựng pháp luật trong thời gian tới; bảo đảm các văn bản luật khi được ban hành vừa đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, vừa giúp khơi thông nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc
Nhận lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5 đến ngày 8/11/2024.

Thủ tướng: Phát triển giáo dục, đào tạo phục vụ kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Thủ tướng: Phát triển giáo dục, đào tạo phục vụ kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Chiều 2/11, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Chủ tịch Ủy ban quốc gia Đổi mới giáo dục và đào tạo chủ trì Phiên họp năm 2024 của Ủy ban để thảo luận về dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế”.