Luật có “nắn” được “thảm họa nghệ thuật”?

Tại Hội thảo “Nâng cao thẩm mỹ trong nghệ thuật biểu diễn” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức hôm qua (27/12) tại TP.Hồ Chí Minh, Cục Nghệ thuật biểu diễn đã đề cập đến sự ra đời Luật Biểu diễn....

Tại Hội thảo “Nâng cao thẩm mỹ trong nghệ thuật biểu diễn” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức hôm qua (27/12) tại TP.Hồ Chí Minh, Cục Nghệ thuật biểu diễn đã đề cập đến sự ra đời Luật Biểu diễn.

“Thời của thảm họa”

Hoạt động biểu diễn âm nhạc có lẽ là lĩnh vực đi đầu trong xu hướng “thị trường hóa”, cũng là lĩnh vực tồn tại nhiều bất cập và lệch lạc nhất: lời bài hát rẻ tiền, nhố nhăng, ca sĩ biểu diễn ăn mặc ngày càng hở, phát ngôn trên sân khấu ngày càng “sốc”, và điều thu hút khán giả đến với những buổi biểu diễn không phải là chất lượng nghệ thuật mà là... mức độ gây scandal của ca sĩ.

Nhạc sĩ Hồ Quang Bình - Chủ tịch Hội âm nhạc Hà Nội đưa ra những dẫn chứng “dở cười dở khóc” trong hoạt động biểu diễn ngày nay: “1, 2 năm trở lại đây xuất hiện những bài hát như “Đừng yêu em” - Lê Kiều Như, “Tím si la bùm” - Vũ Hà, “Cấm trẻ em dưới 18 tuổi” - Tần Khánh... Lại có những tai hại khác như “Cấm người lớn trên 18 tuổi” - album của nhóm Huyền Thoại, với những lời hát xuyên tạc: “... còn nhớ năm ngoái mình là đại ca trong lớp...” hay “cô và mẹ là hai con cáo, mẹ và cô ấy hai mẹ mìn”... Cộng với biểu diễn khó nhìn, trang phục thiếu vải, chất giọng chênh, phô... làm xô lệch các giá trị thẩm mỹ, phá vỡ những chuẩn mực lành mạnh, đẹp đẽ”.

Âm nhạc đã thế, nghệ thuật biểu diễn trong các lĩnh vực khác như múa, kịch, nghệ thuật diễn xướng... cũng đứng trước nguy cơ cái thì bị cuốn theo cơn lốc thị trường, cái không bị cuốn theo thì tụt hậu, quên lãng. Nghệ sĩ Thái Phiên (Hội Nghệ sĩ múa Việt Nam) cho rằng, biểu diễn nghệ thuật múa ngày nay đang tồn tại rất nhiều vấn đề phải bàn. Ca múa đã xuất hiện ồ ạt, trở thành nhân tố chính của mọi chương trình lễ hội, biểu diễn.

Dù viết sách hay hát thì Lê Kiều Như đều gây ra nhiều thị phi.
Dù viết sách hay hát thì Lê Kiều Như đều gây ra nhiều thị phi.

Và trong khi chạy theo số lượng thì chất lượng biên đạo múa ngày càng đi xuống: Múa minh họa cho ca khúc thì tùy tiện, múa một đàng hát một nẻo, múa trong lễ hội thì “tưng bừng, hoàng tráng” mà thiếu chiều sâu, các tiết mục múa độc lập thì chỉ theo tiêu chí “thẩm mỹ - giải trí”, biên đạo ngày càng chạy theo kĩ thuật, kĩ xảo, khoe da thịt...

Về phía nghệ thuật sân khấu kịch, nhiều ngôn ngữ bình dân, thậm chí tục tằn đã được “phổ biến hóa”... Nhiều đại biểu đã gọi hoạt động biểu diễn nghệ thuật trong thời điểm này là “thời của thảm họa”.

Ra luật để “uốn nắn” nghệ thuật?

Tuy nhiên, theo ý kiến của NSƯT Đinh Linh, nói nền nghệ thuật truyền thống đang có dấu hiệu bị thờ ơ, lãng quên là không hoàn toàn chính xác.

Trong quá trình “lăn lộn với nghề”, ông đã từng nhận thấy mối quan tâm và lòng yêu thích của các bạn trẻ, sinh viên học sinh đối với nghệ thuật biểu diễn truyền thống. Điều quan trọng là họ có không nhiều cơ hội để tiếp cận với những hoạt động biểu diễn nghệ thuật chứa đựng giá trị văn hóa.

Một vấn đề được nhiều đại biểu đưa ra, đó là vấn đề đào tạo trong nghệ  thuật. Một nền tảng văn hóa, tri thức có chiều sâu sẽ đem đến một nền nghệ thuật biểu diễn mang tính thẩm mỹ cao. Nhưng xác định một chuẩn mực thẩm mỹ chung lại là một điều không hề đơn giản.

Có thể sẽ gây nhiều tranh cãi khi cơ quan quản lý nhà nước đề ra một số tiêu chuẩn thẩm mỹ nhất định nào đó đối với một sản phẩm nghệ thuật, nhưng nếu không có những quy định tối thiểu thì người làm công tác thẩm định cũng sẽ gặp khó khăn khi muốn ngăn chặn những sản phẩm nghệ thuật kém chất lượng khi tác phẩm đó không vi phạm những điều cấm theo quy định của pháp luật. Chính vì vậy, vấn đề quản lý nghệ thuật biểu diễn được coi là quan trong bậc nhất trong việc định hướng đúng đắn cho hoạt động nghệ thuật.

Ở góc độ nhà quản lý của một trong những thị trường biểu diễn nghệ thuật sôi động nhất, ông Trần Minh Phương - quyền Trưởng phòng nghệ thuật Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP.Hồ Chí Minh cho rằng, rất cần xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực  nghệ thuật biểu diễn: “Trong thời gian vừa qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tiến hành xây dựng dự thảo Nghị định về hoạt động biểu diễn nghệ thuật và đã tổ chức nhiều hội nghị để các cá nhân, tổ chức có liên quan góp ý, đề nghị Bộ sớm trình Chính phủ để ban hành. Để Nghị định đi vào cuộc sống, nên cụ thể hóa các quy định, không cần phải đợi các Thông tư hướng dẫn. Trong trường hợp phải ban hành Thông tư, đề nghị nên ban hành cùng thời điểm ban hành Nghị định”.

Theo Cục Nghệ thuật biểu diễn, Nghị định về nghệ thuật biểu diễn tới đây sẽ trình Chính phủ và tiến tới sẽ chuẩn bị cho sự ra đời của Luật Biểu diễn. Nhưng luật có “chỉnh” được sự lệch lạc trong nghệ thuật biểu diễn trong “thời của thảm họa” hay không, xem ra lại tiếp tục còn phải chờ.

Ngọc Mai

Tin cùng chuyên mục

Liên hoan phim sẽ trình chiếu 117 bộ phim của 51 quốc gia và vùng lãnh thổ (ảnh Thùy Dương)

117 bộ phim trình chiếu Liên hoan phim quốc tế Hà Nội

(PLVN) - Với khẩu hiệu: “Điện ảnh: Sáng tạo - Cất cánh”, Liên hoan phim quốc tế Hà Nội 2024 hứa hẹn là sự kiện quan trọng không chỉ của điện ảnh mà còn góp phần quan trọng quảng bá hình ảnh Thủ đô Hà Nội, đất nước Việt Nam đến bạn bè trong nước và quốc tế. Liên hoan phim sẽ trình chiếu 117 bộ phim của 51 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Đọc thêm

'Tiếng hát Hà Nội 2024' lan tỏa thanh âm của tình yêu Hà Nội

Cuộc thi còn tạo điều kiện phát triển cho những tài năng âm nhạc trẻ. (Ảnh: BTC)
(PLVN) - Cuộc thi “Tiếng hát Hà Nội năm 2024” sẽ tạo cơ hội cho các nghệ sĩ sáng tạo, thể hiện những tác phẩm âm nhạc truyền thống và đương đại với chủ đề về ca ngợi Tổ Quốc, Đảng, Bác Hồ, tình yêu với Thủ đô, quê hương – đất nước góp phần thúc đẩy sự sáng tạo và phát triển nghệ thuật.

MC Cát Tường đề nghị xử lý một số trang tin lấy tên mình 'giật tít câu view' để lừa tiền

Diễn viên - MC Cát Tường
(PLVN) - MC Cát Tường và nhà sản xuất “Bạn muốn hẹn hò” mời luật sư và Thừa phát lại lập vi bằng một số trang tin điện tử, fanpage, facebook, youtube… có hành vi “giật tít câu view”, làm sai lệch thông tin, gây hoang mang dư luận liên quan vụ MC cảnh báo có kẻ gian sử dụng hình ảnh của mình để lừa đảo số tiền lớn.

'Thư gửi mẹ' - sản phẩm truyền thông thực hiện bình đẳng giới lọt vào top 7 đề cử cho Giải thưởng Silvana S Film

'Thư gửi mẹ' - sản phẩm truyền thông thực hiện bình đẳng giới lọt vào top 7 đề cử cho Giải thưởng Silvana S Film
(PLVN) - Giải thưởng Silvana S Film là giải thưởng tôn vinh những bộ phim tài liệu xuất sắc về môi trường và giới trẻ, thuộc khuôn khổ chương trình LENScape: Documentary Shorts from Southeast Asia. Năm nay, Việt Nam tham gia Giải thưởng Silvana S Film với bộ phim tài liệu ngắn “Thư gửi mẹ” do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đồng sản xuất với đạo diễn Hà Lệ Diễm.

Vẻ đẹp từ những thước phim

Vẻ đẹp từ những thước phim
(PLVN) - Thời gian đã phủ lớp bụi lên những thước phim cổ, tấm ảnh cũ, tuy nhiên giá trị của chúng không mất đi. Ngày nay, dù cuộc sống hiện đại hối hả, sôi động với nhiều âm thanh, màu sắc đa dạng trên truyền hình, nhưng nhiều người trẻ vẫn dành tình cảm cho các bức ảnh cũ, thước phim xưa.

Đắm say với “Tình ta Hà Tĩnh”

Cảnh đẹp Hà Tĩnh được nhạc sĩ Ngọc Lê Ninh đưa vào trong ca khúc "Tình ta Hà Tĩnh) (ảnh trong MV).
(PLVN) -  Sau 12 năm ấp ủ, nhà khoa học, nhà thơ, nhạc sỹ Ngọc Lê Ninh cho ra đời ca khúc mang tên “Tình ta Hà Tĩnh”. Với âm hưởng dân ca xứ Nghệ, ca khúc tôn vinh đời sống văn hóa, chính trị, phong tục tập quán, các địa danh nổi tiếng, các đặc sản biển rừng, văn hóa phi vật thể (Ví Dặm, Ca trù Cổ Đạm)... và một tình yêu nồng nàn với mảnh đất nơi đây.

Trao giải Cuộc thi 'Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu - Quốc Tử Giám qua hội họa'

Các tác phẩm hội họa đạt giải thưởng cao (ảnh P.V)
(PLVN) - Cuộc thi “Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu-Quốc Tử Giám qua hội họa” là “sân chơi” lành mạnh nơi các bạn trẻ cùng nhau sáng tạo, cùng nhau tranh tài, thể hiện cảm xúc, quan điểm của mình qua các tác phẩm hội họa về các công trình kiến trúc, hiện vật, tượng thờ,… tại di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu tiên được tổ chức

Cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu tiên được tổ chức. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Với mục đích tìm kiếm người đẹp có đủ “sắc, tâm, tài” để quảng bá hình ảnh của tà áo dài Việt Nam, cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu được tổ chức nhằm phát huy vai trò, năng lực của phụ nữ Việt Nam trong tiến trình hội nhập phát triển, quảng bá đất nước, con người Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Liên hoan các ban nhạc toàn quốc năm 2024

BTC thông tin về Liên hoan các Ban nhạc toàn quốc năm 2024. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Liên hoan các ban nhạc toàn quốc năm 2024 là dịp để các nghệ sĩ đến từ mọi miền cả nước quy tụ gặp gỡ, giao lưu học hỏi, chia sẻ và trao đổi những kinh nghiệm trong hoạt động nghệ thuật, nhằm nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, tiếp tục tạo ra những sản phẩm nghệ thuật có chất lượng phục vụ xã hội.