Theo Reuters, Tổng thống Mỹ Barack Obama, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ tham dự hội nghị cấp cao của tổ chức Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) – hội nghị quy tụ các nhà lãnh đạo của 21 nền kinh tế chiếm 57% tổng sản phẩm quốc nội toàn cầu.
Các cuộc thảo luận diễn ra vào cuối tuần này được cho là sẽ bị chi phối bởi những lo ngại cho rằng quan điểm chống toàn cầu hóa đang gia tăng ở phương Tây – nơi nhiều người đang sợ việc toàn cầu hóa sẽ khiến họ mất việc làm vào tay người lao động ở các nền kinh tế có mức lương thấp. “Các nhà lãnh đạo sẽ có cuộc gặp vào ngày 20/11 và vấn đề chống toàn cầu hóa sẽ là vấn đề được bàn thảo trước tiên” – ông Alan Bollard, Giám đốc điều hành Ban thư ký APEC, cho biết.
Cuộc gặp của các nhà lãnh đạo APEC diễn ra trong bối cảnh triển vọng về việc có hiệu lực của TPP đang mờ dần sau khi ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ. Trong chiến dịch tranh cử, tổng thống vừa đắc cử của Mỹ cho rằng TPP là “một thảm họa”. Bên cạnh đó, ông cũng thể hiện quan điểm dân túy về các vấn đề liên quan đến thương mại khi ủng hộ Anh rời khỏi EU hồi tháng 6 vừa qua.
TPP được ông Obama xem là một trọng tâm trong chiến lược chuyển trọng tâm tới châu Á do ông khởi xướng và là cơ hội để thay đổi các quy tắc thương mại ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, chính phủ sắp mãn nhiệm của Mỹ được cho là đã dừng nỗ lực để thúc đẩy Quốc hội Mỹ phê chuẩn thỏa thuận này.
Dù ông Trump không ủng hộ TPP nhưng ông Bollard cho hay ông nghĩ rằng thỏa thuận này sẽ chỉ bị hoãn lại khoảng 1 năm hoặc hơn chứ chưa bị xóa sổ. “Chúng ta sẽ phải chờ để Chính phủ Mỹ thúc đẩy Quốc hội nước này thông qua TPP cũng như làm rõ hơn về các chính sách của thỏa thuận này” – ông Bollard nói.
Cũng tại hội nghị cấp cao APEC, Chủ tịch Trung Quốc dự kiến sẽ tranh thủ cơ hội này để quảng bá về thỏa thuận Đối tác kinh tế toàn diện (RCEP) do Bắc Kinh hậu thuẫn và không có sự tham gia của Mỹ.
Phát biểu ngày 17/11, Phó Tổng thống Peru cho biết trong thời gian diễn ra hội nghị, các thành viên APEC có thể bàn về một số lựa chọn, có thể là về việc gia nhập RCEP. Trong khi đó, một số nước như Nhật Bản muốn tiếp tục thảo luận về TPP không có Mỹ.
Bộ trưởng ngoại giao, kinh tế APEC quyết tâm tăng cường liên kết kinh tế khu vực
Trước đó, ngày 17/11, Hội nghị liên Bộ trưởng Ngoại giao - Kinh tế lần thứ 28 của Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) đã khai mạc tại Lima. Đoàn đại biểu Việt Nam do Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu tham dự Hội nghị.
Hội nghị nhất trí cần đẩy mạnh hơn nữa nỗ lực liên kết khu vực, đặc biệt là về cải cách cơ cấu, kết nối toàn diện, hạ tầng cơ sở chất lượng, thuận lợi hóa đầu tư, kết nối chuỗi cung ứng, các vấn đề kinh tế thương mại thế hệ mới, kinh tế số, thương mại điện tử, củng cố hệ thống thương mại đa phương… Các Bộ trưởng đều nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao năng lực cạnh tranh dịch vụ và hướng tới hình thành Khu vực thương mại tự do toàn châu Á - Thái Bình Dương (FTAAP) đối với tăng trưởng chất lượng.
Trong phát biểu dẫn đề tại Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cho rằng, trước những chuyển biến sâu sắc trong kỷ nguyên số, APEC cần tiếp tục thể hiện vai trò là cơ chế khởi xướng ý tưởng và động lực của tăng trưởng, liên kết khu vực.
Diễn đàn cần tiên phong làm sống động thương mại và đầu tư khu vực, cũng như điều phối các liên kết đa tầng nấc ở khu vực, trong đó có Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Cộng đồng ASEAN, Liên minh Thái Bình Dương… hướng tới hình thành FTAAP và quan hệ đối tác toàn khu vực.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định Việt Nam đẩy mạnh đổi mới đồng bộ, toàn diện và hội nhập quốc tế sâu rộng, và cùng các thành viên APEC tiếp tục nỗ lực đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định, liên kết và thịnh vượng ở khu vực.
Trong ngày 18/11, Hội nghị họp về phát triển nguồn nhân lực, phối hợp với các tổ chức khu vực là quan sát viên của APEC và công tác chuẩn bị cho Năm APEC 2017 tại Việt Nam.
