Kiêu hãnh Trường Sơn

Cung đường Trường Sơn huyền thoại đã chứng kiến sự có mặt của 18 nghìn người phụ nữ với biết bao hy sinh, gian khổ
Cung đường Trường Sơn huyền thoại đã chứng kiến sự có mặt của 18 nghìn người phụ nữ với biết bao hy sinh, gian khổ
(PLVN) - Cách đây gần một năm, tháng 5/2019, khi biết về cuộc triển lãm “Kiêu hãnh Trường Sơn” được tổ chức để kỷ niệm 60 năm ngày mở đường Trường Sơn, tôi đã vấn vương một câu hỏi: “Tại sao không phải là dũng cảm hay bất khuất mà lại là kiêu hãnh Trường Sơn?”. Câu hỏi đã có lời giải đáp khi tôi được gặp các chị - những lính nữ Trường Sơn có mặt ở cuộc triển lãm hôm đó…

Con đường Trường Sơn dài 20.000 km đã vận chuyển hơn 1 triệu tấn vũ khí, đưa hơn 2 triệu lượt bộ đội, cán bộ vào chiến trường. Có một bài hát rằng: “Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây, bên nắng đốt, bên mưa quây”. Câu từ của bài hát cũng chỉ phần nào nói lên được sự khắc nghiệt của thời tiết Trường Sơn với hai mùa rõ rệt: 6 tháng mùa mưa và 6 tháng mùa khô. 

Mưa thì triền miên, xối xả, trắng trời, trắng đất. Mưa làm sạt núi, lở đất, nhão nhoét sình lầy. Mấy tháng không có ánh mặt trời, quần áo luôn ướt nhoẹt phải hong lửa cho khô. Nắng thì nóng cháy rát bỏng trong khung cảnh núi đồi trọc lốc không một bóng cây, hố bom chi chít, bụi đỏ quạch, nước hứng từng giọt… 

 

Thời tiết là như vậy, còn bom đạn thì vì đây là con đường huyết mạch để chi viện cho chiến trường miền Nam nên thường xuyên chịu sự đánh phá của bom Mỹ. 20.000km đường Trường Sơn đã hứng 5 triệu tấn bom đạn, nhiều gấp 5 lần tổng số bom được ném xuống trong chiến tranh thế giới lần thứ hai. Có những con sông nước chuyển từ màu xanh sang màu máu đỏ sau những trận bom như ngầm Ta Lê trên Đường 20 Quyết thắng nối Trường Sơn Đông với Trường Sơn Tây. 

Nói đến đường Trường Sơn là phải nhắc đến 10 lực lượng đã có mặt trên tuyến lửa bao gồm: Lực lượng cầu đường; thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến; vận tải; đường ống xăng dầu, bộ binh; pháp phòng không; giao liên; thông tin; quân y; văn hóa văn nghệ. Hơn 20.000 bộ đội, thanh niên xung phong, công nhân đã hy sinh và hơn 30 triệu người bị thương. 18.000 người phụ nữ đã có mặt trên tuyến lửa ngày ấy với bao sự gian khổ, nỗi đau còn đeo đẳng họ rất lâu sau những ngày hòa bình lặp lại. 

 

Những nỗi đau còn mãi

Nếu ai đã từng nghe câu chuyện của chị Tạ Thị Ngọc Hiền vốn là chiến sĩ nuôi quân của Đoàn 559 – Bộ đội Trường Sơn và đường Hồ Chí Minh sẽ thấy tim mình tràn ngập sự thương cảm. “Ngày ấy, để theo kịp đồng đội hành quân, tôi ngồi đại xuống đất đi vệ sinh, nhưng không may bị gốc cây nhỏ, sắc nhọn đâm đúng “vùng con gái” đau buốt óc. Sợ rớt lại, tôi nghiến răng rút lên, máu chảy ướt sũng. Vì bị ở vùng kín nên tôi ngượng không dám nói với ai mà cứ nghiến răng chịu đựng nỗi đau âm ỉ. Sau ngày thống nhất, tôi lập gia đình, đêm tân hôn, nỗi đau khủng khiếp đó lại trỗi dậy, ám ảnh. Mặc dù vợ chồng đã có với nhau 3 mặt con tôi vẫn phải ra tòa ly hôn vì tôi không chịu được nỗi đau đó” – chị kể.

Với chị Nguyễn Thị Tỵ, chiến sĩ Viện 211, Quân đoàn 3 Tây Nguyên thì nỗi đau lại hiện diện ở một hình hài khác. Năm 1975, chị Tỵ xuất ngũ trở về quê hương và lập gia đình nhưng không thể có con vì chị bị nhiễm chất độc da cam. Người chồng chị rất thương chị nhưng lực bất tòng tâm. Thương chồng, chị quyết định ly hôn và tự đứng ra cưới vợ cho chồng. Thử hỏi ở trên đời, có người vợ nào làm việc đó mà không đau khổ?

Nương tựa nơi cửa Phật, đó là con đường mà sư thầy Thích Đàm Nhân, trụ trì chùa Trình Lâm, Đông Phú, Đông Hưng, Thái Bình đã quyết định lựa chọn cho mình. “Năm 1976, tôi xuất ngũ trở về địa phương được một thời gian thì bố mẹ mất. Thay bố mẹ, tôi dựng vợ, gả chồng, lo nhà cửa cho bốn đứa em xong thì đã quá lứa, nhỡ thì. Tôi quyết định nói dối các em là vào Nam làm ăn nhưng thực ra tôi vào chùa nương tựa nơi cửa Phật”, sư thầy nhớ lại câu chuyện của mình.

Sư thầy Thích Đàm Nhân
 Sư thầy Thích Đàm Nhân

Với chị Bùi Thị Sự, cựu chiến sĩ của D16 Thông tin, Bộ Tham mưu, thì nỗi gian khổ dường như vẫn còn đeo đẳng mãi. Ra quân, về quê lấy chồng, có với nhau 2 đứa con thì vợ chồng không ở được với nhau nữa. Chia tay, chị nhận nuôi hai con với đôi bàn tay trắng. Ba mẹ con dựng tạm cái lều ở triền đê sông Mã để ở. “Khi con trai tôi lấy vợ, đêm tân hôn hai đứa phải xuống ngủ nhờ trên thuyền chài của ngư dân vì nhà không có chỗ ngủ” – chị tâm sự.

Ngày nào còn thở là còn giúp đồng đội

Khi được gặp các chị, tôi đã hiểu thế nào là “Kiêu hãnh Trường Sơn”. Lớn tuổi, sức khỏe bị ảnh hưởng nhiều do chiến tranh, bom đạn nhưng các chị vẫn mang trong mình lòng nhiệt huyết, niềm hăng say trong công việc và hơn cả là ý chí, quyết tâm làm đến cùng – ý chí của người chiến sĩ Trường Sơn. Các chị là những anh hùng, cả trong chiến tranh lẫn đời thường. 

Khi chiến tranh đã lùi xa, bước ra từ cuộc chiến, các chị lại tiếp tục đóng góp sức mình cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Đó là PGS.TS Nguyễn Kim Nữ Hiếu từ nữ bác sĩ chiến trường trở thành Phó Giám đốc Bệnh viện 108, đó là chị Lê Thị Phương Thảo từ nữ TNXP N25 Đoàn 559 trở thành Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực I, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh…  

Và với các chị, “ngày nào còn thở là còn giúp đồng đội”, thế nên đã, đang và sẽ có những nghĩa cử thật cảm động được các chị thực hiện, san sẻ cho nhau. Chị Bùi Thị Sự, cựu chiến sĩ của D16 Thông tin, Bộ Tham mưu kể sau khi đồng đội biết câu chuyện ba mẹ con ở trong túp lều, con cưới vợ không có chỗ ngủ của chị, các chị em trong Ban liên lạc bộ đội thông tin Trường Sơn đã kêu gọi vận động được hơn 100 triệu, xin xã cấp đất xây nhà cho chị. Ngày nhận nhà, chị Sự nước mắt tuôn rơi trước nghĩa tình ấm áp của đồng đội.

Rời quân ngũ về nhà bao nhiêu năm là cũng chừng ấy năm chị Phạm Thị Báu  dành trọn thời gian để chăm sóc mẹ già cùng em trai bị tâm thần. Không có lương hưu, đời sống gia đình chị Báu rất khó khăn. Biết được điều đó, chị Tạ Thị Hạnh đã quyết định tặng đồng đội nguồn lương hưu ổn định lúc tuổi già bằng cách mua bảo hiểm cho bạn. Chị Hạnh đã mua bảo hiểm 20 năm cho chị Báu từ 2 triệu/năm và bây giờ là 6 triệu/năm để giúp bạn.

 

Là người luôn nặng tình với đồng đội, chị Nguyễn Thị Kỳ, thanh niên xung phong thuộc X334 Đoàn 559, sau khi đã nỗ lực vươn lên để ổn định kinh tế, chị tìm mọi cách giúp đồng đội. “Thương đồng đội còn nhiều khó khăn, hàng năm tôi đều tổ chức tặng quà, ủng hộ các cựu chiến binh còn khó khăn, học sinh nghèo vượt khó, các cháu nhiễm chất độc da cam, xây nhà tình nghĩa… Năm 2017, tôi đóng góp vào Hội Nữ doanh nhân Trường Sơn 100 triệu đồng để giúp đồng đội vay vốn không lãi suất phát triển kinh tế” – chị Kỳ cho biết.

…Có thể nói, cung đường Trường Sơn huyền thoại ngày ấy đã thực sự là thước đo của lòng quyết tâm, sự hy sinh, lòng dũng cảm. Và họ, những nữ thanh niên xung phong thời đó cũng đã trải qua những cảm xúc đến tận cùng yêu thương, căm thù, ám ảnh, mất mát, sợ hãi, kiên cường… để giờ đây, trong hòa bình, bằng những việc làm của mình trong họ vẫn mãi tỏa sáng một niềm kiêu hãnh Trường Sơn. 

Huyền thoại của huyền thoại

Trên cung đường Trường Sơn, một người phụ nữ bé nhỏ có thể gùi trên mình những thùng hàng cao hơn người và leo trên những con dốc đứng. Họ phải giữ thùng hàng đó trong nhiều tiếng đồng hồ, trải qua những chặng đường khó khăn, gian khổ mới tới nơi tập kết. Nếu không bằng ý chí và quyết tâm cao, không một ai có thể hoàn thành nhiệm vụ.

Chị Nguyễn Thị Huân – Tiểu đoàn 232 Cục Hậu cần Quân khu V kể: “Năm 1969, có khẩu pháo nặng gần 100kg, cả 4 đại đội đều không dám nhận do nó cồng kềnh. Tôi đã xung phong đảm nhận, ngày đêm suy tính cách vận chuyển. Tôi lấy một tấm ván làm mặt phẳng, cột khẩu pháo vào và nhờ đồng đội khiêng lên vai. Có hai đồng đội đi theo phát quang đường rừng, làm chỗ vịn khi tôi leo dốc và khi nghỉ. 4 ngày ròng gùi pháo, tôi ăn, nghỉ ở tư thế đứng vì nếu ngồi phải tháo hàng ra sẽ rất khó để nâng lại lên vai”.

Khi nói về đội ngũ nữ chiến sĩ Trường Sơn, Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên đã từng thán phục: “Trên chiến trường Trường Sơn, trên tuyến đường mang tên Bác Hồ vĩ đại có đội ngũ nữ chiến sĩ Trường Sơn “huyền thoại của huyền thoại” có mặt ở mọi nơi, mọi thời điểm, mọi công tác, mọi binh chủng. Công tác, chiến đấu ngoan cường, dũng cảm, mang trên mình khí phách Bà Trưng, Bà Triệu”. “Những con người gang thép” là cụm từ mà Đại tướng Võ Nguyên Giáp khi đến thăm Trung đội B3 Đoàn 559 đã dành tặng cho các cô gái vào tháng 3/1973. “Các cô không phải là người thường, ở nơi thế này chỉ có gang thép mới chịu được” - Đại tướng đã nói và đặt tên cho B3 là Trung đội nữ công binh thép.

Bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đưa quan hệ Việt Nam - Ba Lan lên tầm chiến lược

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đưa quan hệ Việt Nam - Ba Lan lên tầm chiến lược
Theo đặc phái viên TTXVN, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Ba Lan, sáng 17/1, tại thủ đô Vácsava, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã thăm và phát biểu chính sách tại Đại học Tổng hợp Vácsava, nhấn mạnh về việc đưa quan hệ Việt Nam - Ba Lan lên tầm chiến lược, vì hòa bình và phát triển của hai khu vực Đông Nam Á và Trung Đông Âu.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long thăm, tặng quà Tết tại tỉnh Lạng Sơn

Phó Thủ tướng Lê Thành Long thăm, tặng quà Tết tại tỉnh Lạng Sơn
Sáng 17/1, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã thăm, tặng quà hộ gia đình nghèo, công nhân, người lao động có hoàn cảnh khó khăn tại tỉnh Lạng Sơn; thăm, tặng quà cán bộ, viên chức, người lao động và bệnh nhân đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh triển khai việc thực hiện Kết luận 89 KL/TW của Bộ Chính trị đối với học viên

 Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh triển khai việc thực hiện Kết luận 89 KL/TW của Bộ Chính trị đối với học viên

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã tổ chức triển khai việc thực hiện Kết luận 89 KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 35 – NQ/TW về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” đối với học viên tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

Thường trực Ban Bí thư, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú thăm, tặng quà Tết tại thôn Làng Nủ

Thường trực Ban Bí thư, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú thăm, tặng quà Tết tại thôn Làng Nủ
(PLVN) - Ngày 16/1, ông Trần Cẩm Tú, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương cùng đoàn công tác đã đến thăm, tặng quà tết thương binh, gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ có nhà bị sập đổ hoàn toàn do bão số 3 và người lao động có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.

Hội nghị Báo cáo viên tháng 1/2025: Tập trung tuyên truyền đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng

Quang cảnh Hội nghị Báo cáo viên tháng 1/2025. (Ảnh: Phương Hoa)
(PLVN) -  Sáng 16/1, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị Báo cáo viên tháng 1/2025 bằng hình thức trực tiếp kết nối trực tuyến đến 1.465 điểm cầu trên cả nước; trong đó có 3 điểm cầu ở Ban Tuyên giáo Trung ương tại Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh và các điểm cầu cấp xã với gần 48.000 đại biểu tham dự.

Phó Chủ tịch nước gặp mặt nữ đảng viên tiêu biểu Thủ đô

Phó Chủ tịch nước gặp mặt nữ đảng viên tiêu biểu Thủ đô
(PLVN) - Chiều 16/1, tại Phủ Chủ tịch, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân gặp mặt 95 nữ đảng viên tiêu biểu Thủ đô, nhân dịp kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2025); 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ thành phố Hà Nội (17/3/1930 - 17/3/2025). Chương trình do Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố Hà Nội tổ chức nhằm ghi nhận và tôn vinh nữ đảng viên Thủ đô, nâng cao niềm tự hào của phụ nữ khi được vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đảng.

Đưa Nam Định phát triển nhanh, bền vững, toàn diện

Đưa Nam Định phát triển nhanh, bền vững, toàn diện
Sáng 16/1, tại Nam Định, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã thăm và làm việc với Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Nam Định về kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2024, phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm 2025.

Cải cách hành chính, khơi thông các nguồn lực cho phát triển

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho rằng, CCHC là quá trình liên tục, càng làm càng lộ ra những bất cập, cần kịp thời khắc phục để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, đáp ứng mong đợi của Nhân dân. (Ảnh: VGP)
(PLVN) -  Chiều 15/1, tại Hà Nội, Ban Chỉ đạo cải cách hành chính của Chính phủ tổ chức Phiên họp thứ 9, đánh giá kết quả triển khai công tác cải cách hành chính năm 2024, bàn phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2025. Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì Phiên họp.

10 năm thực hiện Nghị quyết 689-NQ/QUTW

Đại tướng Nguyễn Tân Cương phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: Lam Hạnh)
(PLVN) -  10 năm thực hiện Nghị quyết 689-NQ/QUTW ngày 10/10/2014 của Quân ủy Trung ương về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, cứu hộ - cứu nạn (PCKPHQTT,TH,CHCN), các đơn vị Quân đội luôn chủ động, tổ chức huấn luyện, xây dựng phương án, hiệp đồng chặt chẽ; chuẩn bị đầy đủ lực lượng, phương tiện, ứng phó kịp thời, hiệu quả với mọi tình huống thiên tai, CHCN.

“Tết hải đảo - Thắm tình quân dân” tại huyện đảo Phú Quý

Đoàn công tác tặng cờ và tuyên truyền pháp luật cho ngư dân huyện đảo Phú Quý.
(PLVN) - Trong không khí rộn ràng của những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ, trong hai ngày 14 - 15/1, Đoàn công tác của Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển (CSB) 3 đã tổ chức chương trình “Tết hải đảo - Thắm tình quân dân, đón Xuân Ất Tỵ năm 2025” tại huyện đảo Phú Quý, tỉnh Bình Thuận.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang: Giảm cầu ma túy là giải pháp trọng điểm kéo giảm tội phạm

Bộ trưởng Lương Tam Quang phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: H.Giang)
(PLVN) - Hôm qua (15/1), tại Hà Nội, Bộ Công an tổ chức Hội nghị giao ban trực tuyến thực hiện Kế hoạch 483/KH-BCA-C04 ngày 7/10/2024 của Bộ Công an về cao điểm tổng rà soát, phát hiện, thống kê, quản lý người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy, người bị quản lý sau cai nghiện ma túy và đấu tranh, triệt xóa điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy (Kế hoạch 483).

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao Quyết định công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao Quyết định công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre
(PLVN) - Tối 15/1, tỉnh Bến Tre long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 125 năm Ngày thành lập tỉnh Bến Tre; 65 năm Ngày Bến Tre Đồng khởi; Công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre 17/1; Tôn vinh và trao tặng danh hiệu “Công dân Đồng Khởi tiêu biểu” và “Công dân Đồng Khởi danh dự”, tỉnh Bến Tre lần thứ tư - năm 2025.