Ngay sau khi xảy ra sự kiện liên quan đến “bầu” Kiên, dù giá vàng thế giới biến động không đáng kể, nhưng giá vàng trong nước đã có những phiên dậy sóng. Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra những chính sách tác động mạnh mẽ tới thị trường vàng.
Tranh thủ thời cơ tạo “sóng”
Sáng 22/8, giá vàng SJC đã lập đỉnh trong vòng 5 tháng qua, với mức giá 44,8 triệu đồng/lượng. Sau đó, ngày 23/8, giá vàng SJC giảm còn 44,27 triệu đồng/lượng. Sáng 24/8, giá vàng trong nước lúc mở cửa sụt về dưới 44 triệu đồng/lượng, nhưng tăng trở lại ngay sau đó, giữ mức 44,27 triệu đồng/lượng. Nếu so với đỉnh giá 44,8 triệu đồng/lượng thiết lập vào sáng qua, thì giá vàng đã giảm 550.000 đồng mỗi lượng.
Như vậy, chỉ trong vòng 3 ngày sau khi bầu Kiên bị bắt, giá vàng trong nước đã tăng 2 triệu đồng/lượng. So với giá vàng thế giới quy đổi, dù không còn ở mức chênh gần 3 triệu đồng/lượng tại thời điểm giữ “đỉnh”, nhưng giá vàng SJC bán lẻ đang cao hơn khoảng 1,8 triệu đồng/lượng.
Sự đột biến của giá vàng không nằm ngoài dự tính của nhiều người sau sự kiện “bầu Kiên” bị bắt giam với tội danh “kinh doanh trái pháp luật”, trong khi cá nhân và gia đình nhân vật này nắm giữ cổ phiếu của nhiều ngân hàng và được cho là có ảnh hưởng nhạy cảm trên thị trường tài chính. Theo phân tích của các chuyên gia tài chính, khi bất động sản vẫn chưa là mục tiêu đầu tư tin cậy, niềm tin vào ngân hàng bị ảnh hưởng bởi “sự kiện bầu Kiên”, thì vàng trở thành lựa chọn đầu tư.
Chính vì thế, thị trường đã không bỏ qua cơ hội để tạo nên những “đợt sóng” như mấy ngày vừa qua. “Nhìn vào thị trường, vàng tạo sóng dữ dội. Thế nhưng, khác những đợt sóng trước, lần này không nhiều cảnh chen chúc bán mua. Điều đó cho thấy nhu cầu không có thực, mà là giới đầu cơ tranh thủ cơ hội để tạo sóng kiếm lời” – một chuyên gia nói.
Vậy nên ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước đưa ra 2 văn bản quản lý thị trường vàng, thì ngay đầu giờ sáng 24/8, giá vàng đã hạ nhiệt để thăm dò thị trường. Và ngay khi khách hàng bắt đầu đi “thăm dò” phản ứng về thu mua vàng miếng, giá vàng lại được điều chỉnh tăng lên.
Hai liều thuốc đặc trị
Cuối ngày 23/8, Ngân hàng Nhà nước đã đưa ra 2 văn bản được coi là “liều thuốc đặc trị” dành cho thị trường vàng bất kham. Quyết định 1623/QĐ-NHNN đã chính thức công bố việc tổ chức và quản lý sản xuất vàng miếng thuộc độc quyền Ngân hàng Nhà nước và đó là nền tảng pháp lý quan trọng để nhà điều hành bổ sung nguồn cung vàng miếng, can thiệp thị trường khi cần thiết, nhất là trong mấy ngày gần đây. Theo đó, SJC chỉ là đơn vị gia công theo đơn đặt hàng của NHNN, theo kế hoạch của NHNN.
Cùng ngày, Ngân hàng Nhà nước cũng ban hành Thông tư số 24/2012/TT-NHNN về việc sửa đổi, bổ sung điều 1 Thông tư số 11/2011/TT-NNHNN ngày 29/4/2011 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, với hai nội dung đặc biệt quan trọng.
Một, Ngân hàng Nhà nước khẳng định: “tổ chức tín dụng không được thực hiện vay và cho vay vốn bằng vàng đối với khách hàng và các tổ chức tín dụng khác (kể cả các hợp đồng tín dụng đã ký kết nhưng chưa giải ngân hoặc giải ngân chưa hết); không được gửi vàng tại tổ chức tín dụng khác; không được thực hiện các nghiệp vụ ủy thác, đầu tư và các hình thức cấp tín dụng khác bằng vàng”. Đây được đánh giá là quy định nhằm chấn chỉnh các tổ chức tín dụng không được tiếp tay cho đầu cơ thao túng thị trường vàng như nhiều năm trước đây.
Hai, Ngân hàng Nhà nước đưa ra “hướng mở” để đảm bảo tính thanh khoản cho các tổ chức tín dụng khi người dân/tổ chức rút vàng ra để bán ngoài thị trường khi quy định, “để đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước sẽ xem xét, quyết định việc thực hiện vay và cho vay bằng vàng giữa một số tổ chức tín dụng với nhau”.
Các chuyên gia tài chính cho rằng, với những quyết định trên, Ngân hàng Nhà nước đã chính thức gom vàng về một mối, và mặc dù chấp nhận quyền sở hữu và các giao dịch mua bán vàng miếng của mọi tổ chức cá nhân nhưng chỉ mua bán đối với thương hiệu vàng miếng quốc gia SJC, và có thể thu lại ở những địa chỉ giao dịch nhất định. Việc quản lý vàng như nói trên sẽ ổn định được thị trường vàng, không để chúng tác động tiêu cực tới ổn định tỷ giá và lãi suất.
“Nhiều khả năng trong những ngày tới, giá vàng sẽ giảm sâu so với mức điên loạn của những ngày vừa qua” – một chuyên gia nhận định.
Mở ra lời giải về lo ngại liên quan đến việc những thương hiệu vàng “phi SJC” bị ép giá so với SJC, Ngân hàng Nhà nước cũng cho phép chuyển đổi những loại vàng này sang vàng SJC bằng quyết định “Ngân hàng Nhà nước xem xét, quyết định việc cho phép chuyển đổi vàng miếng khác (bao gồm các loại vàng miếng đã được Ngân hàng Nhà nước cho phép sản xuất trong từng thời kỳ, trừ vàng miếng SJC) thành vàng miếng SJC”. Còn các loại vàng SJC “xịn” nhưng bị cong vênh, bóp méo, biến dạng, Ngân hàng Nhà nước cũng cho phép chuyển đổi thành vàng SJC. |
Bách Nguyễn