ĐBQH Nguyễn Văn Hiển (Lâm Đồng): Không cần thiết bổ sung 2 tội danh

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển
Đại biểu Nguyễn Văn Hiển
(PLO) - Thảo luận tại Hội trường ngày 26/5 về Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự (BLHS), ông Nguyễn Văn Hiển, Đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng nhận định: Dự thảo Luật lần này đã được chuẩn bị cận trọng, công phu, khoa học, cơ bản tôi nhất trí với nội dung của dự thảo. Tuy nhiên, theo Đại biểu Nguyễn Văn Hiển, việc bổ sung hành vi “cướp phá tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân” vào Điều 112 (tội bạo loạn) và hành vi “phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân” vào Điều 113 (tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân) là không cần thiết.

Việc bổ sung hành vi “cướp phá tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân” là không cần thiết

Phân tích về vấn đề này, Đại biểu Nguyễn Văn Hiển cho biết, thứ nhất, qua nghiên cứu BLHS 1985, 1999 và 2015 cho thấy: cấu thành tội phạm của các tội bạo loạn, tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân, tội phá hủy cơ sở vật chất –kỹ thuật của Nhà nước CHXHCNVN đều có sự phân biệt rất hợp lý, rõ ràng cấu thành của 3 tội danh này và nó được thể hiện qua các hành vi nguy hiểm đặc trưng của từng tội.

Hiện nay dự thảo bổ sung hành vi “cướp phá tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân” vào Điều 112 (tội bạo loạn) và hành vi “phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân” vào Điều 113 (tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân) theo tôi quy định này sẽ tạo ra sự chồng chéo trong cấu thành tội phạm của 3 tội danh này. Với việc bổ sung hành vi này thì trên thực tế sẽ xẩy ra tình huống không thể xác định được hành vi nào là “cướp phá tài sản”; hành vi nào là “phá hủy tài sản” và sẽ cấu thành tội nào? (tội bạo loạn hay tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; hay tội phá hủy cơ sở vật chất –kỹ thuật của Nhà nước CHXHCNVN).

Thứ hai, các hành vi “cướp phá tài sản” hoặc “phá hủy tài sản” của cơ quan, tổ chức, cá nhân vừa khó phân biệt với nhau như nêu trên, vừa không phải là hành vi phản ánh đặc trưng của tội bạo loạn và tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân. Mặt khác, nếu bổ sung các hành vi này vào các tội danh nên trên, thì trên thực tế còn có nhiều hành vi nguy hiểm tương tự cũng cần phải bổ sung, chẳng hạn: hành vi cố ý gây thương tích, hành vi hãm hiếp, làm nhục.. cá nhân nhằm chống chính quyền nhân dân; hành vi cưỡng đoạt tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm chống chính quyền nhân dân..

Thứ ba, Có ý kiến cho rằng việc bổ sung các hành vi trên là để giữ lại tội hoạt động phỉ trong BLHS 1999 trước đây nhằm bảo đảm yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm, theo tôi là không cần thiết. Bởi lẽ, các hành vi nguy hiển trong cấu thành tội hoạt động phỉ trước đây thực chất đã được thể hiện trong các điều luật tương ứng của BLHS năm 2015. Cụ thể: hành vi hoạt động vũ trang ở vùng rừng núi, vùng biển, vùng hiểm yếu khác nhằm chống chính quyền nhân dân sẽ bị truy cứu về tội bạo loạn (điều 112), hành vi giết người nhằm chống chính quyền nhân dân sẽ bị truy cứu tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 113); hành vi cướp phá tài sản nhằm chống chính quyền nhân dân nếu là hậu quả của hành vi “hoạt động vũ trang hoặc dùng bạo lực có tổ chức” thì sẽ truy cứu về tội bạo loạn (Điều 112). Hành vi cướp phá tài sản trong các trường hợp khác thì tùy từng trường hợp sẽ bị truy cứu về tội danh: phá hủy cơ sở vật chất –kỹ thuật của Nhà nước CHXHCNVN (Điều 114) hoặc tội cướp tài sản (điều 168) hoặc tội khủng bố (điều 299) hoặc tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiên quan trọng vê an ninh quốc gia (điều 303).

Với các lý do trên, ông cho rằng không cần thiết phải bổ sung các hành vi trên vào tội bạo loạn và tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân.

Một tình huống diễn tập chống khủng bố của lực lượng Cảnh sát
Một tình huống diễn tập chống khủng bố của lực lượng Cảnh sát

Cần thiết phải loại bỏ cụm từ “không thể tách rời sự sống” của cơ thể động vật trong cấu thành tội phạm

Về việc bổ sung dấu hiệu “bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống” của động vật trong cấu thành tội vi phạm các quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm (điều 244), Đại biểu Nguyễn Văn Hiển đồng tình với quan điểm của Hiệp hội bảo tồn động vật hoang dã là: thay vì bổ sung cụm từ “không thể tách tời sự sống” vào điểm b khoản 1 thì nên rà soát, loại bỏ hết cụm từ này tại các điểm d, đ của khoản 1; điểm a, b, c tại các khoản 2 và 3 của điều 244.

Lý giải cho phát biểu này, Đại biểu Nguyễn Văn Hiển phân tích:

Thứ nhất, Việc chỉ hình sự hóa đối với việc tàng trữ, vận chuyển và buôn bán các bộ phận cơ thể “không thể tách rời sự sống” của động vật chắc chắn sẽ dẫn tới bỏ lọt nhiều hành vi xâm hại nguy hiểm khác tới các loài hoang dã, như: hành vi giết hại động vật để lấy sừng, ngà, lông, móng, vảy.v.v… trong nhiều trường hợp có thể được coi là những bộ phận có thể tách rời sự sống. Mặt khác, trên thực tế, việc khai thác trái phép bất kỳ bộ phận cơ thể nào trên cá thể động vật, trong phần lớn các trường hợp thì đều dẫn tới việc giết chết cá thể động vật đó (như giết tê tê để lấy vảy, giết dái cá để lấy lông; giết bò tót, bò rừng để lấy sừng…).

Thứ hai, cụm từ “không thể tách rời sự sống” do có nhiều cách hiểu khác nhau nên rất khó áp dụng trực tiếp và gây khó khăn cho việc hướng dẫn thi hành, cũng như áp dụng pháp luật trên thực tế, nhất là việc giám định, ngoài việc phải xác định thông qua xét nghiệm AND, còn phải đánh giá điều kiện “có thể tách rời” hay “không thể tách rời” của chúng. Đây sẽ là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới việc thực thi các quy định của BLHS trong việc bảo vệ động vật hoang dã, quý hiếm trở nên hết sức khó khăn.

Thứ ba, Việc bổ sung cụm từ trên sẽ tạo ra sự mâu thuẫn với quy định tại Điều 234 (tội vi phạm các quy định về bảo vệ động vật hoang dã). Theo quy định tại Điều 234 thì đối với các động vật hoang dã thuộc nhóm IIB hoặc phụ lục II của Công ước CITES (đây là nhóm động vật rừng hạn chế khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại) thì điều luật cũng chỉ quy định hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép “bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của động vật”. Trong khi đó, các hành vi nguy hiểm được quy định tại Điều 244 xâm hại đến nhóm IB hoặc Phụ lục I Công ước CITES(động vật rừng nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại) là nhóm cần bảo vệ nghiêm ngặt hơn thì lại phải kèm theo dấu hiện “bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống”. 

Đại biểu Nguyễn Văn Hiển cho rằng cần thiết phải loại bỏ cụm từ “không thể tách rời sự sống” của cơ thể động vật trong cấu thành tội phạm này và chỉ sử dụng duy nhất khái niệm “bộ phận cơ thể” tương tự như quy định trong Công ước về buôn bán quốc tế các loài động thực vật nguy cấp quý hiếm
Đại biểu Nguyễn Văn Hiển cho rằng cần thiết phải loại bỏ cụm từ “không thể tách rời sự sống” của cơ thể động vật trong cấu thành tội phạm  này và chỉ sử dụng duy nhất khái niệm “bộ phận cơ thể” tương tự như quy định trong Công ước về buôn bán quốc tế các loài động thực vật nguy cấp quý hiếm

Với những lý do trên, Đại biểu Nguyễn Văn Hiển cho rằng cần thiết phải loại bỏ cụm từ “không thể tách rời sự sống” của cơ thể động vật trong cấu thành tội phạm  này và chỉ sử dụng duy nhất khái niệm “bộ phận cơ thể” tương tự như quy định trong Công ước về buôn bán quốc tế các loài động thực vật nguy cấp quý hiếm (CITES) sẽ góp phần quan trọng vào việc đấu tranh phòng, chống hiệu quả loại tội phạm này; bảo tồn, bảo vệ các loài động vật nguy cấp, quý, hiếm trước nguy cơ tuyệt chủng ngày một gia tăng như hiện nay.

Theo Chương trình dự kiến, ngày 27/5, Quốc hội sẽ tiếp tục thảo luận về những vấn đề còn ý kiến khác nhau tại Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự (BLHS)

Đọc thêm

Thủ tướng công tác tại Trung Quốc: Tiếp tục nâng tầm vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Thanh Bình.
(PLVN) -  Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, hôm nay - 5/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS) lần thứ 8, dự Hội nghị Cấp cao chiến lược hợp tác kinh tế Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong (ACMECS) lần thứ 10, Hội nghị Cấp cao hợp tác Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam (CLMV) lần thứ 11 và làm việc tại Trung Quốc đến ngày 8/11 theo lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường.

Sửa đổi Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam: Tạo điều kiện để sĩ quan phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày tờ trình dự án Luật. (Ảnh: qdnd.vn)
(PLVN) -  Việc sửa đổi Luật Sĩ quan (LSQ) Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam, đặc biệt là tăng tuổi công tác, góp phần hoàn thiện chế độ chính sách với SQ, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tạo điều kiện để SQ phát triển sự nghiệp và ổn định cuộc sống.

Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho tăng trưởng

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -   Ngày 4/11, tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội, các Đại biểu đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong công tác xây dựng thể chế thời gian qua; đồng thời kiến nghị nhiều giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của đất nước trong thời gian tới.

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'

'Doanh nghiệp cần có hoài bão lớn và khát vọng phát triển'
(PLVN) - Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn, doanh nghiệp có hoài bão lớn và khát vọng phát triển, trở thành hình mẫu của tinh thần doanh nghiệp, kinh doanh liêm chính, nhân văn và có trách nhiệm. Đồng thời, tăng cường hơn nữa công tác thông tin truyền thông; bảo vệ bản quyền, giá trị thương hiệu...

Cần các biện pháp mạnh mẽ ứng phó với thiên tai

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Chiều 4/11, tại phiên thảo luận ở hội trường của Quốc hội về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025…, một số ý kiến đại biểu đề cập đến những hậu quả nặng nề do thiên tai thời gian qua và đề nghị cần có các giải pháp mạnh mẽ để ứng phó.

Đại biểu Quốc hội đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng văn bản pháp luật

Quang cảnh phiên họp.
(PLVN) - Để hạn chế tối đa tình trạng ban hành các thủ tục hành chính rồi lại rà soát để cắt giảm, Đại biểu Quốc hội cho rằng, giải pháp hiệu quả nhất là cần tập trung rà soát ngay từ khâu xây dựng ban hành quy phạm pháp luật, trong đó cần đặc biệt chú trọng vào việc xin ý kiến của các tầng lớp Nhân dân, các cơ quan, tổ chức vào các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật và tổng hợp ý kiến góp ý.

Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên: Cần rà soát, đánh giá thêm về tính hiệu quả

Đại biểu Phạm Thị Kiều – Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông. (Ảnh trong bài: quochoi.vn)
(PLVN) -  Tại phiên thảo luận tại hội trường của Quốc hội về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) vừa qua, một số đại biểu đề nghị rà soát, đánh giá thêm về chi phí bỏ ra và tính hiệu quả xã hội của việc mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên để có quy định cho phù hợp.

Để pháp luật là 'điểm tựa' cho phát triển

Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội sẽ thảo luận, thông qua nhiều dự án luật. (Ảnh: Quochoi.vn).
(PLVN) - Nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng, những chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV về chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật là hoàn toàn đúng đắn, là “điểm mốc” rất quan trọng, định hướng thay đổi cơ bản công tác xây dựng pháp luật trong thời gian tới; bảo đảm các văn bản luật khi được ban hành vừa đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước, vừa giúp khơi thông nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc

Thủ tướng dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5-8/11 tại Trung Quốc
Nhận lời mời của Thủ tướng Quốc vụ viện nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Lý Cường, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Phạm Minh Chính sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh hợp tác Tiểu vùng Mekong mở rộng lần thứ 8, từ ngày 5 đến ngày 8/11/2024.

Thủ tướng: Phát triển giáo dục, đào tạo phục vụ kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Thủ tướng: Phát triển giáo dục, đào tạo phục vụ kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Chiều 2/11, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Chủ tịch Ủy ban quốc gia Đổi mới giáo dục và đào tạo chủ trì Phiên họp năm 2024 của Ủy ban để thảo luận về dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế”.