Đảm bảo quyền bầu cử giữa bối cảnh dịch bệnh phức tạp

Thường xuyên rà soát, cập nhật danh sách cử tri

Theo hướng dẫn của Hội đồng bầu cử quốc gia, trong thời gian sau khi danh sách cử tri đã được lập và niêm yết cho đến ngày bầu cử, UBND cấp xã cần thường xuyên theo dõi, rà soát, cập nhật và ghi chú rõ các trường hợp cử tri trong danh sách là người đang thực hiện biện pháp cách ly y tế tại các cơ sở cách ly tập trung phòng, chống dịch COVID-19 và người đang thực hiện cách ly y tế tại nhà để có phương án chuẩn bị phù hợp.

Trường hợp có cử tri thuộc danh sách cử tri trên địa bàn bị áp dụng biện pháp cách ly y tế tại cơ sở cách ly tập trung nằm ngoài địa bàn thì UBND cấp xã nơi lập danh sách cử tri có trách nhiệm nắm thông tin, chủ động lập danh sách cử tri được đưa đi cách ly y tế tại cơ sở cách ly tập trung và gửi đến UBND cấp xã nơi có cơ sở cách ly tập trung để bổ sung những người này vào danh sách cử tri tham gia bầu ĐBQH, đại biểu HĐND cấp tỉnh theo quy định trong trường hợp đến ngày bầu cử mà những người này vẫn đang thực hiện việc cách ly y tế.  

Trường hợp thời gian cách ly tập trung kết thúc trước ngày bầu cử, thì cử tri trở về nơi cư trú, xuất trình giấy chứng nhận hoàn thành cách ly với UBND cấp xã nơi mình cư trú để được ghi tên bổ sung vào danh sách cử tri, nhận thẻ cử tri và thực hiện việc bỏ phiếu ở nơi cư trú.

Đối với các trường hợp mà đến ngày bầu cử vẫn đang trong thời gian cách ly tập trung thì chậm nhất là 24 giờ trước thời điểm bắt đầu bỏ phiếu, người phụ trách cơ sở cách ly tập trung có trách nhiệm lập danh sách và thông báo đến UBND cấp xã nơi có cơ sở cách ly tập trung để bổ sung vào danh sách cử tri tham gia bầu ĐBQH, đại biểu HĐND cấp tỉnh tại khu vực bỏ phiếu nơi có cơ sở cách ly tập trung theo quy định.

Trường hợp công dân Việt Nam ở nước ngoài trở về Việt Nam được cách ly y tế tập trung ngay sau khi nhập cảnh mà đã kết thúc thời gian cách ly tập trung trước ngày bầu cử thì đến UBND cấp xã nơi mình cư trú tại Việt Nam để được ghi tên vào danh sách cử tri theo quy định.

Trường hợp đến ngày bầu cử mà người đó vẫn đang trong thời gian cách ly tập trung thì chậm nhất là 24 giờ trước thời điểm bắt đầu bỏ phiếu, người phụ trách cơ sở cách ly tập trung có trách nhiệm đưa thông tin về những người này vào danh sách, thông báo đến UBND cấp xã nơi có cơ sở cách ly tập trung để bổ sung vào danh sách cử tri tham gia bầu ĐBQH, đại biểu HĐND cấp tỉnh tại khu vực bỏ phiếu nơi có cơ sở cách ly tập trung theo quy định tại Điều 34 của Luật Bầu cử. 

Việc thực hiện quyền bầu cử của cử tri đang được điều trị bệnh COVID-19 tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thực hiện tương tự theo quy định của Luật Bầu cử và các hướng dẫn như đối với cử tri phải thực hiện cách ly y tế tại cơ sở cách ly tập trung nêu ở trên. 

Tạo thuận lợi cho cử tri tại nơi cách ly y tế

Liên quan tới việc tổ chức bỏ phiếu đối với các trường hợp phải thực hiện cách ly y tế và tại các địa phương có dịch bệnh COVID-19, Hội đồng bầu cử quốc gia nêu rõ: trước ngày bầu cử, Tổ bầu cử rà soát, kiểm tra kỹ danh sách cử tri của khu vực bỏ phiếu, xác định cụ thể các cử tri thuộc trường hợp đang thực hiện cách ly y tế cùng các trường hợp khác không thể đến phòng bỏ phiếu để có kế hoạch chuẩn bị phiếu bầu cử và mang hòm phiếu phụ đến cơ sở cách ly tập trung, nơi ở, nơi lưu trú của cử tri hoặc địa điểm thuận tiện khác để cử tri thực hiện quyền bầu cử; có biện pháp thích hợp như niêm yết, phát thanh, thông báo hoặc gửi thông tin về danh sách chính thức những người ứng cử để cử tri đang thực hiện cách ly y tế tại cơ sở cách ly tập trung, cách ly y tế tại nhà có đủ thông tin để lựa chọn người xứng đáng làm ĐBQH, đại biểu HĐND. 

Đến ngày bầu cử, Tổ bầu cử cử người mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu cử đến cơ sở cách ly tập trung hoặc nơi ở, nơi lưu trú của cử tri đang được cách ly tại nhà hoặc địa điểm thuận tiện khác để cử tri nhận phiếu bầu và thực hiện việc bỏ phiếu.

Việc phát phiếu bầu cử cho cử tri và tổ chức để cử tri bỏ phiếu phải được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật về bầu cử, đồng thời phải bảo đảm đầy đủ các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 theo đúng các chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, hướng dẫn của Bộ Y tế và quy định của địa phương. Sau khi cử tri hoàn thành việc bỏ phiếu, thành viên Tổ bầu cử phải thực hiện việc khử khuẩn hòm phiếu phụ và mang ngay hòm phiếu phụ về phòng bỏ phiếu theo quy định. 

Đáng chú ý, trong trường hợp dịch bệnh COVID-19 bùng phát dẫn đến không thể tổ chức được việc bỏ phiếu vào đúng ngày bầu cử hoặc đối với địa phương do dịch bệnh phải áp dụng biện pháp cách ly xã hội hoặc phong tỏa thì Ủy ban bầu cử ở cấp tỉnh chủ động đề xuất, kịp thời báo cáo rõ phương án (thời điểm, cách thức thực hiện việc bỏ phiếu... và những công việc cần thực hiện) để Hội đồng bầu cử quốc gia xem xét, quyết định.