Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Người mới nắm “tay hòm chìa khóa” có gì mới?

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Cho rằng, Tài chính là một Bộ lớn, đa ngành, với nhiều lĩnh vực nhạy cảm liên quan trực tiếp tới người dân, doanh nghiệp, tân Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc chia sẻ với PLVN những khâu đột phá, mong muốn tạo ra nét mới trên nền những nhiệm vụ không mới của một ngành vốn chủ việc “tay hòm chìa khóa” ngân khố quốc gia.

Chỉ ít ngày sau khi nhậm chức, ông Phớc đã chủ trì một cuộc làm việc với các đơn vị phụ trách các lĩnh vực trọng yếu, liên quan trực tiếp tới nhiệm vụ quản lý thu ngân sách như Thuế và Hải quan,… bởi theo tân Bộ trưởng, cân đối ngân sách là nhiệm vụ tối quan trọng, với yêu cầu không chỉ hoàn thành dự toán thu mà đồng thời phải đảm bảo tiết kiệm chi trong quản lý, điều hành.

Kỷ luật tài chính - việc không thể “lơi tay”

Thưa Bộ trưởng, ông từng có một nhiệm kỳ đứng đầu ngành Kiểm toán, với nhiều thực tiễn liên quan lĩnh vực kinh tế - tài chính vĩ mô. Điều này có ý nghĩa như thế nào đối với công việc mới của ông ở ngành Tài chính?

- Tôi đã được đào tạo chính quy chuyên ngành Tài chính tại Học viện Tài chính, từng trãi qua thực tiễn quản lý tài chính kế toán doanh nghiệp, và cũng từng quản lý, điều hành ngân sách nhà nước khi còn công tác ở địa phương. Đặc biệt, còn có một nhiệm kỳ ở cương vị Tổng kiểm toán nhà nước, với nhiệm vụ kiểm tra tài chính, tài sản công...

Những kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn quý báu đó giúp tôi trong quá trình lãnh đạo, điều hành ngân sách và thực hiện các nhiệm vụ khác trên cương vị mới.

Tuy nhiên, Tài chính là Bộ đa ngành, ngoài nhiệm vụ quản lý tài chính, tài sản công, còn nhiều nhiệm vụ khác như quản lý về giá, dự trữ quốc gia, chống buôn lậu, gian lận thuế, bảo hiểm, quản lý nợ công… đòi hỏi tôi phải không ngừng học hỏi, nỗ lực lãnh đạo ngành để đạt được những kết quả cao nhất trong nhiệm kỳ.    

Chúng tôi quan sát, sau khi nhậm chức ở Bộ Tài chính, Bộ trưởng đã đề cập ngay tới nhiệm vụ tiếp tục duy trì, đẩy mạnh “giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật tài chính - ngân sách”. Cách nào để có được những nét mới từ một nhiệm vụ không hẳn là mới của ngành Tài chính, thưa Bộ trưởng?

- Trong quản lý, điều hành ngân sách việc giữ vững kỷ luật, kỷ cương tài chính là việc làm thường xuyên, liên tục. Có như thế việc sử dụng nguồn lực của nhà nước mới hiệu quả, mới có lợi cho đất nước.

 “Qua dữ liệu mà thấy có rủi ro thì tổ chức thanh tra ngay. Nhưng “ông” thanh tra rồi mà kiểm soát nội bộ vào làm lại, phát hiện “ông” sót, lọt thuế, tức là vi phạm thì “ông” sẽ chịu kỷ luật", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc

Để làm tốt điều này cần quan tâm 3 vấn đề cốt lõi. Đầu tiên, con người phải liêm chính, tận tụy, trách nhiệm và chuyên nghiệp. Thứ hai, quy trình thủ tục hành chính phải thông thoáng, phải phục vụ cho sự phát triển của doanh nghiệp, cho người nộp thuế, cho đơn vị thụ hưởng ngân sách. Thứ ba, phải ứng dụng triệt để công nghệ cao trong hoạt động nghiệp vụ.

Tôi ví dụ, ở ngành Kho bạc bây giờ có tới 99% hồ sơ được tiếp nhận, xử lý, thanh toán qua phương thức điện tử; chỉ 1% là tiếp xúc người với người. Kho bạc đang hướng tới các thủ tục đều qua mạng, không tiền mặt trong sử dụng ngân sách.  

Các ngành Thuế, Hải quan cũng nỗ lực như thế. Kê khai thuế, nộp thuế, hoàn thuế cũng phải sử dụng tối đa sự hỗ trợ của thông tin điện tử. Từ bây giờ đến 1/7/2022, chúng tôi hoàn thiện hệ thống để 100% cơ sở sản xuất kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử, và dùng trí tuệ nhân tạo kiểm soát hóa đơn điện tử.

Tóm lại, kỷ luật, kỷ cương tài chính không thể trông chờ vào sự tự giác mà phải thường xuyên thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm những vi phạm khi phát hiện.

Ông Hồ Đức Phớc chính thức nhận bàn giao nhiệm vụ Bộ trưởng Tài chính từ ngày 13/4/2021
Ông Hồ Đức Phớc chính thức nhận bàn giao nhiệm vụ Bộ trưởng Tài chính từ ngày 13/4/2021 

Kiểm tra chéo để “truy vết” hành vi công vụ

Tăng thu, chống thất thu ngân sách là một vế quan trọng của “kỷ luật tài chính - ngân sách”, với yêu cầu các lực lượng như Thuế, Hải quan… phải kiên quyết, không“lơi tay” khi thi hành công vụ, trong khi Bộ trưởng cũng mong muốn đơn giản hóa thủ tục, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi để thúc đẩy doanh nghiệp. Xử lý đúng luật và hài hòa hai nhiệm vụ này chắc không phải điều đơn giản, thưa Bộ trưởng?

- Như tôi đã nói, để thuận lợi thì phải ứng dụng mạnh mẽ công nghệ vào quản lý thuế. Người dân, doanh nghiệp tự kê khai, tự nộp không phải đến cơ quan thuế. Hoàn thuế cũng vậy để giảm tiếp xúc giữa cán bộ thuế với người dân và doanh nghiệp, như thế chắc chắn giảm phát sinh chuyện này, chuyện nọ.

Chúng tôi quan tâm việc xây dựng nhật ký điện tử nhằm ghi dấu những nội dung mà cán bộ Thuế, Hải quan đã làm với người dân, doanh nghiệp. Để sau, khi các cơ quan khác kiểm tra, có thể nắm được cán bộ đó có để sót, lọt  việc khi thực thi công vụ. Thanh tra thuế, kiểm soát nội bộ, thanh tra tài chính là để giám sát lẫn nhau, không để một cơ quan nào có thể lộng hành.

Tôi ví dụ, qua dữ liệu mà thấy có rủi ro thì tổ chức thanh tra ngay. Nhưng “ông” thanh tra rồi mà kiểm soát nội bộ vào làm lại, phát hiện “ông” sót, lọt thuế…, tức là có vi phạm thì “ông” sẽ chịu kỷ luật.  

Hải quan, giờ người ta đang tính từng phút, từng giây để đảm bảo thông quan tốt, xuất - nhập khẩu thuận lợi. Vì thế, ngành này cũng như Thuế, tức phải có kiểm soát nội bộ, kiểm tra từ bên ngoài và phải áp dụng công nghệ thông tin để ràng buộc, kiểm tra hành vi lực lượng thi hành công vụ.  

Tôi cũng vừa mới làm việc với 2 ngành này và chỉ đạo phải bám sát dự toán để đảm bảo thu, cân đối ngân sách. Tuy nhiên, Thuế và Hải cũng cần quan tâm, chia sẻ với cộng đồng doanh nghiệp. Trong điều kiện khó khăn do dịch bệnh như hiện nay, cách tốt nhất thể hiện sự quan tâm, phục vụ doanh nghiệp là tạo điều kiện để hàng hóa thông quan nhanh nhất, doanh nghiệp có thể nộp thuế thuận lợi nhất; đồng thời phải tăng cường tư vấn thuế.

“Chúng tôi xây dựng dữ liệu để liên thông với cơ quan quản lý đất đai, cở sở dữ liệu dân cư quốc gia, cơ quan cấp chứng nhận đầu tư, đăng ký kinh doanh, Văn phòng công chứng… để phát hiện giao dịch bất thường, tránh thất thu thuế”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc 

Mặt khác, chúng tôi đã yêu cầu cần tập trung vào các lĩnh vực được coi là “thất thu tiềm năng” như sàn giao dịch điện tử, Facebook, Grab, google, bất động sản, tài nguyên khoáng sản. Việc đó nếu làm triệt để sẽ tạo ra sự công bằng, là điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, góp phần tăng thu ngân sách. 

Những năm qua, thu ngân sách luôn đạt hoặc vượt dự toán, nhưng thực tế nhu cầu chi cũng không nhỏ, khiến vấn đề bội chi luôn được đặt ra. Thưa Bộ trưởng, ngành Tài chính sẽ điều hành như thế nào để vừa đảm bảo an toàn ngân quỹ nhà nước nhưng vẫn đủ nguồn, đáp ứng nhiệm vụ chi, nhất là chi đầu tư phát triển, an sinh xã hội…?

- Ngành Tài chính sẽ tham mưu cho Chính phủ quản lý điều hành ngân sách đảm bảo bội chi ngân sách trong giới hạn mà Quốc hội quy định (không vượt quá 4%).

Để hoàn thành nhiệm vụ này phải vừa tiết kiệm chi, nhất là chi thường xuyên, tăng chi cho đầu tư phát triển và phải tăng thu ngân sách.

Trong giai đoạn khó khăn hiện nay, Chính phủ đang giãn thuế cho người dân, doanh nghiệp để tạo điều kiện cho họ quay vòng vốn. Vì thế, quan điểm của chúng tôi là tăng thu đối với các khoản tiềm năng chứ không tăng thuế suất; đồng thời không để sót đối tượng thu.  

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn hiện nay là làm sao để hàng hóa thông quan nhanh, nộp thuế thuận lợi nhất
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn hiện nay là làm sao để hàng hóa thông quan nhanh, nộp thuế thuận lợi nhất  

Hoàn thiện pháp luật là “làm đường” cho phát triển

Để thực hiện những nhiệm vụ nói trên, góp phần lành mạnh tài chính quốc gia, công tác chỉ đạo điều hành phải sát thực tế và phải phản ứng kịp thời về mặt chính sách. Xin Bộ trưởng cho biết, công tác xây dựng văn bản pháp quy ngành Tài chính, tới đây có những trọng tâm nào?

- Cách đây không lâu, chúng tôi đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định 52 về giãn thuế cho doanh nghiệp đến ngày 31/12/2021 nhằm giúp doanh nghiệp có điều kiện phát triển sản xuất.

Bộ cũng đang tập trung sửa Nghị định để thay thế Nghị định 167 về sắp xếp lại nhà đất. Đây là nút thắt đối với việc quản lý nhà, đất của các công ty cổ phần, doanh nghiệp nhà nước và công ty cổ phần không có vốn nhà nước. Nếu Nghị định này ban hành sẽ giải phóng được nguồn lực, tập trung cho phát triển.

Đặc biệt, Bộ Tài chính đang dự thảo để ban hành Nghị định thay thế Nghị định 16 về cơ chế quản lý tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập như hệ thống bệnh viện, trường học, trung tâm văn hóa… Văn bản này là nền tảng pháp lý quan trọng đảm bảo sự tự chủ tài chính của các đơn vị, qua đó giảm gánh nặng và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách đối với các đơn vị sự nghiệp.  

Hiện, chúng tôi cũng tập trung xây dựng Đề án để báo cáo Bộ Chính trị về phân cấp ngân sách, đảm bảo sự chủ đạo ngân sách trung ương và chủ động của ngân sách địa phương…

Quan điểm của tôi, hoàn thiện pháp luật chính là tháo gỡ những khó khăn và mở đường cho phát triển.  

Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Tin cùng chuyên mục

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao đang triển khai 7 mô hình thí điểm. (Ảnh: Nhật Hạ)

Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao: Giải pháp nhân rộng các mô hình thí điểm thành công

(PLVN) - Tại TP Cần Thơ, Hiệp Hội ngành hàng lúa gạo Việt Nam vừa tổ chức Diễn đàn Giải pháp nhân rộng các mô hình thí điểm thành công của Đề án phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đến năm 2030.

Đọc thêm

Việt Nam - Nhật Bản mở ra kỷ nguyên mới trong kết nối nông nghiệp công nghệ cao

Việt Nam - Nhật Bản mở ra kỷ nguyên mới trong kết nối nông nghiệp công nghệ cao
(PLVN) - Ngày 22/11 tại Hà Nội, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia ký biên bản ghi nhớ hợp tác và tổ chức hội thảo ”kết nối chuỗi cung ứng và đáp ứng thị trường” với Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam. Dự và chứng kiến lễ ký kết có Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cùng Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam - ông Ito Naoki.

Thiên tai gây thiệt hại gần 85.000 tỷ đồng trong năm 2024

Thiên tai gây thiệt hại gần 85.000 tỷ đồng trong năm 2024
(PLVN) - Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), trong năm 2024 thiên tai xảy ra rất khốc liệt, cực đoan, diễn biến phức tạp. Thiên tai đã làm 513 người chết và mất tích, tổng thiệt hại kinh tế ước tính trên 84.900 tỷ đồng (năm 2023, thiên tai làm 169 chết và mất tích, thiệt hại 9.324 tỷ đồng).

EVFTA mở ra cơ hội nâng cao sức cạnh tranh của hàng Việt với hàng hóa châu Á

Ông Đinh Sỹ Minh Lăng - đại diện Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) chia sẻ tại Hội thảo.

(PLVN) -  Đó là chia sẻ của ông Đinh Sỹ Minh Lăng - đại diện Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) tại Hội thảo Xúc tiến thương mại sang thị trường châu Âu diễn ra vừa qua. Theo ông Lăng, theo thống kê từ Hải quan Việt Nam, sau 4 năm EVFTA có hiệu lực, kim ngạch xuất khẩu sang EU ước đạt hơn 200 tỷ USD, với mức tăng trưởng ấn tượng từ 12-15%.

Hệ sinh thái tận dụng FTA chắp cánh cho ngành thủy sản thâm nhập thị trường quốc tế

Ảnh minh họa
(PLVN) - Các hiệp định thương mại tự do (FTA) đang mở ra cơ hội lớn cho ngành thủy sản Việt Nam nói chung và các doanh nghiệp Quảng Nam nói riêng trong việc tiếp cận những thị trường xuất khẩu tiềm năng. Tận dụng những lợi thế từ các FTA mang lại sẽ góp phần nâng tầm thương hiệu thủy sản Việt trên trường quốc tế...

Thách thức bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản

Nhiều nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ các hệ sinh thái ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long. (Ảnh: Hữu Tuấn)
(PLVN) -  Ngành thủy sản được xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn trong nền kinh tế biển của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng nhanh. Nhưng trong quá trình phát triển, ngành thủy sản cũng đang phải đối mặt với không ít những thách thức, trong đó có vấn đề môi trường và suy thoái hệ sinh thái ven biển.

Hiệu quả chính sách phát triển kinh tế số

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định 1437/QĐ-TTg ngày 20/11/2024 ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025.

Hơn 730 dự án đang hoạt động tại các KCN - KCX Hà Nội

Công ty TNHH Điện tử Meiko Thăng Long, có địa chỉ tại lô J1-J2 (khu công nghiệp Thăng Long, xã Võng La, huyện Đông Anh,TP. Hà Nội)
(PLVN) - Nhiều năm qua, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của Hà Nội luôn tạo giá trị bình quân trên 40% giá trị sản lượng công nghiệp, 40% kim ngạch xuất khẩu và trên 20% GDP của Thành phố, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và trở thành nhân tố quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thủ đô và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.