Trong số 20 chương trình tín dụng ưu đãi mà Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đang triển khai trên cả nước, có 04 chương trình cho vay về nhà ở gồm: Cho vay hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở; Cho vay hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung; Cho vay nhà ở vùng thường xuyên ngập lũ ĐBSCL và chương trình nhà ở xã hội theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ.
Riêng đối với chương trình cho vay NOXH theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP, đến nay có 55 tỉnh, thành phố đã cho vay với 2.000 hộ được vay vốn, dư nợ đạt gần 500 tỷ đồng, bình quân một hộ được vay gần 261 triệu đồng. Một số địa phương triển khai cho vay tốt như: Quảng Nam - 40 tỷ đồng, TP Đà Nẵng - 32 tỷ đồng, Bắc Giang - 26 tỷ đồng, Bắc Ninh - 22 tỷ đồng, Hưng Yên - 13 tỷ đồng, Thanh Hóa - 12 tỷ đồng... Dự kiến, NHCSXH sẽ hoàn thành kế hoạch cho vay năm 2018 được giao là 1.000 tỷ đồng.
Một trong những vấn đề quan trọng tác động vào chương trình cho vay NOXH qua NHCSXH nói riêng và việc phát triển NOXH nói chung là nguồn vốn cho chương trình này. Hơn 2 năm kể từ khi Nghị định 100/2015/NĐ-CP có hiệu lực, những khoản vay đầu tiên chương trình NOXH mới được giải ngân. Theo lời ông Vũ Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) thì hiện giờ khoảng 200 dự án NOXH đang gặp khó khăn vì thiếu nguồn vốn.
Chính vì thế, Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm tiết kiệm nhà ở” được NHCSXH phối hợp với Ngân hàng tiết kiệm nhà ở Bausparkasse Schwabisch Hall AG (BSH) - CHLB Đức tổ chức sáng 21/11 tại Hà Nội đã thu hút sự chú ý của nhiều người. Ông Jörg Rüger - đại diện Đại sứ quán CHLB Đức – cho rằng, thành công trong thực hiện cho vay nhà ở và mô hình tiết kiệm nhà ở tại CHLB Đức sẽ là nhưng kinh nghiệm quý giá giúp NHCSXH xây dựng dự thảo tiết kiệm nhà ở và nắm bắt được những thông tin về tiết kiệm nhà ở từ BSH để vận dụng hợp lý vào điều kiện tại Việt Nam, vừa tạo điều kiện cho người dân có nhà ở vừa giảm áp lực cho ngân sách nhà nước.
Tại Hội thảo, ông Michael Dorner - Giám đốc các dự án Hợp tác quốc tế của BSH - đã chia sẻ, nguồn vốn huy động của BSH là từ đóng góp của người lao động thông qua hợp đồng tiết kiệm. Khách hàng có nhu cầu nhà ở trong tương lai thỏa thuận với BSH về mức tiền tiết kiệm và thực hiện tiết kiệm hàng tháng với lãi suất cố định. Khi đã tiết kiệm được tối thiểu 50% giá trị nhà ở cần mua, khách hàng được vay 50% còn lại với lãi suất thấp, cố định đã thỏa thuận khi ký hợp đồng tiết kiệm. Khách hàng còn được Chính phủ hỗ trợ một khoản tiền nhỏ mang tính khuyến khích khi thực hiện chính sách tiết kiệm này.
Các đại biểu đến từ BSH cũng giới thiệu những quy định cụ thể của Chính phủ CHLB Đức về tiết kiệm nhà ở như khung pháp lý về tiết kiệm nhà ở, quy chế hoạt động của BSH, hỗ trợ bù lãi suất, thưởng trực tiếp cho người tham gia tiết kiệm...
Kết luận Hội thảo, Phó Tổng Giám đốc NHCSXH Nguyễn Văn Lý khẳng định, Hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm tiết kiệm nhà ở” đã góp phần khắc họa rõ nét hơn bức tranh mô hình tiết kiệm nhà ở - kinh nghiệm của CHLB Đức và các nước trên thế giới, hệ thống pháp luật bảo vệ người gửi tiền tiết kiệm nhà ở cũng như các nguyên lý hoạt động của hệ thống tiết kiệm nhà ở và kinh nghiệm phát triển ngân hàng tiết kiệm nhà ở của CHLB Đức tại các nước Đông Âu và Trung Quốc. Đây là thông tin quý báu cho NHCSXH khi triển khai thực hiện chương trình cho vay NOXH theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP.
Đề xuất về việc thành lập một ngân hàng tiết kiệm nhà ở đã từng được Bộ Xây dựng đưa ra cách đây nhiều năm và theo yêu cầu của Chính phủ, hiện nội dung này vẫn đang được Bộ Xây dựng nghiên cứu.
