Bê bối ở Đông Timor
Khi thủ môn người Argentina-Brian Ferreira bị ngờ ngợ phát hiện ra việc hơi đứng trật chìa khỏi vị trí và thực hiện một cú vồ bóng hoàn hảo từ đường chuyền giữa, ngay lập tức hành động của anh được giới chuyên gia nhận định rằng anh không chỉ cho thấy một trong các điểm sáng của giải World Cup U17 (năm 2011), mà bản thân Ferreira cũng tự lăng xê bản thân là một cầu thủ có tiềm năng trong những năm tới.
Vì thế, Ferreira đã ký hợp đồng với một câu lạc bộ bóng đá ở Malaysia vào hồi tháng Giêng năm 2011, sự kiện khiến người ta bàn tán xôn xao.
Nhưng lúc này đây người ta không thảo luận về tài năng của Ferreira mà họ nói nhiều đến giấy tờ tùy thân của chàng thủ môn này. Chả biết bằng cách nào đó Brian Ferreira đã được công nhận quyền công dân ở Iraq.
Đang có một làn sóng làm giả hộ chiếu đang càn quét khắp nền bóng đá châu Á tại thời điểm này, và cơ quan quản lý bóng đá của khu vực – Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC), hiện đang tham gia vào một cuộc điều tra quy mô nhắm vào hàng tá các cầu thủ đến từ các “thánh địa” bóng đá ở Nam Mỹ, khi họ bỗng nhiên sở hữu trong tay hộ chiếu châu Á và mang theo tài năng của họ đến khu vực đó.
Trong khi các thành viên bóng đá như kiểu của Brian Ferreira đã được xem là hợp pháp bởi đại sứ quán địa phương, thế nhưng nó lại là một câu chuyện khác ở Đông Nam Á, mà nơi nổi cộm cho tình trạng này lại đến từ xứ sở Đông Timor.
Kể từ năm 2011, lần lượt cánh cầu thủ Brazil đã âm thầm rời bỏ quê nhà của họ, bỏ rơi bóng tối phía sau, họ nhận được một cái hộ chiếu và các giấy tờ tùy thân được làm giả tinh vi để chứng minh đủ độ tin cậy với quốc gia mà họ đến, để rồi sau cùng họ sẽ có được một chân trong đội tuyển quốc gia nước sở tại.
Cầu thủ ngoại đã phát huy hiệu quả trông thấy, đưa tên tuổi Đông Timor lần đầu tiên chiến thắng trên sân khấu bóng đá quốc tế: đốn hạ Cambodia với tỷ số 5-1, đồng thời đảm bảo cho Đông Timor vượt qua vòng loại châu Á để dự thi World Cup thế giới sắp tới.
Tuy nhiên ngoài sân cỏ, còn có một mục đích riêng cũng hoành tráng không kém. Hồi tháng Giêng năm 2017, AFC loan báo rằng Đông Timor sẽ bị “treo giò” từ giải Asian Cup sắp tới, đây chỉ là một trong nhiều hình phạt khác. Với FIFA – cơ quan quản lý bóng đá tối cao của thế giới – có khả năng đội tuyển quốc gia Đông Timor sẽ bị trục xuất trong giải World Cup tiếp theo, đồng nghĩa rằng Đông Timor sẽ phải bị “lưu đày” khỏi các giải bóng đá quốc tế cho đến sang thập kỷ mới.
Ông Egas Alves, một nhà hoạt động bóng đá có liên kết với nhóm phản đối Amantes, phàn nàn: “Việc chúng tôi bị đá văng ra khỏi các giải đấu quốc tế không phải là mức giá tốt cho đất nước khi họ phải trả cho sự giả dối của các cá nhân ở Đông Timor, nhà chức trách sử dụng các danh thủ ngoại quốc danh tiếng và cũng như để thỏa mãn chính họ.
 |
| Cầu thủ Fran Merida của câu lạc bộ Atletico Madrid (giữa), đang chơi cho đội Premier League All Stars (Thái Lan) trong một trận đá giao hữu ở Bangkok. |
Tuy nhiên, cú trả giá rất đắt đó là nó làm xấu đi bộ mặt của đất nước, của tất cả các hoạt động liên quan đến bóng đá từ trước tới nay. Thể thao có thể mang hình ảnh quý vị ra thế giới, nhưng các hành vi giả dối như thế này đã làm tổn thất lớn cho sự tín nhiệm của người ngoài đối với chúng tôi”.
Thực trạng này gần đây đã trở thành một bê bối tầm quốc tế và trở thành rất nóng ở Đông Timor, khi mà những năm gần đây, nạn gian lận hộ chiếu đã lan từ đội tuyển quốc gia sang nhiều câu lạc bộ bóng đá ở địa phương – những đội tuyển tham gia đá hàng tuần trong các liên đoàn bóng đá quốc gia trên khắp Đông Nam Á.
Hạn ngạch ngoại binh ở Đông Nam Á
Các câu lạc bộ bóng đá trong khu vực Đông Nam Á thường tìm cách nào đó để tăng hạn ngạch “cầu thủ ngoại quốc” và hạn chế việc ký nhiều hợp đồng với các cầu thủ đến từ những quốc gia khác.
Điển hình như ở Malaysia, các câu lạc bộ được cho phép ký hợp đồng với 3 cầu thủ ngoại quốc, trong khi ở Thái Lan lại được cho phép tuyển mộ tới 4 cầu thủ ngoại. Tuy nhiên, luật của AFC lại cho phép các quốc gia trong khu vực được chiêu mộ thêm cầu thủ theo phương thức “cộng 1” từ một quốc gia châu Á khác, điều này có nghĩa là nhiều cầu thủ Nam Mỹ tay nghề cao sẽ cầm chắc việc sở hữu một hộ chiếu châu Á như một thứ hàng hóa có giá trị cao.
Và trong khi những ngoại binh Brazil của Đông Timor nằm trong số tân binh đầu tiên của thực trạng này, thì các quốc gia khác cũng không hề chịu lép vế. Làm việc cùng với INTERPOL, gần đây AFC đã đình chỉ một cầu thủ người Brazil tên là Wanderley, người này sử dụng một tấm hộ chiếu Indonesia giả để chơi cho Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (U.A.E).
Tại một câu lạc bộ đối thủ, một cầu thủ Brazil bị cáo buộc sử dụng một tấm hộ chiếu chắp vá mà nó từng là giấy tờ tùy thân bị thất lạc của một bà cụ người Uzbekistan ở Nga.
Những minh họa trên đã dẫn tới một câu hỏi không thể tránh né về một số lượng các cầu thủ Nam Mỹ đang sử dụng hộ chiếu Syria để hợp thức hóa tiêu chuẩn “cộng 1” ở Đông Nam Á. Một số lượng cầu thủ người Syria gốc Brazil hiện đang có chân trong Liên đoàn bóng đá Thái Lan. Rafael Coelho, một tiền đạo đến từ Florianopolis, đã đăng ký với câu lạc bộ Chiangrai United theo cách này.
Câu lạc bộ đối thủ Suphanburi lại có 2 chân sút sáng giá Gilson Santos và Marcelo Xavier. Thái Lan cũng là điểm đến phổ biến cho các cầu thủ Brazil cầm theo những hộ chiếu Đông Timor mới. Họ bao gồm Celio Santos, một hậu vệ tài năng chưa khi nào rời khỏi sân của đội tuyển quốc gia Đông Timor, ấy thế nhưng lại nghiễm nhiên có chân trong một câu lạc bộ châu Á.
Celio Santos ký hợp đồng cho giải đấu vô địch của Thái Lan, Muang Thong United hồi tháng 2 năm 2017. Không một câu lạc bộ Thái Lan nào phản hồi với những câu hỏi điều tra của phóng viên.../. (Mời xem tiếp số sau)
