Tăng cường sử dụng phương thức điện tử để thực hiện các hoạt động tố tụng phá sản

Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia thủ tục phá sản

Phát biểu tại cuộc họp, đại diện TAND tối cao cho biết, Luật Phá sản năm 2014 đã góp phần lành mạnh hoá nền kinh tế; thúc đẩy sự lưu thông vốn trong nền kinh tế thị trường, thu hút đầu tư; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động và các chủ nợ cũng như lợi ích hợp pháp cho doanh nghiệp, hợp tác xã mắc nợ; từ đó, cải thiện chỉ số môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Bên cạnh những mặt tích cực, kết quả tổng kết thực tiễn thi hành Luật Phá sản năm 2014 cho thấy nhu cầu giải quyết vụ việc phá sản không ít nhưng việc giải quyết vụ việc phá sản chưa nhiều, thời gian giải quyết một vụ việc phá sản kéo dài…Vì vậy, việc xây dựng và ban hành Luật Phá sản (sửa đổi) là khách quan và cần thiết nhằm kịp thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia thủ tục, phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Đại diện TAND tối cao báo cáo tại cuộc họp.

TAND tối cao đề xuất xây dựng Luật Phá sản (sửa đổi) theo 5 chính sách gồm: Xây dựng, hoàn thiện thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã; Xây dựng thủ tục phục hồi giản lược, thủ tục phá sản giản lược đối với doanh nghiệp, hợp tác xã; Xây dựng thủ tục tố tụng điện tử giải quyết vụ việc phá sản; Hoàn thiện quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Quản tài viên, người tiến hành thủ tục phá sản, người tham gia thủ tục phá sản; Hoàn thiện trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc phá sản.

Phát biểu tại cuộc họp, đại diện Bộ Tài chính đề nghị bổ sung đánh giá tác động về nguồn kinh phí do ngân sách nhà nước cấp khi dự thảo Luật được thông qua theo đúng quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Đồng thời đề nghị TAND tối cao giải trình thêm một số nội dung về: nguy cơ mất khả năng thanh toán; trường hợp ngân sách nhà nước tạm ứng chi phí phá sản; định nghĩa vụ việc phá sản có quy mô nhỏ….

Đại diện Bộ Tài chính phát biểu.

Về vụ việc phá sản có yếu tố nước ngoài, đại diện Bộ Ngoại giao cho biết dự thảo Luật vẫn giữ nguyên quy định như Điều 118 Luật Phá sản năm 2014 (về công nhận và cho thi hành quyết định phá sản của Tòa án nước ngoài theo quy định của Hiệp định tương trợ tư pháp mà Việt Nam là thành viên và theo quy định khác của pháp luật về tương trợ tư pháp). Tuy nhiên, trên thực tế, quy định trên có tính khả thi chưa cao do phần lớn các Hiệp định về tương trợ tư pháp dân sự Việt Nam đã ký kết không có quy định về việc công nhận và cho thi hành phán quyết của Tòa án nước ngoài liên quan đến phá sản mà chỉ quy định hỗ trợ trong việc gửi, nhận hồ sơ yêu cầu về việc công nhận bản án (thuộc phạm vi tống đạt, chuyển giao giấy tờ), không phải thủ tục công nhận bản án.

Đại diện Bộ Ngoại giao phát biểu.

Do đó, đề nghị TAND tối cao tiếp tục nghiên cứu, bổ sung quy định cụ thể về công nhận và cho thi hành bản án phá sản nước ngoài cũng như các vấn đề khác liên quan đến phá sản xuyên biên giới để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp trong vụ việc phá sản có yếu tố nước ngoài cũng như thúc đẩy môi trường kinh doanh, đầu tư đáp ứng yêu cầu về hội nhập quốc tế của Việt Nam.

Tránh làm phát sinh thủ tục hành chính mới

Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh đề nghị TAND tối cao bám sát các chỉ đạo, quan điểm của Tổng Bí thư Tô Lâm trong xây dựng và hoàn thiện thể chế; đồng thời nghiên cứu tiếp thu đầy đủ các ý kiến của đại biểu tại cuộc họp để hoàn thiện hồ sơ và bổ sung giải trình những nội dung còn vướng mắc. Bên cạnh đó, Thứ trưởng cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu các kinh nghiệm nước ngoài gắn với các chính sách đề xuất; phân tích, đánh giá sự phù hợp và tính khả thi với Việt Nam và hoàn thiện báo cáo đánh giá tác động của chính sách.

Về đối tượng áp dụng, Thứ trưởng cho rằng tổ hợp tác là chủ thể đặc biệt, vì vậy cần cân nhắc kỹ và phải đảm bảo tính chất tự do trong hoạt động kinh doanh. Thứ trưởng cũng yêu cầu cơ quan chủ trì đánh giá thực tiễn doanh nghiệp phá sản hiện nay và chỉ ra nguyên nhân khách quan, chủ quan; từ đó đề xuất giải pháp phù hợp.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh kết luận cuộc họp.

Cho ý kiến cụ thể về từng chính sách, Thứ trưởng đánh giá chính sách 2, 3, 4, 5 là cần thiết, trong đó lưu ý cần chú trọng đẩy mạnh, thực hiện quyết liệt áp dụng phương thức điện tử để thực hiện các hoạt động tố tụng phá sản. Đối với chính sách 1 “Xây dựng, hoàn thiện thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã”, cơ quan chủ trì cần đánh giá kỹ tính khả thi, tránh làm phát sinh thêm thủ tục mới cho doanh nghiệp. Theo Thứ trưởng, có thể nghiên cứu đưa thủ tục này lồng ghép vào thủ tục giải quyết phá sản; qua đó tăng cường trách nhiệm của thẩm phán giải quyết; đảm bảo đúng tinh thần “không can thiệp vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp”.