Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng pháp luật

Theo chương trình Kỳ họp thứ 4, chiều mai, 24/10, QH sẽ thảo luận ở tổ về dự thảo Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp QH (sửa đổi).

Tăng cường trách nhiệm của đại biểu QH

Theo Tờ trình, việc sửa đổi, bổ sung Nội quy năm 2015 phải đạt được các mục đích và quán triệt một số quan điểm cơ bản.

Đó là thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; bám sát quan điểm lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021; Chương trình hành động của Đảng đoàn QH thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (ban hành kèm theo Quyết định số 2362-QĐ/ĐĐQH14 ngày 24/6/2021 của Đảng đoàn QH).

Hoàn thiện các quy định liên quan đến kỳ họp QH theo hướng quy định đầy đủ quy trình, thủ tục chặt chẽ, cụ thể, khoa học, hợp lý tại kỳ họp; những quy trình, thủ tục cụ thể liên quan đến kỳ họp đã được quy định tại các luật chuyên ngành thì không quy định lại mà chỉ dẫn chiếu nhằm bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Kế thừa, phát huy có hiệu quả những quy định còn phù hợp; nội quy hóa những vấn đề cải tiến, đổi mới trong công tác chuẩn bị, tiến hành kỳ họp, cũng như các quy trình, thủ tục đã được thực hiện trong quá trình xem xét, quyết định các nội dung tại kỳ họp được thực tiễn kiểm nghiệm, chứng minh là đúng đắn và phù hợp nhằm tăng cường tính dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp trong hoạt động của QH, bảo đảm phân định rõ thẩm quyền của các chủ thể tham gia kỳ họp QH, tạo thuận lợi cho đại biểu QH thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình tại kỳ họp, từ đó góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả kỳ họp.

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước thực hiện chuyển đổi số trong các hoạt động của QH, các cơ quan của QH, Đoàn đại biểu QH và đại biểu QH tại kỳ họp QH, bảo đảm nâng cao chất lượng, hiệu quả của kỳ họp QH.

Trên cơ sở thực tiễn và quán triệt quan điểm, mục đích sửa đổi, Ủy ban Thường vụ QH đề nghị hình thức văn bản là Nghị quyết ban hành Nội quy kỳ họp QH (sửa đổi), gồm 3 chương với 57 điều (tăng 01 điều so với Nội quy hiện hành), trong đó, bổ sung 09 điều, sửa đổi 43 điều, kế thừa nguyên văn 05 điều.

Dự thảo Nghị quyết có một số điểm mới cơ bản. Bao gồm, bổ sung một số quy định về kỳ họp bất thường; quy định cụ thể hơn về trách nhiệm của đại biểu QH khi tham dự kỳ họp nhằm tăng cường trách nhiệm của đại biểu QH trong việc xem xét, quyết định các nội dung tại kỳ họp. Sửa quy định về trách nhiệm của đại biểu QH khi không thể tham dự kỳ họp hoặc phiên họp tại kỳ họp nhằm tăng cường hơn nữa trách nhiệm của đại biểu, khắc phục tình trạng nhiều đại biểu vắng trong thời gian qua.

Sửa đổi quy định về tài liệu kỳ họp tại Điều 7 của dự thảo theo hướng tiếp tục áp dụng đổi mới, cải tiến về tài liệu kỳ họp đã được triển khai hiệu quả từ nhiệm kỳ QH khóa XIV đến nay, theo đó tờ trình, báo cáo, dự thảo luật, nghị quyết được gửi tới đại biểu QH bằng hình thức văn bản điện tử; quy định việc công khai danh sách các cơ quan và lý do gửi chậm tài liệu nhằm khắc phục tình trạng các cơ quan chậm gửi tài liệu kỳ họp…

Tạo cơ sở cho việc chuyển dần hoạt động của QH tại kỳ họp sang thường xuyên hơn

Theo Báo cáo thẩm tra, Ủy ban Pháp luật tán thành việc nghiên cứu sửa đổi Nội quy kỳ họp QH; tán thành với việc bổ sung quy định về kỳ họp thường lệ và kỳ họp bất thường trong dự thảo Nội quy kỳ họp; đồng thời giao Ủy ban Thường vụ QH hướng dẫn việc tổ chức kỳ họp bất thường nhằm tạo cơ sở pháp lý đầy đủ cho việc tổ chức kỳ họp bất thường, đáp ứng yêu cầu giải quyết kịp thời các vấn đề cấp bách phát sinh trong thực tiễn.

Bên cạnh đó, Ủy ban Pháp luật đề nghị bổ sung quy định về kỳ họp QH có thể được tổ chức liên tục hoặc theo hai hay nhiều đợt tùy theo nội dung, chương trình được QH thông qua tại khoản 2 Điều 1 của dự thảo Nội quy kỳ họp.

Việc ghi nhận nội dung này trong Nội quy kỳ họp QH là phù hợp với thực tiễn hoạt động của QH 02 năm vừa qua trong bối cảnh diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19 và cũng tạo cơ sở cho việc chuyển dần hoạt động của QH tại kỳ họp sang thường xuyên hơn trong khi số lượng ngày họp thực tế không tăng lên nhiều, kịp thời xem xét, quyết định các vấn đề thực tiễn đặt ra thuộc thẩm quyền của QH.

Về tài liệu phục vụ kỳ họp QH, để tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng pháp luật, tại khoản 3 Điều 7 của dự thảo Nội quy kỳ họp đã bổ sung “chế tài” đối với việc chậm gửi tài liệu, theo đó “Danh sách các tài liệu chính thức và tên cơ quan, tổ chức, cá nhân gửi chậm, lý do gửi chậm sẽ được công khai đến đại biểu QH”.

Ủy ban Pháp luật tán thành việc bổ sung quy định này nhằm khắc phục tình trạng gửi chậm tài liệu đến đại biểu QH trong thực tiễn. Đồng thời, đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định giao Tổng Thư ký QH theo dõi, tổng hợp danh sách cơ quan, tổ chức, cá nhân gửi tài liệu chậm, lý do gửi chậm làm cơ sở đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ khi QH tổ chức lấy phiếu tín nhiệm.