Tâm sự của người lái xe cuối cùng phục vụ Bác

Điều ông Mùi tâm đắc nhất đó là đức tính khiêm tốn, giản dị mà mình đã học và rèn luyện được từ Bác. Mặc dù Bác đã đi xa, thế nhưng mỗi khi nhắc lại thời kì được lái xe cho Bác trong ông lại tràn đầy những kỉ niệm thật bồi hồi, xao xuyến và đầy nâng niu. Nhiều đêm ngủ ông vẫn nằm mơ về Bác, về những chuyến đi với Bác.

[links()] Tôi không ngờ có dịp được gặp ông, người lái xe công vụ suốt gần 10 năm cuối cùng trong cuộc đời Bác Hồ. Đó là ông Nguyễn Văn Mùi, sinh năm 1931 tại thôn Bắc Cầu (Xuân Hùng, Xuân Trường, Nam Định).  
Ông Nguyễn Văn Mùi- được lái xe phục vụ Bác là duyên của trời
Ông Nguyễn Văn Mùi- được lái xe phục vụ Bác là duyên của trời
Từ anh thợ đúc tiền trên chiến khu
Ngôi nhà của ông giản dị nằm trên con phố Phương Mai ( Hà Nội). Với dáng người nhỏ, cách ăn mặc giản dị, một cuộc sống khiêm nhường, luôn được mọi người tôn trọng và quý mến là những gì còn lại của một cựu lái xe của Văn phòng Chính phủ.  Ông nói, được lái xe phục vụ Bác là một cơ duyên đối với ông. Dù đã ngoài 80 nhưng những kỷ niệm về vị Cha già dân tộc và những năm tháng đó dường như vẫn vẹn nguyên trong kí ức...
Ngày ấy, khắp xóm làng chịu ách đô hộ của thực dân Pháp và tầng lớp phong kiến, năm 17 tuổi ông tự nguyện tham gia du kích. Rồi ông tìm lên Chiến khu Việt Bắc. Tại đây, ông gặp anh trai mình (lúc này đang làm ở xưởng đúc tiền của Chiến khu Việt Bắc) và được nhận vào làm công nhân của xưởng đúc tiền. 
Năm 1950, sau Chiến dịch Biên giới, ta chuyển từ tiêu tiền xu sang tiền giấy, xưởng đúc tiền ngừng hoạt động, ông được điều động sang bộ phận áp tải lương thực ở chiến khu. Do tính ham học hỏi, nên lúc rỗi ông lại nhờ mấy anh em dạy cách xử lí và tập học lái xe. Vốn là người thông minh, nhanh nhẹn, một thời gian sau ông đã lái được xe. 
Năm 1952, đang vận chuyển lương thực vào căn cứ địa, tình cờ ông Mùi gặp đội xe Văn phòng Chính phủ. Đồng chí Vũ Hoàng phụ trách đội xe hỏi: Tại sao trên xe nhiều người thế? Anh phụ trách đoàn xe chở lương thực nhanh nhẩu: “Hiện tại, chúng tôi đang thiếu lái xe, nên thường xuyên sử dụng cả tài làm phụ”. Anh Hoàng vui ra mặt và ngỏ lời xin ông Mùi về lái xe cho Ban 12. Ngay ngày hôm sau, ông Mùi được nhận nhiệm vụ mới mà chẳng cần giấy tờ, quyết định gì cả. 
Lái xe ở Ban 12 một thời gian, năm 1961, duyên may lại đến với ông một lần nữa, ấy là ông trở thành người trực tiếp lái xe cho Bác Hồ. Nhớ lại ngày đầu nhận nhiệm vụ thiêng liêng ấy, ông Mùi bồi hồi: “Ngày 15/3/1961, đồng chí Vũ Kỳ (thư kí của Bác) gọi ông và giao nhiệm vụ mới, đồng chí dặn: “Đồng chí lái xe cho Bác phải giữ bí mật, xe phải bảo đảm thật tốt, khi lái thật an toàn, đi đến nơi, về đến chốn, nói tóm lại phải an toàn 100%! Đặc biệt, khi Bác gọi, đồng chí phải khẩn trương đánh xe từ trong gara ra ngoài”.
Bác như một người cha
 Hôm đầu tiên Bác lên xe, đồng chí Vũ Kỳ giới thiệu với Bác: “Từ hôm nay đồng chí Mùi chính thức lái xe cho Bác, để đồng chí Nền đi học bổ túc văn hóa”. Lúc đó ông quay lại chào Bác, Bác gật đầu, vui vẻ nói: “Cháu lái xe cho Bác cẩn thận nhé, đi đứng thật an toàn, Bác không yêu cầu phải đi nhanh, tuyệt đối không được đâm vào ai và cũng không để ai đâm vào mình! Thi thoảng ngồi trong xe Bác trò chuyện vui vẻ, hỏi thăm về gia đình, bạn bè”.
Để đảm bảo 100% an toàn cho Bác, ông tự đặt cho mình một chế độ bảo dưỡng an toàn cho xe. Cụ thể: Xăng phải lấy ở bể lọc, không để cho cát bụi, lá cây rơi vào; từng bộ phận xe (gầm xe, máy xe, vô lăng…) phải được kiểm tra hàng ngày để đảm bảo độ quay, độ trơn. Mỗi buổi sáng thức dậy, ông phải dùng tay quay máy để làm nóng máy… tất cả phải ở tư thế sẳn sàng và đảm bảo. Đặc biệt, khi lên xe là phải tập trung cao độ, không phân tán tư tưởng.
Ông Mùi xúc động kể: “Ngoài cảm giác vui mừng và vinh dự, tôi rất lo lắng cho sự an toàn của Bác. Nhưng sự gần gủi, quan tâm của Bác giúp tôi bớt căng thẳng, không có cảm giác nặng nề. Với tôi lúc đó, Bác như một người cha, một thủ trưởng cơ quan. Đến bây giờ, ngồi nghĩ lại tôi mới thấy hết tầm quan trọng của công việc mình làm”. 
Những kỷ niệm không thể phai mờ
Theo lời kể của ông Mùi, sinh thời, Bác sử dụng chiếc ô-tô con hiệu “Pôpêđa” do Chính phủ Liên Xô tặng. Năm 1954, khi Trung ương về tiếp quản Thủ đô, tập trung ở nhà thương Đồn Thuỷ (nay là Quân y viện 108), Bác Hồ và Chính phủ đều ở đây, trong đó có đội xe. Từ Việt Bắc, đoàn xe có 4 chiếc Gat-69, và 3 xe Gat 51 (Bác đi trong nhóm xe Gat 69) đến đường rẽ vào Đền Hùng, Bác yêu cầu dừng nghỉ, tập hợp bộ đội lại nói chuyện. Tại đây, Bác đã nói “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ nước”.
Với Bác Hồ, trong hàng nghìn, hàng vạn cử chỉ, hành vi về đạo đức, ông nhớ nhất là bản tính tiết kiệm và giản dị của Người. Hồi mới về lái xe cho Bác, ban đầu đội xe phục vụ toàn là xe Gát do Liên Xô (cũ) sản xuất. Sau đó, Liên Xô có tặng Bác một chiếc Zít nanh đơ, xe này sản xuất cho các nguyên thủ thời ấy nên rất sang, xe có cả kính chắn đạn.
Nhận xe về nhưng Bác không thường xuyên sử dụng vì Bác bảo xe sang quá đi đâu hay gây sự chú ý, không an toàn và không gây thân thiện với các tầng lớp, nhất là nhân dân lao động. Vì lí do này nên Bác đã chuyển sang dùng thường xuyên xe Pô bê đa. Nhưng vì lo cho sự an toàn của Bác nên cán bộ văn phòng có ý đổi xe. Mỗi lần như vậy Bác thường gọi ông Mùi ra hỏi: “Này chú! Xe mình tốt hay xấu”. Ông Mùi bảo xe còn tốt thì Bác bảo: Tốt thì nên dùng. Đổi xe lãng phí và Bác vẫn dùng xe cũ.
Ngày ấy, ở Nhà sàn của Bác có cái quạt tai voi, trời nắng nóng nhưng quạt chạy khoảng 30 phút Bác lại tắt đi. Mọi người bật lên, Bác bảo “Tắt đi để cho quạt nghỉ, vừa bền lại vừa tiết kiệm được điện. Trời nắng nóng, mọi người muốn lắp cho Bác cái điều hòa, nhưng Bác không đồng ý. Nhân lúc Bác đi vắng, các anh trong Văn phòng ở nhà lắp, khi về trông thấy, Bác bảo: “Các chú tháo ra và đem lắp cho một bệnh viện nào đó. Ở đó họ cần hơn Bác!”. 
Lần đó ông chở Bác ra sân bay Gia Lâm để đón phái đoàn quốc tế, trên đường đi Bác kể chuyện: “Hôm qua, Bác đọc một tờ báo, có một cô giáo dũng cảm cứu sống hơn 40 học sinh trên chuyến xe ô-tô đi tham quan.
Chuyện là: Xe ô-tô đang lao trên đường thì anh lái xe bị cảm, gục xuống tay lái. Cô giáo ngồi cạnh nhanh trí nhẩy sang chỗ người lái xe, đạp phanh và đánh tay lái sang một bên, chiếc xe dừng lại cách mép hồ nước sâu trong gang tấc”.
Nhân câu chuyện, Bác khuyên các đồng chí ngồi trên xe “không cần phải học lái, nhưng phải biết các bộ phận cơ bản của chiếc xe để đôi lúc có sự cố mình cũng có thể xử lí như cô giáo được tuyên dương trên báo”. 
Nghe nói như vậy, đồng chí Vũ Kỳ và các đồng chí trong Văn phòng ngay hôm sau lục đục đi học và tìm hiểu về xe. “Còn Bác, có một chiều tôi lái xe đưa Bác đi công tác về, đang làm công tác bảo dưỡng xe thì Bác lại gần chỉ một chi tiết trong động cơ hỏi “Này chú, cái đó có tác dụng gì? Sau khi nghe ông giải thích, Bác lại ôn tồn nói: “Từ ngày mai, thỉnh thoảng chú rảnh, dành thời gian dạy Bác học lái xe với”. Ông Mùi chưa kịp hiểu đề xuất của Bác thì Bác lại ôn tồn: “Học để biết, nếu có tình huống gì thì mình tự biết để mà xử lí”. 
Nói về ngày sinh nhật của Bác, ông Mùi cho biết: “Vào dịp sinh nhật của Bác, Bác không đi công tác ở nước ngoài thì cũng đến các địa phương. Bác không muốn mọi người tốn kém để tổ chức sinh nhật cho mình. Có một năm vào dịp sinh nhật Bác, Bác đi Vĩnh Phúc, trên đường về dừng lại ở Đông Anh (Hà Nội) cho mọi người nghỉ và ăn trưa.
Bữa cơm hôm ấy, bác Đinh Văn Cẩn – người phục vụ bếp chuẩn bị cho Bác mấy miếng thịt gà hấp cách thủy và một ít cơm canh. Nhưng khi ăn, bác ăn rất ít và nhường cho mọi người trong đòan. Bác vẫn căn dặn bác Cẩn “tiết kiệm, không được lãng phí”. 
Vẫn mơ thấy Bác
Năm 1969, Bác mất. Ông Mùi được chuyển sang lái xe lái xe cho Bác Tôn 11 năm nữa. Tổng cộng thời gian ông Mùi đã lái xe là 19 năm cho Bác Hồ và Bác Tôn. Điều ông cảm thấy tâm đắc nhất đó là đức tính khiêm tốn, giản dị mà mình đã học được và rèn luyện để có được từ hai vị Chủ tịch đáng kính Hồ Chí Minh và Chủ tịch Tôn Đức Thắng. Mặc dù Bác đã đi xa, thế nhưng mỗi khi nhắc lại thời kì được lái xe cho Bác trong ông lại tràn đầy những kỉ niệm thật bồi hồi, xao xuyến và đầy nâng niu. Nhiều đêm ngủ ông vẫn nằm mơ về Bác, về những chuyến đi với Bác. 
Từ du kích đến công nhân xưởng đúc tiền và vinh dự được lựa chọn để lái xe cho hai vị Chủ tịch nước đáng kính. Sau này, ông Mùi còn được lái xe cho các lãnh đạo cao cấp khác như đồng chí Nguyễn Lương Bằng, đồng chí Võ Chí Công, đồng chí Đỗ Mười… Rồi ông Mùi đã được bầu làm Đội trưởng đội xe của Văn phòng Chính phủ cho tới khi về hưu. Và như một cơ duyên, người con trai duy nhất của ông giờ cũng dâng làm lễ tân tại Văn phòng Chính phủ.
Uyên Na

Tin cùng chuyên mục

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao quyết định công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre

Phó Thủ tướng Lê Thành Long trao quyết định công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre

(PLVN) - Tối 15/1, tỉnh Bến Tre long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 125 năm Ngày thành lập tỉnh Bến Tre; 65 năm Ngày Bến Tre Đồng khởi; Công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Ngày truyền thống tỉnh Bến Tre 17/1; Tôn vinh và trao tặng danh hiệu “Công dân Đồng Khởi tiêu biểu” và “Công dân Đồng Khởi danh dự”, tỉnh Bến Tre lần thứ tư - năm 2025.

Đọc thêm

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân lên đường thăm chính thức Ba Lan, Czech và tham dự WEF tại Thụy Sĩ

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân lên đường thăm chính thức Ba Lan, Czech và tham dự WEF tại Thụy Sĩ - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Chiều 15/1, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Phu nhân Lê Thị Bích Trân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rời Thủ đô Hà Nội, lên đường thăm chính thức thức Cộng hòa Ba Lan, Cộng hòa Czech, tham dự Hội nghị thường niên lần thứ 55 Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) tại Davos, Thụy Sĩ và làm việc song phương tại Thụy Sĩ.

Để sớm đưa Nghị quyết 57-NQ/TW vào cuộc sống

Để sớm đưa Nghị quyết 57-NQ/TW vào cuộc sống
(PLVN) -  Để đất nước có thể vươn mình như kỳ vọng, nhiều vấn đề lớn đang được đặt ra cần giải quyết, trong đó có khoa học công nghệ (KHCN). Chính vì thế, ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị có Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số quốc gia.

Thủ tướng: Hà Nội, Đồng bằng sông Hồng cần đột phá tăng trưởng 2 con số và cấp bách xử lý ô nhiễm

Thủ tướng: Hà Nội, Đồng bằng sông Hồng cần đột phá tăng trưởng 2 con số và cấp bách xử lý ô nhiễm
Sáng 14/1, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị lần thứ 5 Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Hồng và công bố Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

Chủ tịch nước Lương Cường thăm, chúc tết các lực lượng vũ trang tại Phú Quốc

Chủ tịch nước Lương Cường thăm, chúc tết các lực lượng vũ trang tại Phú Quốc
Trong không khí cả nước chuẩn bị đón Tết Nguyên đán Ất Tỵ, chào mừng kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2025), sáng 14/1, Chủ tịch nước Lương Cường và đoàn công tác Trung ương đã tới thăm và chúc Tết các đơn vị lực lượng vũ trang đứng chân trên địa bàn thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Bảo đảm nguyên tắc không bỏ chức năng, nhiệm vụ của các ngành

Quang cảnh Phiên họp lần thứ 10 Ban Chỉ đạo tinh gọn bộ máy của Chính phủ. (Ảnh: VGP)
(PLVN) -  Chiều 13/1, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Nghị quyết 18-NQ/TW) của Chính phủ chủ trì Phiên họp lần thứ 10 của Ban Chỉ đạo.

Hoàn thiện phương án sắp xếp của Bộ, ngành, địa phương

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình. (Ảnh: VOV)
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW vừa đề nghị các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ hoàn thiện phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Bộ, ngành.

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm và làm việc với tỉnh Bắc Ninh

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm và làm việc với tỉnh Bắc Ninh
Chiều 13/1, tại Bắc Ninh, Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương đã thăm và làm việc với Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh, đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XX; kết quả thực hiện Nghị quyết 18 về việc sắp xếp, tinh giản tổ chức bộ máy tinh gọn đảm bảo hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và hoàn thiện các tiêu chí của đô thị loại I, trở thành thành phố trực thuộc Trung ương; phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ trong thời gian tới.