Hệ lụy khôn lường từ "băng nhóm “tín dụng đen”

Không chỉ những vụ vay tiền tỷ mới có án mạng mà cả những vụ “cò con” cũng có thể dẫn tới những hậu quả đau lòng... Hệ lụy của những vụ "tín dụng đen" không những làm cho hàng trăm gia đình điêu đứng, để lại những hậu quả xã hội nặng nề khi các đối tượng vay nợ lựa chọn cách dùng bạo lực để thanh toán lẫn nhau. Rút cục tiền vẫn không đòi được, đổi lại người chết, kẻ đi tù...

Chỉ trong vòng hơn 2 năm (từ 2010 đến giữa 2012), theo Tổng cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm (Bộ Công an), cả nước xảy ra hơn 4.300 vụ việc liên quan đến tội phạm dạng “tín dụng đen”. Từ “tín dụng đen”, nhiều vụ thanh toán đẫm máu xảy ra khiến dư luận bàng hoàng…

Trong số vụ việc liên quan đến tín dụng đen, Tổng cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm (PCTP) cho biết có trên 30 vụ giết người, khoảng 220 vụ cố ý gây thương tích, gần 340 vụ cướp tài sản, còn lại là cưỡng đoạt, lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm và hủy hoại tài sản. Các lực lượng chức năng đã điều tra làm rõ và khởi tố trên 4.100 vụ, 8.885 bị can.

Con số đó chứng tỏ từ việc cho vay, vốn là quan hệ dân sự, dẫn đến phạm tội hình sự chỉ trong gang tấc khi mà các quan hệ dân sự không được giải quyết như mong muốn.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Nhìn lại những vụ vỡ nợ đình đám trong thời gian qua cũng cho thấy, không chỉ những vụ vay tiền tỷ mới có án mạng mà cả những vụ “cò con” cũng có thể dẫn tới những hậu quả đau lòng. Chỉ vì vay 50 triệu đồng của anh Nguyễn Ngọc Thanh (trú tại Minh Khai, Từ Liêm) chưa trả hết, mà bố con ông Nguyễn Văn Năng và Nguyễn Anh Tuấn xảy ra cự cãi, xô xát. Ngày 10/7/2012 Thanh cùng 5 đối tượng đi xe máy nã đạn vào nhà ông Năng làm 3 người bị thương.

Hay như vụ Nguyễn Văn Sơn (ở xã Quảng Thành, TP. Thanh Hóa), do vay tiền của ông Hoàng Ngọc Hiện, cùng địa chỉ nhưng chưa có tiền trả, bị thúc ép Sơn đã rút súng bắn chết ông Hiện ngay tại cửa nhà mình rồi sau đó dùng súng tự sát.

Hậu quả của những vụ "tín dụng đen" không những làm cho hàng trăm gia đình điêu đứng, bị cầm cố tài sản, thậm chí trắng tay mà còn để lại những hậu quả xã hội nặng nề khi các đối tượng vay nợ lựa chọn cách dùng bạo lực để thanh toán lẫn nhau. Rút cục tiền vẫn không đòi được, đổi lại người chết, kẻ đi tù với bao hệ lụy mà người thân của họ phải gánh chịu.

Tuy nhiên, những vụ việc phát sinh từ “tín dụng đen” với những hành vi rõ ràng (như giết người, lừa đảo, bắt giữ người trái pháp luật…), các cơ quan chức năng có cơ sở để xử lý còn với các hành vi của hoạt động cho vay nặng lãi thì việc xử lý không đơn giản.

"Tín dụng đen" là hoạt động kinh doanh đặc biệt với đặc trưng cơ bản là giao dịch ngầm, khi giao dịch không báo với chính quyền địa phương. Đây là hoạt động sinh lời nhanh, với thủ tục lỏng lẻo khiến nhiều người tìm đến "tín dụng đen" bất chấp những rủi ro và hậu quả đã được báo trước.

Theo Tổng cục Cảnh sát PCTP, phương thức của loại tội phạm này diễn ra tinh vi và khó kiểm soát. Nó đánh trúng tâm lý một số người dân hám lời nên cho vay với số tiền lớn mà không cần giấy tờ hay tài sản cầm cố, thế chấp. Trong khi đó, ở nhiều vụ việc, đối tượng cho vay không chỉ là người dân có tiền mà còn là những băng nhóm cho vay chuyên nghiệp, gồm nhiều đối tượng có tiền án, tiền sự, côn đồ hung hãn, sẵn sàng dùng các thủ đoạn tàn ác, trái pháp luật để thu hồi các khoản tiền lãi cắt cổ và nợ gốc.

Trước thực trạng đáng báo động về "tín dụng đen" thời gian qua nhưng theo Tổng cục Cảnh sát PCTP thì do việc vay mượn tiền, tài sản là quan hệ dân sự có sự thỏa thuận của hai bên nên rất khó xử lý; chỉ đến khi không trả được nợ thì vụ việc mới được trình báo, thậm chí nhiều người bị hại không dám tố giác với cơ quan Công an vì sợ bị khép vào tội cho vay nặng lãi. Do đó, việc xử lý đã khó, thu hồi tài sản cho dân cũng rất ít, thậm chí là không thể.

Hiện nay, theo quy định của BLHS, người nào cho vay với mức lãi suất cao gấp 10 lần so với lãi suất của Ngân hàng Nhà nước trở lên thì phạm tội này. Tuy nhiên, phải chứng minh được các đối tượng cho vay nặng lãi hoạt động chuyên nghiệp và lấy số lãi làm nguồn sống chính trong khi khái niệm này lại rất mù mờ, chưa có quy định cụ thể. Nếu vay với lãi suất dưới 10 lần thì không bị xử lý hình sự, thậm chí kể cả xử lý hành chính cũng không có văn bản pháp luật quy định.

Tới đây, liên ngành Công an, VKSNDTC, TANDTC, Bộ Tư pháp cần ngồi lại để sớm ban hành thông tư hướng dẫn đối với tội phạm nêu trên theo quy định của BLHS để làm căn cứ phục vụ cho công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, cho vay nặng lãi.

Một trong những nguyên nhân của tình trạng “tín dụng đen” trở nên phổ biến là nhận thức về pháp luật, nhất là pháp luật liên quan đến giao dịch vay, cho vay tiền, thế chấp tài sản của không ít người dân còn rất thấp, chỉ cần thủ tục “đơn giản” như thỏa thuận miệng, không cần giấy tờ, không cần tài sản cầm cố… cũng cho vay, là những sơ hở dễ bị lợi dụng để chiếm đoạt.

Cơ quan chức năng khuyến cáo, cần tuyên truyền pháp luật cho người dân và bản thân người dân cũng cần đề cao cảnh giác trước những thủ đoạn tinh vi này.

Còn theo Trưởng phòng Cảnh sát hình sự - CA TP Hà Nội Đào Thanh Hải tại Hội nghị giao ban lực lượng cảnh sát hình sự khu vực phía Bắc, 10 tháng đầu năm Hà Nội xảy ra 505 vụ đòi nợ theo kiểu “khủng bố”;  chỉ trên 300m đường Láng đã có đến trên 170 hiệu cầm đồ hoạt động kiểu “tín dụng đen”.

Bình An

Tin cùng chuyên mục

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng Tổ chức thống nhất dân tộc Mã Lai

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng Tổ chức thống nhất dân tộc Mã Lai

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Malaysia, ngày 22/11, tại Kuala Lumpur, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng Tổ chức thống nhất dân tộc Mã Lai (UMNO) Dato’ Seri Dr. Ahmad Zahid Hamidi và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.

Đọc thêm

Tăng cường hơn nữa quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa Việt Nam và Cộng hòa Dominicana

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội đàm với Tổng thống Cộng hòa Dominicana Luis Abinader Corona. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) -  Trong chương trình thăm chính thức nước Cộng hòa Dominicana theo lời mời của Tổng thống nước Cộng hòa Dominicana Luis Abinader Corona, sáng 20/11 (giờ địa phương), tại Cung Quốc gia ở Thủ đô Santo Domingo, sau nghi lễ đón trang trọng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Tổng thống Luis Abinader Corona cùng Đoàn đại biểu cấp cao hai nước đã có cuộc hội đàm.

Công tác phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ Thủ đô: Những nút thắt cần tháo gỡ - Bài 2: Phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ - 'khó nhiều bề'

Ban Chấp hành Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật Hà Nội nhiệm kỳ 2020 - 2025 có 9 thành viên. (Ảnh: Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật Hà Nội)
(PLVN) - Phát triển Đảng trong giới văn nghệ sĩ rất quan trọng vì đây là lực lượng góp phần đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với xã hội qua các tác phẩm nghệ thuật. Thế nhưng, thực tiễn công tác phát triển Đảng trong giới văn nghệ sĩ Thủ đô hiện nay và bản thân nhận thức, nỗ lực của lực lượng văn nghệ sĩ Thủ đô để đứng vào hàng ngũ của Đảng đôi khi vẫn là “hai đường thẳng song song”.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường thăm chính thức Campuchia
Ngày 21/11, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam rời Hà Nội, lên đường thăm chính thức Vương quốc Campuchia, tham dự Hội nghị toàn thể lần thứ 12 của Hội nghị quốc tế các đảng chính trị châu Á (ICAPP) và Phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Nghị viện Quốc tế vì Bao dung và Hòa bình (IPTP) từ ngày 21-24/11/2024.

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia

Lễ đón chính thức Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân tại Malaysia
Trưa 21/11 (theo giờ địa phương), tại Phủ Thủ tướng, Trung tâm hành chính Putrajaya, Malaysia, Lễ đón Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân sang thăm chính thức Malaysia, theo lời mời của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Phu nhân từ ngày 21-23/11, được tổ chức trọng thể theo nghi thức cao nhất dành cho Nguyên thủ quốc gia thăm chính thức.

Công tác phát triển Đảng trong giới nghệ sĩ Thủ đô: Những nút thắt cần tháo gỡ - Bài 1: Tự hào là người chiến sĩ trên 'mặt trận văn hóa'

Hà Nội có 97 tác phẩm xuất sắc được trao giải trong Cuộc thi chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ 4 năm 2024. (Ảnh: CTV)
(PLVN) -  Ngày 24/11/1946, tại Nhà hát Lớn TP Hà Nội, Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất đã diễn ra. Trong diễn văn khai mạc, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi. Văn hóa lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự cường và tự chủ”. Lá thư Người gửi giới họa sĩ và văn nghệ sĩ năm 1951 đến nay vẫn vẹn nguyên tính thời sự: “Văn hóa, nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy”.

Kiến tạo trong kỷ nguyên mới phải đột phá đi thẳng vào hiện đại

Quang cảnh Hội thảo. (Ảnh trong bài: V.Anh)
(PLVN) - Yêu cầu bao trùm trong kiến tạo kỷ nguyên mới là phải tiến hành đồng thời, thắng lợi quá trình “đột phá kép”. Một mặt, phải đột phá đi thẳng vào hiện đại, vào những lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ số mà Việt Nam có lợi thế. Mặt khác, phải đột phá trong việc giải quyết triệt để những “điểm nghẽn”, những khó khăn đang kìm hãm, cản trở sự phát triển của đất nước.

Khẳng định vị thế quốc tế của Việt Nam trong giải quyết thách thức toàn cầu

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên thảo luận phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Ngày 19/11 (theo giờ địa phương), tại Rio de Janeiro, Brazil, Hội nghị Thượng đỉnh G20 năm 2024 tiếp tục diễn ra với Phiên thảo luận về phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng dưới sự chủ trì của Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva, Chủ tịch G20 năm nay. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tham dự và có bài phát biểu tại Phiên thảo luận.

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Bàn làm chứ không bàn lùi

Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. (Ảnh: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) -  Chiều 20/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội tiến hành thảo luận chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam. Đa số đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tán thành với chủ trương đầu tư dự án với tinh thần bàn làm chứ không bàn lùi.

Nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả của hoạt động giám sát

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm trình bày Tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng Nhân dân. (Ảnh: Phạm Thắng)
(PLVN) - Chiều 20/11, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội làm việc phiên toàn thể tại hội trường nghe các báo cáo về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương điều hành phiên họp.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với Quốc hội Việt Nam: Quốc hội là cơ quan quyền lực tối cao của Nhà nước và Nhân dân

Bác Hồ phát biểu tại kỳ họp thứ năm Quốc hội Khóa I ngày 20/9/1955. (Ảnh tư liệu)
(PLVN) - Quốc hội nước ta được thành lập trong những năm chiến tranh chống xâm lược, do toàn dân tự do bầu cử, là đại biểu chân chính của nhân dân cả nước từ Bắc đến Nam. Đến nay, trước tình hình mới, nhiệm vụ mới, Quốc hội đã, đang cùng Nhân dân và Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia, đưa đất nước ta từng bước đủ “cơ đồ, vị thế, tiềm lực và uy tín” để “sánh vai với các cường quốc năm châu” .

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica
Sau khi kết thúc tốt đẹp chuyến công tác tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 và hoạt động song phương tại Brazil, tối 19/11 (theo giờ địa phương, sáng 20/11 giờ Hà Nội), chuyên cơ chở Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tới sân bay Las Americas, Thủ đô Santo Domingo, bắt đầu thăm chính thức Cộng hòa Dominica theo lời mời của Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Abinader và Phu nhân.