Công nghiệp ô tô Việt chỉ còn là... chuyện trên giấy?

Nhiều năm không có lối ra, công nghiệp ô tô Việt Nam đang dần rời xa thực tiễn, dường như chỉ còn là những câu chuyện trên giấy của những nhà hoạch định chính sách…

Nhiều năm không có lối ra, công nghiệp ô tô Việt Nam đang dần rời xa thực tiễn, dường như chỉ còn là những câu chuyện trên giấy của những nhà hoạch định chính sách…

Kêu gọi doanh nghiệp ô tô nội địa hóa với nhiều ưu đãi tường chừng hấp dẫn thế nhưng lại khống chế quy mô thị trường đầu ra, rốt cuộc không mấy ai dám bỏ tiền đầu tư, hoặc trót đã đầu tư thì đành “rẽ ngang”.

Ngày càng ít DN muốn sản xuất, lắp ráp mà chuyển sang thương mại dịch vụ thuần túy. (Ảnh minh họa)
Ngày càng ít DN muốn sản xuất, lắp ráp mà chuyển sang thương mại dịch vụ thuần túy.

Cả năm chỉ đi kiểm định

Từng là một doanh nghiệp lắp ráp ô tô với số lượng lớn ở khu vực phía Bắc, giờ đây, cùng với bối cảnh kinh tế khó khăn, sản lượng lắp ráp của Công ty Trường Giang cũng đã sụt giảm trông thấy. Nhà xưởng nhộn nhịp trước đây giờ đa phần để khung sườn máy móc. Xe lắp ráp xong để đầy sân, khác hẳn với cảnh khách xếp hàng nườm nượp xong xe nào đưa đi luôn xe đó vài năm về trước.

Chia sẻ với Pháp luật Việt Nam, giám đốc DN cho biết, đang có ý định bỏ xưởng để nhập xe về, chỉ làm “dịch vụ” trung gian thôi, an toàn hơn nhiều mà đỡ phiền phức.

Vị này bày tỏ, để tăng tỷ lệ nội địa hóa, ông đã liên kết với một số nhà sản xuất lốp, lập xưởng gò thùng… và nhiều công đoạn khác để tăng tỷ lệ nội địa hóa của xe ô tô. Tuy nhiên, một bộ phận quan trọng nhất của xe là hệ thống máy vẫn phải nhập khẩu.

“Mỗi năm nhập bao nhiêu lô máy. Lúc này, khi sản lượng bán hàng giảm đi, chúng tôi không chỉ phải đối mặt với nguy cơ thua lỗ ngày một lớn khi hàng hóa tồn kho không tiêu thụ được, mà còn thấm thía sự phiền toái khi thực hiện quy định mỗi năm phải đem đi kiểm máy một lần. Công ty có hàng chục lô máy nhập về rải rác trong năm, và cứ thế cả năm chúng tôi chỉ có đi kiểm máy – không chỉ tốn thời gian, mà cả công sức, tiền bạc”, Giám đốc công ty cho biết.

Không chỉ thế, để tăng tỷ lệ nội địa hóa, công ty này còn đầu tư một dây chuyền sơn – điều mà không nhiều các doanh nghiệp ô tô Việt Nam dám “chơi” do độ tốn kém của nó, bởi nếu đã vận hành thì phải chạy liên tục. Nhưng, khi sản lượng giảm, các doanh nghiệp khác cũng chung hoàn cảnh khó khăn… thì việc vận hành dây chuyền này là nỗ lực rất lớn của doanh nghiệp.

“Giờ thì chúng tôi bỏ cả ý định lắp ráp xe 5 chỗ, bởi ngay cả chọn dòng xe chiến lược thì các quan chức và nhà hoạch định chính sách còn bàn thảo mất mấy năm trời chưa ra, trong khi thị trường thay đổi hàng ngày, các mẫu xe ngày càng phong phú, giá cả ngày càng rẻ”, đại diện DN nói.

Chính sách rối như cạnh hẹ

Theo nhận định của các chuyên gia, ngay trong quy hoạch đã có những chính sách hết sức mâu thuẫn. Chẳng hạn muốn đẩy mạnh phát triển công nghiệp ôtô nhưng lại giao cho Bộ Tài chính nghiên cứu để ban hành những loại phí nhằm hạn chế việc mua sắm và lưu hành ô tô du lịch cá nhân trong điều kiện hệ thống hạ tầng giao thông đường bộ chưa đáp ứng kịp tốc độ gia tăng số lượng xe.

Thực tế cho thấy, các chính sách được ban hành trong thời gian qua nhắm vào hạn chế mua sắm xe chứ không phải lưu hành xe.

Thuế phí đánh vào ôtô đã liên tục thay đổi và tăng cao, tới hàng chục loại thuế phí khác nhau, chiếm quá nửa chi phí mua xe, khiến cho người dân ngày càng khó khăn khi muốn mua ô tô.

“Thị trường ô tô thế giới cho thấy, tiêu thụ xe cá nhân chính là động lực thúc đẩy nền công nghiệp ô tô phát triển”, ông Đặng Thành, một người hoạt động trong ngành kinnh doanh ô tô, chia sẻ. “Quy đinh hạn chế tiêu thụ xe ô tô cá nhân đã góp phần quan trọng dẫn đến quy mô ngành công nghiệp ô tô Việt Nam quá nhỏ bé, sản lượng không đáng kể, thị trường bị bóp chết và không thể đẩy mạnh nội địa hóa, chuyển giao công nghệ và thu hút đầu tư vào phát triển công nghiệp ô tô...”.

Cái gọi là “dòng xe chiến lược” có thể coi là ví dụ cụ thể nhất cho vòng luẩn quẩn của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam. Sau nhiều năm theo đuổi việc lựa chọn dòng xe chiến lược, Bộ Công Thương đưa ra quan điểm, “dòng xe chiến lược được xây dựng trên các tiêu chí như tiết kiệm năng lượng, thân thiện môi trường, đạt tiêu chuẩn khí thải EURO 4, đảm bảo hài hòa lợi ích quốc gia, người tiêu dùng và nhà sản xuất”...

Một yếu tố khác để công nghiệp ô tô có thể phát triển là công nghiệp hỗ trợ. Nhưng công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam hiện cũng lâm vào thế bế tắc, mà nguyên nhân cơ bản cũng bởi vì thị trường không đủ lớn…

Bách Linh

Đọc thêm

Hiệu quả chính sách phát triển kinh tế số

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định 1437/QĐ-TTg ngày 20/11/2024 ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025.

Hơn 730 dự án đang hoạt động tại các KCN - KCX Hà Nội

Công ty TNHH Điện tử Meiko Thăng Long, có địa chỉ tại lô J1-J2 (khu công nghiệp Thăng Long, xã Võng La, huyện Đông Anh,TP. Hà Nội)
(PLVN) - Nhiều năm qua, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của Hà Nội luôn tạo giá trị bình quân trên 40% giá trị sản lượng công nghiệp, 40% kim ngạch xuất khẩu và trên 20% GDP của Thành phố, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và trở thành nhân tố quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thủ đô và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp
(PLVN) - Sáng 19/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã làm việc với đoàn đại biểu Nghiệp đoàn Giới chủ Pháp (MEDEF) do ông Francois Corbin làm trưởng đoàn, trong khuôn khổ hai nước thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư.

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá: Cần lộ trình tăng thuế hợp lý

Toàn cảnh Toạ đàm "Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và chống buôn lậu thuốc lá – Những vấn đề đặt ra" diễn ra chiều nay, tại Hà Nội.
(PLVN) -  Theo các chuyên gia, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với thuốc lá là cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu chính sách đề ra, cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, đảm bảo cân bằng giữa mục tiêu hạn chế tiêu dùng và ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

(PLVN) - Trong 10 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU đều ghi nhận tăng trưởng tích cực. Với giá tôm cải thiện và nhu cầu nhập khẩu tăng cao, dự báo mục tiêu 4 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay là hoàn toàn khả thi.

Quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU của EC

Việt Nam quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU trong năm 2024. (Ảnh minh họa: CTV)
(PLVN) - Ngày 18/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã họp với các đơn vị liên quan để thực hiện kế hoạch của Chính phủ chỉ đạo làm việc với Đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU) lần 5.

Chờ tỉnh và huyện để kéo dây giải tỏa công suất Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4

Đại diện NPTPMB báo cáo lãnh đạo EVNNPT về tiến độ Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.
(PLVN) - Ban Quản lý Dự án truyền tải điện (NPTPMB) hạ quyết tâm hoàn thành Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái trong quý III/2025 để có thể cùng các đơn vị thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) thực hiện việc giải tỏa công suất Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4.

Tiềm năng huy động vốn tư nhân cho phát triển xanh

Quản lý nước là một trong những dự án được ưu tiên cho vay để bảo vệ môi trường. (Ảnh minh họa/Vneconomy)
(PLVN) - Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới phát hành thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu xanh để cho vay các dự án thuộc lĩnh vực bảo vệ môi trường và dự án mang lại lợi ích về môi trường. Điều này cho thấy nhu cầu về trái phiếu xanh là rất lớn và là tín hiệu tích cực về tiềm năng trong việc huy động dòng vốn từ khối tư nhân cho quá trình chuyển đổi hướng đến phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam.