Theo TS Nguyễn Mộng Hùng, Chủ tịch Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP Hồ Chí Minh thì người tiêu dùng, khi bị mua hàng hóa kém chất lượng, việc khiếu nại cũng gian nan do kiến thức hiểu biết về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm không nhiều, khi mua hàng không cam kết cụ thể với người bán về quyền lợi của mình nên khi khiếu nại hiệu qủa đạt rất thấp.
.
Thưa ông, Ngày quyền người tiêu dùng thế giới năm nay có gì đặc biệt?
Ngày 15/3 tới, cả thế giới tổ chức Ngày quyền người tiêu dùng với chủ đề “Dịch vụ tài chính công bằng cho người tiêu dùng”. Mục tiêu chính của chủ đề là tăng cường khả năng tiếp cận của người tiêu dùng một cách ổn định, công bằng, cạnh tranh trên thị trường tài chính. Tại Việt Nam, đây là lần đầu tiên tổ chức ngày này trên quy mô cấp quốc gia. Để hưởng ứng sự kiện này, năm nay Chính phủ và các tổ chức kinh tế - xã hội tập trung thực hiện chương trình vận động “DN tham gia ký cam kết về chất lượng an toàn thực phẩm của mình với người tiêu dùng”. Tại TP.HCM chúng tôi sẽ tăng cường quảng bá kiến thức cho người tiêu dùng tiếp cận thông tin về sản phẩm, biết cách chọn lựa hàng hóa chất lượng, có xuất xứ rõ ràng.
 |
Tại nước ta, vấn đề bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng hiện chưa được thực thi một cách trọn vẹn, xin ông cho biết đâu là lý do?
Hiên tại chúng ta đã có nhiều văn bản pháp quy để bảo vệ quyền của người tiêu dùng, tuy nhiên từ văn bản pháp quy đến thực tế cuộc sống còn một khoảng cách khá xa. Vừa qua Quốc hội đã thông qua Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, gồm 5 chương và 51 điều, trong đó đề cập chi tiết các vấn đề liên quan đến quyền lợi của người tiêu dùng và hành vi bị nghiêm cấm của nhà sản xuất, nhà kinh doanh. Luật sẽ có hiệu lực vào ngày 1/7 tới, hy vọng sẽ tạo được sự chuyển biến cơ bản trong việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.
Tại TP.HCM, từ lâu nay DN vẫn kêu trời về tình trạng hàng hóa bị sao chép mẫu mã, kiểu dáng, trong khi người tiêu dùng cũng vất vả đi đòi quyền lợi vì nạn hàng gian, hàng giả, phải chăng cơ quan hữu trách đang bất lực?
Tình trạng hàng gian, hàng giả bày bán tràn lan trên thị trường và quyền của người tiêu dùng bị xâm phạm thực sự ngày càng tăng lên. Nhưng có vướng mắc là, khi sản phẩm của DN bị sao chép kiểu dáng, mẫu mã, khâu khiếu nại phải qua nhiều thủ tục, nhiều cơ quan cùng giải quyết và mất nhiều thời gian. Nhiều vụ việc do cơ quan chúng tôi tham gia hòa giải mất đến hàng năm trời nhưng chưa có kết qủa. Bên cạnh đó, đối tượng vi phạm quyền lợi của nhà sản xuất khi bị phát hiện lại thường chỉ bị xử lý nhẹ và không ít trường hợp đã tái vi phạm. Mặc dù nhiều DN đã mất công lẫn tiền bạc để đi khiếu kiện nhưng kết qủa thu được rất ít nên họ nản và bỏ cuộc. Riêng về người tiêu dùng, khi bị mua hàng hóa kém chất lượng, việc khiếu nại cũng gian nan do kiến thức hiểu biết về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm không nhiều, khi mua hàng không cam kết cụ thể với người bán về quyền lợi của mình nên khi khiếu nại hiệu qủa đạt rất thấp.
Trước thực tế này, Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP. HCM đã có những sáng kiến gì?
Về lý thuyết, đáng ra Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP.HCM là chỗ dựa và đem lại công bằng cho người tiêu dùng khi họ bị mất quyền lợi, nhưng trên thực tế, chúng tôi chưa làm được gì nhiều để bảo vệ họ. Tại TP. HCM số vụ xâm hại quyền lợi người tiêu dùng xẩy ra ngày càng nhiều thế nhưng trong năm 2010, hội chỉ tiếp nhận có 98 vụ khiếu nại, trong đó hàng điện tử chiếm 28 vụ, hàng tiêu dùng khác 18 vụ, dịch vụ 16 vụ, mỹ phẩm 15 vụ, điện máy 11 vụ, ô tô xe máy 8 vụ, vật liệu xây dựng 2 vụ. Kết qủa hòa giải thành 86 vụ (chiếm 86%), 12 vụ hòa giải bất thành, 5 vụ khiếu nại sai địa chỉ, như vậy khả năng bảo vệ quyền của người tiêu dùng của chúng tôi là chưa nhiều.
Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP. HCM ra đời 20 năm, sớm nhất so với 40 tổ chức tương tự của cả nước hiện nay, nhưng đến nay vẫn không có nguồn kinh phí ổn định, không có biên chế thường xuyên, trụ sở, các phương tiện sinh hoạt hầu hết đều mượn dùng tạm. Nhân sự của hội làm việc đều tự nguyện, không thù lao, ngay cả lãnh đạo hội cũng phải bỏ tiền túi để đổ xăng đi lại. Trước đây mỗi vụ việc khiếu nại chúng tôi thu của người tiêu dùng 10.000 đồng, nay tăng lên 50.00 đồng, tiền này chỉ đủ mua giấy, tem thư. Tại một số địa phương như Long an, Bình Dương, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí mỗi năm hàng tỷ đồng, nhưng chúng tôi không có khoản kinh phí này, mặc dù nhiều năm qua hội đã làm đơn kiến nghị nhưng UBND TP.HCM chưa giải quyết.
Xin cám ơn ông!
MỊ NA (thực hiện)
