Vốn cho bất động sản: Giảm tín dụng, tăng phát hành trái phiếu

Bộ Xây dựng dẫn thông tin từ Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) cho biết, tốc độ tăng tín dụng của quý I/2021 đang cao hơn so với mức tăng 1,3% của cùng kỳ năm trước và với mức tăng này, dư nợ tín dụng nền kinh tế đã đạt trên 9,46 triệu tỷ đồng.

Trong đó, tín dụng lĩnh vực bất động sản (BĐS) là 1.835.504 tỷ đồng, tăng 2,13% so với cuối năm 2020. Bộ Xây dựng đánh giá, tín dụng BĐS các năm gần đây vẫn tăng nhưng tốc độ tăng chậm dần. Cụ thể, năm 2019 tăng khoảng gần 30%, năm 2020 tăng trên 11%, đến quý I/2021 chỉ tăng khoảng 3%.

Bộ này nhận định, từ số liệu trên cho thấy tín dụng BĐS vẫn đang được kiểm soát chặt chẽ, nguyên nhân thị trường BĐS tăng trong thời gian gần đây không xuất phát từ tín dụng. Theo Bộ Xây dựng, hiện đang có hiện tượng nguồn tài chính thay vì chuyển vào sản xuất - kinh doanh, do dịch COVID-19 khiến hàng loạt cơ sở sản xuất - kinh doanh gặp khó khăn đã chuyển hướng sang BĐS. Bên cạnh đó, lãi suất gửi tiết kiệm thời gian qua giảm mạnh, khiến dòng tiền nhàn rỗi chuyển vào kênh đầu tư BĐS tăng lên.

Về tình hình phát hành trái phiếu của doanh nghiệp BĐS, Bộ Xây dựng đánh giá, trong 3 tháng đầu năm 2021, thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển sôi động, thể hiện nhu cầu vốn dài hạn của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp BĐS tăng mạnh cả về giá trị phát hành và lãi suất. 

Dẫn số liệu của Hiệp hội Trái phiếu Việt Nam, Bộ Xây dựng cho biết, riêng trong tháng 3/2021, các doanh nghiệp đã có tổng cộng 19 đợt phát hành trái phiếu với tổng giá trị 8.035 tỷ đồng. Trong đó doanh nghiệp BĐS tiếp tục dẫn đầu về giá trị phát hành với 5.460 tỷ đồng, tương đương 68%. Một số công ty BĐS huy động trái phiếu với giá trị lớn như CTCP Phát triển bất động sản Nhật Quang (2.150 tỷ đồng), CTCP Đầu tư Smart Dragon (1.900 tỷ đồng)... 

Trước đó, đầu tháng 1/2021, nhiều doanh nghiệp lớn BĐS cũng tham gia gọi vốn từ thị trường trái phiếu. Điển hình như Tập đoàn Vingroup thông báo về việc chào bán gần 70 triệu trái phiếu với mục đích tài trợ vốn cho hoạt động của công ty con. Mỗi trái phiếu có mệnh giá 100.000 đồng với kỳ hạn 36 tháng, tổng giá trị lên tới gần 7.000 tỷ đồng. 

Bộ Xây dựng nhận định, từ cuối năm 2020 đến nay, các trái phiếu của doanh nghiệp BĐS có xu hướng kéo dài kỳ hạn hơn, với mức trung bình khoảng 3,8 năm, dài hơn 1 năm so với năm 2019. Lãi suất trái phiếu bình quân cũng đã tăng gần 210 điểm cơ bản, lên mức từ 9,7-11%/năm.

Ví dụ, trong đợt phát hành trái phiếu gần đây, Sunshine Group gọi vốn với lãi suất 11%/năm, Novaland với lãi suất 10,5%… Đáng chú ý nhất thời điểm hiện tại là Tập đoàn Apec Group với trái phiếu Happybond có tài sản đảm bảo lãi suất tới 13%/năm được đảm bảo bởi các BĐS đắt giá tại các thành phố lớn.

Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, việc doanh nghiệp BĐS gia tăng phát hành trái phiếu với lãi suất cao thể hiện nhu cầu vốn dài hạn của doanh nghiệp cũng như tác động của dịch bệnh ảnh hưởng đến cơ cấu vốn của doanh nghiệp.