Tại Tp.HCM, trong số hơn 450 dự án BĐS đã được hoàn thiện, đưa vào khai thác đã có tới vài chục dự án xảy ra tranh chấp giữa chủ đầu tư và người mua nhà về quyền sở hữu riêng, chung; tranh chấp về cấp sổ hồng, mức thu phí và những điều kiện về hạ tầng và dịch vụ kèm theo. Kết quả kiểm tra của Sở Xây dựng tiến hành với 30 chung cư mới đây cho thấy, đã có đến 8 chung cư xảy ra tranh chấp quyền sở hữu riêng, chung; 8/30 chung cư không có kinh phí bảo trì; 10/30 tòa nhà chưa được cấp giấy chủ quyền...
Tình trạng tranh chấp gay gắt giữa chủ đầu tư dự án và người mua nhà xảy ra tại nhiều chung cư này đang cản trở sự phát triển của thị trường địa ốc khi nhiều người dân càng ngày càng nản với việc mua chung cư, dọn vào ở trong các căn hộ.
Ông Đỗ Quốc Tuấn là một trong vài chục hộ dân bức xúc, đồng loạt phản ánh đến tới cơ quan chức năng về những tồn tại diễn ra tại chung cư Investco Baybylon trên địa bàn quận Tân Phú. Ông Tuấn cho biết, tòa nhà này được đưa vào sử dụng từ tháng 9/2014 nhưng tới nay chủ đầu tư vẫn cố tình không thành lập hội nghị nhà chung cư theo đúng quy định. Chung cư chưa được nghiệm thu song chủ đầu tư đã vội đưa vào sử dụng, việc đó đã dẫn tới tình trạng có các dấu hiệu xuống cấp như vết nứt tường ngoài chung cư gây thấm nước, nứt sàn tầng hầm để xe, bong tróc trong căn hộ…
Vấn đề phân định và quyền sử dụng những hạng mục sở hữu chung trong tòa nhà đều do chủ đầu tư tự ý quyết định gây bất lợi và thiệt thòi cho cư dân. Các hộ dân đã đóng đầy đủ tiền mua nhà cho chủ đầu tư từ hơn 1 năm nay, bao gồm cả phần thuế VAT trước khi nhận nhà. Tuy nhiên, nhiều lần cư dân yêu cầu, chủ đầu tư vẫn không tiến hành xuất hoá đơn khiến việc bổ sung thủ tục hồ sơ để làm chủ quyền nhà cho các hộ dân bị chậm trễ.
Bên cạnh đó, nhiều hộ dân ở đây cho biết, công tác vận hành của Ban quản lý toà nhà do chủ dự án thành lập là khá yếu kém, gây thiệt hại tới đời sống của cư dân.
Đơn cử, tòa nhà chỉ thuộc hạng có mức tiện tích trung bình song mức thu phí dịch vụ lên tới 8,8 ngàn đồng/m2, cao nhất trong số những chung cư trong khu vực quận Tân Bình, Tân Phú và cao hơn cả các chung cư cao cấp xung quanh. Tuy nhiên, chất lượng dịch vụ lại cực kỳ kém như tổ bảo vệ yếu, việc mất an ninh trật tự xảy ra thường xuyên, đã xảy ra mất trộm xe và phụ tùng 2 lần, người dân thường xuyên bị cạy cốp xe để lấy cắp vật dụng. Việc dọn vệ sinh không bảo đảm, thiếu chuyên nghiệp do chủ dự án thuê với giá rẻ.
Theo phản ảnh của người dân, hồ bơi trong tòa nhà thuộc sở hữu riêng của chủ đầu tư song lại sử dụng chi phí dịch vụ chung của toà nhà để tiến hành khai thác mà không được sự chấp thuận của cư dân. Hiện nay, chung cư đã bị nứt tường phía ngoài gây thấm trong căn hộ song việc bảo hành, sửa chữa, khắc phụ của chủ đầu tư còn quá chậm chạp.
Riêng việc chống thấm tường bên ngoài chung cư đã kéo dài tới gần 1 năm mới được thực hiện. Thậm chí, thang máy là phương tiện đi lại chính của cư dân toà nhà song do chủ đầu tư chưa thanh toán hết tiền cho nhà thầu nên tất cả hệ thống thang máy lớn đã ngừng hoạt động từ 2-3 ngày 2 lần do phía nhà thầu cho ngưng để yêu cầu chủ đầu tư phải thanh toán tiền. Các phòng kỹ thuật của chung cư và những phần sở hữu riêng, sở hữu chung không nêu rõ diện tích tạo sự mập mờ.
Đặc biệt, chủ đầu tư không xây dựng “nội quy quản lý sử dụng nhà chung cư” để khách hàng biết trước khi mua. Vì vậy, các hộ dân cho rằng bị áp đặt phải tuân thủ theo đúng nội quy do phía chủ đầu tư nêu ra. Không còn tin vào chủ đầu tư dự án, nhiều hộ dân tại đây đã đề nghị chính quyền địa phương vào cuộc, yêu cầu chủ đầu tư tuân thủ việc tổ chức hội nghị nhà chung cư theo đúng quy định. Đồng thời, giám sát chặt chẽ để việc giới thiệu người đại diện cho cư dân tham gia vào ban quản trị tòa nhà chung cư được khách quan, không bị phía chủ đầu tư áp đặt.
Tương tự, tại chung cư Phú Mỹ Thuận ở Nhà Bè cũng như vậy. Cư dân đã nhiều lần phản đối chủ đầu tư dự án chiếm giữ gần 10 tỷ đồng quỹ bảo trì từ vài năm nay. Hơn nữa, ông Châu Hoàng Tiến Sĩ, Trưởng ban quản trị chung cư cho biết, đến nay, nhiều hộ dân đã vào ở 5-6 năm vẫn chưa được làm sổ hồng. Những người may mắn được nhận căn hộ dọn vào sống đã khổ, khách hàng chưa được nhận nhà còn khổ hơn. Ngày 20/10 vừa qua, nhiều người đã trả 70-95% tiền mua căn hộ cao ốc Xanh ở quận 9 do chủ đầu tư dự án bán ra từ những năm 2007-2012 nhưng đến nay vẫn chưa được nhận nhà đã bức xúc tập trung phản đối chủ đầu tư và đòi cả tiền bồi thường lẫn lãi vay. Bởi vì, trong số 3 block của dự án, hiện mới chỉ có block C được hoàn thiện, bàn giao nhà, còn lại 2 block A và B tiến độ xây dựng vẫn còn ì ạch.
Các tranh chấp trên đã khiến không ít cư dân chứng kiến phải nản lòng với việc chọn mua căn hộ chung cư. Nhằm ngăn chặn tình trạng phát sinh tranh chấp giữa các chủ đầu tư với cư dân, gây cản trở tới sự phát triển của thị trường căn hộ… cuối tháng 10, Chính phủ đã ban hành Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật nhà ở liên quan tới việc giao dịch, sở hữu, quản lý sử dụng nhà... Cụ thể, trường hợp chủ đầu tư không bàn giao kinh phí bảo trì, bàn giao không đầy đủ hoặc không đúng hạn, Ban quản trị tòa nhà làm văn bản đề nghị UBND cấp tỉnh yêu cầu chủ đầu tư phải thực hiện. Khi đã được UBND cấp tỉnh yêu cầu bàn giao kinh phí bảo trì cho Ban quản trị chung cư song chủ đầu tư vẫn không thực thi thì sẽ bị cưỡng chế thu hồi trong thời hạn 30 ngày.