Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội cho biết, theo Khoản 4 Điều 4 Nghị định số 17/2006/NĐ- CP ngày 27/01/2006 của Chính phủ quy định Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp bị thu hồi trên 30% diện tích đất nông nghiệp mà không được Nhà nước bồi thường bằng đất nông nghiệp tương ứng, thì được hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm, được giao đất có thu tiền sử dụng đất tại vị trí có thể làm mặt bằng sản xuất hoặc kinh doanh dịch vụ phi nông nghiệp.
Điều 48 Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ quy định: “Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp bị thu hồi trên 30% diện tích đất nông nghiệp trong trường hợp không được Nhà nước bồi thường bằng đất nông nghiệp tương ứng mà không có nguyện vọng nhận bồi thường bằng đất làm mặt bằng sản xuất hoặc kinh doanh dịch vụ phi nông nghiệp theo quy định tại khoản 4 Điều 4 Nghị định số 17/2006/NĐ-CP thì được bồi thường bằng giao đất ở có thu tiền sử dụng đất tại khu tái định cư hoặc tại vị trí trong khu dân cư phù hợp với quy hoạch”.
Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội Lê Thanh Nam thông tin, việc giao đất dịch vụ cho hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi để thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn Thành phố được thực hiện theo quy định tại Nghị định số 17/2006/NĐ-CP và Nghị định số 84/2007/NĐ-CP của Chính phủ. Tổng số nhu cầu đất dịch vụ để giao cho các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn Thành phố là 360,52ha với 55.580 hộ; đã thực hiện giao đất dịch vụ cho 36.557 hộ với diện tích 248,33ha; số hộ chưa giao đất dịch vụ 19.023 hộ, diện tích 112,19ha.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội, trên địa bàn Thành phố còn tồn tại, vướng mắc ngoài chính sách đối với 15.954 hộ gia đình, cá nhân, diện tích khoảng 54,57ha (ngoài chính sách quy định qua các thời kỳ) chưa được giao đất dịch vụ (đất ở) và có đề nghị được giao đất dịch vụ, đất ở khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp, cụ thể: Huyện Mê Linh: 5.705 hộ, tương ứng với diện tích 24,4ha đất; Quận Hà Đông: 5.521 hộ, tương ứng với diện tích 12,92ha đất; Huyện Thanh Oai: 1.113 hộ, tương ứng với diện tích 3,03ha đất; Huyện Quốc Oai: 304 hộ, tương ứng với diện tích 1,03ha đất; Huyện Hoài Đức: 3.076 hộ, tương ứng với diện tích 11,78ha đất; Huyện Thanh Trì: 235 hộ, tương ứng với diện tích 1,41ha đất.
Để tháo gỡ vướng mắc trên, người đứng đầu Sở TN&MT cho biết, UBND Thành phố có Văn bản số 296/BC-UBND ngày 22/10/2021 báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét cho phép áp dụng cơ chế đặc thù giải quyết đất dịch vụ trên địa bàn các quận, huyện trên tinh thần đảm bảo công bằng giữa các hộ bị thu hồi đất nông nghiệp (cùng thời điểm, cùng dự án) và theo cam kết, chính sách của từng địa phương, dự án cụ thể qua các thời kỳ.
Ngày 23/7/2022, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 4621/VPCP- NN thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn UBND Thành phố giải quyết các vướng, mắc, tồn tại trong công tác giao đất dịch vụ.
Ngày 16/8/2022, Bộ Tài nguyên và Môi trường có Văn bản số 4759/BTNMT-TCQLĐĐ hướng dẫn:
Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội cần chỉ đạo rà soát, phân loại các trường hợp có vướng mắc về giao đất dịch vụ trên từng quận, huyện theo từng giai đoạn cụ thể, xác định thời điểm thu hồi đất và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của từng nhóm đối tượng để áp dụng chính sách, pháp luật giai đoạn đó, làm cơ sở giải quyết hỗ trợ giao đất dịch vụ cho người có đất thu hồi. Trường hợp cần thiết để đảm bảo ổn định đời sống, sản xuất, công bằng cho người có đất thu hồi (thuộc nhóm đối tượng không đủ điều kiện được giao đất dịch vụ theo quy định pháp luật khi thực hiện các dự án trong giai đoạn từ năm 2006 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2014) thì Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội chỉ đạo rà soát từng trường hợp cụ thể, báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép áp dụng biện pháp hỗ trợ khác theo quy định.
Đối với vướng mắc về giao đất dịch vụ cho người có đất nông nghiệp thu hồi tại huyện Mê Linh, huyện Thanh Trì đã có văn bản hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường (Công văn số 3612/BTNMT-TCQLĐĐ ngày 06 tháng 7 năm 2020, Công văn số 7093/BTNMT-TCQLĐĐ ngày 15 tháng 12 năm 2020, Công văn số 1764/BTNMT-TCQLĐĐ ngày 16 tháng 4 năm 2021) và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (Công văn số 9183/VPCP-NN ngày 03 tháng 11 năm 2020 của Văn phòng Chính phủ), đề nghị Ủy ban nhân dân Thành phố thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trường hợp trong quá trình tổ chức thực hiện còn khó khăn, vướng mắc thì đề nghị Ủy ban nhân dân Thành phố có Báo cáo riêng về khó khăn, vướng mắc của địa phương này để được xem xét, giải quyết cụ thể.
Sau hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường như trên, đến nay, theo Sở TNMT Hà Nội, hiện nay, các đơn vị đang tổ chức thực hiện giải quyết vướng mắc, tồn tại trong công tác giao đất dịch vụ cho người dân trên địa bàn thành phố Hà Nội.