Theo Sở Xây dựng, pháp luật hiện hành về nhà ở không có khái niệm chung cư mini. Từ trước đến nay, cơ quan này không phê duyệt, không chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận đầu tư hoặc cấp phép xây dựng đối với loại hình chung cư mini.
Liên quan đến việc hộ gia đình, cá nhân đầu tư nhà ở cho công nhân, người lao động thuê để ở, trong năm 2020, Sở Xây dựng TP đã ban hành 2 văn bản hướng dẫn.
Về việc chấp hành quy định pháp luật về xây dựng với loại hình cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao, giai đoạn 2021 - 2022, Sở Xây dựng đã kiểm tra khoảng 60.470 nhà trọ do người dân xây dựng cho thuê, chia làm hai nhóm.
Nhóm 1 gồm 34.800 dãy phòng cho thuê độc lập, tập trung chủ yếu tại Quận 7, Quận 12, Gò Vấp, Bình Tân, Thủ Đức, Củ Chi, Hóc Môn và Bình Chánh. Trong đó, có tổng số 357.246 phòng cho thuê với 943.341 người thuê.
Nhóm 2 gồm 25.670 nhà ở riêng lẻ ngăn chia từng phòng cho thuê, tập trung chủ yếu tại Quận 7, Quận 10, Gò Vấp, Bình Tân, Tân Bình, Bình Thạnh, Thủ Đức, Củ Chi, Hóc Môn và Bình Chánh. Trong đó, có tổng số 202.973 phòng cho thuê với 486.727 người thuê.
Ngoài tăng cường kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về xây dựng với các loại hình nhà ở nói trên, hiện Sở Xây dựng đang tổ chức giám sát các công trình chuyển đổi công năng có nguy cơ cháy, nổ cao, cơ sở tập trung đông người như cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, trung tâm thương mại, chợ, chung cư; kiên quyết xử lý các công trình sai phạm.
Về các công trình nhà ở ngăn thành nhiều phòng, giường cho thuê, còn được gọi là “hộp ngủ”, Sở Xây dựng cho biết, qua kiểm tra, trên địa bàn Thành phố hiện có 67 công trình, với tổng số 2.165 chỗ ngủ cho thuê. Có 9 công trình không kiểm tra được do chủ nhà đóng cửa.
Những địa phương chưa phát hiện có loại hình “hộp ngủ” cho thuê gồm Quận 4, 6, 7, 11, 12, Bình Thạnh, Tân Bình, Bình Tân, huyện Nhà Bè, Hóc Môn, Củ Chi, Bình Chánh, Cần Giờ và TP Thủ Đức.
Theo Sở Xây dựng, những công trình nhà ở có loại hình “hộp ngủ” cho thuê này thường tập trung đông người trong một không gian hẹp, không bảo đảm các điều kiện an toàn phòng cháy, chữa cháy. Tiềm ẩn các nguy cơ, rủi ro về tính mạng con người khi xảy ra sự cố về cháy, thoát hiểm.
Phần lớn các công trình có “hộp ngủ” được chủ thuê lại từ một nhà ở riêng lẻ cao tầng rồi phân chia, ngăn thành các phòng, giường nhỏ. Đa số các công trình này đã hoàn tất xây dựng và đưa vào sử dụng.
Ngoài ra, những giường tại các “hộp ngủ” này thường được làm bằng gỗ, nhựa hoặc giường tầng bằng sắt dạng lắp ráp, không phát sinh việc xây dựng, sửa chữa.
Từ kết quả kiểm tra như trên, Sở Xây dựng đề xuất UBND TP điều chỉnh phân công nhiệm vụ kiểm tra sự phù hợp trong việc đăng ký kinh doanh hoạt động nhà trọ, nhà ngăn phòng cho thuê, nhà ở nhiều căn hộ, nhà tập thể cho UBND quận - huyện và TP Thủ Đức. Sở Xây dựng cho rằng nhiệm vụ này không thuộc chức năng, thẩm quyền của đơn vị.
Trước đó, tháng 9/2023, UBND TP giao Sở Xây dựng kiểm tra công tác quản lý hoạt động xây dựng, cải tạo nhà trọ, nhà ngăn phòng cho thuê, nhà ở nhiều căn hộ (thường gọi là chung cư mini), nhà ở tập thể, chung cư cũ.
Đồng thời, kiểm tra sự phù hợp trong việc đăng ký kinh doanh hoạt động nhà trọ, nhà ngăn phòng cho thuê, chung cư mini, nhà ở tập thể theo quy định hiện hành.
