Tại dự thảo sửa đổi Thông tư 25, Ngân hàng Nhà nước dự kiến sẽ có một số thay đổi đối với việc cho vay vốn để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.
Theo Dự thảo thông tư, khách hàng vay vốn để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội không nằm trong nhóm được hưởng chính sách ưu đãi tại các ngân hàng thương mại. Chỉ người vay vốn để đầu tư, xây dựng mới, hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở xã hội mới nhận được hỗ trợ.
Việc cho vay vốn để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội sẽ thuộc về Ngân hàng Chính sách xã hội.
Theo lý giải của Ngân hàng nhà nước, hiện nay, chính sách hỗ trợ vay vốn cho nhà ở xã hội được quy định tại 3 văn bản pháp luật gồm: Luật Nhà ở, Nghị định 100 và Nghị định 49 về phát triển, quản lý nhà ở xã hội.
Tuy nhiên, giữa ba văn bản này không có sự thống nhất.
Cụ thể: Luật Nhà ở quy định các chính sách hỗ trợ tại Ngân hàng Chính sách xã hội để mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở; Còn các ngân hàng thương mại được chỉ định - chỉ hỗ trợ khách vay để xây mới, cải tạo, sửa nhà để ở, không có chính sách hỗ trợ để mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Nghị định 100 và Nghị định 49 (sửa đổi, bổ sung Nghị định 100) về phát triển, quản lý nhà ở xã hội lại quy định ngân hàng thương mại được chỉ định cho vay ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Theo quan điểm của Ngân hàng Nhà nước, trong trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật có quy định khác nhau về cùng một vấn đề, thì văn bản nào có tính pháp lý cao hơn sẽ được áp dụng.
Trong 3 văn bản pháp luật trên, dụng Luật Nhà ở có tính pháp lý cao nhất. Như vậy, quy định được áp dụng là các ngân hàng thương mại chỉ hỗ trợ vay xây mới, cải tạo, sửa nhà để ở. Còn nếu muốn vay ưu đãi để mua, thuê nhà ở xã hội, người vay cần tìm đến Ngân hàng Chính sách xã hội.
Một điểm mới khác trong dự thảo là thời hạn cho vay. Dự thảo đề xuất, thời hạn cho vay do ngân hàng và khách hàng thỏa thuận phù hợp với khả năng trả nợ của khách hàng nhưng không quá 25 năm, kể từ ngày giải ngân khoản vay đầu tiên. Như vậy, thời hạn trả nợ được đề xuất kéo dài thêm 10 năm so với quy định hiện hành.
Nghị định cũng đề xuất hạn mức tối đa cho khách hàng vay vốn ưu đãi để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở. Mức vốn cho vay tối đa bằng 70% giá trị dự toán, không quá 500 triệu đồng và không vượt quá 70% giá trị tài sản bảo đảm tiền vay.
Về lãi suất cho vay ưu đãi đối với khách hàng để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở, dự thảo quy định sẽ do cơ quan này xác định, công bố trong từng thời kỳ. Lãi suất cho vay không vượt quá 50% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng thương mại trong cùng thời kỳ.
