Nhiều người nước ngoài phải chen suất mua căn hộ
Từ năm 2015, những sửa đổi trong Luật Nhà ở cho phép người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam được nhìn nhận là một chuyển biến rất khả quan trong chính sách. Luật nhà ở và các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật này đã quy định khá cụ thể và rõ ràng, tạo ra hành lang pháp lý thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của thị trường bất động sản nội địa.
Việc cho người nước ngoài mua nhà sau khi nhập cảnh được kỳ vọng tạo ra yếu tố thuận lợi để thu hút, kích thích phát triển nhiều loại hình bất động sản như đầu tư, du lịch, dịch vụ. Điều này được đánh giá là có lợi cho cả nền kinh tế, phù hợp thông lệ quốc tế và là một hình thức “xuất khẩu” BĐS tại chỗ hiệu quả.
Hiện nay, về cơ bản, các thủ tục pháp lý về việc sở hữu BĐS ở VN dành cho người nước ngoài đã nhận được phản hồi rất tích cực từ cả phía người bán lẫn người mua sau gần 3 năm triển khai. Theo quan sát của Cty tư vấn BĐS Savills Việt Nam, chỉ riêng thị trường BĐS TP. HCM, trong vòng 2 năm qua đã có hàng ngàn giao dịch thành công với khách hàng là người nước ngoài.
Trong năm 2017, đã có rất nhiều dự án “chạm trần” sở hữu khách nước ngoài trong thời gian nhanh chóng. Savills cho hay, một dự án nằm ở vị trí đắc địa của quận 2 được mở bán giai đoạn 2 thì hạn ngạch dành cho người nước ngoài đạt hơn 30% trong thời gian ngắn và còn nhiều khách nước ngoài không có được suất mua căn hộ. Khách hàng trong đợt mở bán này chủ yếu đến từ Châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và Singapore. Dựa trên đánh giá chung, những dự án nằm ở vị trí chiến lược như quận 1 và quận 2, đặc biệt là khu vực Thảo Điền và Thủ Thiêm, với chủ đầu tư uy tín hiện nhận được sự quan tâm với tỉ lệ hấp thụ rất khả quan từ đối tượng khách nước ngoài.
Trên thực tế, các dự án, sản phẩm thu hút người mua quốc tế chủ yếu thuộc phân khúc cao cấp, đi kèm với đó là đòi hỏi về chất lượng công trình, dịch vụ trong quá trình tư vấn và bán hàng tương xứng cũng như khả năng đầu tư, cho thuê lại.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, người nước ngoài được sở hữu nhà ở 50 năm. Tuy nhiên, theo dự án Luật đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (gọi tắt là đặc khu) đang được Chính phủ xem xét xây dựng, thì người nước ngoài được sở hữu nhà ở tại các dự án đầu tư xây dựng nhà đến 99 năm, cho phép thế chấp tài sản gắn liền với quyền sử dụng đất tại tổ chức tín dụng nước ngoài. Nếu dự án này được thực thi, sẽ tạo nên sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với người nước ngoài khi mua nhà ở những khu vực này.
Cấp sổ đỏ cho người nước ngoài – “rào cản” ở đâu?
Dù nhiều khách nước ngoài đã bày tỏ sự quan tâm đến thị trường BĐS tại các thành phố lớn, nhất là TP.HCM, Hà Nội và Đà Nẵng. Tuy vậy, số lượng sổ đỏ được cấp cho tổ chức và cá nhân người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam còn tương đối thấp, nếu so với sự quan tâm và nhu cầu của khách hàng.
“Những tác nhân giới hạn số lượng này có thể kể đến quy trình cấp sổ đỏ cần được phổ biến rộng rãi hơn, thay vì tập trung ở một vài khu vực trung tâm” – ông Nguyễn Khánh Duy, Giám đốc bộ phận Kinh doanh nhà ở, Savills TP.HCM, nhận định – “Việc người nước ngoài chưa nắm bắt rõ thủ tục pháp lý ở Việt Nam, và ngược lại, công tác hành chính tại một số địa phương còn chưa quen thuộc với khách nước ngoài đều tạm gọi là những “rào cản” có thật trong thời điểm này”.
Ông Nguyễn Khánh Duy cũng cho rằng, việc giới hạn số lượng căn hộ cho phép người nước ngoài sở hữu là rất quan trọng, với mục tiêu giảm thiểu và ngăn chặn những ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế và xã hội nói chung. Theo Nghị định số 99/2015/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật nhà ở và Thông tư 19/2016/TT-BXD do Bộ Xây dựng ban hành, quy định về số lượng căn hộ mà người nước ngoài được phép sở hữu nhằm thắt chặt các thủ tục bán lại, tăng tính minh bạch của quy trình thực hiện các thủ tục giấy tờ và hành chính BĐS.
“Tuy vậy, cũng có thể cân nhắc việc điều chỉnh giới hạn phù hợp một số loại hình BĐS ở vài khu vực có nhu cầu đặc biệt hơn, như BĐS nghỉ dưỡng hay chung cư hạng A, bởi sự linh động về mặt phạm vi giới hạn thay vì một giới hạn cố định sẽ tạo đòn bẩy thúc đẩy thị trường, nhất là khi Việt Nam đang có khoảng hơn 82.000 người nước ngoài sinh sống và làm việc” – ông Duy đề xuất.
