Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa các dân tộc
Tỉnh Hòa Bình đã ban hành Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Hòa Bình đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và xu thế hội nhập quốc tế. Ngày 11/10/2021, tỉnh Hòa Bình đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TU về bảo tồn và phát huy di sản văn hóa các dân tộc tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030. Tiếp đó, UBND tỉnh Hòa Bình ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh.
Cụ thể, về xây dựng và phát triển toàn diện nhân cách con người, UBND tỉnh Hòa Bình đã chỉ đạo các cấp, ngành và các tổ chức chính trị - xã hội quan tâm đến công tác tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Yêu cầu phải thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý văn hóa; tập huấn nâng cao nghiệp vụ; tạo điều kiện cho cán bộ học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị và chuyên môn nghiệp vụ các chuyên ngành.
Tổ chức các hoạt động văn hóa, giáo dục về nhân cách - thẩm mỹ - tri thức nhằm xây dựng con người hướng tới những giá trị chân - thiện - mỹ. Thực hiện hiệu quả công tác đấu tranh chống âm mưu “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa và chống quan điểm sai trái trong văn học, nghệ thuật trên địa bàn tỉnh.
 |
Đẩy mạnh tuyên truyền, giới thiệu về văn hóa dân tộc Mường Hòa Bình và nền “Văn hóa Hòa Bình” trong thế hệ trẻ khơi dậy niềm tự hào dân tộc trong nhân dân. Ảnh: Cổng thông tin điện tử tỉnh Hòa Bình. |
Tỉnh Hòa Bình cũng đề ra mục tiêu thực hiện có hiệu quả công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên cơ sở kế thừa những tinh hoa văn hóa của các thế hệ trước, làm cho giá trị của các di sản văn hóa thấm sâu, lan tỏa trong đời sống xã hội; mở rộng giao lưu văn hóa để làm giàu thêm bản sắc văn hóa các dân tộc tỉnh Hòa Bình trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
Hướng đến mục tiêu xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp, xây dựng nhân cách con người Hòa Bình phát triển toàn diện. Khai thác, phát huy có hiệu quả di sản văn hóa các dân tộc tỉnh Hòa Bình gắn với phát triển du lịch bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Ngoài ra, các cấp chính quyền đã dành nguồn lực đầu tư lĩnh vực Văn hóa, thể thao và Du lịch. Việc xây dựng văn hóa trong kinh tế được các cấp, ngành đẩy mạnh, nhất là cải thiện môi trường đầu tư, cải cách hành chính, tạo điều kiện tốt nhất cho các doanh nghiệp đầu tư phát triển kinh tế. Hoạt động xây dựng, phát triển thương hiệu cho các sản phẩm hàng hóa tại địa phương được xác định là hướng đi chiến lược nhằm tăng khả năng cạnh tranh trong thương mại, thúc đẩy tiềm năng kinh tế của địa phương.
Các cấp ủy ở tỉnh Hòa Bình đã tập trung lãnh đạo xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; xây dựng văn hóa trong Đảng và trong hệ thống chính trị; xây dựng văn hóa công chức, văn hóa công vụ, đặc biệt là đạo đức công vụ, chú trọng sự nêu gương của cán bộ, đảng viên. Việc xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, thực hiện các tiêu chí “Gia đình văn hóa”, “Làng văn hóa”, “Cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa” trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với xây dựng Nông thôn mới, đô thị văn minh dần đi vào chiều sâu.
Các địa phương đã chú trọng nhân rộng gia đình văn hóa, xóm, bản, khu dân cư văn hóa trợ giúp lẫn nhau, thắm đượm tình làng nghĩa xóm, thực hiện nếp sống văn minh, bảo vệ môi trường, không có tệ nạn xã hội; tổ chức thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, chống hủ tục lạc hậu và các hình thức mê tín dị đoan trong sinh hoạt tín ngưỡng, tâm linh.
 |
Trường THPT Quyết Thắng (tỉnh Hòa Bình) lồng ghép, giới thiệu văn hóa dân tộc Mường vào các tiết học ngoại khóa nhằm tạo hứng thú cho các em học sinh. Ảnh: Cổng thông tin điện tử tỉnh Hòa Bình |
Đặc biệt, một số địa phương đã xây dựng các mô hình tổ liên gia tự quản, ngõ tự quản, đoạn đường tự quản, “ổ nhà” tự quản, dòng họ tự quản... hoạt động hiệu quả; triển khai mạnh mẽ phong trào “Xây dựng khu phố văn hóa, tiêu biểu về văn hóa giao thông, văn hóa ứng xử nơi công cộng”.
Tỉnh Hòa Bình cũng quan tâm lưu giữ, phát huy các giá trị văn hóa về ngôn ngữ, chữ viết, trang phục truyền thống và tri thức dân gian của các dân tộc, từng bước đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa ngày càng cao của các tầng lớp nhân dân. Nhiều giá trị vật thể, phi vật thể được bảo tồn và phát triển.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh cũng chỉ đạo quản lý tổ chức các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo trên địa bàn tỉnh Hòa Bình đảm bảo trang trọng, đúng quy định, đảm bảo an ninh trật tự, phòng, chống cháy nổ, mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc và tín ngưỡng với những nội dung đặc sắc, thu hút đông đảo nhân dân đến tham quan, chiêm bái. Đấu tranh loại trừ các sản phẩm văn hóa độc hại, các hành vi tiêu cực, cơ hội, các thông tin xấu, độc trên mạng xã hội được các cấp tích cực thực hiện tốt...
Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa
Nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”, ngày 12/4/2017, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 39/KH-UBND thực hiện “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Hòa Bình”. Theo đó, đề ra các nhiệm vụ cụ thể cho từng lĩnh vực như: Quảng cáo, thủ công mỹ nghệ, thiết kế thời trang, điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm. Trong đó, du lịch văn hóa trở thành ngành kinh tế dịch vụ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Hòa Bình cũng chỉ đạo triển khai kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa đi đôi với xây dựng, hoàn thiện thị trường văn hóa; đầu tư cho phát triển các làng nghề, dịch vụ văn hóa, sản phẩm văn hóa phục vụ du lịch. Hiện nay, tỉnh đang mời gọi, thu hút đầu tư các dự án phát triển du lịch để hình thành các khu, điểm du lịch có chất lượng cao, trọng tâm là phát triển khu du lịch quốc gia hồ Hòa Bình và các địa phương có tiềm năng như Lạc Sơn, Lạc Thủy, Kim Bôi...
Công tác thu hút vốn vào các dự án du lịch được quan tâm đẩy mạnh. Trong giai đoạn từ năm 2021 đến tháng 6/2023, trên địa bàn tỉnh Hòa Bình có 138 dự án đầu tư được cấp mới, trong đó có 16 dự án đầu tư vào lĩnh vực du lịch, thương mại, dịch vụ với tổng vốn đăng ký khoảng 6.313 tỷ đồng, chiếm khoảng 11,59% tổng số dự án và 7,42% tổng vốn đăng ký của các dự án cấp mới trong kỳ.
Bên cạnh đó, có 06 dự án đầu tư vào lĩnh vực hạ tầng, đô thị kết hợp với du lịch sinh thái với tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 17.535 tỷ đồng. Phần lớn các dự án đang thực hiện thủ tục đất đai. Lũy kế đến thời điểm hiện tại, tỉnh Hòa Bình có 166 dự án đầu tư vào lĩnh vực du lịch, thương mại, dịch vụ với tổng vốn đăng ký khoảng 27.091 tỷ đồng.
 |
Phát triển phong trào văn hóa, văn nghệ đậm đà bản sắc dân tộc trong tỉnh Hòa Bình. Ảnh: Cổng thông tin điện tử tỉnh Hòa Bình. |
Trong giai đoạn qua, tỉnh Hòa Bình cũng đã thu hút nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi từ các nhà tài trợ nước ngoài vào du lịch gồm 02 dự án.
Thứ nhất, Dự án Phát triển hạ tầng du lịch tỉnh Hòa Bình (tại Quyết định số 1016/QĐ-TTg ngày 30/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ). Tổng mức đầu tư dự kiến là 2.937.111triệu đồng (tương đương 126.218.780 USD).
Thứ hai, Tiểu dự án Xây dựng và nâng cấp hạ tầng du lịch Khu di tích Chùa Tiên, xã Phú Lão, huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình thuộc dự án “Phát triển cơ sở hạ tầng du lịch hỗ trợ cho tăng trưởng toàn diện khu vực tiểu vùng Mê Công mở rộng - giai đoạn 2”, vay vốn ADB. Tổng mức 10.384.000 USD tương đương 234.408 triệu đồng (tại Quyết định số 2107/QĐ-UBND ngày 30/9/2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh Hòa Bình).
UBND tỉnh Hòa Bình cũng đã ban hành và chỉ đạo triển khai thực hiện các Kế hoạch số 46/KH-UBND ngày 15/3/2022 thực hiện Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch số 66/KH-UBND, ngày 19/4/2022 thực hiện Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Hòa Bình; Kế hoạch số 79/KH-UBND, ngày 05/5/2022 thực hiện Chiến lược văn hóa đối ngoại tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2022 - 2026.
Tính đến nay, toàn tỉnh Hòa Bình có 87,9% số gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa; 95,1% số làng, bản, khu phố đạt danh hiệu văn hóa; 92% số cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa. Có 95/151 nhà văn hóa xã, phường, thị trấn đạt chuẩn theo quy định. Toàn tỉnh có 01 đội tuyên truyền lưu động cấp tỉnh; 10 đội tuyên truyền lưu động cấp huyện; 1.482 đội văn nghệ tuyên truyền quần chúng xóm, bản, tổ dân phố thường xuyên hoạt động, phát huy hiệu quả.
