Đề án đặt mục tiêu, giai đoạn 2022 - 2025, cả nước sẽ xây 571.000 căn và 2026 - 2030 là 845.500 căn NƠXH, nhà ở công nhân. Các bộ, ngành, địa phương cân đối vốn ngân sách để hỗ trợ mục tiêu này. Những thành phố lớn sẽ tập trung phát triển NƠXH gồm: Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng...
Hiện toàn quốc đã hoàn thành hơn 300 dự án NƠXH khu vực đô thị và nhà ở công nhân khu công nghiệp, quy mô 155.800 căn; 400 dự án đang triển khai, quy mô 454.000 căn.
Riêng NƠXH khu vực đô thị, đã có 175 dự án với 93.000 căn; đang triển khai 274 dự án, với 293.000 căn. Có 126 dự án nhà ở công nhân với 62.700 căn; đang xây dựng 127 dự án với 160.900 căn. Dự báo từ nay đến năm 2030, cả nước cần khoảng 2,4 triệu căn NƠXH, nhà công nhân.
Theo Bộ Xây dựng, việc xây dựng NƠXH đang có nhiều bất cập. Một số địa phương chưa quan tâm xây dựng, chưa xác định rõ quỹ đất phát triển NƠXH trong quy hoạch đô thị, khu công nghiệp.
Quy định dành 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại để xây NƠXH chưa được thực hiện nghiêm. Một số nơi khó thực hiện như Hà Nội, TP HCM do quỹ đất đô thị hạn hẹp hoặc những địa phương có vị trí, điều kiện khí hậu ven biển thuận lợi phát triển du lịch. Do đó, nhiều nơi kiến nghị Thủ tướng không bố trí 20% quỹ đất nhà thương mại để làm NƠXH vì không phù hợp quy hoạch.
Chính quyền một số địa phương đùn đẩy trách nhiệm. Các DN bất động sản lớn thời gian qua chỉ tập trung vào phát triển khu đô thị, nhà ở thương mại, khu nghỉ dưỡng cao cấp, chưa quan tâm đầu tư NƠXH. Hơn nữa, thủ tục đầu tư xây dựng còn phức tạp, kéo dài. Dự án NƠXH được miễn tiền sử dụng đất nhưng vẫn phải thực hiện thủ tục tính tiền sử dụng đất để miễn. Chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư chưa đủ hấp dẫn, không thực chất...
Vì vậy, để thực hiện mục tiêu đến năm 2030 cả nước xây được 1,4 triệu căn NƠXH, Bộ Xây dựng đề xuất sửa đổi Luật Nhà ở 2014 đồng bộ với Luật Đất đai sửa đổi, Luật Đấu thầu sửa đổi, Luật Thuế... Nội dung sửa đổi là cơ chế, chính sách cho người thu nhập thấp, trong đó quy định cụ thể nhóm được hưởng chính sách NƠXH; quy hoạch dành quỹ đất phát triển NƠXH; lựa chọn chủ đầu tư; cơ chế ưu đãi của Nhà nước.
Bộ Xây dựng kêu gọi DN quan tâm hơn đến NƠXH nhằm đảm bảo an sinh xã hội. Các thủ tục hành chính trong lập, phê duyệt dự án NƠXH, nhà công nhân sẽ được rút ngắn. Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Tài chính sớm trình Thủ tướng ban hành quy định về phương án bảo lãnh phát hành trái phiếu của Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay cá nhân, hộ gia đình mua, thuê mua NƠXH, nhà ở công nhân.
Đầu tháng 8, tại Hội nghị thúc đẩy phát triển NƠXH cho công nhân, người thu nhập thấp, Bộ trưởng Xây dựng đề xuất xây 1 triệu căn hộ cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp từ nay đến 2030. Đề xuất này được Thủ tướng đồng ý và giao Bộ Xây dựng lập đề án.
