Xây dựng vùng phát thải thấp tại Hà Nội: Chú trọng tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong Nhân dân

Thông tin tại Tọa đàm, ông Nguyễn Tuyển, Trưởng phòng Quản lý vận tải và An toàn giao thông, Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, theo Nghị quyết 57/2025/NQ-HĐND vừa được HĐND TP Hà Nội thông qua, từ ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ thí điểm cấm xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong các khu vực được xác định là vùng phát thải thấp (VPTT).

Ngay sau khi Nghị quyết được ban hành, các sở, ngành của TP đã và đang xây dựng kế hoạch triển khai với những nhóm giải pháp trọng tâm, được thực hiện song song trong suốt quá trình thí điểm, chứ không phải đến sát thời điểm mới bắt đầu.

Hiện, Sở Xây dựng đang tham mưu UBND TP xây dựng nghị quyết về các chính sách hỗ trợ, trong đó có hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, dự kiến hoàn thành trong quý I/2026. Còn Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng đang xây dựng tiêu chí xác định VPTT và tổ chức lấy ý kiến người dân trong các khu vực dự kiến thí điểm.

Phát biểu tại Tọa đàm, dẫn kinh nghiệm quốc tế, ông Nguyễn Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách công cộng Hà Nội cho rằng, trong điều kiện hiện nay, nếu Hà Nội đẩy nhanh việc hình thành VPTT và tiến tới cấm xe cơ giới chạy xăng trong nội đô, áp lực đối với hệ thống giao thông công cộng là rất lớn. Tuy nhiên, nhìn ở góc độ dài hạn, VPTT lại chính là đòn bẩy mạnh mẽ buộc đô thị phải tái cấu trúc hệ thống giao thông.

Trong bối cảnh đó, về chính sách, ông Nguyễn Hoàng Hải kiến nghị triển khai theo lộ trình nhiều giai đoạn, theo vùng và theo đối tượng, gắn chặt với việc ưu tiên tuyệt đối cho giao thông công cộng. Về phương tiện, cần đẩy nhanh chuyển đổi sang buýt điện, buýt xanh; đồng thời phát triển phương tiện cỡ nhỏ phù hợp khu vực lõi đô thị.

Về kết nối, cần thúc đẩy mô hình đa phương thức buýt - metro - xe đạp công cộng - đi bộ, hướng tới “một chuyến đi, nhiều phương tiện, một vé”. “VPTT không chỉ là một chính sách môi trường, mà là phép thử tổng thể đối với năng lực quản trị đô thị. Nếu được triển khai đúng lộ trình, với giao thông công cộng làm trụ cột, đây sẽ là bước ngoặt quan trọng để Hà Nội chuyển từ “đô thị xe máy” sang đô thị giao thông bền vững, xanh và đáng sống”, ông Nguyễn Hoàng Hải nhận định.

Trong khi đó, chuyên gia ESG Phạm Hoài Trung cho rằng, toàn bộ quá trình, từ xác định hiện trạng đến xây dựng lộ trình giảm phát thải đều phải dựa trên các chuẩn mực rõ ràng.

“Hiện nay, chuẩn mực đang được áp dụng phổ biến là Nghị định thư khí nhà kính dành cho các TP. Tôi cho rằng đây là vấn đề rất quan trọng mà cả cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp cần nghiêm túc nghiên cứu, áp dụng để bảo đảm tính minh bạch, thống nhất và hiệu quả trong công tác giảm phát thải của TP”, vị chuyên gia nói.

Khẳng định việc thực hiện PTT vừa là nhiệm vụ, giải pháp, cũng là nhu cầu cấp bách của người dân, Phó Chủ tịch UBND phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám Đoàn Thu Hà nhấn mạnh, việc coi trọng công tác tuyên truyền, xử lý những “điểm nghẽn” trong dư luận để đạt được sự đồng thuận, đồng lòng, thấu hiểu cao của người dân, qua đó phát huy được hiệu quả của việc thực hiện. Bởi, thực hiện giảm phát thải cần đạt tới sự thấu hiểu, sự đồng thuận của người dân và xã hội.

“Chúng tôi cho rằng, các giải pháp hỗ trợ khi triển khai chính sách giảm phát thải cần có sự tính toán kỹ lưỡng với tinh thần tối đa các chính sách, các nguồn lực và chi tiết mọi đối tượng ảnh hưởng nhằm bảo đảm cuộc sống và giúp người dân nhận thấy việc thực hiện sẽ tốt hơn, thấy hài lòng, hạnh phúc hơn vì chất lượng cuộc sống được nâng cao hơn”, ông Đoàn Thu Hà nói.

Bàn về việc chuyển đổi phương tiện giao thông xanh, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cho rằng, việc thực hiện cần xác định rõ mục tiêu với lộ trình linh hoạt, chú trọng tính đồng bộ và sự đồng thuận xã hội trên cơ sở hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người tiêu dùng.