'Tham nhũng vặt' còn nhức nhối

Kiên quyết ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng            

Phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình khẳng định, thời gian qua, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (PCTN), Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, các ngành, cả hệ thống chính trị và đông đảo quần chúng, nhân dân đã vào cuộc tích cực trong công tác đấu tranh, phòng, chống tệ nạn tham nhũng. 

Công tác phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi tham nhũng đã có chuyển biến tích cực, nhất là việc phát hiện và xử lý nghiêm minh nhiều vụ việc, vụ án lớn, được xã hội quan tâm, đồng tình, ủng hộ, đã góp phần quan trọng giữ vững ổn định chính trị, củng cố niềm tin của nhân dân, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội. 

Tuy nhiên, ở nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, ở nhiều ngành, nhiều cấp vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức, viên chức vì động cơ vụ lợi đã lợi dụng vị trí công tác, lợi dụng kẽ hở về cơ chế, chính sách, pháp luật, lợi dụng lòng tin, sự thiếu hiểu biết về chính sách, pháp luật của một bộ phận người dân, doanh nghiệp để sách nhiễu, gây phiền hà, kéo dài thời gian giải quyết công việc, giải quyết không đúng quy định.

 Tình trạng “tham nhũng vặt” biểu hiện qua nạn hối lộ trong lĩnh vực hành chính, dịch vụ công, nạn lót tay, chạy chọt để được việc khi giao dịch với các cơ quan công quyền vẫn còn nhức nhối, gây bức xúc đối với người dân, doanh nghiệp, ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan, tổ chức. Tình trạng đó cần phải sớm chấm dứt.

“Chính phủ luôn xác định quyết tâm chính trị cao trong đấu tranh PCTN, kiên quyết ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng. Chỉ thị số 10 của Thủ tướng Chính phủ đã tiếp tục cụ thể hóa các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về công tác PCTN và có những biện pháp, nội dung chỉ đạo quyết liệt, mang tính đột phá; đề cao tính kỷ luật, kỷ cương về tinh thần phục vụ; phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu; thể hiện thái độ cương quyết xử lý nghiêm những cán bộ, công chức, viên chức có hành vi nhũng nhiễu tiêu cực, tham nhũng”- Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh.

Chấn chỉnh hoạt động thanh tra, kiểm tra

Quán triệt Chỉ thị số 10, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm cho biết, Thanh tra Chính phủ là cơ quan được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan, bộ, ngành, địa phương để triển khai xây dựng dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong giải quyết công việc. 

Quá trình xây dựng Chỉ thị được chuẩn bị một cách thận trọng, kỹ lưỡng, toàn diện và đảm bảo khả thi của các giải pháp theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình. Thanh tra Chính phủ đã tiến hành khảo sát trực tiếp ở một số lĩnh vực, bộ, ngành đặc thù và lấy phiếu khảo sát tại các bộ, ngành, địa phương, đồng thời tổ chức hội nghị với các cơ quan liên quan để thảo luận về dự thảo Chỉ thị. 

Quang cảnh hội nghị.

Chỉ thị của Thủ tướng đã thẳng thắn chỉ ra thực tế là trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, ở nhiều ngành, nhiều cấp vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức, viên chức vì động cơ vụ lợi đã lợi dụng vị trí công tác; lợi dụng kẽ hở về cơ chế, chính sách, pháp luật; lợi dụng lòng tin, sự thiếu hiểu biết về chính sách, pháp luật của một bộ phận người dân để sách nhiễu, gây phiền hà, kéo dài thời gian giải quyết công việc.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm cũng nêu lên một số nguyên nhân của tình trạng trên, trong đó có việc người đứng đầu chưa đề cao trách nhiệm nêu gương, chưa gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ; việc quản lý, giáo dục cán bộ, công chức, viên chức thuộc thẩm quyền chưa được thường xuyên, chặt chẽ; công tác thanh tra, kiểm tra công vụ chưa được chú trọng, chưa chủ động, chưa kịp thời phát hiện vi phạm của cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ. Đặc biệt, khi phát hiện vi phạm lại xử lý chưa nghiêm, thậm chí có nơi còn bao che, dung túng cho hành vi sai trái của nhân viên khi bị phát hiện.

Nguyên nhân nữa là tinh thần phục vụ, đạo đức công vụ của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức còn thấp, chưa làm hết trách nhiệm được giao... Rõ nhất ở một số lĩnh vực như: thuế, hải quan, quản lý đất đai, cấp giấy phép, chứng chỉ hành nghề, quản lý đầu tư, quản lý môi trường, xây dựng, cảnh sát giao thông, thanh tra chuyên ngành...

Bên cạnh đó, vẫn còn khe hở của cơ chế chính sách, thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực vẫn còn rườm rà, thiếu công khai minh bạch, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết công việc còn yếu kém. Ngoài ra, một số doanh nghiệp, người dân nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật chưa tốt, tiếp tay cho những hành vi sai trái của cán bộ, công chức, viên chức để được giải quyết công việc của mình một cách không đúng, không chính đáng...

Để chấn chỉnh tình trạng trên, bên cạnh tăng cường trách nhiệm người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác PCTN, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, tăng cường công khai, minh bạch trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị, đổi mới công nghệ quản lý; khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, pháp luật thuộc phạm vi quản lý; nhận diện nguy cơ tham nhũng theo vị trí việc làm để có biện pháp kiểm tra, giám sát.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra công vụ; xây dựng cơ chế giám sát, phát hiện vi phạm. Tiếp tục chấn chỉnh hoạt động thanh tra, kiểm tra, nhất là thanh tra, kiểm tra chuyên ngành; khắc phục tình trạng chồng chéo, gây phiền hà, sách nhiễu trong hoạt động thanh tra, kiểm tra.