Nữ Phó Giám đốc Sở Tư pháp Kiên Giang: Người thổi bay tư tưởng “nhát tay” khi xử lý vi phạm hành chính

Bà Trang Đài trong Hội nghị triển khai công tác Tư pháp 2022

Gia đình là động lực học tập, cống hiến

Là con gái thứ ba theo cách nói của người Nam bộ trong gia đình có đến 6 anh chị em, cha bị bệnh mù lòa cả hai mắt từ khi chị vừa lên 07 tuổi nên hoàn cảnh gia đình hết sức khó khăn, túng thiếu. Thương mẹ vất vả sớm khuya, các con bảo nhau chăm chỉ học hành, biết tự gánh vác chia sẻ nhọc nhằn với mẹ.

Thời niên thiếu của chị là vừa học, vừa làm với đầy ắp kỷ niệm của những mùa nước nổi hái bông điên điển đem ra chợ bán, những bữa cơm độn khoai, những tháng ngày phụ mẹ nấu xôi từ 3 giờ sáng, những buổi sớm đi chân đất đội rau ra chợ bán hơn 3 km bị trễ học, những cơn buồn ngủ không cưỡng lại được,…Nhưng có lẽ, cũng chính vì hoàn cảnh đã chắp cánh ước mơ để chị phấn đấu là học sinh giỏi, là lớp trưởng trong suốt 9 năm học cấp I và cấp II, và được UBND tỉnh đài thọ ăn học trong suốt ba năm cấp III của lớp chuyên văn Trường PTTH Nguyễn Trung Trực.

Trúng tuyển vào Trường Cao đẳng Kiểm sát Hà Nội hệ chính quy 04 năm (1988-1992), sau khi tốt nghiệp với thành tích “Sinh viên tiên tiến toàn khóa”, chị được điều động về VKSND huyện Châu Thành. Quá trình công tác trải qua nhiều vị trí, từ Kiểm sát viên sơ cấp, trung cấp, Viện trưởng VKSND huyện Châu Thành, Viện trưởng VKSND thành phố Rạch Giá chị luôn là tấm gương về thực hiện lời dạy của Bác đối với Ngành: “Công minh, chính trực, khách quan, thận trọng, khiêm tốn”.

Nhớ lại kỷ niệm khó quên, chị cho biết vụ đề xuất lãnh đạo thay đổi tội danh và biện pháp ngăn chặn cho 9 bị can của một gia đình theo hướng có lợi trong vụ án mua bán mật ong pha chế nhưng không đăng ký kinh doanh; có lẽ câu nói cảm ơn của họ “Cán bộ là bao công,…nhờ có cán bộ mà gia đình chúng tôi được minh oan không phạm tội sản xuất hàng giả” làm động lực cho chị ở những chặng đường tiếp theo.

“Đằng sau mỗi người đàn ông thành công là một người phụ nữ”, nhưng đối với chị thì câu nói này chưa đủ, mà phải thêm một vế nữa theo chiều ngược lại. Chồng của chị là anh Bùi Minh Trí, người hiện đang giữ chức vụ Phó chỉ huy trưởng BCH Bộ đội Biên Phòng Kiên Giang. Anh chị luôn là một cặp bài trùng, khi thì là tiền tuyến, khi thì là hậu phương cùng học hành, phấn đấu nên cả hai đều là người “giỏi việc nước đảm việc nhà”. Chị lấy thêm tấm bằng Đại học luật, Cử nhân triết học, Thạc sĩ luật, còn anh thì Cao đẳng Biên phòng, Cử nhân luật,…Thật lòng chị cho biết: “chồng là người bạn đời mà tôi vô cùng yêu quý, biết ơn! Anh đã dành cho tôi và hai con tôi trọn vẹn tình yêu thương, chung thủy. Anh luôn quan tâm chia xẻ với tôi mọi vui buồn, anh là chỗ dựa tinh thần, là động lực để tôi phấn đấu cống hiến cho gia đình và xã hội”.

Đồng nghiệp nể trọng, cấp trên yên tâm tin tưởng giao việc

Kiên Giang được ví như một Việt Nam thu nhỏ với tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng gồm rừng, núi, sông, suối, biển, đảo, có đường biên giới trên biển và đất liền giáp với Campuchia, có nhiều diện tích đất do nhà nước quản lý chưa sử dụng; kinh tế thì phát triển nhanh, đời sống nhân dân có nhiều cải thiện. Tuy nhiên, bên cạnh cũng còn nhiều tồn tại như: tệ nạn xã hội, vi phạm trong lĩnh vực đất đai, vi phạm của tàu cá đánh bắt vùng biển nước ngoài,…còn diễn biến hết sức phức tạp, có chiều hướng gia tăng, trong khi đó công tác XLVPHC lại chưa theo kịp nên ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường đầu tư cũng như tình hình phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Trước tình hình đó, tháng 3/2019 Tỉnh ủy điều động, UBND tỉnh bổ nhiệm đồng chí Lư Thị Trang Đài là Kiểm sát viên trung cấp, Viện trưởng VKSND thành phố Rạch Giá về giữ chức Phó Giám đốc Sở Tư pháp để giúp UBND tỉnh quản lý nhà nước về công tác này.

Bà Trang Đài tập huấn XLVPHC trong tình hình dịch bệnh Covid-19.

Cùng với thời gian đó, UBND tỉnh có nhiều văn bản như: Thông báo số 35/TB-UBND giao cho Sở Tư pháp là cơ quan tiếp nhận, thẩm định hồ sơ liên quan đến XLVPHC thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh từ ngày 01/4/2019; Quyết định 534/QĐ-UBND quy định thẩm quyền, cách thức xác định hồ sơ XLVPHC có nội dung phức tạp và mức chi cho người kiểm tra, đánh giá hồ sơ trên địa bàn tỉnh; ủy quyền cho Giám đốc Sở Tư pháp ký thừa ủy quyền Chủ tịch UBND tỉnh các văn bản yêu cầu xác minh, làm rõ các tình tiết có liên quan đến vụ việc VPHC.

Tiếp nhận nhiều vụ việc cũ phức tạp giải quyết chưa xong, nhiều vụ việc mới phát sinh nên chị đã có sáng kiến đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh ban hành văn bản huy động nguồn lực để tập trung giải quyết, chẳng hạn như: kiện toàn Tổ giúp việc và tham gia các hoạt động tố tụng hành chính, dân sự mà mình làm Tổ phó thường trực do Chủ tịch và UBND tỉnh ủy quyền ngày 14/12/2021; quyết định giao cho Sở Tư pháp thẩm định, tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết các hồ sơ XLVPHC và các nội dung khác có liên quan ngày 31/3/2022;…

Công tác tập huấn XLVPHC được chú trọng, nội dung thiết thực đi sâu vào những vấn đề chưa rõ hoặc còn có cách hiểu khác nhau; ví dụ thì bằng những vụ việc cụ thể, sau nữa là kinh nghiệm đã có được trong kiểm sát chung, kiểm sát xét xử vụ án hành chính cho cán bộ thi hành. Trong năm 2019 tập huấn được 250 cán bộ cấp tỉnh và cấp huyện, năm 2020 nâng lên 400, năm 2021 mặc dù ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh covid – 19 nhưng đã có 300 đại biểu được tập huấn chuyên sâu, và những tháng đầu năm 2022 các lớp ở huyện Kiên Hải, thành phố Phú Quốc,…cũng đang được tiến hành. Qua tập huấn, kiến thức, tư tưởng và hành động của cán bộ chuyển biến rõ nét, đa số công chức trong bộ máy công quyền không còn “nhát tay”, sợ sai, sợ trách nhiệm khi phải xử phạt, cưỡng chế hay tham gia tố tụng trong các vụ kiện quyết định xử phạt tại tòa.

Huyện Gò Quao dự tập huấn XLVPHC trực tuyến trong tình hình dịch bệnh covid-19.

Lý thuyết đi đôi với thực hành, gỡ nhiều việc khó tồn đọng

Giải quyết những vụ việc lấn chiếm đất rừng, đất do Nhà nước quản lý có đông người vi phạm, có đối tượng cầm đầu chống đối ở Phú Quốc, Giang Thành, Hà Tiên, Hòn Đất,…chị đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh thành lập Tổ công tác đặc biệt giải quyết những vụ việc khó, tồn đọng do Giám đốc Sở TNMT làm tổ trưởng, Chủ tịch UBND huyện, thành phố có vụ việc làm tổ phó và chị làm thành viên để xử lý dứt điểm, tạo niềm tin, trấn an dư luận và rút kinh nghiệm làm những vụ tiếp theo.

Nóng nhất vẫn là Phú Quốc với tình hình lấn chiếm đất rừng, xây dựng trái phép, chiếm đất Sân bay cũ, phân lô tách thửa,…; Hà Tiên thì có vụ nhiều người chiến đất ở đầm Đông Hồ; Giang Thành thì 20 hộ dân đưa máy móc vào chiếm 389.418,2m2 đất ở Khu bảo tồn loài – sinh cảnh Phú Mỹ; Hòn Đất với 20 người chiếm đất ở xã Bình Sơn và Bình Giang 41.556,8m2; U Minh Thượng thì 8 đối tượng chiếm đất xây dựng Trường Mẫu giáo Hoa Mai ở xã Thạnh Yên chống đối, đe dọa tự sát, đưa quan tài đến nếu bị cưỡng chế,…xử lý tàu cá đánh bắt thủy sản trái phép ở vùng biển nước ngoài để gỡ thẻ vàng IUU của Ủy ban Châu Âu (EC) còn gặp nhiều khó khăn.

Khái quát cách làm của Tổ công tác đặc biệt và của chị là: rà soát đối tượng bị vi phạm (đo diện tích đất lấn chiếm, hành vi vi phạm,…), xác định đối tượng vi phạm, người cầm đầu; tìm hiểu những vấn đề còn vướng, khó khăn; nghiên cứu kỹ quy định của pháp luật chuyên ngành và pháp luật về XLVPHC; lập quy trình các bước xử lý, bàn bạc, báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh thống nhất thực hiện. Không chỉ đưa ra ý kiến tư vấn xử lý, chị còn hướng dẫn huyện, thành phố lập hồ sơ, thẩm định hồ xử lý nên các điểm nóng nêu trên đều được xử lý, trong đó có nhiều vụ cưỡng chế xong chẳng hạn như chiếm đất xây dựng Trường mẫu giáo Hoa Mai,..đã tạo ra tiền đề, kinh nghiệm mở đường cho việc xử lý những vụ việc tương tự.

Bà Trang Đài chủ trì họp tổ công tác đặc biệt.

Nhận xét về chị Trang Đài, người được ví như “tham mưu trưởng” trong lĩnh vực XLVPHC của Kiên Giang, anh em đồng nghiệp chỉ nói ngắn gọn hai từ “yên tâm” và rất mừng khi có chị cùng tham gia, còn cấp trên thì tin tưởng, điểm nghẽn được khơi thông, công việc thì chạy. Chị không những là nhân tố góp phần thổi bay tư tưởng “nhát tay” khi XLVPHC của không ít người trong bộ máy công quyền, mà còn góp công vào 146.137 vụ việc XPVPHC trong ba năm theo chiều hướng giảm dần các vụ vị phạm (2019: 73734, 2020: 38776 và 2021: 33627) trong số đó có 49 tàu cá bị xử phạt vì đã đánh bắt trái phép ở vùng biển nước ngoài (2019: 01 vụ, 2020: 31, 2021: 17, 2022: 13), chưa có vụ kiện quyết định XPVPHC của Chủ tịch UBND tỉnh bị tòa hủy.

Có lẽ, động lực để chị Trang Đài phấn đấu cống hiến là mái ấm gia đình, là hình ảnh nụ cười trong trẻo ngây thơ của các cháu Trường mầm non Hoa Mai, là quyền lợi của xã hội, là sự bứt phá đi lên xứng tầm của Kiêng Giang, để rồi lại trăn trở, ấp ủ một giải pháp nào đó cho công tác XLVPHC mà chị được tin tưởng giao phó.