Xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang hiện có 995 hộ với 5.114 nhân khẩu, trong đó chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số với nhiều hủ tục còn tồn tại trong đời sống sinh hoạt hàng ngày.
Thực hiện Chỉ thị 09, huyện Đồng Văn chọn xã Lũng Cú làm điểm triển khai thực hiện các chỉ thị, nghị quyết, chương trình hành động của tỉnh, huyện về bài trừ hủ tục. Xã đã thành lập Ban chỉ đạo, tổ công tác, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên. Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cộng đồng bằng nhiều hình thức như: Tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của xã và loa di động của cán bộ văn hoá xã 3 lần/ngày tới tất cả thôn bằng 2 ngôn ngữ tiếng Việt và tiếng Mông; tuyên truyền tại chợ phiên; tổ chức hội thảo; gặp gỡ các nghệ nhân dân gian, người có uy tín trong đồng bào DTTS; ký cam kết với từng hộ dân trong việc xóa bỏ hủ lục, rườm rà; bổ sung nội dung bài trừ hủ tục vào hương ước, quy ước của thôn, đồng thời tăng cường kiểm tra, xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm.
Nhờ chỉ đạo quyết liệt, thực hiện đúng đắn, xã Lũng Cú đã trở thành điểm sáng bài trừ hủ tục. Đa số hộ dân ký cam kết không để con em trong gia đình tảo hôn, hôn nhân cận huyết; hàng trăm phụ nữ ký cam kết không sinh con thứ 3 trở lên; tình trạng tảo hôn giảm xuống đáng kể so với các năm trước đây.
Năm 2021, xã tuyên truyền, vận động, hoãn hôn dứt điểm 9 vụ; 4 tháng đầu năm 2022 xử phạt và xử lý dứt điểm 9/10 trường hợp, buộc các gia đình đưa con dâu về nhà mẹ đẻ. Tất cả các đám tang trên địa bàn không để người chết trong nhà quá 48 tiếng, không tổ chức khèn, trống và mổ gia súc, gia cầm linh đình mà chỉ làm phong tục ngắn gọn; một số dòng họ đưa người chết vào áo quan.
Nhân dân tích cực dọn vệ sinh môi trường tại các trục đường liên thôn, nhóm hộ 2 buổi/tuần, thu gom rác thái, di dời chuồng trại gia súc ra xa nhà ở, xây nhà tắm, nhà vệ sinh, tạo môi trường sống thông thoáng, sạch sẽ, hạn chế dịch bệnh. Các trường học đưa nội dung tuyên truyền bài trù hủ tục, đặc biệt là tảo hôn lồng ghép giảng dạy trong các tiết học, chào cờ, sinh hoạt lớp, ngoại khoá.
100% Chi bộ bổ sung nội dung xóa bỏ hủ tục gắn với xây dựng nếp sống văn minh vào chương trình công tác trọng tâm hàng năm; phát huy vai trò của đội ngũ già làng, người có uy tín, trưởng dòng họ trong tuyên truyên, vận động nhân dân; phát huy vai trò gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên tại cơ sở; biểu dương khen thưởng kịp thời các Chi bộ, thôn đạt kết quả trong xóa bỏ hủ tục.
