Nguyễn Thái Luyện (35 tuổi, quê Gia Lai, Chủ tịch HĐQT Cty Alibaba) và 22 đồng phạm bị đề nghị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Ngoài tội danh trên, Võ Thị Thanh Mai (vợ Luyện, 33 tuổi, quê Quảng Bình, GĐ Cty CP Alibaba Law Firm), Nguyễn Thái Lực (em Luyện, 21 tuổi), Huỳnh Thị Kim Thắng (25 tuổi, quê Quảng Ngãi, Kế toán trưởng Cty Alibaba) còn bị đề nghị truy tố về tội rửa tiền.
Trong số này, Nguyễn Huỳnh Tú Trinh đã bị TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phạt 4 năm 6 tháng tù giam về tội cố ý làm hư hỏng tài sản và gây rối trật tự công cộng, còn Thanh Mai đang tại ngoại vì nuôi con nhỏ.
Liên quan vụ án, hồi tháng 10/2020, Công an TP HCM đã tống đạt các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam, lệnh khám xét nơi ở với Huỳnh Thị Ngọc Như (29 tuổi, ngụ quận Thủ Đức, Phó TGĐ phụ trách đào tạo Cty Alibaba) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. CQĐT xác định, Như đã đào tạo nhân viên kinh doanh cách thức bán dự án dân cư không có thật do Cty Alibaba "vẽ" ra giúp Luyện chiếm đoạt hàng ngàn tỷ đồng của khách hàng.
3.924 bị hại
Theo KLĐT, Luyện và 22 đồng phạm đã thành lập nhiều Cty bất động sản (BĐS), tự vẽ ra 58 dự án BĐS không có thật tại các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận rồi tự phân lô, tách thửa trái phép để lừa bán cho 3.924 bị hại, chiếm đoạt số tiền hơn 2.373 tỷ.
Thủ đoạn của các đối tượng này là núp bóng dưới hoạt động kinh doanh bất động sản nhưng thực chất là lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua hình thức huy động vốn theo phương thức đa cấp (sử dụng đất nền trong dự án "ma" làm mồi nhử).
Để tạo lòng tin và thu hút khách hàng, Luyện hứa hẹn sẽ mua lại đất nền với giá cao hơn và cam kết lợi nhuận từ 30% sau 12 tháng, 38% sau 15 tháng kể từ ngày nộp tiền hoặc thuê lại với giá 2%/tháng kể từ ngày ký và thanh toán 95% giá trị hợp đồng.
Tất cả các "dự án" do Cty Alibaba tự vẽ ra đều không có thật, không thể tách thửa, chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở như các đối tượng quảng cáo (không có và không thể có sản phẩm giao cho khách hàng như quảng cáo, giới thiệu cũng như nội dung hợp đồng đã ký kết).
Ngày 18/9/2019, Công an TP HCM đã thực hiện lệnh bắt khẩn cấp với Luyện. Qua khám xét, công an thu giữ 9,2 tỷ đồng, phong tỏa 45,5 tỷ đồng trong tài khoản ngân hàng của các cá nhân là nhân viên và pháp nhân của các công ty thuộc Cty Alibaba và kê biên tổng cộng 650 thửa đất với tổng diện tích hơn 447ha.
Ngoài ra, qua định giá xác định giá trị gần 1.478,8 tỷ đồng và nhiều ô tô, tài sản khác để đảm bảo thi hành án, khắc phục hậu quả.
Cái gọi là “hợp đồng quyền chọn” của Alibaba. |
Kế hoạch lừa đảo 5 bước
KLĐT chỉ rõ, Luyện và đồng phạm có kế hoạch lừa đảo rất bài bản, gồm 5 bước tinh vi.
Một là, Luyện dùng tiền cá nhân và tiền chiếm đoạt của khách giao cho người thân, nhân viên thân tín để nhận chuyển nhượng các khu đất nông nghiệp lớn ở các tỉnh Đồng Nai, Bình Thuận, Bà Rịa – Vũng Tàu…
Hai là, các cá nhân sau khi mua đất liền uỷ quyền cho các Cty. Ở đây, Luyện chỉ đạo các nhân viên thân tín lập ra 22 pháp nhân Cty BĐS.
Ba là, các Cty với tư cách là chủ đầu tư vẽ “dự án ma” trên các khu đất nông nghiệp; san lấp, xây dựng hạ tầng trái phép; phân lô, tách thửa trái pháp luật. Tiếp đó, Luyện sử dụng các kênh truyền thông website, mạng xã hội, đội ngũ nhân viên sales, tổ chức các buổi mở bán, tiếp xúc khách hàng… để bán các nền đất đó.
Bốn là, các pháp nhân chủ đầu tư “dự án ma” ký hợp đồng hợp tác đầu tư với Cty Alibaba để trở thành đại lý phân phối đất nền cho “dự án ma” nhằm mục đích che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của dự án; tạo ra các giao dịch ảo làm khách hàng tin tưởng về tính pháp lý của dự án.
Năm là, khi khách hàng mua nền đất, Luyện chỉ đạo công ty con ký hợp đồng đặt cọc, hợp đồng thoả thuận, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất với khách; nhưng tiền thì nộp về Cty Alibaba để Luyện toàn quyền quản lý, sử dụng.
Giữ vai trò chủ đạo trong kế hoạch lừa đảo này là pháp nhân các Cty con. Luyện cho các nhân viên thân tín làm GĐ các Cty con nhưng cổ phần chiếm không quá 15%, phần lớn cổ phần là Cty Alibaba và các em ruột, vợ, người nhà của Luyện.
Một “dự án ma” do Alibaba thực hiện. |
Vì sao Alibaba gây án nhiều năm mới bị triệt phá?
Vì sao có rất nhiều người tin vào hệ thống kinh doanh BĐS theo hình thức đa cấp của Alibaba?
Theo công an, khi khách hàng đồng ý mua sản phẩm, Luyện chỉ đạo cho GĐ các Cty con ký cam kết mua lại nền đất với giá cao hơn, từ 30% giá trị sau 12 tháng, 38% giá trị sau 15 tháng hoặc thuê lại với giá 2%/tháng, tính từ khi ký hợp đồng, thanh toán 95%.
Thực tế khách ký hợp đồng mua bán dạng đất nền thổ cư đều không nhận được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất như cam kết, dù đến hạn. Khi đó Cty Alibaba chuyển sang hình thức trả lãi cho khách hoặc mua lại từ khách theo “hợp đồng quyền chọn” hoặc phụ lục hợp đồng kèm theo.
Về bản chất, Luyện và đồng bọn đánh vào tâm lý hám lợi của khách hàng, bằng những hứa hẹn, cam kết hấp dẫn như nói trên. Mặt khác, mỗi nền đất ở các “dự án ma” được rao bán với giá trị không cao nên người bình dân cũng có thể xoay sở để mua. Ngoài việc xác định là “của để dành”, họ còn nhắm vào khoản lợi trước mắt. Khách hàng chỉ biết rằng, mình được trả lãi định kỳ từ số tiền đóng vào.
Những người lôi kéo được khách mua nền đất được Cty Alibaba chi trả hoa hồng. Khách hàng cũng dần dần tham gia vào Alibaba như một nhân viên vận hành theo hình thức đa cấp.
Thực tế Alibaba vận hành theo kiểu lấy một phần tiền của người sau trả cho người trước. Và khi vụ án vỡ ra thì không ít nạn nhân trong đó chính là nhân viên của Alibaba.
Vì sao trò lừa đảo của Alibaba bị phát giác trong thời gian dài nhưng chậm bị triệt phá? Lý do, khách hàng đã tham gia vẫn hi vọng vào khoản thanh toán định kỳ mà công ty này trả lãi, hay tiền thuê đất, chờ đến lượt công ty mua lại nền đất... Khi khách hàng nhận ra sự lừa đảo nhưng vẫn chậm tố cáo vì tâm lý “phóng lao phải theo lao”, hi vọng “gỡ gạc”.
Hai là, khách dần dần tham gia vào Alibaba, có hợp đồng mua các nền đất tại các “dự án ma”, nhận các khoản thanh toán định kỳ; tích cực lôi kéo người khác ký hợp đồng mua để hưởng hoa hồng như một nghề kiếm sống... Chính vì vậy nếu có thông tin lùm xùm liên quan Alibaba, họ “sống chết” bảo vệ, vì trong đó có phần tài sản của chính mình.