Theo Al Jazeera, hơn 500 người Trung Quốc đã có quốc tịch Liên minh châu Âu tại đảo quốc Síp từ năm 2017 đến năm 2019, bao gồm cả người phụ nữ giàu nhất châu Á Yang Huiyan (Dương Huệ Nghiên).
Tài liệu này dường như làm sáng tỏ kế hoạch di cư bí mật của giới thượng lưu Trung Quốc.
Al Jazeera, Hãng thông tấn nhà nước Qatar, đã không tiết lộ danh sách đầy đủ những người nhập cư được cấp quyền công dân ở Síp theo cái gọi là chương trình đầu tư Síp, còn được gọi là chương trình hộ chiếu vàng, vì tiết lộ tập trung vào những người có hồ sơ theo dõi có thể vi phạm các quy tắc để được Liên minh châu Âu quyền công dân. Trong số hơn 500 ứng viên Trung Quốc được chấp thuận, Al Jazeera cung cấp 8 cái tên, do Yang Huiyan - chủ sở hữu chính của nhà phát triển bất động sản Trung Quốc Country Garden - dẫn đầu.
Yang Huiyan được Forbes vinh danh là người phụ nữ giàu thứ sáu thế giới vào năm 2020 với khối tài sản trị giá 20,3 tỷ USD. Country Garden đã không trả lời nhiều yêu cầu bình luận của tờ SCMP về thông tin mà Al Jazeera công bố.
 |
| Yang Huiyan - người phụ nữ giàu nhất châu Á - có tên trong danh sách do Al Jazeera tổng hợp về các công dân Trung Quốc có hộ chiếu Síp. Ảnh: Forbes |
Trong số 8 ứng viên Trung Quốc được Al Jazeera nêu tên, thì có 5 người, trong đó có cả Yang Huiyan, đã được tiết lộ thông tin vì họ có thể bị coi là “những người bị phơi bày về mặt chính trị” vì tư cách thành viên của chính họ hoặc gia đình của họ trong cơ quan lập pháp và chính trường Trung Quốc.
Tài sản của Yang Huiyan chủ yếu đến từ cha cô – ông Yeung Kwok Keung (Dương Quốc Cường). Ông là thành viên của Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc (CPPCC), cơ quan hiệp thương chính trị hàng đầu của chính phủ Trung Quốc.
Các tài liệu bị rò rỉ cho thấy Yang đã được cấp quốc tịch Síp vào ngày 23/10/2018.
“Người tiếp xúc chính trị” thứ hai của Trung Quốc là Lu Wenbin - đại biểu của Đại hội Nhân dân Thành Đô. Theo các tài liệu do Al Jazeera cung cấp, Lu có hộ chiếu Síp vào tháng 7/2019. Lu là Chủ tịch của Sichuan Troy Information Technology, một công ty mạng máy tính có trụ sở tại thành phố Tứ Xuyên. Công ty của ông Lu cũng chưa phản hồi những thông tin về vấn đề này.
Chen Anlin - một thành viên khác của Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc ở Vũ Hán (Hồ Bắc) và là giám đốc của CECEP Central China Industry Development, một công ty con của Tập đoàn Bảo vệ Môi trường và Bảo vệ Năng lượng Trung Quốc thuộc sở hữu nhà nước, đã được cấp quốc tịch Síp vào tháng 7/2018. Còn Fu Zhengjun - người từng là thành viên Ủy ban thành phố Kim Hoa, tỉnh Chiết Giang từ năm 2011 đến năm 2017 - được cấp hộ chiếu Síp vào tháng 11/2017. Zhao Zhenpeng - một thành viên trong CPPCC địa phương của tỉnh Sơn Đông, đã nhập quốc tịch vào tháng 2/2019.
Mặc dù các doanh nhân giàu có Trung Quốc thường là thành viên của cơ quan lập pháp địa phương và các ủy ban tham vấn chính trị, nhưng họ có thể bị tước tư cách thành viên nếu bị phát hiện mang hộ chiếu nước ngoài hoặc không khai báo cư trú nước ngoài.
Khoảng một năm trước, Sun Xiang (Tôn Xương) - một đại biểu của Đại hội Nhân dân Hà Bắc - đã bị tước tư cách thành viên của mình 2 ngày sau khi ông bị phát hiện mang hộ chiếu từ đảo quốc Saint Kitts và Nevis ở Caribe, được cấp vào năm 2011. Cũng trong năm ngoái, Zhou Yanbo - Chủ tịch của một trường tư thục - đã bị tước tư cách thành viên trong Ủy ban Hiệp thương Chính trị Nhân dân Sơn Tây vì che giấu tư cách cư trú tại Canada, mặc dù tư cách lưu trú đã hết hạn vào năm 2018 và anh ta chưa gia hạn.
Ngoài ra, Trung Quốc có những quy định đặc biệt nghiêm ngặt đối với nhân viên của các cơ quan chính phủ và các tổ chức công, cũng như các giám đốc điều hành cấp cao tại các doanh nghiệp nhà nước. Theo một luật mới của Trung Quốc có hiệu lực vào tháng 7, "nhân viên khu vực công" có thể bị sa thải nếu họ bị phát hiện có quốc tịch nước ngoài hoặc thậm chí thường trú nước ngoài mà không được chấp thuận.
Tang Yong - Chủ tịch đương nhiệm của China Resources Power Holding, một tập đoàn nhà nước lớn của Trung Quốc - cũng được Al Jazeera nêu tên. Tang nhận được hộ chiếu Síp vào tháng 1/2019, Al Jazeera cho biết.
Tuy nhiên, sau khi Al Jazeera công bố thông tin trên, Tang đã đưa ra một tuyên bố ngày 27/8 nói rằng ông ta chưa bao giờ xin hộ chiếu hoặc cư trú Síp. Tang nói trong một tuyên bố của một công ty quan hệ công chúng: “Các báo cáo rằng tôi đã nhập quốc tịch Síp không đúng sự thật.”
Hộ chiếu Síp mang lại giá trị tốt cho người giàu Trung Quốc bằng cách không yêu cầu cư trú thực tế tại quốc gia này, đồng thời cho phép đi lại, làm việc và tham gia các dịch vụ ngân hàng miễn phí ở tất cả 27 quốc gia thuộc Liên minh châu Âu.
Ủy ban châu Âu cảnh báo trong một báo cáo tháng 1/2019 rằng hộ chiếu vàng có thể giúp các nhóm tội phạm có tổ chức thâm nhập vào châu Âu, đồng thời làm tăng nguy cơ rửa tiền, tham nhũng và trốn thuế.
Một người Trung Quốc xin cấp hộ chiếu Síp là Li Jiadong đã được xác định vì anh ta đã bị Bộ Tài chính Hoa Kỳ xử phạt. Một đương đơn Trung Quốc khác là Zhang Keqiang được nêu tên vì đã bị kết án 4 năm tù sau khi bị kết tội lừa đảo.
Hãng Al Jazeera cho biết 8 cá nhân bị tiết lộ chỉ là một phần nhỏ trong số hơn 500 người nhập cư Trung Quốc đến Síp trong 2-3 năm qua, nhưng phần lớn trong số họ không có liên hệ chính trị hoặc tiền án.
Ngoài ra, Al Jazeera cũng cung cấp hồ sơ của 11 ứng viên Trung Quốc mà không nêu tên họ, bao gồm "cựu giám đốc ngân hàng đầu tư tại một công ty chứng khoán có trụ sở tại Trung Quốc", "chủ tịch của một nhà sản xuất xe điện" và "CIO của một Hồng Kông - công ty dược phẩm cơ bản”.
Theo Al Jazeera, người Trung Quốc đông thứ trong chương trình hộ chiếu vàng, đòi hỏi ứng viên phải đầu tư ít nhất là € 2,15 triệu (US 2.540.000 $) trong cả nước. Đông nhất là người Nga, với khoảng 1.000 người.
Tờ South China Morning Post nhận định rằng, những tiết lộ mới của Al Jazeera một lần nữa cho thấy, nhiều người giàu Trung Quốc đang cảm thấy bất an về việc giữ lại tài sản của họ, mặc dù họ có thể được coi là những người hưởng lợi lớn nhất từ sự bùng nổ kinh tế của Trung Quốc. Hộ chiếu thứ hai, hoặc thậm chí là hộ chiếu thứ ba, mang lại sự thuận tiện cho việc đi lại, một cách để chuyển tiền ra nước ngoài, hoặc thậm chí cơ hội bỏ trốn trong trường hợp xảy ra sự cố - mặc dù quốc tịch nước ngoài không phải lúc nào cũng là biện pháp bảo vệ hữu hiệu.
Xiao Jianhua - nhà tài phiệt Trung Quốc - đã rời một khách sạn sang trọng ở Hồng Kông và trở về đại lục để hỗ trợ cuộc điều tra của chính phủ về các giao dịch kinh doanh của mình vào đầu năm 2017. Ông đã đưa ra một tuyên bố sau đó rằng ông là "công dân Canada" và là thường trú nhân Hồng Kông, nên được luật pháp của cả hai nơi bảo vệ. Xiao biến mất ngay sau đó cùng với tài sản của mình, và từ đó đến nay chưa từng có thêm tin tức gì.
