Gương sáng Pháp luật

Giáo sư Hoàng Chương: “Tôi mong muốn người dân thượng tôn pháp luật khi tham gia giao thông”

Giáo sư Hoàng Chương xúc động khi được Thành phố Hà Nội trao tặng danh hiệu Công dân Thủ đô ưu tú năm 2021.
Giáo sư Hoàng Chương xúc động khi được Thành phố Hà Nội trao tặng danh hiệu Công dân Thủ đô ưu tú năm 2021.
(PLVN) -Ở tuổi U90, Giáo sư Hoàng Chương không còn sức khỏe như trước, đi phải có người dìu, giọng dần đuối nhưng bù lại, ông vô cùng minh mẫn với trí nhớ tuyệt vời vượt tuổi tác. Khi nhắc tới văn hóa dân tộc cũng như dự án văn hóa giao thông, vị giáo sư cao niên hào hứng ngược về miền ký ức.

Những công trình nghiên cứu văn hóa đồ sộ

Chúng tôi đến thăm Giáo sư Trương Hoàng Chương vào một ngày mùa thu nắng tỏa. Tổ ấm của ông nằm ở tòa nhà cao tầng ven Hồ Tây khoáng đạt, yên bình. Tại phòng khách, Giáo sư trang trọng treo ảnh chụp cùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc… và những tấm bằng khen, huy chương cao quý. Kế tới, đôi đàn tranh, đàn nguyệt khắc ghi tình yêu âm nhạc truyền thống dân tộc của ông.

Bức ảnh chụp cùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc được Giáo sư Hoàng Chương treo trang trọng tại phòng khách.

Bức ảnh chụp cùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc được Giáo sư Hoàng Chương treo trang trọng tại phòng khách.

Nở nụ cười hồn hậu, Giáo sư Hoàng Chương hào hứng kể về cuộc hành trình “hồi sinh”, gìn giữ, phát huy nghệ thuật dân gian. Sinh ra và lớn lên trong giai đoạn chiến tranh chống thực dân Pháp (năm 1936), tại thôn Hưng Nhượng, xã An Hòa, huyện An Lão (Bình Định) - mảnh đất địa linh nhân kiệt, được xem là cái nôi của võ thuật và nghệ thuật truyền thống, ngay từ nhỏ ông đã say mê với hát Tuồng, bài Chòi. Những di sản văn hóa ấy đã ngấm vào máu thịt Giáo sư từ lúc nhỏ để khi trưởng thành ông quyết đi tận cùng sự nghiệp giữ gìn, bảo vệ và phát triển văn hóa dân tộc Việt Nam.

Từ nhỏ, Giáo sư đã được học tư tưởng trọng nhân tài, học chính sách chiêu hiền đãi sĩ của vua Quang Trung. Ông sớm tập hợp quanh mình được nhiều tài năng, và sống có tâm, có đức. 15 tuổi vào trường âm nhạc tỉnh, rồi tham gia vào thiếu sinh quân và vào Đoàn văn công Liên khu 5. Vốn là một người siêng năng, chăm chỉ, nên ông đã thi đỗ và được đi học ở trường Đại học Sân khấu Liên Xô (1962 - 1964). Sau đó, ông tiếp tục học Tổng hợp văn khóa 8 (1964 - 1967) trường Đại học Văn khoa (cùng lớp với ông Nguyễn Phú Trọng nay là Tổng Bí thư Đảng cộng sản Việt Nam). Ra trường, ông được điều về Bộ Văn hóa và sau đó lại được cử đi nghiên cứu sinh ở Rumani từ 1969 - 1973. Sau khi về nước, ông giữ vị trí là Phó Giám đốc Nhà hát tuồng Việt Nam, tiếp là là làm Viện phó rồi Viện trưởng Viện Nghiên cứu Sân khấu Việt Nam (1983 - 1999).

Giáo sư quan niệm: “Nếu một quốc gia không có văn hóa thì quốc gia đó sẽ không tồn tại”. Vì thế, ông dành cho cuộc đời mình tìm tòi, dày công nghiên cứu cho việc bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Việt Nam.

Gia sản của ông là những công trình nghiên cứu đồ sộ trải rộng ở nhiều lĩnh vực của nghệ thuật truyền thống. Đến nay, ông có hơn 20 công trình nghiên cứu đã công bố về lĩnh vực lý luận nghệ thuật, văn hóa dân tộc như “Những vấn đề sân khấu truyền thống, “Bài chòi và dân ca Liên khu 5”, “Nghệ thuật tuồng Bắc”, “Tuồng và võ thuật dân tộc”... Ông tham gia tích cực vào việc phát hiện, bảo vệ, tôn vinh những di sản văn hóa dân tộc cùng những công trình mới như Múa rối nước, Quan họ, Bài Chòi, Hát Xẩm...

Giáo sư Hoàng Chương tổ chức hàng trăm hội thảo gây tiếng vang trong và ngoài nước. Ông còn tích cực tham gia giảng dạy, diễn thuyết về nghệ thuật truyền thống ở nhiều trường đại học Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản… góp phần quảng bá văn hóa và con người Thủ đô, đất nước. Với biệt tài vừa diễn thuyết vừa biểu diễn, cách “kể chuyện” của ông rất thu hút bạn bè quốc tế.

Với tâm huyết trong công cuộc nghiên cứu, bảo tồn văn hóa dân tộc Việt Nam, sau khi nghỉ chế độ, Giáo sư Hoàng Chương đã đề nghị sáng lập Trung tâm Bảo tồn và phát huy nghệ thuật dân tộc và đến năm 2019, chuyển thành Viện Nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc thuộc Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam. Giáo sư Hoàng Chương đã chủ trì cùng tập thể Viện hoàn thành xuất sắc 5 đề tài nghiên cứu cấp Bộ: Nghệ thuật múa rối nước; Tìm về cội nguồn quan họ; Cuộc đời và sự nghiệp của danh nhân Đào Tấn; 100 năm nghệ thuật cải lương và nghệ thuật dân ca kịch bài chòi.

Giáo sư Hoàng Chương- Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới

Giáo sư Hoàng Chương- Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới

“Không có bản báo công nào ghi hết thành tích của GS. Hoàng Chương”- Đó là lời nhận xét của cố GS. AHLĐ Vũ Khiêu dành tặng GS. Hoàng Chương - người có nhiều cống hiến cho sự nghiệp bảo tồn và phát huy nền nghệ thuật truyền thống Việt Nam.

Văn hóa giao thông- Vì hạnh phúc mỗi người

Ở “tuổi xưa nay hiếm”, điều Giáo sư Hoàng Chương tâm đắc nhất là đã lập và đề nghị Chính phủ, Ủy ban ATGT quốc gia, Bộ VH-TT&DL, Bộ GD&ĐT cho triển khai thực hiện 2 dự án lớn “Sân khấu học đường” và “Đưa văn hóa giao thông vào cộng đồng qua các phương tiện truyền thông đại chúng và các hình thức văn học nghệ thuật” ở nhiều tỉnh, thành trong cả nước.

Giáo sư Hoàng Chương tâm sự: “Có thể nói, chưa ở đâu vấn đề an toàn giao thông phức tạp như ở Hà Nội nói riêng, Việt Nam nói chung. Nguyên nhân thì nhiều, trong đó có nguyên nhân chính là thiếu… văn hóa giao thông! Không có văn hóa tức là không có pháp luật. Người lái xe có văn hóa giao thông mới an toàn”.

Ánh mắt của vị giáo sư U90 ánh lên niềm vui, hứng khởi khi nhớ lại thời “hoàng kim” của dự án “Đưa văn hóa giao thông vào cộng đồng qua các phương tiện truyền thông đại chúng và các hình thức văn học nghệ thuật”. Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đã giao cho Trung tâm bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Việt Nam triển khai Dự án văn hóa giao thông từ năm 2010 đến năm 2020. Bằng các chương trình độc đáo, mới lạ và các hình thức nghệ thuật dân tộc hấp dẫn như: Múa rối nước, hát xẩm, hát văn, quan họ… góp phần tuyên truyền văn hóa giao thông lan tỏa sâu rộng trong xã hội.

Trung tâm đã phát động thiếu nhi toàn quốc vẽ tranh chủ đề văn hóa giao thông. Hàng năm có hơn hàng ngàn bức tranh từ các tỉnh gửi về. Với tâm hồn trẻ thơ và cái nhìn hồn nhiên, trong sáng, các em thiếu nhi đã vẽ những bức tranh văn hóa giao thông sinh động gửi gắm thông điệp “Văn hóa giao thông- Vì hạnh phúc của mỗi người”.

Giáo sư Hoàng Chương giới thiệu tranh vẽ đề tài văn hóa giao thông

Giáo sư Hoàng Chương giới thiệu tranh vẽ đề tài văn hóa giao thông

Ngoài ra, dự án đã thu hút hàng nghìn bài viết về văn hóa giao thông, 20 chương trình hài kịch, bốn vở kịch phát trên các đài truyền hình từ T.Ư đến địa phương; Trung tâm còn ra mắt MV nghệ thuật “Văn hóa giao thông” gồm 7 ca khúc: Mười nhớ, Con đường Việt Nam, Mười đặc trưng văn hóa giao thông, Lời dặn khi tham gia giao thông…

Năm 2016, ông Trần Hữu Minh, lúc đó là Phó Chánh văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia nhận xét:Những tác phẩm nghệ thuật gắn với đề tài văn hóa giao thông có ảnh hưởng sâu rộng trong cộng đồng. Cách tuyên truyền tốt nhất là thông qua văn hóa, những những tác phẩm nghệ thuật dễ nhớ, dễ hiểu và dễ làm theo”.

Việc vận dụng các loại hình nghệ thuật để tuyên truyền về văn hóa giao thông rất quan trọng, giúp người dân hiểu rõ hơn về tác hại của những hành vi vi phạm giao thông, qua đó nâng cao ý thức thượng tôn pháp luật, góp phần giảm thiểu tai nạn giao thông, mang lại hạnh phúc cho cộng đồng.

Đang say sưa nhớ lại thời “hoàng kim” tràn ngập các tác phẩm nghệ thuật về đề tài văn hóa giao thông được hàng triệu người dân thưởng thức và thay đổi hành vi tích cực khi tham gia giao thông, bỗng giọng vị giáo sư cao niên chợt nghẹn lại: “Tôi có băn khoăn không hiểu vì sao, năm 2021, Ủy ban ATGT quốc gia- Bộ Giao thông- Vận tải lại không tiếp tục phối hợp thực hiện Dự án “Đưa văn hóa giao thông vào cộng đồng qua các phương tiện truyền thông đại chúng và các hình thức văn học nghệ thuật” sau 10 năm thực hiện hiệu quả.

“Văn hóa là yếu tố hàng đầu. Người có văn hóa là người biết thượng tôn pháp luật, kỷ cương trong khi tham gia giao thông. Muốn có văn hóa giao thông, chúng ta cần phải giáo dục ý thức văn hóa giao thông ngay từ gia đình, từ các khu dân cư, trường học, ngay từ khi trẻ mới chập chững.”- Giáo sư Hoàng Chương nhấn mạnh.

Vị giáo sư U90 thiết tha: “Với những tâm huyết về nâng cao ý thức người dân, thượng tôn pháp luật, tôi mong muốn, Chính phủ, Ủy ban ATGT quốc gia, Bộ VH-TT&DL, Bộ GD&ĐT tiếp tục phối hợp với Trung tâm Bảo tồn và phát huy nghệ thuật dân tộc thực hiện “Đưa văn hóa giao thông vào cộng đồng qua các phương tiện truyền thông đại chúng và các hình thức văn học nghệ thuật. Đừng để văn hóa giao thông bị… “chết yểu! ””.

… Chia tay ông, tôi luôn nhớ ánh mắt gửi gắm niềm hy vọng vào thế hệ kế tiếp của vị giáo sư U90 cả đời dành cho sự nghiệp bảo tồn nghệ thuật truyền thống và nâng cao văn hóa giao thông, gìn giữ sự an toàn cho mọi người.

Giáo sư Hoàng Chương và nhà báo Thùy Dương

Giáo sư Hoàng Chương và nhà báo Thùy Dương

Giáo sư Hoàng Chương đã được Đảng, Nhà nước và các cấp tặng nhiều danh hiệu cao quý: Huy chương Vì sự nghiệp văn hóa thông tin và Huy chương Vì hòa bình hữu nghị giữa các dân tộc năm 2001; Huân chương Lao động hạng Nhì năm 2000; Huân chương Lao động hạng Nhất năm 2005; Chủ tịch nước tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lao động năm 2020. Thành phố Hà Nội trao tặng danh hiệu ''Công dân Thủ đô ưu tú'' năm 2021.

Tin cùng chuyên mục

Anh Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tụy với công việc tư pháp ở cơ sở.

Cán bộ Tư pháp - Hộ tịch Dương Chính Nghĩa 20 năm tận tuỵ với tư pháp cơ sở

(PLVN) - Anh Dương Chính Nghĩa, công chức tư pháp - hộ tịch xã Tượng Sơn, huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã có gần 20 năm gắn bó với công việc tư pháp - hộ tịch ở cơ sở. Với địa bàn rộng, đông dân cư nhưng anh Nghĩa luôn tâm huyết, trách nhiệm, yêu nghề, nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao và luôn là “lá cờ đầu” triển khai các mô hình điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật tại Hà Tĩnh.

Đọc thêm

Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội: Không ngừng đổi mới và phát triển

TS. Đoàn Trung Kiên, Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội.
(PLVN) - Ngày 3/11/2024, Khoa Pháp luật Kinh tế, Trường Đại học Luật Hà Nội tổ chức gặp mặt truyền thống 45 năm ngày thành lập (10 /11/1979 – 10/11/2024 ) và đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Sau 45 năm thành lập, Khoa Pháp luật kinh tế đã chủ động, sáng tạo, phát triển không ngừng, có nhiều đóng góp trong thực hiện sứ mạng, tầm nhìn của Nhà trường. Nhân dịp này, Báo Pháp luật Việt Nam đã phỏng vấn TS. Đoàn Trung Kiên, Hiệu trưởng Nhà trường.

Khánh Hòa tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2024

Quang cảnh hội nghị tập huấn.
(PLVN) -  Ngày 1/11, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức Hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ PBGDPL năm 2024 cho khoảng 260 đại biểu là báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, cấp huyện; cán bộ lãnh đạo, chuyên viên các sở, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và các địa phương như: Nha Trang, Cam Ranh, Ninh Hòa.

Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo đánh giá tình hình triển khai công tác chuẩn tiếp cận pháp luật

Quang cảnh hội thảo (Ảnh: P. Dương)
(PLVN) - Sáng 1/11, tại thành phố Thanh Hóa, Vụ Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tổ chức hội thảo đánh giá tình hình thực hiện triển khai công tác chuẩn tiếp cận pháp luật và tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân. Tiến sĩ Ngô Quỳnh Hoa, Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ Tư pháp chủ trì hội thảo.

Giám đốc Sở Tư pháp Nam Định Trần Thị Thúy Hiền và quyết tâm “ Hôm nay phải tốt hơn ngày hôm qua”

Giám đốc Sở Tư pháp Nam Định Trần Thị Thúy Hiền
(PLVN) - Những năm gần đây, Sở Tư pháp tỉnh Nam Định đã khẳng định được vị trí, vai trò trong phong trào thi đua của Ngành Tư pháp; liên tục trong các năm nhận được Bằng khen, Cờ thi đua của Chính phủ, Bộ Tư pháp và UBND tỉnh. Để có được thành tích đó phải kể đến sự nỗ lực của các cán bộ tư pháp; trong đó phải kể đến sự đóng góp không nhỏ của người đứng đầu Sở Tư pháp - Giám đốc Sở Trần Thị Thúy Hiền.

Suy nghĩ về phát triển giáo dục đại học Việt Nam cùng khoa học và công nghệ trong kỷ nguyên mới

GS. Viện sỹ Nguyễn Quốc Sỹ – Chủ tịch Viện Công nghệ VinIT
(PLVN) - Không nên nghĩ chúng ta đang chảy máu chất xám, nguồn lực khoa học công nghệ (KHCN) cho thế giới, mà nên nghĩ theo hướng, chúng ta phải hợp tác sâu rộng để học hỏi thế giới, để Việt Nam có thể phát triển cùng thế giới. Phải có chính sách đột phá để thu hút “hiền tài” tới Việt Nam sống và làm việc, cống hiến cho Việt Nam.

Thiết lập quan hệ hợp tác về pháp luật và tư pháp giữa Việt Nam và Qatar

Thiết lập quan hệ hợp tác về pháp luật và tư pháp giữa Việt Nam và Qatar
(PLVN) -Trong khuôn khổ tháp tùng Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm chính thức Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Nhà nước Qatar, tham dự Hội nghị Sáng kiến đầu tư tương lai lần thứ 8 và thăm, làm việc tại Vương quốc Saudi Arabia từ ngày 27/10 đến 1/11/2024, vào ngày 31/10/2024, Bộ trưởng Tư pháp Việt Nam Nguyễn Hải Ninh và Bộ trưởng Tư pháp Nhà nước Qatar Ibrahim bin Ali Al Mohannadi đã ký Bản ghi nhớ hợp tác về pháp luật giữa Bộ Tư pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam và Bộ Tư pháp Nhà nước Qatar.

Kiểm tra công tác phổ biến pháp luật tại Thông tấn xã Việt Nam

Kiểm tra công tác phổ biến pháp luật tại Thông tấn xã Việt Nam
(PLVN) - Ngày 31/10, Đoàn Kiểm tra Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương do bà Đinh Thị Mai, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Uỷ viên Hội đồng phối hợp PBGDPL trung ương làm Trưởng đoàn đã tiến hành kiểm tra công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tại Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN).

Ngành Giáo dục & Đào tạo hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn và các đại biểu chụp ảnh lưu niệm cùng thầy trò Trường THCS Thanh Xuân.
(PLVN) - Ngày 31/10, Sở GD&ĐT Hà Nội phối hợp với quận Thanh Xuân tổ chức lễ hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2024 tại Trường THCS Thanh Xuân (quận Thanh Xuân, Hà Nội) kết nối trực tuyến đến các điểm cầu của tất cả các trường học trên địa bàn quận. 

Bảo đảm chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở tư pháp

Quang cảnh buổi họp.
(PLVN) -Sáng 31/10, Thứ trưởng Mai Lương Khôi, Tổ trưởng Tổ soạn thảo chủ trì cuộc họp Tổ soạn thảo về dự thảo Thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Sở tư pháp các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Cà Mau - Bạc Liêu: Sôi nổi các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật

Cà Mau - Bạc Liêu: Sôi nổi các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật
(PLVN) -  Nhiều hoạt động sôi nổi, tích cực và hiệu quả với các hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị địa phương đã và đang được chính quyền, Sở, ngành hai tỉnh Cà Mau - Bạc Liêu triển khai hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam 9/11 năm nay.

Bộ Tư pháp tập huấn kiến thức pháp luật về quyền dân sự, chính trị tại Thanh Hóa

Toàn cảnh hội nghị (Ảnh: Phạm Dương).
(PLVN) - Chiều 31/10, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), Bộ Tư pháp phối hợp với Sở Tư pháp Thanh Hóa tổ chức hội nghị tập huấn nội dung cơ bản của Công ước quốc tế về quyền dân sự, chính trị và pháp luật Việt Nam về các quyền dân sự, chính trị cho gần 150 đại biểu tại huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa.

Phát huy vai trò cơ quan ngôn luận của Bộ trong công tác truyền thông chính sách

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Chiều 30/10, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh làm việc với Báo Pháp luật Việt Nam và Tạp chí Dân chủ và Pháp luật về kết quả thực hiện nhiệm vụ quý III và nhiệm vụ trọng tâm đến hết năm 2024. Tham dự buổi làm việc có Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Phan Thị Hồng Hà, Phó Chánh Văn phòng Bộ Tư pháp Lê Thu Anh.