Xây dựng sai quy hoạch và những hệ lụy khôn lường
Không phải đến bây giờ, vấn đề xây dựng sai quy hoạch mới được nhiều tỉnh/thành phố đặc biệt lưu tâm, đây đã và đang trở thành vấn đề “nóng” được Chính phủ và Quốc hội đặc biệt quan tâm trong thời gian vừa qua, báo chí cũng đã tốn không ít giấy, mực để phân tích về những hệ lụy khôn lường mang tính lâu dài về vấn đề này.
Hệ lụy đó đã từng được các Đại biểu Quốc hội đề cập đến tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV như: gia tăng dân số, áp lực giao thông, rác thải, ô nhiễm môi trường… gây bức xúc dư luận.
 |
| Bản đồ quy hoạch sử dụng đất tỉnh Quảng Ninh đến 2030 tầm nhìn 2050 |
Khi đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (hiên nay là Chủ tịch nước CHXH Việt Nam) đã có công văn số 1639 trả lời chất vấn đại biểu Quốc hội. Công văn nêu rõ: Thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về quản lý trật tự xây dựng trên toàn quốc, đồng thời nêu ra những nguyên nhân cơ bản khi để xảy ra tình trạng xây dựng sai phép, hoặc không phép như: Tại một số địa phương, công tác lập, phê duyệt các loại quy hoạch xây dựng theo quy định (đặc biệt là quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết) chưa được quan tâm đúng mức, thực hiện còn chậm; Mô hình tổ chức bộ máy Thanh tra Xây dựng đô thị tại các địa phương còn có điểm bất cập, đặc biệt là tại các thành phố lớn, nên thiếu sự gắn kết giữa các cấp chính quyền cơ sở và lực lượng thanh tra xây dựng trong việc phát hiện, xử lý vi phạm trật tự xây dựng; Một số cấp chính quyền địa phương chưa quan tâm đúng mức và chỉ đạo thường xuyên đối với công tác quản lý nhà nước về xây dựng và thanh tra, kiểm tra trật tự xây dựng; một số vi phạm xây dựng chưa được xử lý kịp thời, triệt để; Việc áp dụng biện pháp buộc tháo dỡ công trình còn khó khăn liên quan đến lực lượng, phương án phá dỡ, chi phí, một số công trình đã bàn giao đưa dân vào ở…; Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân, tổ chức, doanh nghiệp chưa cao, nhiều trường hợp cố tình vi phạm mặc dù đã được phát hiện và nhắc nhở.
Những bài học nhãn tiền đã được báo chí đề cập về việc thực hiện sai quy hoạch tại nhiều thành phố lớn trên cả nước như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh trong quá trình phát triển đô thị gây ra những hệ lụy lâu dài cho đến nay vẫn chưa được giải quyết đưt điểm là hồi chuông cảnh báo cho cho những tỉnh/thành phố đang trên lộ trình phát triển đô thị hiện đại trong đó có Quảng Ninh.
Hướng tới đô thị tầm cỡ quốc tế, không có chỗ cho những quyết định tự phát
Nhận thức được tầm quan trọng đó, lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh qua các thời kỳ đến nay đã đặc biệt lưu tâm đến công tác xây dựng và quản lý quy hoạch phát triển đô thị với mục tiêu tạo cơ hội đầu tư phát triển kinh tế - xã hội lên một tầm cao mới.
Đó cũng chính là lý do vì sao tỉnh Quảng Ninh là tỉnh đi đầu trong cả nước trong việc thuê các đơn vị tư vấn quốc tế nổi tiếng như: McKinsey, BCG (Mỹ); Nikken Sekkei, Nippon Koei (Nhật Bản) để tư vấn cho tỉnh xây dựng các quy hoạch chiến lược dài hạn.
 |
| Quảng Ninh xác định mục tiêu trở thành đô thị tầm cỡ quốc tế. |
“Đề bài” của tỉnh đối với đơn vị tư vấn là các quy hoạch phải đáp ứng được những mục tiêu: Phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, của vùng và các quy hoạch ngành, lĩnh vực; có tính liên kết vùng; phải tạo nên bước đột phá trên cơ sở phát huy các tiềm năng, lợi thế của tỉnh; đảm bảo tính hiện đại, đồng bộ, xứng tầm quốc tế; đáp ứng yêu cầu chuyển đổi phương thức phát triển từ "nâu" sang "xanh", làm thay đổi nhanh diện mạo, tạo ra một Quảng Ninh khác biệt, phát triển vượt trội về đẳng cấp và bứt phá về thời gian. Đặc biệt. Nikken Sekkei (Nhật bản) tư vấn cho tỉnh Quảng Ninh lập Quy hoạch chung xây dựng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Với tầm nhìn xa và bước đi bài bản, đến nay, tỉnh Quảng Ninh đã có nhiều thành tựu trong trong công tác phát triển đô thị. Thực tế cho thấy, bộ mặt kiến trúc đô thị Quảng Ninh ngày nay tương đối khang trang, sạch đẹp, được người dân địa phương và du khách đánh giá cao, đặc biệt là về hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật. Các công trình kiến trúc được quản lý xây dựng chặt chẽ, hài hòa cả về đường nét và hình khối. Sự nổi bật của một số khách sạn cao tầng đã và đang được xây dựng dọc bờ biển tạo những điểm nhấn mới cho không gian kiến trúc cho một tỉnh du lịch phát triển bền vững, có thể hòa nhịp với chiến lược công nghiệp, hiện đại hóa đất nước giúp Quảng Ninh vững tin hướng tới một đô thị tầm cỡ quốc tế theo mục tiêu đã đề ra.
Thế nhưng, trên con đường hướng đến một đô thị văn minh, hiện đại xứng tầm quốc tế đó không phải không có “những hạt sạn” đang làm mất đi niềm tin của không ít người dân trên địa bàn tỉnh về công cuộc xây dựng và phát triển còn nhiều khó khăn phía trước.
Như thông tin Báo Pháp luật Việt Nam đã phản ánh, việc UBND TP Uông Bí tự ý đầu tư trái phép tiền ngân sách để nâng cấp, chỉnh trang các công trình trên đất rừng sản xuất; trong phạm vi quản lý, bảo vệ hồ đập và chưa phù hợp với quy hoạch, mục đích sử dụng đất tại khu vực hồ Yên Trung vi phạm nghiêm trọng Luật Ngân sách, Luật Đất đai, Luật Thủy lợi là hành vi khó có thể chấp nhận, đi ngược lại với chủ trương, đường lối nhất quán của tỉnh trong suốt thời gian vừa qua, đã được Thanh tra tỉnh Quảng Ninh chỉ rõ tại Kết luận Thanh tra số 28/KL – TTr ngày 18/11/2019 trong đó nêu rõ trách nhiệm người đứng đầu UBND Thành phố Uống Bí và trách nhiệm trong việc: Chủ trương và giao nhiệm vụ cho các cơ quan chức năng lập Phương án bố trí khu dịch vụ tạm thời trên đất rừng sản xuất của các hộ dân và pham vi bảo vệ hồ đập; Bố trí ngân sách địa phương để đầu tư, nâng cấp chỉnh trang các công trình trên đất rừng sản xuất, trong phạm vi quản lý bảo vệ hồ đập.
 |
| Nhiều công trình vi phạm về quản lý đất đai và xây dựng tại hồ Yên Trung |
Mặc dù, tại Kết luận Thanh tra đã chỉ ra nhiều sai phạm trong đầu tư xây dựng các công trình tại Hồ Yên Trung từ năm 2019 nhưng đến nay, theo điêu tra của nhóm phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam, nhiều công trình vẫn tồn tại hiên ngang tại khu vực Hồ Yên Trung gây bức xúc trong dư luận.
Thiết nghĩ, để không còn những quyết định mang tính tự phát tương tự cũng như tiếp tục tái diễn các vụ việc xây dựng không phép, trái phép hoặc vi phạm quy hoạch trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Quảng Ninh cần có những biện pháp mạnh mẽ để xử lý vụ việc đồng thời công khai kết quả xử lý kỷ luật tập thể, cá nhân đã để xảy ra sai phạm nêu trên cho nhân dân được biết, tạo tính răn đe đối với những những hành vi tương tự có thể xảy ra trong tương lai, để niềm tin về một Quảng Ninh quyết liệt, đột phá lại tiếp tục được bùng lên mạnh mẽ hướng tới xây dựng một đô thị văn minh, hiện đại xứng tầm đẳng cấp quốc tế trong tương lai không xa.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục phản ánh, thông tin.
