Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, sáng nay, 9/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).
Một trong những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm, cho ý kiến tại phiên họp là quy định điều hòa nhiệt độ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB).
Về nội dung này, trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, về đối tượng chịu thuế là điều hoà nhiệt độ, hiện nay nhu cầu sử dụng điều hòa đã trở nên phổ biến để đáp ứng nhu cầu của người dân.
Do đó, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của Chính phủ để chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 18.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB (không thu thuế với máy điều hoà có công suất nhỏ hơn 18.000 BTU và trên 90.000 BTU).
Thảo luận tại phiên họp, Đại biểu Trần Văn Khải (Đoàn Hà Nam) chỉ ra rằng, theo quy định hiện hành, máy điều hòa từ 90.000 BTU trở xuống thuộc diện chịu thuế TTĐB 10% (trong khi loại trên 90.000 BTU thì không chịu thuế). Điều này đang gây nhiều tranh luận do tính chất mặt hàng đã thay đổi.
Theo Đại biểu, quy định như vậy là chưa hợp lý bởi điều hòa nhiệt độ ngày nay không còn là hàng xa xỉ, mà đã trở thành nhu cầu phổ biến, thiết yếu cho đời sống người dân ở cả đô thị và nông thôn, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu làm nhiệt độ tăng cao.
“Đánh thuế TTĐB với điều hòa vốn nhằm mục tiêu hạn chế tiêu dùng thực tế không làm giảm nhu cầu; dù thuế cao, người dân vẫn phải sử dụng để đảm bảo sinh hoạt và sức khỏe. Mức thuế hiện tại vì vậy mang tính chất đánh vào người tiêu dùng phổ thông, không đúng tinh thần đánh vào hàng xa xỉ hoặc có hại”, Đại biểu nêu quan điểm.
Thêm vào đó, theo Đại biểu, quy định hiện hành còn bất cập khi điều hòa công suất lớn trên 90.000 BTU không chịu thuế, trong khi điều hòa nhỏ cho hộ gia đình lại chịu thuế 10%, dẫn đến thiếu công bằng khi người thu nhập thấp dùng máy nhỏ lại chịu thuế, còn doanh nghiệp hoặc người giàu lắp máy trung tâm công suất lớn lại không chịu TTĐB.
Ngoài ra, Đại biểu cũng cho rằng, lập luận coi điều hòa nhỏ là mặt hàng cần hạn chế vì tiêu tốn điện cũng không còn thuyết phục, bởi công nghệ hiện đại đã được ứng dụng rộng rãi, giúp máy lạnh đời mới tiết kiệm điện năng hơn rất nhiều.
Từ những phân tích trên, Đại biểu Trần Văn Khải đề xuất bãi bỏ hoặc thu hẹp đối tượng điều hòa chịu thuế TTĐB theo hướng loại bỏ điều hòa nhiệt độ dân dụng (dưới 90.000 BTU) ra khỏi danh mục chịu thuế TTĐB.
“Nếu vẫn cần điều tiết, chỉ nên áp thuế TTĐB với các hệ thống điều hòa công suất cực lớn (phục vụ không gian rộng đặc biệt) và cần đánh giá kỹ hiệu quả. Việc bỏ thuế TTĐB cho điều hòa dân dụng sẽ hỗ trợ trực tiếp người dân khi giảm giá thành, nhất là người thu nhập thấp sẽ dễ tiếp cận thiết bị chống nóng; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp trong nước mở rộng thị trường”, Đại biểu nói.
Đồng quan điểm, Đại biểu Mai Văn Hải (Đoàn Thanh Hóa) nhấn mạnh, điều hòa là mặt hàng phổ biến, dần trở thành thiết yếu trong đời sống của người dân, không phải là mặt hàng xa xỉ.
Theo Đại biểu, bản chất của chính sách TTĐB là để điều chỉnh, định hướng lại việc sản xuất và hành vi của người tiêu dùng, theo đó thuế TTĐB được áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ mang tính xa xỉ, không thiết yếu và gây hại cho sức khỏe, môi trường để giảm thiệt hại, tác hại của sản phẩm hàng hóa, dịch vụ.
“Nếu áp dụng thuế TTĐB đối với điều hòa thì sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước, khó có khả năng cạnh tranh với hàng nhập khẩu, làm tăng chi phí cho các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp khi đầu tư lắp đặt điều hòa phục vụ công việc, sản xuất. Trong khi sử dụng điều hòa công suất lớn có hiệu quả hơn đối với việc sử dụng nhiều điều hòa công suất nhỏ kể cả về mặt kinh tế, thẩm mỹ”, Đại biểu phân tích và đề nghị cân nhắc không áp dụng thuế TTĐB đối với điều hòa.
Cũng quan tâm đến nội dung này, Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đoàn Đắk Nông) phân tích, hiện nay ở các đô thị, đối với các khu chung cư, căn hộ chung cư thông thường có từ 1 đến 2 phòng và 1 phòng khách.
Qua tham khảo một số các kỹ sư trong lĩnh vực điện lạnh, đối với căn hộ có 3 phòng mà lắp 1 điều hòa 24.000 BTU cho cả 3 phòng này thì vừa tiết kiệm điện và vừa tiết kiệm chi phí của người dân.
“Đây là thực tế rất phổ biến ở các khu đô thị, đặc biệt là đối với các chung cư”, Đại biểu nói và đề nghị áp dụng thuế TTĐB đối với điều hòa nhiệt độ trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU để phù hợp với thực tế, đặc biệt là tại các khu đô thị.
 |
Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn |
Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Đoàn Long An) cũng đề nghị có chính sách miễn hoặc giảm thuế đối với điều hòa tiết kiệm năng lượng hoặc có chứng nhận nhãn năng lượng, máy điều hòa inverter để khuyến khích sử dụng các loại điều hòa tiết kiệm điện năng, giảm tác động tới môi trường.
Đại biểu Nguyễn Trường Giang cũng đề nghị không quy định mặt hàng xăng là mặt hàng chịu thuế TTĐB để đúng với bản chất của thuế TTĐB là thuế đánh vào một số hàng hóa, dịch vụ mang tính chất xa xỉ nhằm điều tiết việc sản xuất, nhập khẩu và tiêu dùng của xã hội.
Theo Đại biểu, xăng là mặt hàng thiết yếu trong đời sống của người dân và là đầu vào của nhiều ngành sản xuất. Mặt khác, xăng cũng đã thuộc đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường. Do vậy, lý giải của cơ quan chủ trì soạn thảo về việc đánh thuế TTĐB đối với xăng để bảo vệ môi trường là chưa thuyết phục.
Đại biểu đề nghị, trong trường hợp thấy cần phải tăng thuế bảo vệ môi trường để bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng, thì cần tăng giá trị tuyệt đối đánh thuế bảo vệ môi trường đối với xăng và không đưa mặt hàng này là hàng hóa phải chịu thuế TTĐB để đúng với bản chất.
